وەرزێ بهارێ دگوتنێدا

وەرزێ بهارێ دگوتنێدا

دەست پێکەکا گشت سەر بهارێ:

بهار ئێک ژچار وەرزێت سالێنە. سەقایێ وێ نە سارە ونەگەرمە، یێ ناڤنجی یە. دکەڤتە دناڤ بەرا زڤستانێ وهاڤینێ. نیشانە بو بشکڤتنا سروشتی وڤەبونا گولا ب هەمی رەنگ وجورا. خاک وزەمین کەسک دبیت، دار وبار شێوەکێ جان وتازە وەردگریت. ئەڤ وەرزە دەست پێدکەت ژبیست وئێکێ نەڤروزێ ( ئاڤدارێ ) حەتا بیستێ خزەیرانێ. دڤی وەرزیدا گەلەک رەوش وتیتالێت چێدبن دسەقا وگەش وبایدا. ئو هەر وەسا دناڤ گیانەوەر ورەوەکا ژی زور هەلویست وبزاڤ پەیدادبن. رەوەک دبشکڤن وگیانەوەر دەر دکەڤن ژنڤستن وبهنڤەدانا زڤستانێ. هەر وەسا ئەڤ وەرزە سالوقدانا دەتە مروڤا دا خو بەر هەڤکەن ودەست بکاری بینن بو چاندنا درامەتێ دەمێت سالا دهێت. ئەڤ وەرزە ژهەمی وەرزێت دی خوشتڤی ترە ل نک خر خەلکی. ژهەمیا جانترە، ئەڤ وەرزە یێ نویژەن وپڕزاخ وهێزە ، یێ کەیف وشادیێ یە، دەمێ بەفر حەلیانێ یە، خاک یێ پڕە ژئاڤێ بو گیا ورەوەک، گول تێدا گەش دبن، کو دبیتە دەلیڤە بو خەلکی ب دەرکەڤنە ژدەرڤە بو پیاسا وسەیرانا. نەخاسمە جەژنێت کوردا ل ڤێ وەرزێ دەست پێدکەن وەک جەژنا نەوروزێ و جەژنێت سەر سالا ل هەمی وارێت کوردستانێ.

گوتنێت کوردی دبێژن:

بەری نەوروزێ چ بهار نینن، پشتی نەورۆزێ چ زڤستان نینن

بهارە ل بادە ڕەشکێ، تولکێ داسەرکەربەشکێ

بهارا کوردا ب تایبەت:

ل دەف کوردا ڤی وەرزی بەرز وگرنگیا خو یا هەی حەتا رادەکێ بلند. چنکی دەردکەڤن ژبن توند وتیژییا زڤستانێ ژسەرما وقەرەسوکا وێ. هەر دەم یێ چاڤە رێیە کا گەنگی دێ بهارا رەنگین هێت، دا بدەرکەڤیت. باب وپاپیرێت مە زور ستران وچیروک وسەرهاتی وحەیرانوک وبەند ورەوشت وگوت گوتکێت سەر ڤی وەرزی گوتین. ل ڤێرێ ئەز دێ ب تایبەت سەر وان گوتنێت کوردی بێژم ئەوێت دهاتین سەر زارێ پیرمەندێت مە دکەڤن دا وحەتا نوکە.

هەر گوتنەکا ژێری دزمانێ مەدا مەبەست ورامانا خو یا هەی، ئو دەلیڤا خو یا هەی ل

 دەمێ گوتنێ. هندەک ژوان پێزانینن بو وان کەسێ دهێن دیف وانرا وەک:

چویچکا ویت ویتانی، تە چ ژحسێبێ نەزانی،  تە مالا خو خرابکر یا من ل سەر دانی (سالوقدان وحسێب هاتە گوهارتن، زیان گەهشتە جوتیاری)

یازدەی ئادارێ، نە گرە ژئادارێ، حەتا بیست وچارێ ( ل ڤی دەمی بهار دەست پێناکەت ل دەڤەرێت کوردا بگشتی)

پشتی چلەی چڵ، ژنویکا دێ گەرم بن ودەست وناڤ مڵ ( چل بە چل تەمام بن)

ما به‌ینا نیسانا و گولانی بهێت ته‌ڤیه‌ك بارانا چێتره‌ ژباگوردانێ زێری لسه‌رێ مه‌یدانێ ( ئەڤە داخازا جوتیارا نە ) ( ئەڤ تەڤیا بارانێ زورا گرنگ و بهایە ل دەف فەلاح وجوتیارێ کورد )

گوتنێت ب تایبەت سەر هەژدەی ئادارێ (١٨ ئادارێ ) بەرانبەرێ (١ نیسانێ) ئێکێ نیسانێ ل نک کوردا ئانگو سەرێ نیسانێ.

هەژدەی ئادارێ، بهوستەکا بەفرێ هاتە خارێ، خو نەگرت حەتا ئێڤار

هەژدەی ئادارێ، صە کەتە بەر سیبەرا دارێ، نە ل ڤێرێ ل بەریا شنگار

هەژدەی ئادارێ، مەلکەزن هاتە خارێ، سەرێ دارێ ، خوشترە ژبنێ دارێ

هەژدەی ئادارێ، مەلکەزن هاتە خارێ، دەنگ کر ل بهارێ، سەرێ دارێ خەملی، بنێ دارێ کەملی

هەژدەی ئادارێ، دەنگ کر ل بهارێ، مەشک ل دارێ، نە ل هێرە، بەلێ ل چییایێ شنگارێ

هەژدەی ئادارێ، مەشک ل دارێ، نە ل ڤێرێ، بەلێ ل بەریا شنگاری

ئەڤ گوتنێت بەر فرەهو پڕ قازانج گرنگیا دایە ڤی دەمی ل بهارێ ئو ب گەلەک رەنگ وجورا. بو مە دیاردبیت کو زانایێت کورد زور دپەهلەوان بون دحسێب وهژمارێت سروشتیدا.

زیپەنە زیپەدارن، ببارن نەبارن، هەر دسارن

هەشت زیپک، هەشت قریپک، هەشتێت دژی ل نک، دێ شێنبن نهال وشیڤ ودولک، ژنویکا گایێ جوتی بەردە ئو روینە نک. ( ئەڤە ژی جورەکێ دییە ژحسێب وهژمارێت سروشتی بو زانینا دەما )

بەرێ نەوروزێ چ بهار نینن، ئو پشتی نەوروزێ چ زڤستان نینن ( ئەڤە دبیتە ڤاڤێرکرن ناڤ بەینا هەردو وەرزێت سالێ، زڤستان وبهارێ )

به‌لالیسك نه‌ بهاره‌ خوخ نه‌ چ داره‌ كچ نه‌شینواره‌ ژنا ب مێڕ نه‌چ یارە (رەوشا ڤان هەر جارا یەکسانن: به‌لالیسک دهێت بەری بهارێ، خوخ زورعەمری نابەت وزوی دمریت وبێ بەر دبیت، ئو کچ مالێ خەلکینە نا مینیت، ئو یا چارێ ژی نەیا بەر دەوامە سەر سوزا خو دگەڵ یاری)

 تڕ ل شبات، ئادار هات. تڕ ل شباتێ، بهار هاتێ، یان چو شبات، ئادار هات (بڤی رەوشێ پێشوازیێ ل بهارێ دکەن )

بهارێ، به‌فرهات حه‌تا گوهێ دارێ، نه‌ما حه‌تا ئێڤارێ (بەفرا بهارێ خو گەلەک ناگریت سەر عەردی چنکی زوی دحەلییت)

بهارێ خو تەڕ نەکە، زڤستانێ خو گیرو نەکە. یان: زڤستانێ خو گیرو نەکە، ئو بهارێ خو تەڕ نەکە. (چنکی تاڤیا بارانا بهارێ زوی ڤەدکەت، ئویا زڤستانێ دمینیت گەلەک دەمی، پیدڤی ناکەت مروڤ بمینیت ل هیڤیا ڤەکرنێ )

ئاڤە تەرگێت نیسانێ، سارترن ژچلێ زڤستانێ. (چنکی دگەل بارانێ تەڕگ دهێت مینا وێ وەک بەفرێ یە ئو نە دهزرێدا یە، ئو جڵ وبەرگێت مروڤی سڤک ترن ژیێت زڤستانێ، لەوما ساری پەیدا دبیت )

دڤان گوتنێت ژێریدا یێت هەمە رەنگ یێت دهاتن سەر بهارێ ب ناڤ ونیشان یان سەر ژێدەرا وێ یان رەوش وتیتالێت وێ، هند ژوان رەوشت وشیرەتن، ئو هندەک سەر بورن وپی زانین ورونکرنن بو ڤی وەرزێ سالێ یێ گرنگ وبها ل نک مللەتێ کورد ل هەر چار کنارێت کوردستانێ.

 ٢٠١٧ - ئەحمەد عەلی حەسەن