2.5.Lurraren geruzak

Lurraren gainazaleko erliebea.

· Kontinenteak.600 m inguruko batez besteko altitudea dute, itsas mailatik gora.

-Mendikateak.Mendilerroak dira eta oso altitude handiak izaten dituzte

Adibideak: Asian: Himalaiako mendikateak

Hego Amerikan: Andeak

Iberiar Penintsulan: Betikoa, Pirinioak eta Kantabriar

mendikatea.

-Ordoki handiak (Ezkutua).Hedadura handiko lur-eremuak dira, ia-ia horizontalak.

Adibideak:Hego Amerikan: Amazonas ibaiko ordokia.

Afrikan: Saharakoa.

-Plataforma kontinentala.Kontinenteen ertza eratzen dute. Kostaldean hasi eta zenbait kilometroz itsas zabaleraino hedatzen dira

· Hondo ozeanikoak. 4.500 m inguruko batez besteko sakonera dute, itsas mailatik behera.

-Mendikate ozeanikoak edo dortsal ozeanikoa.Mendikate horietan, oso jarduera bolkaniko handia dago.

Adibideak: Ozeano Atlantikoan ipar-hego norabidean dago

-Fosa ozeanikoak. Ozeanoetako gunerik sakonenak dira

Adibideak: Marianetako fosa eta Japoniako fosa

-Ordoki abisalak.Planetako ordokirik zabalenak dira; 4.000 eta 4.500 m inguruko sakoneran daude.

-Ur azpiko sumendiak.Batzuk ozeanoaren azaletik kanpora ateratzen dira eta artxipelago bolkanikoak eratzen

dituzte.

Adibideak: Hawaii eta Kanariak

5.2.ATMOSFERA

Atmosfera Lurra inguratzen duen aire-geruza da.

Batik bat, nitrogenoz (N₂ , nahastearen 4/5a) eta oxigenoz ( O₂, nahastearen 1/5a) eratuta dago, eta bi osagai horiez gain,karbono dioxidoa (CO₂) eta beste zenbait gas ere badaude proportzio txikian.

5.3.HIDROSFERA

Hidrosfera Lurrean dagoen ur guztia da.

Ur gazia: Ozeanoetako ura, gatz kantitate handia disolbatuta duena.

Ur geza: Ibaietan eta aintziretan dagoen ura, disolbatuta dagoen gatz kantitatea oso gutxi da.

Ur hutsa: Euria.

5.4.BIOSFERA

Biosfera Lurrean bizi diren izaki bizidun guztien multzoa da.

Geruzen arteko erlazioak.

· Atmosfera.

Atmosferan airea egoteari esker dago biosfera.

Atmosferak hidrosferaren agerpena ahalbidetu zuen, jarduera bolkanikotik datorren ur-lurruna hoztu eta kondentsatzearen ondorioz.

· Hidrosfera.

Uraren zikloak ura mugitzea ahalbidetzen du; hau da, ura lurrundu eta atmosferatik pasatzen da, erori egiten da, eta biosfera osatzen duten izaki bizidunek erabiltzen dute.

· Biosfera.

Izaki bizidunek lurrazala aldatzen dute, atmosferari nitrogenoa ekartzen diote, eta atmosferako oxigenoa sortzen da izaki autotrofoek egiten duten fotosintesian.

Izakiek, gainera, ur-lurruna ekartzen diote atmosferari.

Izaki bizidunek ur kantitate handia daukate, landareek ura lurzorutik hartzen dute eta organismo asko uretan bizi dira.