วันนี้ในอดีต 29ตค2523

ท่านพุทธทาสบรรยายเรื่อง

ตัดต้นเหตุทันเวลา

.

ความทุกข์ เกิดที่จิต

เพราะเห็นผิด เมื่อผัสสะ

ความทุกข์ จะไม่โผล่

ถ้าไม่โง่ เมื่อผัสสะ

ความทุกข์ เกิดไม่ได้

ถ้าเข้าใจ เรื่องผัสสะ

.

ต้นตอของ “ความทุกข์”

อยู่ที่ความโง่ เมื่อมีผัสสะ

ในกระแสปฏิจจสมุปบาท

.

…. “ อย่าไปศึกษาปฏิจจสมุปบาทที่อื่น ต้องศึกษาในภายใน ในความรู้สึก “ในจิต” เช่น ตานี้ ให้มันรู้จักตานี้จริงๆ เช่น รูปข้างนอก ก็รู้จักรูปจริงๆ ถึงกันเข้าเกิดจักษุวิญญาณ ความเห็นทางตา ก็ให้มันเห็นจริงๆ

…. แต่มันเร็วมาก มันทํางานเร็วมาก ใน ๓ อย่างนี้รวมกันเรียกว่า“ผัสสะ” (ตากระทบรูป เกิดจักษุวิญณาณ ) ; แป๊บเดียวเป็นผัสสะ, แป๊บเดียวเป็นเวทนา, แว็บเดียวเป็นตัณหา อุปาทาน ซึ่งเร็ว จะเรียกว่ายิ่งกว่าหรืออย่างน้อยก็เสมอกับสายฟ้าแลบ

…. ฉะนั้นเราจึงรู้สึกไม่ทัน ไปรู้สึกต่อเมื่อเป็นทุกข์, มีความทุกข์เสียแล้ว ; อย่างที่พูดเมื่อตะกี้นี้ว่า มันไปรู้สึกเมื่อมันจมลงไปถึงคอเสียแล้ว เมื่อเริ่มจมนี้มันไม่รู้สึก เพราะว่าอะไร? เพราะไม่มีความรู้ เพราะไม่มีสติ เพราะไม่มีปัญญา

…. ปฏิจจสมุปบาทอยู่ที่ไหน? ถ้าเข้าใจก็ตอบได้ คืออยู่ในกระแสแห่งการปรุงแต่งภายในจิต เป็นสายกันไปอย่างนี้ จนถึงความทุกข์ ซึ่งเป็นผล, แล้วทุกข์นี้ยังเป็นเหตุให้เกิดการกระทําอย่างอื่นต่อไปอีก มันไม่หยุดอยู่เท่านั้น แต่นี้เราเอาเพียงว่า ทุกข์นี้เป็นตัวการสําคัญ เกิดมาจากเหตุเป็นลําดับๆ: ต้นตอของความทุกข์อยู่ที่ความโง่ เมื่อมีผัสสะ”

.

พุทธทาสภิกขุ

ที่มา : ธรรมบรรยายชุดมหาวิทยาลัยต่อหางสุนัข หัวข้อเรื่อง “ตัดต้นเหตุทันเวลา” บรรยายเมื่อวันที่ ๒๙ ตุลาคม ๒๕๒๓ ณ ลานหินโค้ง สวนโมกขพลาราม จากหนังสือชุดธรรมโฆษณ์ เล่มชื่อว่า “ธรรมบรรยายต่อหางสุนัข"

https://on.soundcloud.com/ums2HsrxR2pgcB4c7 

และ

https://on.soundcloud.com/8Pxq9MJ4yxiCNTxy5  

อ่าน

39ค ธรรมบรรยายต่อหางสุนัข 26ตค2523

(ธรรมบรรยายระดับมหาวิทยาลัย10ชั่วโมง

…เพราะมหาวิทยาลัยสอนแต่วิชาชีพ ยังขาดเรื่องทางจิตทางวิญญาณ)

https://drive.google.com/file/d/1fuSj0kuq7W4H2i2G2ftcixLQ552rXiOp/view?usp=sharing 

.