Embedded Files
ธรรมโฆษณ์โดยท่านพุทธทาส เรื่อง
ธรรมโฆษณ์โดยท่านพุทธทาส เรื่อง
บรมธรรม ภาคปลาย 2512
บรมธรรม ภาคปลาย 2512
เลขประจำเล่ม 19 ก
เลขประจำเล่ม 19 ก
บรมธรรม ภาคปลาย อบรมพระนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปีพรรษา พ.ศ.2512 สวนโมกขพลาราม
บรมธรรม ภาคปลาย อบรมพระนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปีพรรษา พ.ศ.2512 สวนโมกขพลาราม
"แม้พระพุทธเจ้าเอง ท่านก็ยังตรัสว่า “เราจะไม่ทำแก่พวกเธออย่างทะนุถนอม;เหมือนช่างหม้อกระทำแก่หม้อที่ยังดิบยังเปียกอยู่, เราจะขนาบแล้วขนาบอีก ชี้โทษแล้ว ชี้โทษอีก ; ผู้ใดมีแก่น ผู้นั้นจะทนอยู่ได้". นี่คือวิธีการของพระพุทธเจ้าที่สงเคราะห์สัตว์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือภิกษุทั้งหลาย. ชี้โทษแล้วชี้โทษอีก ขนาบแล้วขนาบอีก อย่างตรงกันเหมือนกับที่ช่างหม้อกระทำแก่หม้อที่ยังเปียกยังดิบอยู่. และถึงขนาดที่ว่า ให้เหลือแต่คนที่มีแก่น , คนที่ไม่มีแก่นก็จะต้องออกไปจากศาสนานี้. คนที่มีแก่นก็เหลืออยู่สำหรับการบรรลุธรรม หรือการบรรลุมรรคผล. แม้อย่างนี้ใครๆ ก็ต้องยอมรับว่าเป็นการสงเคราะห์อยู่นั่นเอง, แถมจะเป็นการสงเคราะห์อย่างยิ่งกว่าอย่างอื่นด้วย คล้ายกับว่าหมอขูดแผล เอาเนื้อร้ายออก, มันก็เจ็บปวดเหลือทน แต่ก็เป็นการสงเคราะห์แก่คนป่วยนั่นเอง.
"แม้พระพุทธเจ้าเอง ท่านก็ยังตรัสว่า “เราจะไม่ทำแก่พวกเธออย่างทะนุถนอม;เหมือนช่างหม้อกระทำแก่หม้อที่ยังดิบยังเปียกอยู่, เราจะขนาบแล้วขนาบอีก ชี้โทษแล้ว ชี้โทษอีก ; ผู้ใดมีแก่น ผู้นั้นจะทนอยู่ได้". นี่คือวิธีการของพระพุทธเจ้าที่สงเคราะห์สัตว์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือภิกษุทั้งหลาย. ชี้โทษแล้วชี้โทษอีก ขนาบแล้วขนาบอีก อย่างตรงกันเหมือนกับที่ช่างหม้อกระทำแก่หม้อที่ยังเปียกยังดิบอยู่. และถึงขนาดที่ว่า ให้เหลือแต่คนที่มีแก่น , คนที่ไม่มีแก่นก็จะต้องออกไปจากศาสนานี้. คนที่มีแก่นก็เหลืออยู่สำหรับการบรรลุธรรม หรือการบรรลุมรรคผล. แม้อย่างนี้ใครๆ ก็ต้องยอมรับว่าเป็นการสงเคราะห์อยู่นั่นเอง, แถมจะเป็นการสงเคราะห์อย่างยิ่งกว่าอย่างอื่นด้วย คล้ายกับว่าหมอขูดแผล เอาเนื้อร้ายออก, มันก็เจ็บปวดเหลือทน แต่ก็เป็นการสงเคราะห์แก่คนป่วยนั่นเอง.
ดังนั้นการสังคมสงเคราะห์นี้ เป็นสิ่งที่จะต้องพิจารณาดูว่า จะต้องเป็นสิ่งที่ถูกอกถูกใจผู้ถูกสงเคราะห์เสมอไปหรือไม่? และการที่จะมัวสงเคราะห์อย่างถูกอกถูกใจเสมอไปนั้นมันอาจจะเป็นการทำลายสังคมขึ้นมาได้หรือไม่? ดังนั้นจึงมีความเห็นว่าที่มานั่งตั้งกองด่าสังคม อย่างที่เขาจะเรียกกันนี้ มันอาจจะเป็นการสงเคราะห์สังคมอย่างยิ่งก็ได้ ; ขอให้พิจารณากันดูให้ดีๆ" (หน้า392)
ดังนั้นการสังคมสงเคราะห์นี้ เป็นสิ่งที่จะต้องพิจารณาดูว่า จะต้องเป็นสิ่งที่ถูกอกถูกใจผู้ถูกสงเคราะห์เสมอไปหรือไม่? และการที่จะมัวสงเคราะห์อย่างถูกอกถูกใจเสมอไปนั้นมันอาจจะเป็นการทำลายสังคมขึ้นมาได้หรือไม่? ดังนั้นจึงมีความเห็นว่าที่มานั่งตั้งกองด่าสังคม อย่างที่เขาจะเรียกกันนี้ มันอาจจะเป็นการสงเคราะห์สังคมอย่างยิ่งก็ได้ ; ขอให้พิจารณากันดูให้ดีๆ" (หน้า392)
ถ้ากล่าวตามหลักของพุทธศาสนาแล้ว พุทธศาสนามีหลักติเตียนการสงเคราะห์ชนิดที่ยิ่งทำไป ก็ยิ่งทำให้ผู้ได้รับการสงเคราะห์ยิ่งจมดิ่งลงไปในทางวิญญาณ. การสงเคราะห์ชนิดที่ยิ่งสงเคราะห์ก็ยิ่งทำผู้รับการสงเคราะห์ให้ยิ่งจมดิ่งลงไปในทางจิตทางวิญญาณ. หมายความว่าเป็นการสงเคราะห์ชนิดที่ทำให้ผู้รับการสงเคราะห์นั้นยิ่งอ่อนแอ ยิ่งเกียจคร้าน ยิ่งมีความคิดในทางเอาเปรียบแก่กันและกัน อย่างนี้เป็นต้น. ฉะนั้นเราจะต้องระมัดระวัง โดยทำการสงเคราะห์ชนิดที่ไม่ให้ผลเป็นการจมลงไปในทางฝ่ายวิญญาณ ; คือว่า แม้เราจะสงเคราะห์โดยเรื่องทางวัตถุ ให้ของช่วยเหลืออะไรก็ตามใจ พร้อมกันนั้นต้องให้อีกสิ่งหนึ่งไปด้วยคือสิ่งที่จะคุ้มกัน มิให้เกิดการจมลงไปในทางวิญญาณ.
ถ้ากล่าวตามหลักของพุทธศาสนาแล้ว พุทธศาสนามีหลักติเตียนการสงเคราะห์ชนิดที่ยิ่งทำไป ก็ยิ่งทำให้ผู้ได้รับการสงเคราะห์ยิ่งจมดิ่งลงไปในทางวิญญาณ. การสงเคราะห์ชนิดที่ยิ่งสงเคราะห์ก็ยิ่งทำผู้รับการสงเคราะห์ให้ยิ่งจมดิ่งลงไปในทางจิตทางวิญญาณ. หมายความว่าเป็นการสงเคราะห์ชนิดที่ทำให้ผู้รับการสงเคราะห์นั้นยิ่งอ่อนแอ ยิ่งเกียจคร้าน ยิ่งมีความคิดในทางเอาเปรียบแก่กันและกัน อย่างนี้เป็นต้น. ฉะนั้นเราจะต้องระมัดระวัง โดยทำการสงเคราะห์ชนิดที่ไม่ให้ผลเป็นการจมลงไปในทางฝ่ายวิญญาณ ; คือว่า แม้เราจะสงเคราะห์โดยเรื่องทางวัตถุ ให้ของช่วยเหลืออะไรก็ตามใจ พร้อมกันนั้นต้องให้อีกสิ่งหนึ่งไปด้วยคือสิ่งที่จะคุ้มกัน มิให้เกิดการจมลงไปในทางวิญญาณ.
คำว่า “จมลงไปในทางวิญญาณ” นี้หมายความว่า จิตใจมันต่ำลงไปกว่าเดิมอย่างที่จะยกตัวอย่างให้เห็นว่า การสงเคราะห์ในบางกรณี หรือบางวิธีก็ตาม มันทำให้ผู้รับยิ่งอ่อนแอ. แม้ที่สุดแต่การเลี้ยงสัตว์, สงเคราะห์สัตว์ สัตว์เลี้ยงนั้น เลี้ยงมันผิดวิธี แทนที่มันจะเข้มแข็ง จะเจริญ มันกลับอ่อนแอปวกเปียกไป. คนเราก็เหมือนกันเมื่อช่วยเขาอย่างไม่ถูกต้องตามเทคนิคของธรรมชาติทางจิตใจ ก็ทำให้เขากลายเป็นคน
คำว่า “จมลงไปในทางวิญญาณ” นี้หมายความว่า จิตใจมันต่ำลงไปกว่าเดิมอย่างที่จะยกตัวอย่างให้เห็นว่า การสงเคราะห์ในบางกรณี หรือบางวิธีก็ตาม มันทำให้ผู้รับยิ่งอ่อนแอ. แม้ที่สุดแต่การเลี้ยงสัตว์, สงเคราะห์สัตว์ สัตว์เลี้ยงนั้น เลี้ยงมันผิดวิธี แทนที่มันจะเข้มแข็ง จะเจริญ มันกลับอ่อนแอปวกเปียกไป. คนเราก็เหมือนกันเมื่อช่วยเขาอย่างไม่ถูกต้องตามเทคนิคของธรรมชาติทางจิตใจ ก็ทำให้เขากลายเป็นคน
อ่อนแอ ช่วยตัวเองไม่ได้มากขึ้นเท่านั้น เพราะไปช่วยในที่ที่ไม่ควรช่วย,ไปช่วยในข้อที่เขาควรจะทำเอง ในสิ่งที่เขาควรจะทำเองด้วยความเข้มแข็ง เราก็ไปช่วยทำเสีย ; เหมือนเราจะอุ้มเด็ก ๆ เสียเรื่อย เด็ก ๆ ก็จะเดินไม่เป็น."
อ่อนแอ ช่วยตัวเองไม่ได้มากขึ้นเท่านั้น เพราะไปช่วยในที่ที่ไม่ควรช่วย,ไปช่วยในข้อที่เขาควรจะทำเอง ในสิ่งที่เขาควรจะทำเองด้วยความเข้มแข็ง เราก็ไปช่วยทำเสีย ; เหมือนเราจะอุ้มเด็ก ๆ เสียเรื่อย เด็ก ๆ ก็จะเดินไม่เป็น."
จากหนังสือ บรมธรรม ภาคปลาย
จากหนังสือ บรมธรรม ภาคปลาย
หน้า 392-393
หน้า 392-393
" พระประชา ถาม
" พระประชา ถาม
ถ้ามีคนเขาไม่เคยศึกษาพุทธศาสนามาก่อน อยากจะเริ่มศึกษา อาจารย์จะแนะให้อ่านเล่มไหนครับ
ถ้ามีคนเขาไม่เคยศึกษาพุทธศาสนามาก่อน อยากจะเริ่มศึกษา อาจารย์จะแนะให้อ่านเล่มไหนครับ
อาจารย์พุทธทาส ตอบ
อาจารย์พุทธทาส ตอบ
- โดยมากจะแนะให้อ่านหนังสือบรมธรรมมี ๒ เล่ม แล้วก็อ่านฆราวาสธรรม มันเป็นเล่มพื้นฐาน แล้ว ต่อจากนั้นก็เลือกเอาเอง ประเภทศีลธรรมก็มี ประเภทปรมัตถธรรมก็มี ประเภทเกี่ยวกับบ้านเมืองก็มี ผมทํา ไว้หมดแล้ว เต็มความสามารถแล้ว สมควรจะหยุดได้แล้ว"
- โดยมากจะแนะให้อ่านหนังสือบรมธรรมมี ๒ เล่ม แล้วก็อ่านฆราวาสธรรม มันเป็นเล่มพื้นฐาน แล้ว ต่อจากนั้นก็เลือกเอาเอง ประเภทศีลธรรมก็มี ประเภทปรมัตถธรรมก็มี ประเภทเกี่ยวกับบ้านเมืองก็มี ผมทํา ไว้หมดแล้ว เต็มความสามารถแล้ว สมควรจะหยุดได้แล้ว"
จากหนังสือ เล่าไว้เมื่อวัยสนธยา หน้า 221
จากหนังสือ เล่าไว้เมื่อวัยสนธยา หน้า 221
อ่าน PDF
อ่าน PDF
http://www.buddhadasa.org/files/pdf/B_pdf/kp/kp1.pdf
http://www.buddhadasa.org/files/pdf/B_pdf/kp/kp1.pdf
สารบัญ มีดังนี้
สารบัญ มีดังนี้
ผมเก็บไว้ใน SoundCloud
ผมเก็บไว้ใน SoundCloud
เสียงธรรมท่านพุทธทาส
เสียงธรรมท่านพุทธทาส
ขอท่านเซฟเก็บไว้ใช้และเชิญรับฟังได้แล้วครับ
ขอท่านเซฟเก็บไว้ใช้และเชิญรับฟังได้แล้วครับ
อ่าน
อ่าน
Page updated
Google Sites
Report abuse