گوتن وبەخت

ئێغبال وبەخت دناڤ گوتن وبێژێت کوردیدا

کورد دبێژن: ئێغبالا مامێ گەورە، ب شەڤێ ساهی یە ب روژێ عەورە

کورد دبێژن: بەخت رەشێ بەخت نەبو، چوکانیا ئاڤێ تێ نەبو، حەفت مێرکرن ئەو پێڤە نەبو

کورد دبێژن: ئەگەر ئێغبال هاتە سەرى، بزڕە وەکى کەرى، خەلک وعالەم هەمى دبێژن عونفەرى

ئەم دشێین بێژن کو ئەڤ پەیڤێت دهێن هەڤرەیێنە ویەکسانن دگەل ئێک حەتا پلەکا بلند( بەخت، ئێغبال، تالع، قسمەت، نەسیب، فەلەک، چەرخ، ئو شەنس)، چ دناڤ گوتنێت کوردیدا یان دناڤ بێژ وئاخڤتناندا، بەلێ هەر ئێکێ ژی تایبەت مەندیا خو یا هەی دناڤ وان رست وهەڤوکادا چ ژلایێ واتێ ڤە یان رامان ومەبەستان ڤە. وەکێ ئەز دبینم (بەخت وئێغبال) زۆر دنیزیکن بو ئێک ودو ودکەڤن ورەسەن وپەتینە دناڤ کەلەپۆرێ کوردیدا. پەیڤا (تالع) ژپەیڤا عەرەبی (طالع) هەر وەسا یا خو جهبوی دوێ شوینێدا حەتا رادەکێ بێ گومانیە ئو هەر ب وێ واتێ. (قسمەت ونەسیب) ئەڤ هەر دو پیڤێت جار پێگڤە دنسیاین یان دهێن جودا ئەوژی پەیڤێت عەرەبینە ژ( القسمة والنصيب) بەلێ وان ژی جهێ خو یێ کری بدرستی دناڤ بێژێت دزمانیدا. ( چەرخ وفەلەک) ئەڤ جوتپەڤە ژی دهێن دگەل ئێک یان جودا هەر ب وێ واتێ ئانکو بادان وزڤرینە رەوش گوهورینە. پەیڤا (شەنس) یا نوی یە ئانکو یا بیانی یە دزمانیدا بەلێ وێ پتر جهێ خو یێ کری دناڤ ئاخڤتنا روژانەدا. ئەڤ کەسێت دیڤ چونێ وب ڤی کاری رادبن دبێژنێ: (تالعڤکر، خێڤزانک، بەختڤەکر، فالکەر، سحرکەر، سحربەند، رەملدار، زانیەر). ئەڤ ناڤێت تایبەت بو ڤێ توڤکاری هەمێ تێکدا وپێگڤە رامان ژێ ئەوە کو ئەو کەسە دشێت ب هندەک دەست ئانەهیا دیار ونەپەنی بکەت بەرچاڤ وب شێوەکی چەپ وخار بو پەیداکرنا تشتەکێ خەفێ ئانکو نهینی ب زانینا خو دوی شوپە کاریدا، لەوما کورد دبێژنێ: خیڤزانک ئانکو(خەفی زانکە) تشتەکێ ژنهینیێ دزانیت.

هندی پەیڤا ( بەختە) یا هاتی دڤان گوتن وبێژێت ژێریدا ب چەند واتان:

ئێکەم: ئێغبالە وەک: بەختێ من یێ رەشە، بەختی بخو ژکیڤە بینم، بێ نه‌ختی، بێ به‌ختی

دووەم: بیر وباوەری یە وەک: ژنکا چ بەختێ خو نینە، تو چەندێ بێ بەختی، بەختێ خو ل من خراب نەکە

سێیەم: سوز وپەیمانە وەک: من بەختێ خو دا تە، یێ خو هاڤێتیە سەر بەختێ من، چ بێ بەختیا ل من نەکە

دناڤ ڤان گوتن وبێژێت ژێریدا پەیڤێت: بەختی، ئێغبالێ، تالعی، قسمەتی، نەسیبی، چەرخی، فەلەکێ، قەدەرێ وشەنسی جهێ خو ب ئاشکرایێ یێ کری دررایێ یێ کری درستێدا ب تایبەتی چ ل پێشیێ یان دناڤ ناڤەروکێدا ب شێوەکێ گونجای.

بێژ وگوتن:

بەخت: حظ: luck

بەختێ من یێ رەشە

بەختێ خو نە هاڤێژە

بەختی بخو ژکیڤە بینم

بەختێ وێ یێ گرێدایە

بەختێ خو ل من نە قولپینە

بەختێ خو ل من خراب نەکە

بەخت نە گیایێ بهارێ یە دێ بەردەم

من بەختێ خو دا تە

تو چەندێ بێ بەختی

بێ نه‌ختی، بێ به‌ختی

چ بەختێ وێ ب رەشبو

ژنکا چ بەختێ خو نینە

هەر کەس وبەختێ خو

چ بێ بەختیا ل من نەکە

ئەوێ نە بەختە، نە ئیمان

یێ خو هاڤێتیە سەر بەختێ من

ئەز ژی دێ بەختێ خو جەربینم

ئێغبال: ئێقبال: الحظ: fortune

خو بێ ئێغبال نەکە

ئێغبالا من کەری یێ خاری

ئێغبال ناهێتە کرین وفروتن

هەکە مە ئێغبال هەبە، هو ب سەڕی مە نە دهات

ئێغبالا مامێ گەورە، ب شەڤێ ساهی یە ب روژێ عەورە

تالع: تالح: سەرکەڤتن، ژێهەلی: الطالع, مُرْتَقًى: rising, ascending

بو تە تالعی ژکیرێ بینم

من چ تالعێ خو نینە

من نە تالعە، نە چ بەخت

تالعێ تە دمۆریێرا دیارە

تالعێ من یێ ب گوی کەتی

سەرا ڤەکە وتالعی ب جەربینە

بێ تالعم کەری کاغزا من یا خاری

هەکە من تالع هەبە ئەڤە نە دهات سەرێ من

ڤێ جارێ ژی تالعێ خو ب جەربینە

قسمەت: نەسیب: القسمة والنصيب: share, part, portion

قسمەت چێ نەبو

ئەڤە قسمەت ونەسیبە

های بێ تالع ونەسیبێ

ئەو تشت نە بو قسمەتێ مە

من نە بەختە، نە قسمەتە، نە نەسیب

چ خودێ کربیت قسمەت دێ ئەو بیت

فەلەک: چەرخ: زڤراندن: orbit

دونیا چەرخ وفەلەکە

فەلەک ل مە خائینە

فەلەکێ چەرخەک لێدا

مە چ سنگ ل فەلەکێ نەداینە

یێ ل دۆر فەلەکا خو دزڤریت

یێ ل دیف بایێ فەلەکا خو دچیت

شەنس: قەدەر: الحظ: luck

مە شەنس نینە

وی چ شەنسێ خو نینە

شەنسێ خو ب جەربینە

هڕ وبای شەنسێ من بر

چ شەنسێ هەی نەقش ئینا

یێ ل دیف شەنسێ خو دگەریێت

دناڤ ڤان گوتنێت ژێریدا چ پەیڤێت بەختی ب چ رەنگا ناهاتینە دناڤەروک، بەلێ ئەو گوتن رامان ومەبەستا وێ چەندێ ددەن ودیاردکەن کو ئەو کەس یێ بەختە وتالعە یان نە.

کابێ وی هەرێ چکە ( ئانکو یێ ب شەنس وتالعە)

ستێرا وی هەرا گەشە (ئانکو یێ ب تالع وبەختە)

ستێرا وی هەرا رژیایە (ئانکو یێ بێ شەنس وبەختە)

کەری کاغزا من یا خاری (ئانکو یێ بێ ئێغبالە)

بەرکا فەقیرا هەرا دریایە ( چ قسمەت ونەسیب نینن)

سەر تیر ف بەری کەت ( بێ تالعی چ ب دەست ڤە نەهات)

دلێ نازک نا گەهیت چ مرادا ( یێ بێ شەنسە وتالعە)

بچیتە سەر ئاڤێ، ئاڤ لێ هژدبیت ( چنکی هندێ بێ تالع وئێغبالە)

ئەڤ رەنگە گوتن دمشنە دناڤ بێژ وگوتنێت کوردیدا بەس ئەڤ چەند گوتن من کرنە نمونە بو خویندەڤانێ هێژا وبەرکەڤتی هیڤیدارم مەبەست جهێ خو بکەت.

٢٧-١٠-٢٠١٨ – دهوک – ئەحمەد عەلی حەسەن