Ο κόσμος της λογοτεχνίας (ποίηση και πεζογραφία) συνέχισε να διανύει, σε όλη τη διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου, τροχιά άνθισης, εμφανή στο μεγάλο πλήθος των ασχολούμενων αλλά και ενδιαφερόμενων με αυτήν. Από τα χαρακτηριστικά της περιόδου πρέπει ιδιαιτέρως να σημειωθεί η στροφή από την ευρωπαϊκή (και κυρίως την γαλλική που κυριαρχούσε μέχρι τα χρόνια του 1960) στην αμερικανική επίδραση. Αμερικανικά λογοτεχνικά ρεύματα, όπως το κίνημα των μπίτνικ και των χίπις (Άλεν Γκίνσμπεργκ, Γκρέγκορυ Κόρσο), η εξομολογητική ποίηση (Ρόμπερτ Λόουελ, Τζον Μπέρυμαν) και η εξτρεμιστική ποίηση της Σύλβιας Πλαθ είχαν στην Ελλάδα της εποχής εκείνης, πολλούς θαυμαστές και ακόλουθους. Η αμφισβήτηση των καθιερωμένων αξιών και ο σκανδαλισμός με ακρότητες στον εκφραστικό τομέα ήταν από τα βασικά αισθητικά αιτήματα των λογοτεχνών.
Οι παγκόσμιες ανακατατάξεις επηρέασαν την ποίηση που κύρια χαρακτηριστικά είχε, στα χρόνια αυτά, την αμφισβήτηση, την αντίδραση στον καταναλωτισμό και την τεχνοκρατία, την ειρωνεία και την κριτική ενάντια στις καταστάσεις που βιώνονταν. Η αμφισβήτηση μπορεί να είχε συγκεκριμένο πολιτικό στόχο, όπως για παράδειγμα τη δικτατορία, αλλά μπορεί να στρεφόταν και σε άλλες μορφές διαμαρτυρίας, όπως ενάντια στις κοινωνικές συμβάσεις. Σε αρκετές περιπτώσεις αναγνωρίζονταν φαινόμενα που παρατηρούνταν αντίστοιχα στην Ευρώπη και την Αμερική. Οι ποιητές της γενιάς αυτής, έχοντας προσλάβει τα μηνύματα του γαλλικού Μάη (1968), στρέφονταν ενάντια σε κάθε κοινωνικό κομφορμισμό. Μεγαλωμένοι σε μια περίοδο κατά την οποία η ελληνική κοινωνία παρουσίασε σημαντική οικονομική άνοδο και έγινε όλο και περισσότερο καταναλωτική, φαίνονταν να διατηρούν την ίδια νοοτροπία με τους προγενέστερους και το ίδιο πνεύμα της επαναστατικότητας, και της έλλειψης εμπιστοσύνης, αντιμετωπίζοντας τη σύγχρονη μοναξιά μέσα στην αστική καθημερινότητα και αναζητώντας τη συντροφικότητα. Το έργο των περισσοτέρων χαρακτηρίζεται από στοχασμό και ήπια μελαγχολία. Πολλοί από τους ποιητές εμπλούτισαν τη γλώσσα τους με θησαυρίσματα από παλαιότερους γλωσσικούς τύπους ανάλογα με την παιδεία τους. Το κύριο ρεύμα των ποιητών της γενιάς του 70, που εκπροσωπήθηκε από την ομάδα των εκδόσεων ΚΕΔΡΟΣ και τα περιοδικά ΛΕΞΗ και ΔΕΝΤΡΟ, ακολούθησε ένα είδος Μετεξελιγμένου Εξτρεμιστικού Υπερρεαλισμού, από τον οποίο δεν έλειπαν και οι νεορεαλιστικές τάσεις (τουλάχιστον από την άποψη ότι το επίκεντρο της οπτικής θεώρησης εστιαζόταν στον εμπράγματο κόσμο). Εκ πρώτης όψεως η τεχνοτροπία τους παρουσιάζει ως θεμελιακό στόχο την πρόκληση, μέσα από μια διαδικασία παραληρήματος των αισθήσεων και ελεγχόμενης τρέλας. Η τεχνική τους βασίζεται στη χρήση λεκτικών ταχυδακτυλουργικών ευρημάτων που ουσιαστικά αποσκοπούν στην απεικόνιση της άλλης όψης των πραγμάτων. Ως φράσεις κλειδιά της τεχνικής αυτής μπορεί να θεωρηθεί το ιδεολόγημα «γρουσούζικο σπυρί στον τρόπο του λέγειν» του Β. Στεριάδη και «λεξιμαγείες» του Α. Φωστιέρη.
- Η Κατερίνα Γώγου (1940-1993), σύζυγος του σκηνοθέτη Παύλου Τάσιου, γεννήθηκε στην Αθήνα, και εργάστηκε ως ηθοποιός, γνωστή για δευτερεύοντες ρόλους, όπως στην ταινία Το Ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο και Μια τρελή τρελή οικογένεια. Οι ρόλοι της συνήθως απεικόνιζαν αστείες και ανέμελες γυναίκες. στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης της απονεμήθηκε το Βραβείο Α΄ Γυναικείου ρόλου, για την ταινία Το βαρύ πεπόνι, που σκηνοθέτησε ο σύζυγός της. Είναι η σημαντικότερη εκπρόσωπος της εξτρεμιστικής, αναρχικής ποίησης των βίαιων παραισθησιακών ονείρων και της οργισμένης αντίθεσης στις αξίες του κοινωνικού κατεστημένου, που κατέληξε να είναι έμμονη ιδέα του έργου της, το οποίο χαρακτηρίζεται από τον αντισυμβατικό και συνειρμικό τρόπο γραφής της και τις αναρχικές της ιδέες, εμποτισμένες από οργή και επαναστατικότητα. Το σκοτάδι της, ο ασυμβίβαστος χαρακτήρας της και η κλονισμένη ψυχολογία της την οδήγησαν σε αυτοκτονία, σε ηλικία 53 ετών. Επιλογή από το έργο της: Απόντες 1986, Ο μήνας των παγωμένων σταφυλιών 1998, Ιδιώνυμο 1998, Το ξύλινο παλτό 1999, Τρία κλικ αριστερά 2000, Με λένε Οδύσσεια 2002, Νόστος 2004.
- Ο Μιχάλης Γκανάς (1944- ) γεννήθηκε στον Τσαμαντά Θεσπρωτίας και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Εργάστηκε ως βιβλιοπώλης, επιμελητής τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών εκπομπών και κειμενογράφος. Πολλά ποιήματά του έχουν μελοποιηθεί από σημαντικούς Έλληνες και ξένους μουσικοσυνθέτες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, o Ara Dinkjian. Το 1994 τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο ποίησης. Η ποιητική παραγωγή του σημαδεύεται από μνήμες και αναμνήσεις. Η Ελλάδα των καφενείων, των γηπέδων και της εγκαταλειμμένης επαρχίας συναντιούνται στην ποίησή του, που χαρακτηρίζεται από μελαγχολία και πόνο για όσα αγαπά αλλά βλέπει να εξαφανίζονται. Από τις πιο γνωστές συλλογές Ο Ακάθιστος δείπνος (1978), Η μητριά πατρίδα (1981) και Τα γυάλινα Γιάννινα (1999).
- Ο Γιάννης Κοντός (1943 – 2015), θηρευτής του απρόοπτου με “τυφλοπόντικες στίχους που σκάβουν λαγούμια”, γεννήθηκε στο Αίγιο σπούδασε οικονομικά και αρχικά εργάσθηκε ως ασφαλιστής, ενώ στη συνέχεια (από το 1971 έως το 1976) διατηρούσε βιβλιοπωλείο από κοινού με τον Θανάση Νιάρχο. Επί σειρά ετών ήταν συνεργάτης του ραδιοφώνου και των εκδόσεων "Κέδρος". Κατά διαστήματα συνεργάστηκε με περιοδικά της Ελλάδας και του εξωτερικού και με την εφημερίδα "Το Βήμα της Κυριακής". Είχε γράψει κείμενα για σύγχρονους Έλληνες ζωγράφους. Τον Απρίλιο του 1992 εκδόθηκε επιλογή ποιημάτων του με τίτλο "Όταν πάνω από την πόλη ακούγεται ένα τύμπανο", εικονογραφημένη από τον ζωγράφο Δημήτρη Μυταρά. Το βιβλίο του "Πρόκες στα σύννεφα" είναι μια ανθολόγηση όλων των ποιητικών του βιβλίων, που έκανε ο ζωγράφος Γιάννης Ψυχοπαίδης και την συμπλήρωσε με 20 χαρακτικά. Το 1998 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για την ποιητική συλλογή "Ο αθλητής του τίποτα". Το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του ποιητικού του έργου. Το 1980 ο συνθέτης Νίκος Καλλίτσης κυκλοφόρησε το δίσκο «Απόπειρα» με μελοποιημένα ποιήματά του και ερμηνεύτρια την Αφροδίτη Μάνου. Δίδαξε επίσης, θεατρική τέχνη.
- Ο Γιάννης Πατίλης (1947 - ), “μη καπνιστής σε χώρα καπνιζόντων” έδωσε “κάτι που γράφεται στο φως του σταφυλιού”. Γεννήθηκε στην Αθήνα, με καταγωγή από την Περίστα Αιτωλοακαρνανίας. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Aθηνών και κατόπιν φιλολογία (τμήμα Bυζαντινών και Nεοελληνικών Σπουδών) στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Δούλεψε ως ασκούμενος δικηγόρος, υπάλληλος του OΠAΠ και των Eλληνικών Ταχυδρομείων, ως μεταφραστής και ως συντάκτης των εγκυκλοπαιδειών "Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα" και "Δομή". Από το 1980 εργάστηκε ως φιλόλογος στη δημόσια μέση εκπαίδευση. Υπήρξε συνιδρυτής και συνεκδότης μέχρι το τρίτο τεύχος, του περιοδικού "Tο Δέντρο" (1978) και συνιδρυτής και συνεκδότης των περιοδικών "Κριτική και Κείμενα" και "Νήσος: Μουσική και Ποίηση" (1983-1984). Από το 1986 εξέδιδε το λογοτεχνικό περιοδικό "Πλανόδιον".
- Ο Λευτέρης Πούλιος (1944 - ), «κάποιος με δύο πολυβόλα στο κεφάλι», αφομοίωσε περισσότερο από κάθε άλλον το ύφος του Αλ.Γκίνσμπεργκ. Γεννήθηκε στην Αθήνα και εμφανίστηκε στην εφημερίδα "Αυγή" το 1961 και ουσιαστικότερα το 1969 με τη συλλογή "Ποίηση". Συμμετείχε στην έκδοση των "Νέων κειμένων", των "Έξι ποιητών" και της "Κατάθεσης ’73". Συνεργάστηκε με τα περιοδικά "Ακτή", "Τραμ", "Χρονικό". Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, ιταλικά, ρωσικά, γαλλικά και τσέχικα.
- Ο Αντώνης Φωστιέρης (1953 - ) χρησιμοποίησε λέξεις που σα να λιώνουνε με το κουτάλι για να εκφράσουν το πεπιεσμένο σύμπαν, τα αισθήματα που είναι το καλώδιο της καρδιάς, τον έρωτα που είναι το μαλλί της γριάς, το φως που είναι η πρόστυχη απόχρωση του σκότους. Γεννήθηκε στην Αθήνα καταγόμενος από την Αμοργό. Φοίτησε στο Μαράσλειο Πρότυπο Δημοτικό Σχολείο και στο Λεόντειο Λύκειο Πατησίων και στη συνέχεια σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές Ιστορίας Δικαίου στο Παρίσι (Université Paris 2) με υποτροφία του γαλλικού κράτους (1976-1980). Μεταφράσεις βιβλίων του έχουν εκδοθεί και κυκλοφορούν σε ευρωπαϊκές γλώσσες. Η ποίησή του περιλαμβάνεται σε πολυάριθμες ανθολογίες, ελληνικές και ξένες, καθώς και στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ΄ τάξης του Λυκείου. Το 1974 ίδρυσε και εξέδιδε για δύο χρόνια το ποιητικό περιοδικό Η Νέα Ποίηση. Από τον Ιανουάριο του 1981 ήταν συνεκδότης του λογοτεχνικού περιοδικού Η Λέξη. Το 2004 τιμήθηκε με το Α Κρατικό Βραβείο Ποίησης (για τη συλλογή Πολύτιμη Λήθη) και το 2010 με το Βραβείο Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου του. Η ποιητική γλώσσα του έχει ένα τόνο οικειότητας αποσκοπώντας στη σύζευξη της αισθητικής συγκίνησης με τον φιλοσοφικό στοχασμό, του υπαρξιακού ζόφου με τον υποδόριο θυμό, μετατρέποντας τις σκέψεις σε αισθήματα και ανιχνεύοντας τις πολλαπλές σημασίες των λέξεων με τις αμφισημίες τους, με παιγνιώδη χάρη αλλά και αγωνία που την διατρέχει υπόγεια. Δεσπόζουσα θέση στη θεματική του κατέχουν τα θεμελιακά οντολογικά ερωτήματα, η καταγωγική ρίζα της ύπαρξης, η φασματική παρουσία του θανάτου, η πάλη των αντιθέτων, η μνήμη και η λήθη, το σκοτάδι, αλλά και ο έρωτας, το πάθος, η γλώσσα, και η ίδια η ποίηση. Συγκεντρωτική παρουσίαση των ποιημάτων του δόθηκε στο βιβλίο Ποίηση 1970-2005, 2008.
- Ο Βασίλης Στεριάδης (1947 – 2003), από τους σημαντικότερους εκφραστές των αισθητικών αντιλήψεων της γενιάς του, έγραψε στίχους που “ερωτεύτηκαν ξαφνικά τη φωνή τους”. Γεννήθηκε στον Βόλο, σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Ιταλικά στην Περούτζια της Ιταλίας. Εργάστηκε ως δικηγόρος μέχρι το 2002. Από το 1969 συνεργάστηκε με λογοτεχνικά περιοδικά (Λωτός, Χρονικό κ.ά.) και από το 1976 μέχρι το 1984 έγραφε άρθρα και κριτικές βιβλίων στην εφημερίδα Καθημερινή. Επινόησε τον λογοτεχνικό όρο Γενιά του '70, στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Το 2011, μια πλατεία του Δήμου Νέας Ιωνίας κοντά στο σπίτι του, πήρε το όνομα "Πλατεία Βασίλη Στεριάδη". Γνωστά έργα του Ο κ. Ιβο, 1970, Το ιδιωτικό αεροπλάνο, 1971, Ντικ ο χλομός, 1976, Το χαμένο κολιέ, 1983, Ο προπονητής παίκτης, 1992.
- Ο Θανάσης Νιάρχος (1945 - ) «σκοτεινός οιωνοσκόπος που χρησμοδοτεί με λέξεις καταγόμενες από αποδημητικά πουλιά», γεννήθηκε στον Βόλο και σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Γαλλική Φιλολογία. Ποιητικά έργα: "Εικοσιτέσσερα νυχτερινά τραγούδια" (1970) και "Έρως έρωτας" (1979). Από το 1981 εξέδιδε μαζί με τον Αντώνη Φωστιέρη το λογοτεχνικό περιοδικό "Η λέξη". Έχει μεταφράσει βιβλία των Κάφκα, Μίλερ, Λούθερ Κινγκ, Κοκτώ και ήταν συνεργάτης της εφημερίδας "Τα Νέα".
- Η Βερονίκη Δαλακούρα (1950 - ) έδωσε τις εντυπώσεις μιας «φαντασίας άρρωστης». Γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και Ανθρωπογεωγραφία στο Μονπελιέ της Γαλλίας και εργάστηκε στη Μέση Εκπαίδευση. Μετέφρασε Γάλλους, Ισπανούς και Άγγλους συγγραφείς και ποιητές.
- Ο Γιώργος Μαρκόπουλος (1951 - ), έγραψε «λόγια που μοιάζουν με ενστικτώδεις κινήσεις». Γεννημένος στη Μεσσήνη σπούδασε οικονομικά και στατιστική στην Α.Σ.Ο.Ε.Ε. και ήταν διευθυντής στο Υπουργείο Πολιτισμού. Το 1999 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του «Μη σκεπάζεις το ποτάμι», η οποία, στη συνέχεια, ήταν υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Αριστείο του 2000. Το 2012 τιμήθηκε για δεύτερη φορά με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του «Κρυφός Κυνηγός». Την προηγούμενη χρονιά (2011) βραβεύτηκε με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη) για το σύνολο του έργου του Ποιήματα 1969-1987, συγκεντρωτική έκδοση Αθήνα 1992.
- Η Τζένη Μαστοράκη (1949 - ), ιδιαίτερα αφοσιωμένη στην αφομοίωση της αισθητικής των Αμερικανών ποιητών του ρεύματος “μπίτνικ”, πέρασε τη ζωή της «κοιλοπονώντας τραγούδια». Γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε βυζαντινή και μεσαιωνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα χάρη στο ενδιαφέρον του Γιάννη Ρίτσου για τους στίχους της. ("Διόδια", 1972, "Το σόι", 1978, "Ιστορίες για τα βαθιά", 1983 και "Μ' ένα στεφάνι φως", 1989). Το τελευταίο βιβλίο της, εμπνευσμένο από το έργο του Δ. Σολωμού, επαινέθηκε για την αριστοτεχνική χρήση της ελληνικής γλώσσας (Γ. Π. Σαββίδης) και της μυθοποιητικής παράδοσης (Δ. Μαρωνίτης). Δεινή μεταφράστρια, η Τζένη Μαστοράκη έχει μεταφράσει συγγραφείς πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους, όπως οι Τζέι-Ντι Σάλιντζερ, Κάρσον ΜακΚάλερς, Ελίας Κανέττι, Χάινριχ Μπελ, Χάινριχ φον Κλάιστ, Καρλ Μαρξ, Κάρλο Γκολντόνι, Έντγκαρ Άλαν Πόε, Άπτον Σίνκλαιρ, Λιούις Κάρολ, Τζόρτζιο Μανγκανέλλι, Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Χάρολντ Πίντερ, Σάρα Κέην, Μιγέλ δε Θερβάντες, Χάουαρντ Μπάρκερ, Πωλ Σουήζι, Άγκνες Χέλερ, κι ακόμη Χάινριχ Χόφμαν και παραμύθια των Αδελφών Γκριμ.
- Ο Κώστας Μαυρουδής (1948 - ) ήταν ο κυριότερος συνεχιστής της παράδοσης του Ν.Εγγονόπουλου, που είχε ιδιαίτερη επίδραση στα χρόνια 1965-1975. Νήματα απαστράπτοντα, υποβολή και ρεμβασμός, με απροσδόκητα παράγωγα των λέξεων είναι τα χαρακτηριστικά των στίχων του. Γεννήθηκε στην Τήνο, σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές Λόγοι Δύο (1973), Ποίηση (Τραμ 1978), Το Δάνειο του Χρόνου (Κέδρος 1989), Επίσκεψη σε Γέροντα με Άνοια (Κέδρος 2001), Τέσσερις Εποχές (Κέδρος 2009). Έγραψε επίσης πεζόμορφα βιβλία ποιητικού κλίματος, με πυκνά και σύντομα κείμενα που θυμίζουν ημερολόγιο και αφοριστικό στοχασμό ή περιγραφές ταξιδιωτικών εντυπώσεων. Θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ποιητής μνήμης, που έχει ταυτιστεί με την υπόθεση του παρελθόντος, αφού, κατά έναν στίχο του, «ό,τι απομακρύνεται είναι ποίηση». Στην αφετηρία του τον χαρακτήριζε ολιγόστιχη κομψότητα και καθαρολογία. Αργότερα τα χαρακτηριστικά αυτά έδωσαν τη θέση τους σε μια πιο αναλυτική (κάποτε πεζολογική) έκφραση. Ωστόσο πάντα το αντικείμενο είναι κοινό και αφορά την απώλεια του παρόντος, τον συντελεσμένο χρόνο, τη φθορά και την ήττα μας απ’ αυτόν. Εξελισσόμενη, η ποίησή του, ξέφυγε απ’ την κομψοέπεια και τη συντομία της μινιατούρας. Τα τελευταία του ποιήματα είναι εκτεταμένες αφηγηματικές φόρμες, συγκροτημένες από λεπτομερείς περιγραφές με «υπόθεση» που έχει αρχή και τέλος. Περιγράφουν καταστάσεις, πρόσωπα και βιώματα, με τρόπο δραματικό ή υπογείως παιγνιώδη, και παρακολουθούν την καθημερινότητα (άλλοτε κοσμοπολιτικά λαμπρή, άλλοτε αυτόχθονα) φροντίζοντας λιγότερο τη λυρική μέριμνα και περισσότερο την οργάνωση μιας «ιστορίας». Από το 1978, ο Κώστας Μαυρουδής εκδίδει και διευθύνει το λογοτεχνικό περιοδικό Το Δέντρο.
- Η Παυλίνα Παμπούδη (1948 - ) μιλάει με «ερπετή φωνή στο λήθαργο» για να γίνει ένας «περιοδεύων πλασιέ παραδείσων». Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στην ΑΣΚΤ και στο κολέγιο Byam Shaw School of Art του Λονδίνου. Εξέδωσε 15 ποιητικές συλλογές, 4 βιβλία πεζογραφίας, περισσότερα από 40 βιβλία δήθεν για παιδιά και 31 μεταφράσεις λογοτεχνικών έργων. Επίσης, έχει κάνει δύο ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής, έχει γράψει αρκετά σενάρια για το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, και πολλά τραγούδια.
- Ο Κώστας Παπαγεωργίου (1945 - ) υποφέρει «από έναν ήλιο που στάζει στο μυαλό», κολλώντας στη λαβωμένη λέξη με «μνήμη υδροκέφαλη». Γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε νομικά και φιλολογία και εργάστηκε αρχικά ως δικηγόρος και αργότερα αποκλειστικά στην λογοτεχνία. Διετέλεσε συνυπεύθυνος στη σύνταξη των ετήσιων ομαδικών αντιδικτατορικών εκδόσεων Κατάθεση '73 και Κατάθεση '74. Άσκησε συστηματικά λογοτεχνική κριτική από περιοδικά και εφημερίδες. Από το 1982 ως το 1998 εξέδιδε και διηύθυνε το περιοδικό "Γράμματα και Τέχνες". Ποιήματά του μελοποιήθηκαν και κυκλοφόρησαν σε δίσκους από τον Θάνο Μικρούτσικο ("Ιχνογραφία"), από τον Νίκο Τάτση ("Έρανα"), καθώς και από τον Χάρη Κατσιμίχα. Από το 1982 εργάστηκε στην Ελληνική Ραδιοφωνία, στην αρχή ως σύμβουλος σε θέματα λογοτεχνίας και από το 1990 ως καθηγητής στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών, διδάσκοντας Ιστορία Θεάτρου και Λογοτεχνίας. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2001. Το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του ποιητικού του έργου.
- Ο Γιώργος Χρονάς (1948 - ) διακηρύσσει στο έργο του ότι «θα επιστρέψουμε στα σώματά μας για να μάθουμε ξανά τη σημασία των λέξεων». Γεννήθηκε στον Πειραιά και από το 1973, που εμφανίστηκε στα γράμματα, έχει εκδώσει είκοσι δύο (22) βιβλία με ποιήματα, πεζά, θέατρο, ενώ έκανε εκπομπές και στο Τρίτο Πρόγραμμα και παλαιότερα στο Δεύτερο και Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Πολλά τραγούδια του έχουν μελοποιηθεί από Έλληνες συνθέτες (Μ. Χατζιδάκις, Γ.Μαρκόπουλος, Δ.Μούτσης, Γ.Ανδρέου). Εξέδιδε, από το 1981, το περιοδικό "Οδός Πανός", και τις ομώνυμες εκδόσεις.
- Ο Νάσος Βαγενάς (1945 - ), γιος του μεταφραστή Αχιλλέα Βαγενά και της Μάρθας Ιωακειμίδου, γεννήθηκε στη Δράμα και από το 1962 μέχρι το 1964 έπαιζε ποδόσφαιρο στον Εθνικό Πειραιώς. Σπούδασε Φιλολογία στη Φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1963-1968), Ιταλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης (1970-1972), Συγκριτική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Essex (1972-1973) και στο Cambridge, King’s College (1974-1979), όπου εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα την ποίηση και την ποιητική του Γιώργου Σεφέρη (Ο ποιητής και ο χορευτής: Μια εξέταση της ποιητικής και της ποίησης του Σεφέρη). Από το 1982 μέχρι το 1991 υπήρξε Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης. Από το 1992 είναι Καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αρθρογραφεί στην εφημερίδα το Βήμα της Κυριακής. Το 2012 υποστήριξε την αποδοχή του ελληνικού Μνημονίου. Στο δημοψήφισμα του 2015 τάχτηκε υπέρ του ''Ναι''. Από τους κυριότερους συνεχιστές της παράδοσης του Γ.Σεφέρη, πάγια θέματα που τον απασχολούν είναι ο θάνατος, η φθορά και ο έρωτας, όχι ως αντιστάθμισμα του θανάτου αλλά υποκείμενος και αυτός στη φθορά και εντέλει στο θάνατο. Ο λόγος του είναι συχνά ειρωνικός και σαρκαστικός (κυρίως στις πρώτες του συλλογές), ενώ στις τελευταίες, πιο πρόσφατες, συλλογές του γίνεται πιο παιγνιώδης. Στο έργο του χρησιμοποιεί παραδοσιακές ποιητικές φόρμες τις οποίες ανατρέπει – όπως σονέτο, χαϊκού, μπαλάντα, ωδή, επίγραμμα, παντούμ κτλ. – ώστε η αντίθεση που δημιουργείται ανάμεσα στην παλιά μορφή και το νέο περιεχόμενο να στοιχειοθετεί την ειρωνεία, που επιτυγχάνεται μέσω των ανομοιοτήτων και των αποκλίσεων. Θεματικά, ο ειρωνικός λόγος του Νάσου Βαγενά εκκινεί από τη στηλίτευση της εποχής του (δικτατορία και μεταπολίτευση) και καταλήγει σε μια διάχυτη υπαρξιακή αγωνία του υποκειμένου, στη μηδενιστική θεώρηση της ζωής και στη μεταμοντερνιστική παρώδηση. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο ποίησης το 2005 για την ποιητική συλλογή Στέφανος.
- Ο Μανόλης Πρατικάκης (1943 - ) γεννήθηκε στο Μύρτο Ιεράπετρας και σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εξέδωσε 17 ποιητικές συλλογές, κριτικά κείμενα διηγήματα και άρθρα. Το 1999 ήταν υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας με το έργο του "Η Κοίμηση και η Ανάσταση των Σωμάτων του Δομήνικου". Ποιήματα από τη συλλογή του "Λιβιδώ" έχουν μελοποιηθεί από τον συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλο με τίτλο "Αθέατος Σφυγμός". Ο Γ.Μαρκόπουλος έγραψε επίσης συμφωνικό έργο βασισμένο στις ποιητικές συλλογές "Γενεαλογία", "Η Λήκυθος" και "Αφημένα ήσυχα στη χλόη", με τίτλο "Η Συμφωνία της Ίασης". Το 2003 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για την ποιητική του συλλογή "Το νερό". Το 2012 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο του έργου του.
- Ο Χριστόφορος Λιοντάκης (1945- ) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας δικαίου στο Παρίσι. Το 1973 κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο "Το τέλος του τοπίου". Η συλλογή του "Με το φως", 1999, τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά και αγγλικά. Ο Θάνος Μικρούτσικος έχει μελοποιήσει ποιήματά του με τίτλο "Ποίηση με μουσική: Κωνσταντίνος Καβάφης-Χριστόφορος Λιοντάκης". Το 2012 τιμήθηκε με το βραβείο Ποίησης του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου του.
- Ο Γιάννης Υφαντής (1949 - ) αγωνίζεται στους στίχους του «να ξαναβρεί τα ονόματα των πραγμάτων». Γεννήθηκε στη Ραΐνα Αιτωλοακαρνανίας, κοντά στο Αγρίνιο. Παλαιότερα παρουσίαζε στο Κρατικό Ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης, τις εκπομπές «Ελληνική και παγκόσμια ποίηση» και «Κατά βάθος το θέμα είναι ένα». Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε αρκετές γλώσσες. Γνωστά έργα του: Μανθρασπέντα, 1977. (Κέδρος 1980), Ο Καθρέφτης του Πρωτέα, 1986, Αθανάτου Μνήμης Σημεία, 1987, Οι μεταμορφώσεις τοῦ μηδενός, 1990, Έξω από τη λήθη, 1997, Το ιδεόγραμμα του φιδιού, 2003, Έρως ανίκατε μάχαν, 2004.
- Ο Κώστας Ριτσώνης (1946- ) γεννήθηκε το 1946 στην Αθήνα και σπούδασε πολιτικός μηχανικός στην Πολυτεχνική Σχολή της Θεσσαλονίκης. Από το 1987 εκδίδει το χειρόγραφο περιοδικό “ποιήματα των φίλων” και από το 1996 επιμελείται τις ομώνυμες τυπωμένες εκδόσεις. Άλλες μεγάλες του αγάπες είναι η ζωγραφική, το ρεμπέτικο τραγούδι και οι μεταφράσεις κυρίως Γάλλων ποιητών. Πολλές από αυτές τις παρουσίασε στο ηλεκτρονικό περιοδικό “ποιείν”. Εξέδωσε μεταξύ άλλων τα βιβλία Αγκαλιά 1974, Ο ανάπηρος λαχειοπώλης και άλλα ποιήματα…1982, Φωτισμένο εργοστάσιο…1996, Πουλιά και ψίχουλα 2001, Τσίλιες 2001 και Η βραχνή φωνή 2003. Ποιήματά του (Τι σημαίνει αγάπη, Κάτι παιδιά) μελοποίησε ο Σταύρος Κουγιουμτζής τη δεκαετία του 1980.
- Ο Μανόλης Ξεξάκης (1948- ) γεννήθηκε στο Ρέθυμνο, όπου έζησε μέχρι τα 18 του χρόνια. Σπούδασε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και εργάστηκε ως καθηγητής μαθηματικών σε φροντιστήρια. Παρακολούθησε διαλέξεις καθηγητών, όπως ο Γ.Π. Σαββίδης, η Άλκη Κυριακίδου-Νέστορος και ο Δημήτρης Μαρωνίτης. Από το 1982 έως το 1987 είχε την επιμέλεια και παρουσίαση της εκπομπής «Ο κόσμος του βιβλίου» για το ραδιόφωνο της ΕΡΤ3, στο οποίο υπηρέτησε για δύο χρόνια και ως διευθυντής προγράμματος. Επιπλέον, εργάστηκε σε διαφημιστικές εταιρείες. Ο Θάνατος του Ιππικού χαρακτηρίζεται από κομματιασμένο ερμητικό λόγο, χτισμένο με ένα κράμα πεζογραφικών και ποιητικών υλικών από παλαιότερα κείμενα της ελληνικής γραμματείας αλλά και αφηγήσεις «ανωνύμων» συντοπιτών του. Οι Ασκήσεις Μαθηματικών είναι μια σειρά από μικρές «ιστορίες» εκφωνήσεις προβλημάτων που μοιάζουν με αφελή μαγικά παραμύθια, γεμάτα με υπονοούμενες ιδέες που βυθίζονται απροσδιόριστα στο χώρο του παράδοξου και του θαυμαστού. Το επιστολικό μυθιστόρημα Πού κούκος; Πού άνεμος; είναι μια σύγχρονη ελεγεία του κοινωνικού και οικογενειακού βίου,·που επικεντρώνεται στην καθημερινή εμπειρία ενός στρώματος αστών νεοελλήνων με ρίζες στην ελληνική επαρχία, κρίσιμα φοιτητικά χρόνια στη διάρκεια της Επταετίας και ωρίμανση μέσα σε ένα περιβάλλον έντονης κρίσης αξιών, σχέσεων, συναλλαγής. Η συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του (1972-2006) περιλαμβάνει τρεις θεματικές ενότητες: (α) Κορδόνια, Όνειρα, Λημνίσκοι, Χρόνοι με αναφορές σε γεγονότα του παρελθόντος από το σημερινό παρατηρητή της ανθρώπινης συμπεριφοράς. (β) Ποιήματα σε φόρμες και μοντέλα μαθηματικών εννοιών που περιγράφουν κυρίως υπαρξιακά ερωτήματα (Βιβλίο αξιωμάτων, Βιβλία αιτημάτων και ορισμών του Ευκλείδη, Βιβλία θεωρημάτων και Βιβλία ασκήσεων και προβλημάτων) όπου τα αντικείμενα δεν είναι σχήματα και αριθμοί, αλλά αισθήματα και προσδοκίες. (γ) Πλόες Ερωτικοί για τη συναισθηματική φουρτούνα των σπάνιων ερωτικών στιγμών της ζωής μας.
- Ο Μιχαήλ Μήτρας (1944- ) γεννήθηκε στον Βόλο και παρακολούθησε νομικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ραδιοσκηνοθεσία στο City Literary Institute του Λονδίνου. Ζει στην Αθήνα. Στην ποίησή του είναι φανερές οι επιδράσεις των ρευμάτων της «συγκεκριμένης», και της «οπτικής» ποίησης, ενώ στην πεζογραφία του απουσιάζει η γραμμική αφήγηση και κυριαρχεί η αποσπασματικότητα. Συνεργάστηκε στη σύνταξη της ετήσιας έκδοσης "Χρονικό"/εκδ. Ώρα / και των περιοδικών "Σήμα", "Ρεύματα". Εργάστηκε ως παραγωγός εκπομπών λόγου στο Τρίτο και στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ. Έργα του: Το άλλοθι της περι-γραφής, 1976, Ασταθές πεδίο, 1984, Η τελευταία εικόνα του κόσμου, 1987, Η παράδοξη οικειότητα του αγνώστου, 1997, Διακριτικές μεταβολές, 2004.
Το κύριο ενδιαφέρον των ποιητών της γενιάς του 1980 στράφηκε στη μελέτη του εμπράγματου κόσμου της σύγχρονης ζωής (βάζα, καθρέφτες, καλώδια, κεραίες, κάδρα, ηλεκτρικές συσκευές) με στόχο τον προσδιορισμό της βαθύτερης σχέσης τους με τον άνθρωπο και της επίδρασής τους στην συλλογική ψυχοσύνθεση, δημιουργώντας ένα ρεύμα πραγματιστικής ποίησης, αντίστοιχο με ανάλογα νεορεαλιστικά ρεύματα της Αγγλίας και της Αμερικής. Με τον τρόπο αυτό οι ποιητές αυτοί ανακαλύπτουν διακοπές της πραγματικότητας πίσω από την επιφάνεια των πραγμάτων, συλλαμβάνοντας με λεπτότατη οδύνη σήματα ολέθρου από τον βαθύ βίο της συνείδησης.
- Η Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου (1953- ) γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε Νομικά και Φιλολογία και εργάστηκε ως καθηγήτρια στη Δημόσια Μέση Εκπαίδευση. Εξέδωσε δώδεκα βιβλία ποίησης, ένα με πεζά κείμενα και ένα με μεταφράσεις. Για το βιβλίο της «Λιμός» (2007) της απονεμήθηκε το κρατικό βραβείο ποίησης του 2008. Έργα της: Τα άλογα του Μυροβλήτου, 1974, Ηγησώ, 1979, Χώμα, 1985, Η προσευχή του αναιδούς, 1991, Το κυπαρίσσι των εργατικών, 1995, Φορτίο, 1997, Προς τα κάτω, 1999, Ελάχιστα πριν, 2005, Λιμός, 2007, Πώς Αυτοκτονούν οι Ασσύριοι, 2010, Το ελάχιστο Ψωμί της Συνείδησης, 2014.
- Ο Γιώργος Κακουλίδης (1956- ) γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος ζωγράφου και εγγονός γλύπτη. Σε νεαρή ηλικία ταξίδεψε με φορτηγά καράβια, αποτυπώνοντας τις εμπειρίες του στην ποιητική συλλογή "Λίμπερτυ". Ποιήματά του έχουν μελοποιήσει ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Νίκος Κυπουργός, ο Τάσος Μελετόπουλος, ο Στάμος Σέμσης και ο Νίκος Σαραγούδας με τον Γιώργο Τρανταλίδη. Παράλληλα με τη συγγραφική του δραστηριότητα ασχολείται με τη ζωγραφική.
- Ο Χάρης Βλαβιανός (1957- ) γεννήθηκε στη Ρώμη, σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και πολιτική θεωρία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. . Εξέδιδε το περιοδικό "Ποίηση", επί 15 χρόνια, και από το 2008 το περιοδικό "Ποιητική". Δίδαξε Ιστορία και Πολιτική Θεωρία στο Αμερικανικό Κολέγιο Ελλάδος (Deree) και δημιουργική γραφή ποίησης στους κύκλους σεμιναρίων των εκδόσεων Πατάκη, ενώ στο παρελθόν έχει διδάξει το ίδιο μάθημα στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου. Έχει εκδώσει έντεκα ποιητικά βιβλία, με πιο πρόσφατα τη δίγλωσση, συλλεκτική έκδοση "Η επιφάνεια των πραγμάτων" (2006) και τις συλλογές "Διακοπές στην πραγματικότητα" (2009), "Σονέτα της συμφοράς" (2011) και "H ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας σε 100 χαϊκού" (2011), τα δοκίμια "Ο άλλος τόπος" (1994), "Ποιον αφορά η ποίηση;" (2007) και "Το διπλό όνειρο της γραφής" (μαζί με τον Χρήστο Χρυσόπουλο, 2010) και τη χιουμοριστική ανθολόγηση "Britannica" (2004). Έχει επίσης μεταφράσει έργα γνωστών Άγγλων και Αμερικανών ποιητών.
- Ο Παντελής Μπουκάλας (1957- ) γεννήθηκε στο Λεσίνι του Μεσολογγίου. Αποφοίτησε από την Οδοντιατρική Αθηνών. Από το 1989 επιμελείται την σελίδα του βιβλίου στην εφημερίδα "Καθημερινή", όπου επίσης δημοσιεύει επιφυλλίδες κοινωνικού και πολιτικού σχολιασμού. Είναι διορθωτής και επιμελητής εκδόσεων. Από το 1980 έχει δημοσιεύσει στις εκδόσεις "Άγρα" τα βιβλία ποίησης "Αλγόρυθμος", "Η εκδρομή της Ευδοκίας", "Ο μέσα πάνθηρας", "Σήματα λυγρά", "Ο μάντης", "Οπόταν πλάτανος", καθώς και ένα τόμο δοκιμίων και βιβλιοκριτικών με τίτλο "Ενδεχομένως: Στάσεις στην ελληνική και ξένη τέχνη του λόγου". Έχει μεταφράσει τον ελληνιστικό "Επιτάφιο Αδώνιδος του Βίωνος του Σμυρναίου" και τα ποιήματα του τόμου "Επιτάφιος λόγος: αρχαία ελληνικά επιτύμβια επιγράμματα". Το 2010 βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για την ποιητική του συλλογή "Ρήματα".
- Η Ανθή Μαρωνίτη (1950- ) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου σπούδασε νομική, και από το 1972 εργάζεται στην Αθήνα ως επιμελήτρια λογοτεχνικών εκδόσεων. Στους στίχους της αποτυπώνεται μια πυρετική βίωση της ζωής, ένα παραμυθητικό νανούρισμα ψυχής και ένα αγνάντεμα κόσμων πέρα από το στενό πλαίσιο αυτού που μας περιβάλλει. Έργα της: Λίγο πριν κόψει το χαμόγελο 1997, Ο ρυθμός ζεστός 2000, Ξύλα υγρά 2002, Τρεις φωνές 2004.
- Ο Μάνος Λουκάκης (1951- ) γεννήθηκε στον Αγ.Νικόλαο και σπούδασε φιλολογία στην Αθήνα. Εργάστηκε στην ιδιωτική εκπαίδευση και ως κριτικός βιβλίου στην εφημερίδα Το Βήμα. Οι στίχοι του συνθέτουν μια υπερβατική, σκοτεινή ατμόσφαιρα ενυπνίου, κατάλοιπο λησμονημένου ονείρου. Έργα του: Ζήτω το ξενοδοχείο της Μ.Βρετανίας 1989, Σαν τη Μαρία το πρωί 1998, Παλάμη ωχρού μελισσοκόμου 2000, Η ρομάνς της μοδίστρας 2002.
- Ο Αναστάσης Βιστωνίτης (1952- , πραγματικό όνομα Παπαδόπουλος) γεννήθηκε στην Κομοτηνή και σπούδασε οικονομικές επιστήμες. Για 5 χρόνια εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην Αμερική. Ήταν τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας Το Βήμα και από τους επιμελητές του φακέλου με τον οποίο η Αθήνα ανέλαβε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Έγραψε ποιήματα συναισθηματικής έντασης ελλειπτικά στη μορφή, με γνώση του τοπίου των εσωτερικών αναζητήσεων, με μία γλώσσα ρυθμική αλλά και στοχαστική, διαποτισμένα από την αντίληψη ότι ο κόσμος κυριαρχείται από τις αμφίπλευρες, αντιθετικές έννοιες του γήινου και του ουράνιου, του ζωώδους και του θεϊκού, του ονειρικού και του χθόνιου, με αρνητική διάθεση απέναντι στο κοινωνικό περιβάλλον, ελεγχόμενα δραματικό συναίσθημα, αλλά και νοσταλγική μνήμη για έναν χαμένο παράδεισο. Στα δοκίμιά του προωθείται η ιδέα της πλουραλιστικής κοινωνίας. Εξέδωσε 8 ποιητικές συλλογές. Επιλογές έργων του: Η κρίση και η καταστολή 1986, Η κοίτη του χρόνου 1999, Το τρένο της λογοτεχνίας 2004.
- Ο Διονύσης Καψάλης (1952- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε κλασική και αγγλική φιλολογία. Ήταν υπεύθυνος εκδόσεων στο Βιβλιοπωλείο της Εστίας και διευθυντής στο μορφωτικό ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας. Επιλογές έργων του: Τα μέτρα και τα σταθμά 1998, Η συνάφεια με τα πράγματα 2001, Από λεπτότατη οδύνη 2003. Ποιήματά του μελοποίησαν ο Νίκος Ξυδάκης και ο Δημήτρης Παπαδημητρίου.
- Ο Σωτήρης Κακίσης (1954- ) δημοσίευσε μεταφράσεις αρχαίων Ελλήνων (Σαπφώ, Ηρώνδας, Αλκαίος) και ξένων ποιητών. Συνεργάζεται με τον Τύπο, με ειδίκευση στις κεντρικές συνεντεύξεις και στην αθλητική αρθρογραφία και έχει γράψει σενάρια για τον κινηματογράφο. Επιλογές έργων του: Μαρίας εγκώμιον 1989, Ποιήματα Ι 1997, Μικρά λυρικά 2003. Μεταφράσεις του από το έργο της Σαπφώς μελοποίησε ο Σπύρος Βλασόπουλος.
- Ο Γιώργος Βέης (1955- ) γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου σπούδασε νομική και διεθνείς σχέσεις στη Ν.Υόρκη. Εργάστηκε ως διπλωματικός υπάλληλος από το 1980, πρόξενος στη Νέα Υόρκη, το Ντόρτμουντ, στην πρεσβεία του Πεκίνου και στη Σεούλ, (1991-1994) και Γενικός Πρόξενος στη Μελβούρνη της Αυστραλίας από το 1994. Τον Ιούλιο του 2015 τοποθετήθηκε Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην UNESCO. Από το 1976 είναι κριτικός λογοτεχνίας. Επιλογές έργων του: Ο δράκος του μεσημεριού 1983, Το βιβλίο της νύχτας 2001, Πιο μακριά δεν γίνεται 2003.
- Ο Ευγένιος Αρανίτσης (1955- ) γεννήθηκε στην Κέρκυρα και από το 1978 εργάστηκε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία. Το 1976 ίδρυσε τις εκδόσεις Άκμων. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 ασχολείται με τη σύνθεση ενός μεγάλων διαστάσεων ποιητικού έργου (Μορφολογία). Επιλογές έργων του: Ερωτικά ποιήματα 1984, Η θάλασσα 1998, Καλοκαίρι στον σκληρό δίσκο 2002.
- Ο Κώστας Ζουράρις (1955- ), γιος του γιατρού σεξολόγου Γιώργου Ζουράρι, σπούδασε νομική στο Α.Π. Θεσσαλονίκης και πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι, όπου εργάστηκε ως καθηγητής του νεοσύστατου (το 1969) πανεπιστημίου Paris-VIII. Είναι αντίθετος σε κάθε λύση του ζητήματος της ονομασίας της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας με όνομα που θα περιλαμβάνει τη λέξη «Μακεδονία» ή παράγωγά της. Από τον Ιανουάριο του 2015 είναι βουλευτής εκλεγμένος στην εκλογική περιφέρεια της Α' Θεσσαλονίκης. Η πρώτη του ομιλία στη Βουλή προκάλεσε εντύπωση, καθώς περιείχε αποσπάσματα από νεοέλληνες ποιητές, κείμενα των πατέρων της Εκκλησίας και τον επιτάφιο λόγο του Περικλή. Αριστοφανικός σατιρικός, λάτρης των σπάνιων ή ιδιοκατασκευασμένων λέξεων, επιδιώκει την «επίδειξη και την πρόκληση» με «γλωσσικά πυροτεχνήματα φτιαγμένα με οίστρο και τέχνη», αλλά, ίσως, παραφορτωμένα σε αναφορές. Επιλογές έργων του: Ουρανίας περί ήγουν περί χαρουπιάς χαροποιού κενώσεως 1989, Θεοείδεια παρακατιανή 1993, Λόγοι οβρίμων καταδρομών 1998, Νυν αιωρούμαι 2003.
- Ο Γιάννης Τζανετάκης (1956- ) γεννήθηκε στην Καλαμάτα και σπούδασε πολιτικές και οικονομικές επιστήμες. Από το 1989 εργάστηκε ως δημοσιογράφος στον περιοδικό τύπο. Ο στίχος του Όλα είναι δρόμος έδωσε τον τίτλο στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη (1998). Επιλογές έργων του: Όσο ακούω σε χρώμα 1985, Ονείρου έρως 1995, Στο νήπιο με στυλό 1998, Βίος βαθύς 2004.
- Ο Ηλίας Λάγιος (1958-2005), φίλος και συνεργάτης του Δ.Καψάλη και του Γ.Κοροπούλη, γεννήθηκε στην Άρτα και έζησε στην Αθήνα, όπου σπούδασε φαρμακευτική. Στο έργο του υπάρχουν στοιχεία μεταμοντερνισμού που ενισχύεται από την παρωδιακή αντιμετώπιση της ποιητικής παράδοσης, που εκτείνεται σε κοινωνικά ζητήματα, την κληρονομιά του Εμφυλίου, το πολιτικό τοπίο της μεταπολίτευσης, τη μετανάστευση, έως το πρόβλημα του θανάτου και της σιωπής του Θεού, στο οποίο δεσπόζει η τραγική αίσθηση της πραγματικότητας και ο ανθρώπινος σπαραγμός, με έναν καρυωτακικής προέλευσης αυτοσαρκασμό, που συχνά αγγίζει τους τόνους ενός προσωπικού εφιάλτη, ενώ άλλες φορές αναμοχλεύει τον υψηλό τόνο του σικελιανικού λυρισμού, χωρίς αισθηματολογία ή ρητορεία Επιλογές έργων του: Πρόοδοι εν προόδω 1981, Η έρημη γη 1996, Μουζικούλες 1997, Της γυναικογυναίκας 1998, Ο άνθρωπος από την Γαλιλαία 2004.
- Ο Γιώργος Κοροπούλης (1958- ) έγινε γνωστός με συλλογές όπως Τρίτον από της αληθείας 1988, Ελλειπτική 1998, Περί των γάμων υδραργύρου και θείου 2001, Ρέκβιεμ για μια φίλη και άλλα ποιήματα 2004.
- Ο Γιώργος Μπλάνας (1959- ) γεννήθηκε στο Αιγάλεω και σπούδασε ηλεκτροτεχνία και βιβλιοθηκονομία. Εργάστηκε στη διαφήμιση και στην επιμέλεια εκδόσεων. Η νεορομαντική ποίησή του χαρακτηρίζεται από επιμελημένη γλώσσα, στοχαστικό βάθος και βιβλική πνοή, με φιλόδοξα εγχειρήματα, που υπερβαίνουν την παράδοση και προσεγγίζουν μεταμοντέρνες πρακτικές υπέρβασης των ορίων και των στεγανών, με διάθεση παρηγορητική απέναντι στα δεινά του σύγχρονου ανθρώπου. Επιλογές έργων του: Η ζωή κολυμπά σαν φάλαινα ανύποπτη πριν τη σφαγή 1987, Παράφορο 1997, Η απάντησή του 2000, Επεισόδιο 2002, Τα ποιήματα του προηγούμενου αιώνα (2004, συγκεντρωτική έκδοση), καθώς και μεταφράσεις Άγγλων, Αμερικανών και Αρχαίων Ελλήνων ποιητών.
Το κύριο ενδιαφέρον των ποιητών της γενιάς του 1990 εστιάζεται στα άφθονα όσο και εξοντωτικά ερεθίσματα που δημιουργεί η ζωή στις σύγχρονες πόλεις, αναχωρώντας από το μάταιο και το τίποτε στα όρια του ουρανού και καταλήγοντας, με την εφεύρεση νέων αισθήσεων, στα νεύματα συμφιλίωσης των μικρών παραδείσων της ζωής.
- Ο Σάκης Σερέφας (1960- ) γεννήθηκε, σπούδασε Μεσαιωνική και Νέα Ελληνική Φιλολογία και εργάστηκε στη Θεσσαλονίκη ως καθηγητής στη μέση εκπαίδευση. Έγραψε το σενάριο για την ταινία Ρουλεμάν σε σκηνοθεσία του Πάνου Καρκανεβάτου (2004), καθώς και 13 θεατρικά έργα, τα οποία έχουν ανέβει στο Εθνικό Θέατρο, στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και στο Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου. Οι στίχοι του παρουσιάζουν μια ιδιότυπη, ανατρεπτική λογική, βασισμένη όχι μόνο στην αντιστροφή των εννοιών, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο το βλέμμα του αποσπά το παράδοξο από μια απολύτως καθημερινή και συνηθισμένη εικόνα. Το οξύ και διαβρωτικό χιούμορ ήταν έκτοτε το πιο σταθερό γνώρισμά του, αναποδογυρίζοντας ή προκαλώντας πολλές φορές με την "ασεβή" φαντασία και την διακωμώδηση "ιερών και οσίων" το εδραιωμένο γούστο και την αποδεκτή αισθητική της λογοτεχνίας. Η αγάπη του για την ευρηματική δύναμη της γλώσσας και η εμφανής διάθεση να μεταμορφωθεί η γραφή σε παιχνίδι, τον φέρνουν κοντά στο πνεύμα μιας νεοϋπερρεαλιστικής αντίληψης. Το μαύρο χιούμορ, οι γλωσσικοί πειραματισμοί, οι σκοπίμως απίθανοι συνδυασμοί ανόμοιων πραγμάτων δημιουργούν ένα είδος πολυεπίπεδων κειμένων, αν και η ανατρεπτική τεχνική τους δεν επηρεάζει τον βαθύτερο συναισθηματισμό τους. Επιλογή από το έργο του: Απ’ το τίποτα 1994, Τρεις γάτες δρόμος 2000, Μπορεί και νευρικό 2003, Το μάταιο με θέα 2004.
- Ο Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης (1960- ) ήταν συνεργάτης της εφημερίδας Ελευθεροτυπία και άλλων εντύπων. Στους στίχους του επιχειρεί μια εξερεύνηση «των σκοτεινών πτυχών της ανταρσίας». Επιλογή από το έργο του: Κόκκινες νύχτες 1985, Έγγραφος Ίλιγγος 1993, Η μουσική των γεγονότων 1998.
- Η Μάριον Χωρεάνθη (1960- ) γεννήθηκε στη Χίο και σπούδασε γαλλική φιλολογία. Επιλογή από το έργο της: Εκεί που τελειώνει ο ουρανός 2000, Βρείτε την Ορτανσία 2002, Η εξορία των αρχαγγέλων 2005.
- Ο Νίκος Γ. Δαββέτας (1960- ) ασχολήθηκε με την βιβλιοκριτική στην εφημερίδα Το Βήμα και το περιοδικό Τέταρτο. Επιλογή από το έργο του: Το κίτρινο σκοτάδι του Βαν Γκογκ 1995, Ιστορίες μιας ανάσας 2002, Το θήραμα 2004.
- Ο Θανάσης Χατζόπουλος (1961- ) γεννήθηκε στο Αλιβέρι, σπούδασε ιατρική και εργάστηκε ως ψυχαναλυτής. Το 2103 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την πολύχρονη προσφορά του. Επιλογή από το εύχυμο και πλούσιο σε λεκτικογραφικές αναφορές έργο του: Ιδίοις σώμασι 1997, Από καταβολής δρόσου 1999, Μιγαδικά και αμφιθαλή 2003.
- Ο Νίκος Δεληγιάννης (1962- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και ασχολήθηκε με τις εκδόσεις (ιδρυτής του οίκου Ίδμων). Επιλογή από το έργο του: Μικροί παράδεισοι 1989, Εφευρέτης αισθήσεων 1992, Το αιωνόβιο λουλούδι του έρωτα 2003.
- Η Ιουλίτα Ηλιοπούλου (1963- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε νεοελληνική φιλολογία και θέατρο. Ήταν σύντροφος του Οδυσσέα Ελύτη στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Επιλογή από το έργο της: Καλούς ενιαυτούς Μάρκο 1987, Δίγαμμα 1992, Ευχήν Οδυσσεί 1997.
- Ο Θοδωρής Α. Γκόνης (1963- ), λυρικός με βαθιά ιστορική μνήμη, γεννήθηκε στη Γκάτζια Ναυπλίας. Σπούδασε οικονομικά και εργάστηκε ως ηθοποιός και σκηνοθέτης. Επιλογή από το έργο του: Η πύλη της ξηράς 1993, Τραγούδια 1993, Χειμωνικό, Το μήνυμα, Η Μέριλυν της Ακράτας 2003. Στίχους του μελοποίησαν οι Νίκος Ξυδάκης, Τάσος Γκρους, Παναγιώτης Καλαντζόπουλος, Γιώργος Ανδρέου.
- Ο Δημήτρης Κοσμόπουλος (1964- ) γεννήθηκε στην Πυλία της Μεσσηνίας και μεγάλωσε στην Καλαμάτα. Επιλογή από το έργο του: Λατομείο 2003, Του νεκρού αδελφού 2005, Πουλιά της νύχτας 2005.
- Ο Γιάννης Αγγελάκας (1965- ), γνωστός τραγουδοποιός του ροκ συγκροτήματος Τρύπες, από τη Θεσσαλονίκη, με σκληρό και αιχμηρό ύφος, εξέδωσε τα βιβλία: Σάλια, μισόλογα και τρύπιοι στίχοι 1995, Πώς τολμάς και νοσταλγείς τσόγλανε 1999, Τρύπες 2000, Για την καρδιά ενός κτήνους 2001.
- Ο Δημήτρης Λυάκος (1966- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε νομική και αργότερα φιλοσοφία. Έζησε στη Βενετία, το Λονδίνο και το Βερολίνο. Η τριλογία του Poena Damni (Έξοδος, Με τους ανθρώπους από τη γέφυρα με αρχικό τίτλο Νυκτιβόη, Ο πρώτος θάνατος), γραμμένη σε μια περίοδο δεκαεπτά χρόνων, έχει μεταφραστεί στα Αγγλικά, Ισπανικά, Ιταλικά και Γερμανικά και έχει παρουσιαστεί και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η γλυπτική-ηχητική εγκατάσταση Νυκτιβόη, από το ομώνυμο βιβλίο, ξεκίνησε το 2004 από το Λονδίνο και περιόδευσε στην Ευρώπη ως το τέλος του 2005, ενώ μια παράσταση σύγχρονου χορού βασισμένη στο ίδιο έργο παίχτηκε στην Ελλάδα το 2006-2007. Το ύφος του είναι αποσπασματικό με εξπρεσιονιστική ένταση, η γραφή του διακοπτόμενη, πολλές φορές αδιαφορώντας μάλιστα για τους γραμματικοσυντακτικούς κανόνες και η ατμόσφαιρα θυμίζει, «υπαρξιακό» film noir, στο οποίο η θεματική της καταδίωξης γίνεται όλο και πιο εμφανής, συνδυάζοντας υλικό από τη Βίβλο με χθόνιες ελληνιστικές δοξασίες και τελετουργικές πρακτικές.
- Ο Κώστας Κουτσουρέλης (1967- ) γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε νομική, έζησε αρκετά χρόνια στη Γερμανία και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνική μετάφραση. Επιλογή από το έργο του: Ιστορίες ύπνου 2000, De arte amandi 2004.
- Ο Αντώνιος Ρουσοχατζάκης (1968- ) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης και σπούδασε αγγλική λογοτεχνία και θέατρο. Έργα του: Εμπειρίες ταλέντου 1997, Εδέμ 2002 και δύο μυθιστορήματα.
- Ο Βασίλης Κ. Ρούβαλης (1969- ) γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε στην Κρήτη Βυζαντινή και Νεοελληνική Φιλολογία και εργάστηκε ως πολιτιστικός συντάκτης της εφημερίδας Ελευθεροτυπία και αργότερα στην Απογευματινή και την Αυγή. Εργάστηκε στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση, σε εκπομπές λόγου και τέχνης της ΝΕΤ. Έγραψε: Νηκτικός νους 2001, Νότος 2004.
- Ο Κώστας Πάτσης (1969- ) γεννήθηκε στη Νίκαια και σπούδασε μουσική και κινηματογράφο. Συνεργάστηκε με το περιοδικό Μανδραγόρας. Έργα του: 32+1 φορές έρωτα 1999, Άνεμοι νεύματα συμφιλίωσης 2002, Εγώ χωρίς άρθρο 2002, Ο Βερνάρδος στο σεξ 2005.
Η ποίηση στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα χαρακτηρίζεται από τις αναζητήσεις μιας νέας γενιάς που διαπιστώνει ότι ο σύγχρονος κόσμος είναι «υπνωτήριο κοιμώμενων υδάτων» και επιχειρεί με αβυσσαλέα όνειρα να συλλάβει τα διαφυγόντα βλέμματα και τους κραδασμούς των ονείρων, καταλήγοντας και πάλι «στη διέξοδο της μετάθεσης και της φυγής».
- Ο Βασίλης Αμανατίδης (1970- ) γεννήθηκε στην Έδεσσα αλλά μεγάλωσε και ζει στη Θεσσαλονίκη, όπου σπούδασε αρχαιολογία και ιστορία της τέχνης. Εργάστηκε ως ιστορικός τέχνης και επιμελητής εκθέσεων στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, δίδαξε Ιστορία της Τέχνης και Λογοτεχνία στη Δραματική Σχολή του Κ.Θ.Β.Ε. και σε άλλες δραματικές σχολές και έκανε τη δραματουργική επεξεργασία θεατρικών παραστάσεων. Έργα του: Υπνωτήριο 1999, Σπίτι από πάγο όλο 2001, Τριαντατρία 2003, Μη με φας 2005.
- Η Ελίνα Χ. Μαρμαρίδου (1970- ) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε μεταφρασιολογία στο Παρίσι. Εργάζεται ως μεταφράστρια λογοτεχνίας. Εξέδωσε τις συλλογές Έβδομη πύλη 2002, Αβυσσαλέα όνειρα 2003.
- Η Εύη Φωκά (1971- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε ιταλική φιλολογία. Εξέδωσε τη συλλογή Μεταπτώσεις 2001.
- Η Δήμητρα Λέτσα (1972- ) γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε ξένες γλώσσες και εργάζεται ως μεταφράστρια και δημοσιογράφος. Εξέδωσε τη συλλογή Διαφυγόντα βλέμματα 2004.
- Ο Αβραάμ Θεοδωρίδης (1972- ) γεννήθηκε στην Πτολεμαΐδα και σπούδασε νοσηλευτική. Η ελληνική μυθολογία και ιστορία διαπότισαν το πνεύμα του. Εξέδωσε τη συλλογή Ολυμπίας φως αρχέγονο 2003.
- Ο Νίκος Λαμπρόπουλος (1973- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε νομική. Εξέδωσε τη συλλογή Το μάτι του άνθους 2003.
- Ο Γιώργος Λίλλης (1974- ) γεννήθηκε στη Γερμανία, όπου εργάζεται ως επιμελητής ραδιοφωνικών εκπομπών. Εξέδωσε τις συλλογές Το δέρμα της νύχτας 1999, Η χώρα των κοιμωμένων υδάτων 2001, Στο σκοτάδι μετέωρος 2003, Δύο αγαπημένα ιπποκαμπάκια 2004.
- Ο Αναστάσιος Καρποδίνης (1975- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε μουσική, με την οποία ασχολείται επαγγελματικά. Εξέδωσε τη συλλογή Κραδασμοί 2002.
- Η Ρανιώ Ναζαμίδη (1976- ) γεννήθηκε στον Πειραιά, σπούδασε νομική και εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Εξέδωσε Το αρωματισμένο μπλε 2003, Ύλη και δυνάμεις 2004.
Ο Δημήτρης Ελευθεράκης (1978- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε λογοτεχνία στην Αθήνα και στο Εδιμβούργο. Εργάζεται ως μεταφραστής. Εξέδωσε Το καθαυτό χειρόγραφο 2001, Το σημάδι του Ζορρό 2003, Προσωρινή μετάθεση 2004.
- Ο Τηλέμαχος Τσαρδάκας (1978- ) γεννήθηκε στην Πάτρα και σπούδασε νομική στο Κόβεντρι και στο Λονδίνο. Εξέδωσε Μικρές μπαλάντες γι’ απόψε 2003.
- Η Μαρία Δ. Καστελλάνου (1980- ) γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε παιδαγωγικά και εργάζεται ως δασκάλα. Εξέδωσε τη συλλογή Του ονείρου και της φυγής 2005.
Η ελληνική πεζογραφία γνώρισε, μετά το 1974, μια περίοδο συνεχόμενης ανάπτυξης που οδήγησε σε μια εξαιρετική άνθιση στα χρόνια μετά το 2000, με κύριο χαρακτηριστικό το μεγάλο πλήθος των συγγραφέων και την αξιοσημείωτη ανταπόκριση του αναγνωστικού κοινού, μεγάλο μέρος του οποίου δείχνει διατεθειμένο να διατηρεί σταθερή επαφή με τις κυκλοφορούσες εκδόσεις, δημιουργώντας μια αξιοπρόσεκτη επίδοση στην αγορά των λεγόμενων «ευπώλητων» στα οποία τα πεζογραφήματα κατέχουν την πρώτη θέση.
Στη δεκαετία αυτή δόθηκε το σύνθημα για την έναρξη της ανάπτυξης. Οι πεζογράφοι παρουσιάστηκαν με κάποια καθυστέρηση σε σχέση με τους συνομηλίκους τους ποιητές. Το 1974 εμφανίστηκαν σημαντικότατοι πεζογράφοι, όπως ο Δημήτρης Νόλλας (1941) με τη Νεράιδα της Αθήνας και την Πολυξένη (1974), ο Γιώργης Γιατρομανωλάκης (1940) με το Λειμωνάριο (1974) και η Μάρω Δούκα (1947) με το μυθιστόρημά της Η αρχαία σκουριά (1979). Ακολούθησαν ο Αντώνης Σουρούνης (1942) με το μυθιστόρημα Οι συμπαίχτες (1977), που αναφέρεται στη ζωή των Ελλήνων μεταναστών στη Γερμανία, η Μαργαρίτα Καραπάνου (1946) με το μυθιστόρημά της Η Κασσάνδρα και ο λύκος (1976), ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1930) με το Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη (1973), ο Τόλης Καζαντζής με το Η κυρά-Λισάβετ (1975), ενώ στην ίδια δεκαετία κυκλοφόρησαν Το διπλό βιβλίο (1976) του Δημήτρη Χατζή και Το κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου (1974).
- Ο Νίκος Καχτίτσης (1926-1970) γεννήθηκε στη Γαστούνη της Ηλείας και έζησε τα παιδικά του χρόνια στη Μανωλάδα, την Πάτρα και το Ναύπλιο. Το 1952 αναχώρησε αεροπορικώς για το γαλλικό Καμερούν, όπου εργάστηκε ως λογιστής σε βρετανική εταιρεία. Επέστρεψε στην Αθήνα το 1955 και νυμφεύτηκε στο Μόντρεαλ, όπου άσκησε ποικίλες εργασίες: κατ' οίκον διδασκαλία αγγλικών και γαλλικών σε ομογενείς, υπάλληλος ταξιδιωτικού πρακτορείου και επίσημος δικαστικός διερμηνέας, εργασία που ήταν η κύρια πηγή εσόδων του. Πέθανε από λευχαιμία στις 25 Μαΐου 1970. Οι πρώτες εκδόσεις των πεζογραφικών έργων του, στα τέλη του ΄50 και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '60, έγιναν σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων:- "Ποιοί οι φίλοι" 1959, "Η ομορφάσχημη" 1960, "Το ενύπνιο", 1960, "Ο εξώστης" 1964, "Η περιπέτεια ενός βιβλίου" 1965, "Ο ήρωας της Γάνδης" 1967. Η επανέκδοση του συνόλου των βασικών του έργων έγινε με επιμέλεια του Ε. Χ. Γονατά, μεταξύ 1985 και 1988. Τα πεζά του διακατέχονται από μία διαρκή αγωνία και ένα άγχος που συνθλίβει τον άνθρωπο. Οι ήρωές του είναι παγιδευμένοι στις ενοχές που προκαλεί ένα μακρινό παρελθόν και αδυνατούν να απεμπλακούν από την κατάσταση αυτή. Όλοι οι χαρακτήρες του είναι άτομα με έντονες εμμονές που ζουν ή συνδέονται με τη διηνεκώς πολιορκημένη φανταστική πόλη Γάνδη, η οποία ουδεμία σχέση έχει με την ομώνυμη πόλη του Βελγίου, την οποία ο Καχτίτσης ουδέποτε επισκέφθηκε. Ο αφηγηματικός κόσμος του Καχτίτση κυριαρχείται από την ενοχή και στην αφηγηματική τεχνική συνδυάζει την παρωδία και την ανατροπή των κλασικών τεχνικών αφήγησης. Δέχθηκε επιδράσεις από τα ρεύματα του ευρωπαϊκού αισθητισμού και συμβολισμού πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα μοντέλα του ήταν κλασικοί προπολεμικοί συγγραφείς όπως ο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, ο Τζέιμς Τζόυς, η Βιρτζίνια Γουλφ, ο Φραντς Κάφκα και ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης.
- Ο Φίλιππος Δρακονταειδής (Χαλκίδα 1940 - ) σπούδασε γαλλική φιλολογία στην Αθήνα, και κοινωνιολογία στο Παρίσι. Βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας (1981). Επιλογή έργων του: Το σπίτι της θείας, 1985, Η διπλωματούχος του πιάνου, 1987, Χρόνια προϋπηρεσίας, 1988, Το μήνυμα, 1990, Η πρόσοψη, 1992, Ο Φεβρουάριος αιών, 1996.
- Ο Γιώργης Γιατρομανωλάκης (1940- ) στο εκτεταμένο μυθιστορηματικό έργο του διερεύνησε τη σχέση ανάμεσα στη συνείδηση και στους θεσμούς, όπως διαμορφώνονται στην ελληνική κοινωνία. Γεννήθηκε στον Ζαρό Ηρακλείου Κρήτης, σπούδασε κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο King's College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (Ph.D.) και εργάστηκε ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει βιβλία και άρθρα για αρχαίους και νεότερους συγγραφείς. Το 1983 βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το μυθιστόρημα «Ιστορία» και ακολούθησε το 2005 το Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών για το μυθιστόρημα "Ο παππούς μου και το κακό". Αξιοσημείωτα είναι και τα Τρία απρόσεκτα διηγήματα (2012), και Το χρονικό του Δαρείου (2008).
- Ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (Πύργος Ηλείας 1930- ) πέρασε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια στον Πύργο. Σπούδασε στην Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από το 1949 έως το 1955 και υπηρέτησε στην Καβάλα. Από τον Στρατό παραιτήθηκε το 1983 με τον βαθμό του ανωτέρου γενικού αρχίατρου. Το έργο του διακρίνεται από λιτότητα λόγου, λεπτή ειρωνεία και τρυφερή νοσταλγία για τα δύσκολα χρόνια της νεότητας. Τα τελευταία χρόνια αρθρογραφούσε περιστασιακά στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία,. Τα πιο πρόσφατα έργα του είναι η συλλογή διηγημάτων Ο θησαυρός των Αηδονιών (2009) και το αφήγημα Συγκοπή πλατάνου (2010). Άλλα έργα του: Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη 1973, Θερμά θαλάσσια λουτρά 1980, Επιστολαί προς μνηστήν (με τον Ηλία Πετρόπουλο) 1980, Παρακείμενα (δοκίμια) 1983, Βουστροφηδόν (δοκίμια) 1987, Ο γενικός αρχειοθέτης 1989.
- Ο Τόλης Καζαντζής (1938-1991) γεννήθηκε και έζησε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε νομικά και άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου, μέχρι το 1986. Το 1986 τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο μυθιστορηματικής βιογραφίας για το έργο του Μια μέρα με τον Σκαρίμπα, 1985. Το 1988 παρουσιάστηκε από την Κρατική τηλεόραση της ΕΤ1 η τηλεοπτική μεταφορά μέρους των πεζογραφημάτων του με βασικό άξονα την ιστορία της κυρα-Λισάβετ. Το σενάριο της σειράς με τίτλο Η παρέλαση επιμελήθηκε ο ίδιος ο συγγραφέας σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη Γιάννη Διαμαντόπουλο. Το 1989 έγραψε το σενάριο της σειράς Μακεδονικά παραμύθια που προβλήθηκαν από την ΕΡΤ3 σε σκηνοθεσία του Απόστολου Κρυωνά. Άλλα έργα του: Ενηλικίωση, 1980, Οι πρωταγωνιστές, 1983.
- O Δημήτρης Νόλλας (1940- ) γεννήθηκε το 1940 στην Αδριανή Δράμας από γονείς Ηπειρώτες. Η οικογένεια του εκτοπίστηκε από τα βουλγαρικά στρατεύματα κατοχής και εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα το 1943. Σπούδασε στην Αθήνα και την Φρανκφούρτη νομικά και κοινωνιολογία, χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές του, καθώς η χρεοκοπία της οικογενειακής επιχείρησης, απ' την οποία αντλούσε το εισόδημά του, τον υποχρέωσε να οδηγηθεί αρκετά νωρίς στην βιοπάλη. Έκτοτε έζησε και εργάστηκε για μεγάλα διαστήματα στην Δ. Ευρώπη (1962-1975). Έγραψε και σκηνοθέτησε παιδικές εκπομπές για το ραδιόφωνο και ενημερωτικές εκπομπές για την κρατική τηλεόραση (1975-97). Δίδαξε τεχνική σεναρίου στο τμήμα επικοινωνίας του Παντείου Πανεπιστημίου (1993-95). Στην δεκαετία του '80 συνεργάστηκε σε σενάρια κινηματογραφικών και τηλεοπτικών παραγωγών με τους σκηνοθέτες Χατζή, Παναγιωτόπουλο, Αγγελόπουλο, Σμαραγδή, Λαμπρινό και Βούλγαρη. Τα βιβλία του ξεχωρίζουν για το επίκαιρο θεματικό υλικό τους, αντλημένο κυρίως από το τοπίο των σημερινών αστικών κέντρων και για την ιδιαίτερη αντίληψη του κόσμου που εκφράζεται με μια γραφή σαφώς επηρεασμένη από τη γλώσσα του κινηματογράφου.
- O Αντώνης Σουρούνης (1942- ) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Όταν τελείωσε το γυμνάσιο, έφυγε για τη Γερμανία, όπου είχαν ήδη μεταναστεύσει όλοι οι συγγενείς του. Μετά από μερικά εξάμηνα σε γερμανικά και αυστριακά πανεπιστήμια, διέκοψε τη φοίτηση και ταξίδευε δουλεύοντας. Εργάστηκε από τραπεζικός υπάλληλος μέχρι ναυτικός και από βοηθός ξενοδοχείων μέχρι επαγγελματίας παίκτης ρουλέτας. Με αφηγηματική άνεση και πηγαίο χιούμορ ασχολήθηκε στο έργο του με τους ανθρώπους του κοινωνικού περιθωρίου. Βιβλία του: "Οι συμπαίχτες", 1977, "Μερόνυχτα Φρανκφούρτης", 1982, "Τα τύμπανα της κοιλιάς και του πολέμου", 1983, "Οι πρώτοι πεθαίνουν τελευταίοι", 1985, "Ο χορός των Ρόδων", (Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 1995), "Γκανς ο γκάνγκστερ", 2000.
- Η Μάρω Δούκα (1947- ) γεννήθηκε το 1947 στα Χανιά. Το 1966 μετακόμισε στην Αθήνα, όπου έκτοτε ζει. Αποφοίτησε από το Ιστορικό και Αρχαιολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη λογοτεχνία εμφανίστηκε το 1974, με τις νουβέλες "Η πηγάδα", "Κάτι άνθρωποι", και μέχρι σήμερα έχει εκδώσει μία ακόμη νουβέλα, μία συλλογή διηγημάτων και οκτώ μυθιστορήματα (πιο πρόσφατο, "Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ", 2010). Τιμήθηκε με το Β' Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το μυθιστόρημα "Πλωτή πόλη" 1983, και με το Βραβείο Κώστα Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το μυθιστόρημα "Αθώοι και φταίχτες". Στο έργο της εκφράζει χαρακτηριστικούς κοινωνικοπολιτικούς προβληματισμούς, χρησιμοποιώντας εσωτερικούς μονολόγους, αλλαγές οπτικής γωνίας και πλούσια επεξεργασμένη γλώσσα (Αρχαία σκουριά, 1979, Οι λεύκες ασάλευτες, 1989).
- Η Μαργαρίτα Καραπάνου (1946-2008), κόρη της συγγραφέως Μαργαρίτας Λυμπεράκη και του ποιητή Γιώργου Καραπάνου, γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στην Ελλάδα και στη Γαλλία και σπούδασε κινηματογράφο στο Παρίσι. Εργάστηκε ως νηπιαγωγός στην Αθήνα. Τα βιβλία της "Η Κασσάνδρα και ο λύκος" 1975, "Ο υπνοβάτης" 1985 και "Rien ne va plus" εκδόθηκαν στην Ελλάδα, στις ΗΠΑ, στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Σουηδία, στο Ισραήλ, στη Γερμανία, στην Ολλανδία και στην Ιταλία. Το 1988 το μυθιστόρημά της "Ο υπνοβάτης" τιμήθηκε στη Γαλλία με το Βραβείο Καλύτερου Ξένου Μυθιστορήματος. Ακολούθησαν τα βιβλία της "Ναι", "Lee και Lou", "Μαμά", "Μήπως;" και τα ημερολόγιά της με τίτλο "Η ζωή είναι αγρίως απίθανη" 2008. Πέθανε μετά από σύντομη νοσηλεία σε ηλικία 62 ετών, μετά από επιπλοκές στην υγεία της από αναπνευστικά προβλήματα. Στο έργο της έλκεται ιδιαίτερα από το θέμα του διχασμού της προσωπικότητας και από τη συμπόρευση πραγματικότητας και φαντασίας.
- Ο Νίκος Βασιλειάδης (1945- ) κατάγεται από τη Μακεδονία και καθιερώθηκε από το πρώτο του μυθιστόρημα (Αγάθος) ως μία από τις πιο αξιόλογες πένες της περιφέρειας. Ακολούθησαν το Άγημα τιμών και Ο Συμβολαιογράφος (1995).
- Ο Νίκος Χουλιαράς.(1940- ), απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών, από τα Γιάννενα, ασχολήθηκε με τη μουσική και διασκεύασε δημοτικά τραγούδια, πολλά από τα οποία τραγούδησε ο ίδιος. Το μυθιστόρημά του Ο Λούσιας (1979) μεταφέρθηκε στην τηλεόραση.
- Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος (1945- ), από την Αθήνα, σπούδασε νομικά και κινηματογράφο και διακρίθηκε για τα ντοκιμαντέρ του, καθώς και για την τριλογία του σχετικά με τη μετανάστευση (Η Ελληνική Κοινότητα Χαϊδελβέργης (1976), Ο Γιώργος από τα Σωτηριάνικα (1978) και Η Αθήνα σήμερα (1982). Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, χωρίς να δώσει πτυχιακές εξετάσεις, και κινηματογράφο στο Λονδίνο. Δημοσίευσε 6 ποιητικές συλλογές και το αφήγημα "Άγγελος των πρώτων ημερών". Σκηνοθέτησε τις ταινίες μεγάλου μήκους "Καλή Πατρίδα Σύντροφε (Beloiannisz)", 1986, "Ο δραπέτης", και άλλα ντοκιμαντέρ, όπως "Στα Τουρκοβούνια", 1982, "Επί Κολωνώ", "Ποιος είναι ο τρελός λαγός (Μίλτος Σαχτούρης)", 1992, "Σκοτεινός συνωμότης (Μιχάλης Κατσαρός)", 1998, "Διαδρομές", "Κυπαρισσία-Αθήνα Α΄ θέση", "Κληρονόμος πουλιών (Μίλτος Σαχτούρης)", 2004, "Ο κήπος με τ' αμέτρητα παράθυρα (Νίκος Εγγονόπουλος)", 2005, "Ευλογημένα χέρια (Χρήστος Καπράλος)", 2006, "Σπίτι δίπλα στη θάλασσα (Η. Χ. Παπαδημητρακόπουλος)", 2007.
- Η Άλκη Ζέη (1925- ) γεννήθηκε στην Αθήνα καταγόμενη από την Κρήτη και τη Σάμο, όπου η Άλκη Ζέη πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας στο τμήμα Σεναριογραφίας. Από το 1954 έως το 1964 έζησε ως πολιτική πρόσφυγας στη Σοβιετική Ένωση. Από το 1967 μέχρι το 1974 τόπος διαμονής της ήταν το Παρίσι. Πρώτο της μυθιστόρημα είναι το "Καπλάνι της Βιτρίνας" 1963, που αναφέρεται στα παιδικά της χρόνια στη Σάμο και είναι σχεδόν αυτοβιογραφικό. Συνέχισε να γράφει πάντα για παιδιά: "Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου", "Κοντά στις Ράγες", "Ο Θείος Πλάτων", "Μια Κυριακή του Απρίλη", "Τα Παπούτσια του Αννίβα", "Η Μωβ Ομπρέλα", 1995. Το 1987 εξέδωσε το πρώτο της μυθιστόρημα που δεν είναι για παιδιά, την "Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα", που αναφέρεται στη ζωή των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων στη Σοβιετική Ένωση. Μετέφρασε πολλά βιβλία από τα ιταλικά, γαλλικά και ρωσικά και έγραψε δύο θεατρικά έργα για παιδιά, τον "Κεραμυδοτρέχαλο", και τον "Βασιλιά Ματία τον Πρώτο". Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας για το έτος 1992. Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας του Ιδρύματος Κώστα & Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου της. Τα έργα της είναι συνήθως ιστορικά μυθιστορήματα με αναφορά σε σύγχρονα γεγονότα, όπως η δικτατορία του Μεταξά (Το καπλάνι της βιτρίνας, 1963), η Κατοχή (Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, 1971), η εφτάχρονη δικτατορία (Κοντά στις ράγες) και χαρακτηρίζονται από ρεαλισμό, κοινωνικό προβληματισμό για σύγχρονα θέματα και από σεβασμό στην ιστορική αλήθεια. Ένα από τα κύρια υφολογικά της χαρακτηριστικά είναι το χιούμορ που εμπεριέχει και στοιχεία κριτικής.
- Η Ζωρζ Σαρή (γενν. 1925-2012), φίλη της Άλκης Ζέη από τα νεανικά τους χρόνια, γεννήθηκε στην Αθήνα από Γαλλίδα μητέρα και Έλληνα πατέρα. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής άρχισε να φοιτά στη Δραματική Σχολή του Δημήτρη Ροντήρη. Αργότερα, στο Παρίσι, συνέχισε να παρακολουθεί μαθήματα υποκριτικής στη σχολή του Σαρλ Νιτλέν. Το 1962 επέστρεψε στην Ελλάδα όπου συνέχισε να παίζει στο θέατρο και στον κινηματογράφο. Η συγγραφική της καριέρα άρχισε το 1969 με το "Θησαυρό της Βαγίας", ένα μυθιστόρημα που ξεκίνησε σαν παιχνίδι με τα παιδιά της και τους φίλους τους. Στη συνέχεια έγραψε μυθιστορήματα για παιδιά και εφήβους, νουβέλες, θεατρικά παιδικά έργα και ιστορίες για μικρά παιδιά, καθώς και 14 μεταφράσεις μυθιστορημάτων από τα γαλλικά. Το 1994 βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου. Από τα γνωστά της μυθιστορήματα είναι η Νινέτ (1993), όπου, παράλληλα με την ψυχολογική εξέλιξη και ωρίμαση της ηρωίδας, προβληματίζεται για θέματα όπως η κρίση ταυτότητας, η διάσταση με το οικογενειακό περιβάλλον, τα προβλήματα της εφηβείας. Άλλα μυθιστορήματά της για νέους είναι Το γαϊτανάκι, Τα χέγια, Κρίμα κι άδικο.
- Ο Αλέξης Πανσέληνος (1943- ) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1943, από γονείς που ήταν γνωστοί συγγραφείς της γενιάς του 30. Σπούδασε νομικά στη Νομική Σχολή Αθηνών και εργάστηκε ως δικηγόρος με ειδίκευση το ναυτιλιακό δίκαιο. Δημοσίευσε σχετικά αργά το πρώτο του βιβλίο, το 1982 ("Ιστορίες με σκύλους"). Ως σήμερα έχουν εκδοθεί άλλος ένας τόμος με διηγήματα ("Τέσσερις ελληνικοί φόνοι"), τέσσερα μυθιστορήματα, ένας τόμος με δοκίμια και άρθρα και ένας τόμος με προσωπικές σκέψεις σχετικά με το βιβλίο και την ανάγνωση. Έχει αρθρογραφήσει σε μεγάλες εφημερίδες γύρω από θέματα τόσο της τέχνης όσο και της πολιτικής και έχει γράψει λογοτεχνική κριτική για σημαντικά λογοτεχνικά περιοδικά. Το μυθιστόρημά του "Η μεγάλη πομπή", όπου μέσα από την ιστορία ενός λαϊκού νέου εξιστορεί ρεαλιστικά τις αδυσώπητες συνθήκες της ελληνικής κοινωνίας της εποχής, τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό βραβείο μυθιστορήματος το 1986. Άλλα μυθιστόρηματά του: "Σκοτεινές επιγραφές" 2012, "Ζαΐδα ή Η καμήλα στα χιόνια". Το 1997 ήταν η ελληνική υποψηφιότητα για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας.
- Η Ρέα Γαλανάκη (1947- ) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στην Αθήνα και ζει στην Πάτρα. Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, διηγήματα, ποιήματα και δοκίμια. Έχει τιμηθεί δύο φορές με το Κρατικό Βραβείο (το 1999 για το μυθιστόρημα "Ελένη ή ο Κανένας" και το 2005 για τη συλλογή διηγημάτων "Ένα σχεδόν γαλάζιο χέρι"). Το 2003 τιμήθηκε με το Βραβείο Πεζογραφίας "Κώστα και Ελένης Ουράνη" της Ακαδημίας Αθηνών για το μυθιστόρημα "Ο Αιώνας των Λαβυρίνθων". Το μυθιστόρημά της "Ο βίος του Ισμαήλ Φερίκ πασά" (1989), εμπνευσμένο από την πραγματική ιστορία ενός Κρητικού που αιχμαλωτίστηκε από τους Αιγύπτιους, εξισλαμίστηκε και στάλθηκε στην Κρήτη για να καταπνίξει την εξέγερση των ομογενών του εναντίον του Σουλτάνου, είναι το πρώτο ελληνικό βιβλίο που εντάχθηκε στον κατάλογο της UNESCO (Collection of Representative Works), ενώ το "Ελένη ή ο Κανένας" διεκδίκησε το Ευρωπαϊκό Βραβείο "Αριστείον" (1999). Και σε άλλα βιβλία της (όπως Θα υπογράφω Λουί, 1993, "Αμίλητα, βαθιά νερά" 2006) στηρίζει τις ιστορίες της σε πρόσωπα που ανασύρονται από το παρελθόν.
- Ο Διαμαντής Αξιώτης (1942- ) γεννήθηκε και ζει στην Καβάλα. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές "Ιχώρ" (1966), "Ποσοστό ευθύνης" (1974), "Διαμπερές", (1976), "Ύπνος μεσημβρίας", (1985) και τις ανθολογίες "Καβαλιώτες ποιητές" (1983), "Καβαλιώτες πεζογράφοι" (1985), "Διηγήματα Φώτη Πρασίνη" (1987). Πεζογραφικά έργα του είναι η συλλογή αφηγημάτων "Το μισό των Κενταύρων", (1990), "Ξόβεργα με μέλι", (1994). Ήταν υπεύθυνος, επί σειρά ετών, των λογοτεχνικών περιοδικών "Σκαπτή Ύλη" και "Υπόστεγο". Από το 1986 συνεργάστηκε με την Ελληνική Ραδιοφωνία. Η μυθιστορηματική του βιογραφία Το ελάχιστον της ζωής (1999) είναι το γνωστότερο έργο του.
Οι συγγραφείς της δεκαετίας του ’80 αποστασιοποιήθηκαν από τους προκατόχους τους και έδωσαν το δικό τους στίγμα στον χάρτη της ελληνικής πεζογραφίας. Βασικό σημείο καμπής στάθηκε η απομάκρυνσή τους από το πολιτικό μυθιστόρημα, γενικότερα από την αφήγηση της δημόσιας ζωής, και η ανάδυση του ατομικού βίου ως πυρήνα της θεματικής των έργων τους. Εμφανίστηκαν έτσι κείμενα που προσανατολίζονταν στο προσωπικό σύμπαν και σκόπιμα αγνοούσαν ή περιόριζαν τις συζητήσεις για την πολιτική, την αριστερά και τη δεξιά, τη μεταπολίτευση και τους αγώνες για τη δημοκρατία. Οι πεζογράφοι αυτοί θεωρήθηκαν αναγεννητές μιας κορεσμένης λογοτεχνίας, η οποία πρόβαλλε συνεχώς αγώνες και συλλογικές θυσίες και ακολουθούσε έναν φθαρμένο ρεαλισμό ή μάλλον έναν φορτωμένο μοντερνισμό. Αυτοί αντίθετα επικέντρωσαν τον ρεαλισμό τους στην κοινωνία της εποχής, στο ατομικό όραμα, χωρίς όμως αναφορές στην πολιτική και χωρίς μεγάλες αφηγήσεις. Μερικοί από αυτούς κατάφεραν να γράψουν έργα που πείθουν ότι ο ατομικός βίος είναι ένας χώρος που αναδεικνύει υπαρξιακές, κοινωνικές και ψυχολογικές αναζητήσεις του ανθρώπου.
- Η Ευγενία Φακίνου (1945- ) γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια. Μεγάλωσε στην Αθήνα και σπούδασε γραφικές τέχνες και ξεναγός. Εργάστηκε για μερικά χρόνια σε περιοδικά ως γραφίστρια. Το 1976 δημιούργησε το κουκλοθέατρο "Ντενεκεδούπολη". Έγραψε και εικονογράφησε πολλά παιδικά βιβλία. Το 1982 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα "Αστραδενή". Το 2005 τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου για το μυθιστόρημα της "Η μέθοδος της Ορλεάνης" και το 2008 με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τη συλλογή διηγημάτων "Φιλοδοξίες κήπου". Άλλο μυθιστόρημά της Το έβδομο ρούχο (1983).
- Η Ζυράννα Ζατέλλη (1951- ) γεννήθηκε στον Σοχό Θεσσαλονίκης. Σπούδασε θέατρο και εργάστηκε ως ηθοποιός, καθώς και στο ραδιόφωνο, αλλά τα εγκατέλειψε αρκετά γρήγορα και αφοσιώθηκε στο γράψιμο. Έργα της: "Περσινή αρραβωνιαστικιά", 1984, "Στην ερημιά με χάρι", 1986, "Και με το φως του λύκου επανέρχονται", 1993, "Ο θάνατος ήρθε τελευταίος", 2001, "Το πάθος χιλιάδες φορές", 2009. Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο Μυθιστορήματος του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της.
- Ο Τάκης Θεοδωρόπουλος (1954- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε στο Παρίσι συγκριτική λογοτεχνία, θεατρολογία και ανθρωπολογία του ελληνορωμαϊκού κόσμου. Το 1985 εξέδωσε με τον Μάνο Χατζιδάκι το πολιτιστικό περιοδικό "Το Τέταρτο" και από το 1996 εργάστηκε στον εκδοτικό χώρο και διατηρεί στήλη καθημερινού χρονογραφήματος στην εφημερίδα "Τα Νέα". Από τα μυθιστόρηματά του, το "Αδιανόητο τοπίο" και η "Πτώση του Νάρκισσου" έχουν εκδοθεί σε αρκετές ξένες γλώσσες . Το μυθιστόρημά του "Η δύναμη του σκοτεινού θεού" τιμήθηκε το 1999 με το βραβείο του Ιδρύματος Κώστας και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών. Μεταξύ Μαρτίου 2010 - Οκτωβρίου 2011 (οπότε παραιτήθηκε για προσωπικούς λόγους), διετέλεσε πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού.
- Ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος (1959- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο στα είκοσι χρόνια του («Κομματάκια» 1979 και «Διόδια» 1982). Στη συνέχεια δημοσίευσε μυθιστορήματα και νουβέλες: «Η αυτοκρατορική μνήμη του αίματος», «Λούλα», «Μαύρος γάμος», «Χάσαμε τον Μπαμπά», «Φίλοι», «Η Μεγάλη Άμμος», σπονδυλωτά έργα: «Έμμονες ιδέες», «Η γενιά μου», «Ιστορίες της Λίμνης» και τα χρονικά : «Ακούει ο Σημίτης Μητροπάνο;», «Η δική μου Αμερική», «Λίγη ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας», «Η υψηλή τέχνη της αποτυχίας», καθώς και μια συλλογή-σύνθεση με μεταφρασμένα αποσπάσματα από αρχαίους Έλληνες συγγραφείς. «Ο εργένης» μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο, τα «Διόδια» στην τηλεόραση, ενώ «Η επινόηση της πραγματικότητας» διασκευάστηκε θεατρικά. Στην «Πιο κρυφή πληγή» (2012), επιχειρώντας να προσδώσει στη, συχνά χαλαρή και ερωτική ρεαλιστική του γραφή, πολιτικό βάθος, αναθέτει στον νεαρό ήρωά του το ρόλο του “ανασκαφέα” αντιπροσωπευτικών ιστοριών και φωτογραφιών από τα Δεκεμβριανά, χάρη στον πρώτο του έρωτα, σε μια προσπάθεια να συνάψει το παρόν και το παρελθόν, το λογοτεχνικό και το ιστορικό, με ένα συνονθύλευμα ετερόκλητων στοιχείων, που οφείλεται στην ανάγκη του πεζογράφου να συνδυάσει το συλλογικό (την Ιστορία) με το ατομικό (τον έρωτα).
- Ο Χρήστος Βακαλόπουλος (1956-1993), σκηνοθέτης και ραδιοφωνικός παραγωγός, γεννήθηκε στην Αθήνα και ήταν γιος του Γεώργιου Βακαλόπουλου, γενικού διευθυντή του ΙΚΑ. Μεγάλωσε στη συνοικία της Κυψέλης, την οποία αναφέρει εκτενώς στα έργα του, και περάτωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στη Λεόντειο Πατησίων. Το 1973, εισήχθη στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών, ενώ παράλληλα αρθρογραφούσε στο περιοδικό Σύγχρονος Κινηματογράφος και στην εφημερίδα Η Αυγή. Το 1980 εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο,Υπόθεση μπεστ-σέλερ, και έφυγε για τα επόμενα δύο χρόνια στο Παρίσι, όπου σπούδασε κινηματογράφο με δάσκαλο τον Ερίκ Ρομέρ. Το 1982, επέστρεψε στην Ελλάδα και συνεργάστηκε με το πολιτικό περιοδικό Αντί και τον ραδιοφωνικό σταθμό του Δεύτερου Προγράμματος της ΕΡΤ. Το 1984, έγραψε και σκηνοθέτησε την μικρού μήκους ταινία Βεράντες, εκδίδοντας παράλληλα το δεύτερο βιβλίο του, Οι πτυχιούχοι. Στη συνέχεια συνεργάστηκε στα σενάρια των ταινιών Σχετικά με τον Βασίλη του Σταύρου Τσιώλη και Η γυναίκα που έβλεπε τα όνειρα του Νίκου Παναγιωτόπουλου. Το 1989, εξέδωσε την συλλογή διηγημάτων Νέες αθηναϊκές ιστορίες και πραγματοποίησε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, Όλγα Ρόμπαρντς. Το 1991 δημοσίευσε το γνωστότερο βιβλίο του, Η γραμμή του ορίζοντος. Το 1992, έγραψε και σκηνοθέτησε, μαζί με τον Σταύρο Τσιώλη την ταινία Παρακαλώ, γυναίκες, μην κλαίτε. Πέθανε σε ηλικία 37 ετών από καρκίνο του πνεύμονα. Το 2005 εκδόθηκε η συλλογή άρθρων και δοκιμίων του με τίτλο Η ονειρική υφή της πραγματικότητας.
- Ο Κοσμάς Χαρπαντίδης (1959- ), του οποίου οι αφηγήσεις στηρίζονται στο μύθο και την ιστορία, γεννήθηκε στο Κάτω Νευροκόπι Δράμας. Σπούδασε νομικά και σήμερα ζει στην Καβάλα. Δικηγορεί από το 1986. Εμφανίστηκε το 1993 με τα αφηγήματα "Μανία πόλεως" και στη συνέχεια το 1995 με τα διηγήματα "Οι εξοχές των νεκρών". Το 1997 έγραψε το "Ταξίδι με θέα τη θάλασσα", ένα ανθολόγιο λογοτεχνικών κειμένων για την Καβάλα σε μορφή θεατρικού αναλογίου. Άλλες γνωστές συλλογές διηγημάτων του Οι εξοχές των νερών (1995), Το έκτο δάκτυλο, Κρυφές αντοχές, (2011), Καβάλα - Θάσος, Μίλητος (2010).
- Ο Πέτρος Τατσόπουλος (1959- ) γεννήθηκε στο Ρέθυμνο το 1959 και μεγάλωσε στην Αθήνα. Παρακολούθησε μαθήματα οικονομικών στη Βιομηχανική Σχολή Πειραιά και πολιτικών επιστημών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του και δεν απέκτησε πτυχίο. Εργάστηκε ως σεναριογράφος, ασκούμενος κοινωνικός λειτουργός, σύμβουλος εκδόσεων στους οίκους Λιβάνη, Καστανιώτη και σύμβουλος σεναρίων στην κρατική τηλεόραση (ΕΡΤ), δημοσιογράφος και παρουσιαστής βιβλίων και ντοκιμαντέρ. Στις Βουλευτικές Εκλογές του Μαΐου του 2012, εκλέχθηκε βουλευτής με τον ΣΎΡΙΖΑ. Τον Ιανουάριο του 2014 υπέβαλε την παραίτησή του από την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος, χωρίς αυτή να συνοδεύεται και από παραίτηση από την βουλευτική του έδρα. Γνωστότερα έργα του: «Ανήλικοι» (1980) και «Το παυσίπονο» (1982).
- Ο Γιάννης Ξανθούλης (1947- ) γεννήθηκε στη Αλεξανδρούπολη του Έβρου, από γονείς πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη. Σπούδασε δημοσιογραφία, σχέδιο και ενδυματολογία θεάτρου. Από το 1969 εργάστηκε ως δημοσιογράφος και χρονογράφος σε εφημερίδες, περιοδικά και ραδιόφωνο. Το πρώτο του μυθιστόρημα, Μεγάλος Θανατικός, κυκλοφόρησε το 1981 και το 1982 ξεκίνησε να γράφει τα «Σαββατιάτικα» στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία. Έγραψε αρκετά σατιρικά κείμενα και θεατρικά έργα από τα οποία τα περισσότερα παρουσιάστηκαν στο ελληνικό θέατρο. Ακόμη ασχολήθηκε με το παιδικό θέατρο, και έγραψε και εικονογράφησε παιδικά βιβλία. Άλλα έργα του: Οικογένεια Μπες-Βγες, 1982, Το καλοκαίρι που χάθηκε στο χειμώνα, 1984, Ο Σόουμαν δεν θα 'ρθει απόψε, 1985.
- Ο Άρης Σφακιανάκης (1958- ) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης και σπούδασε νομικά στην Αθήνα. Ασχολήθηκε με τη μετάφραση και το σενάριο. Ζει στην Αθήνα, εργάζεται ως ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας και έχει μία κόρη. Το πρώτο του βιβλίο με διηγήματα, "Όταν βρέχει και φοράς παπούτσια κόλετζ", κυκλοφόρησε το 1981. Ακολούθησαν "Οι παράξενες συνήθειες της οικογένειας Μόρφη", 1990, "Ο τρόμος του κενού", 1993, "Η νόσος των κινέζικων εστιατορίων", "Δεν ήξερες... δεν ρώταγες!" 1998, "Μπέιμπι Σίτινγκ" 2002, "Ου μπλέξεις" 2011. Στις «Παντρεμένες» (2013) τοποθετεί εξ αρχής τον ήρωά του, ένα alter ego του εαυτού του, με το χαρακτηριστικό όνομα Σατανάκης, στο κέντρο μιας σειράς ερωτικών προσκλήσεων που απευθύνονται σε παντρεμένες και επιδιώκουν να ανορθώσουν την αυτοπεποίθησή τους, ενώ εκείνος προσπαθεί να αναθερμάνει τη σεξουαλική τους ζωή. Απιστίες, ευφυολογήματα, μάρκες ακριβών αρωμάτων και τσαντών, αιχμηροί διάλογοι είναι τα συστατικά του. Τα βιβλία του διαβάζονται ευχάριστα, έχουν δόσεις σάτιρας και ειρωνείας, δελεάζουν τον αναγνώστη με τις εύκολες σκηνές που στήνουν μπροστά του, αλλά μένουν, σχεδόν εκ προθέσεως, στην επιφανειακή προσέγγιση των ανθρώπινων σχέσεων.
- Η Έρση Σωτηροπούλου (1953- ) γεννήθηκε στην Πάτρα και σπούδασε φιλοσοφία και πολιτιστική ανθρωπολογία στη Φλωρεντία. Η πρώτη της εμφάνιση στα γράμματα έγινε με την ποιητική συλλογή «Μήλος+Θάνατος+...+...» (1980). Το βιβλίο της "Ζιγκ-ζαγκ στις νεραντζιές", βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2000 Το 2011 το μυθιστόρημά της «Εύα» τιμήθηκε με το βραβείο του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, ενώ η συλλογή διηγημάτων της «Να νιώθεις μπλε, να ντύνεσαι κόκκινα» απέσπασε το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος 2012. Άλλα έργα της: Η φάρσα, 1982, Δαμάζοντας το κτήνος, 2003, Μεξικό, 1988.
- Μάρω Βαμβουνάκη (1948- ) γεννήθηκε στα Χανιά όπου πέρασε τα παιδικά της χρόνια. Όταν ήταν εννέα χρόνων, η οικογένειά της μετακόμισε στην Αθήνα. Σπούδασε Νομικά και αργότερα Ψυχολογία. Από το 1972 και για έντεκα χρόνια έζησε στη Ρόδο όπου εργάσθηκε ως συμβολαιογράφος. Σήμερα ζει στην Αθήνα. Γνωστά έργα της: (2015) Η δικηγόρος, (2014) Σιωπάς για να ακούγεσαι, (2013) Γενέθλια ξανά, (2013) Το δωμάτιο που ταξιδεύει, (2012) Κυριακή απόγευμα στη Βιέννη.
- Ο Ανδρέας Μήτσου (1947- ) κατάγεται από την Αμφιλοχία. Σπούδασε αγγλική λογοτεχνία, ελληνική φιλολογία και είναι διδάκτωρ Φιλοσοφίας. Εργάζεται ως σχολικός σύμβουλος φιλολόγων στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Αθήνας. Υπήρξε μέλος της συντακτικής επιτροπής και υπεύθυνος ύλης του εκπαιδευτικού περιοδικού "Νεοελληνική Παιδεία", που εκδιδόταν υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, και μέλος της επιτροπής κρατικών βραβείων του Υπουργείου Πολιτισμού. Έχει δημοσιεύσει κείμενα δοκιμιακού λόγου καθώς και κριτική λογοτεχνίας στις εφημερίδες "Το Βήμα", "Εξουσία", "Καθημερινή" και στα περιοδικά "Αντί", "Ίνδικτος", "Διαβάζω", "Ελίτροχος". Έχει εκδώσει επτά συλλογές διηγημάτων, τέσσερα μυθιστορήματα και μία νουβέλα. Το μυθιστόρημα του "Τα ανίσχυρα -ψεύδη του Ορέστη Χαλκιόπουλου" τιμήθηκε το 1996 με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος. Η συλλογή διηγημάτων του "Σφήκες" απέσπασε το Βραβείο Γραμμάτων Κώστα Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών το 2002. Το 2007 η νουβέλα του "Ο κύριος Επισκοπάκης" τιμήθηκε με το Βραβείο Αναγνωστών (ΕΚΕΒΙ – ΕΡΤ) και την επόμενη χρονιά διασκευάστηκε για το θέατρο.
- Ο Βασίλης Τσιαμπούσης (1953- ) γεννήθηκε στη Δράμα, σπούδασε Πολιτικός Μηχανικός στο Πολυτεχνείο της Θεσσαλονίκης και ζει και εργάζεται στη Δράμα. Εξέδωσε τις συλλογές διηγημάτων "Η Βέσπα και άλλα επαρχιακά διηγήματα" (1988), "Χερουβικά στα κεραμίδια" (1996), "Η γλυκιά Μπονόρα" (2000), "Να σ' αγαπάει η ζωή" (2004), που τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με το βραβείο Πέτρου Χάρη και το μυθιστόρημα "Εκτός έδρας" (1993). Το 1996 επιμελήθηκε την έκδοση του λευκώματος "Δόξα Δράμας, 1918-1965". Υπήρξε διευθυντής του περιοδικού "Δίοδος 66100".
- Ο Σωτήρης Δημητρίου (1955-) γεννήθηκε στην Πόβλα Θεσπρωτίας. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Το έργο του έχει τιμηθεί με το βραβείο διηγήματος της εφημερίδος "Τα Νέα" (1987), δύο φορές με το βραβείο διηγήματος του περιοδικού "Διαβάζω" (η τελευταία το 2002 για το βιβλίο του "Η βραδυπορία του καλού"), μία φορά με το βραβείο του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (2013), ενώ το μυθιστόρημά του "Ν' ακούω καλά τ' όνομά σου" ήταν υποψήφιο για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας. Κείμενά του έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο, σε ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους ("Αμέρικα" του Σάββα Καρύδα, "Απ' το χιόνι" του Σωτήρη Γκορίτσα, "Τα οπωροφόρα της Αθήνας" του Νίκου Παναγιωτόπουλου)
- Η Σώτη Τριανταφύλλου (1957- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε φαρμακευτική στην Αθήνα, ιστορία και πολιτισμούς στο Παρίσι, ιστορία της αμερικανικής πόλης στη Νέα Υόρκη και γαλλική φιλολογία στην Αθήνα. Έγραψε τρεις συλλογές διηγημάτων ("Μέρες που έμοιαζαν με μανταρίνι", "Το εναέριο τρένο στο Στίλγουελ", "Άλφαμπετ Σίτυ"), δύο βιβλία για τον κινηματογράφο ("Κινηματογραφημένες πόλεις", "Ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου 1976-1992"), δέκα μυθιστορήματα ("Σάββατο βράδυ στην άκρη της πόλης", "Αύριο, μια άλλη χώρα", "Ο υπόγειος ουρανός", "Το εργοστάσιο των μολυβιών", "Φτωχή Μάργκο", "Άλμπατρος", "Κινέζικα κουτιά", "Λίγο από το αίμα σου", "Για την αγάπη της γεωμετρίας", "Σπάνιες γαίες"), τις νουβέλες: "Γράμμα από την Αλάσκα", "Θάνατος το ξημέρωμα", "Η φυγή", "Συγχώρεση", "Πιτσιμπούργκο", βιβλία για παιδιά, εφήβους και νέους. Το έργο της τοποθετείται κυρίως στις μητροπόλεις με θέματα από ιστορικά φαινόμενα (αποικιοκρατία, σουφραζέτες, αστική παρακμή, σταλινισμός, εμφύλιος πόλεμος, εγκληματικότητα, θανατική ποινή, μετανάστευση), μέσα από μια ποικιλία εικόνων, σε διάφορα μέρη του πλανήτη και διάφορες ιστορικές περιόδους (από τις γειτονιές της Νέας Υόρκης και του Λος Άντζελες, μέχρι την ελληνική διασπορά στην Αλεξάνδρεια και στο Κάιρο, στο Λονδίνο και στο Πίτσμπεργκ των αρχών του 20ου αιώνα). Ο ορίζοντάς της είναι κοσμοπολίτικος τόσο στη μυθοπλασία όσο και στην αρθρογραφία. Τα άρθρα της στέκονται κριτικά απέναντι στις πολιτικές, κοινωνικές και αισθητικές επιλογές της Αριστεράς.
- Ο Δημήτρης Μίγγας (1951- ) κατάγεται από τη Μεσσηνία. Είναι πτυχιούχος της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάζεται ως καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση και ζει στη Θεσσαλονίκη. Για το βιβλίο του "Των κεκοιμημένων" (1999), τιμήθηκε με το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου πεζογράφου του περιοδικού "Διαβάζω". Γνωστά έργα του: (2015) Έρως ανίατος, (2012) Πλωτά νησιά, (2011) Τηλέμαχου Οδύσσεια, (2011) Της Σαλονίκης μοναχά....
- Ο Νίκος Θέμελης (1947-2011) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία σε θέματα Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Από το 1981 υπήρξε στενός συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, σε όλη τη μετέπειτα πολιτική του πορεία, στα υπουργεία Γεωργίας, Εθνικής Οικονομίας, Παιδείας, Βιομηχανίας και, τέλος, στο Μέγαρο Μαξίμου, κατά τη θητεία του ως πρωθυπουργού (1996-2004). Εργάστηκε επίσης στην Αγροτική Τράπεζα, στο υπουργείο Οικονομικών και στη Νομική Υπηρεσία του Συμβουλίου Υπουργών, στις Βρυξέλλες. Στο χώρο των γραμμάτων εμφανίστηκε το 1998. Έγραψε επτά μυθιστορήματα ("Η αναζήτηση" 1998, "Η ανατροπή" 2000, "Η αναλαμπή" 2003, "Για μια συντροφιά ανάμεσά μας" 2005, "Μια ζωή, δυο ζωές" 2007, "Οι αλήθειες των άλλων" 2008 και "Η συμφωνία των ονείρων" 2010), με αναφορές στον ελληνισμό των τελευταίων τριών αιώνων, στην περίοδο λίγο πριν το 1900 με την άνοδο της αστικής τάξης στη χερσόνησο του Αίμου μέχρι τη Νότια Ρωσία, τόσο στον χώρο της διασποράς όσο και στον χώρο της αναδυόμενης νεοελληνικής αστικής τάξης. Το 2000 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 64 ετών, μετά από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο.
- Ο Τάσος Καλούτσας (1948- ) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου και ζει. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και εργάζεται ως καθηγητής στη μέση εκπαίδευση. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1983 με διηγήματα στο περιοδικό "Διαγώνιος". Αργότερα συνεργάστηκε στενά με τα περιοδικά "Παραφυάδα" και "Το Τραμ" (τρίτη διαδρομή). Κυκλοφόρησε τα βιβλία: "Το κελεπούρι και άλλα διηγήματα" (1987· 1997), "Το κλαμπ και άλλα διηγήματα" (1990), "Το καινούριο αμάξι" (διηγήματα, 1995), "Το τραγούδι των σειρήνων" (διηγήματα, 2000, Κρατικό Βραβείο Διηγήματος), "Η ωραιότερη μέρα της" (διηγήματα, 2010). Το έργο του χαρακτηρίζεται από τη ρεαλιστική, χαμηλόφωνη γραφή, το αυτοβιογραφικό στοιχείο και την καταγραφή καθημερινών καταστάσεων ανθρώπων του κοινού μόχθου.
Η τεχνοτροπία των πεζογράφων του 1980 έδωσε στη λογοτεχνία μια κλίση προς την εμπορικότητα που προορίζεται για το ευρύ κοινό, καθώς, στη δεκαετία του ’90, πολλοί συγγραφείς ανήγαγαν το ατομικό μικροσκηνικό σε “μπεστ σέλερ”, το προσωπικό σε σκανδαλώδες και το ιδιωτικό σε τηλεοπτικό. Σ’ αυτό συνέβαλαν η ιδιωτική τηλεόραση και η εικόνα που αυτή εγκαθίδρυσε, η εκδοτική έκρηξη που δημιούργησε ευρύχωρη βιομηχανία επίδοξων συγγραφέων και η ευμάρεια του πληθυσμού, που μπορούσε να καταναλώνει μαζικά βιβλία, τραγούδια και ταινίες μίας χρήσης. Οι ίδιοι οι εκπρόσωποι της γενιάς του ’80 στράφηκαν στις ιδιωτικές ιστορίες για να αποθεώσουν το σεξ, την απιστία, την ευδαιμονική ζωή, τα στερεότυπα της τηλεόρασης, τους διαλόγους γεμάτους ατάκες και ευφυολογήματα, με στόχο να τραβήξουν με τρόπο εύκολο την προσοχή των αναγνωστών. Από τους πεζογράφους της προηγούμενης γενιάς οι πιο συνεπείς σ’ αυτήν τη γραμμή, που οδήγησε στην εμπορική λογοτεχνία, προορισμένη για όσους επιθυμούν να «βλέπουν το μυθιστόρημα ως κλειδαρότρυπα», είναι ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος και ο Άρης Σφακιανάκης, που εξέθρεψαν ένα τέτοιο κοινό και δημιούργησαν τις βάσεις για να φυτρώσει η μετέπειτα ευπώλητη λογοτεχνία, που απογειώθηκε χάρη και στις ειδικές τεχνικές εμπορίας που εφαρμόστηκαν, βασισμένες σε ένα πολυεπίπεδο δίκτυο πρακτόρευσης, μέσω πυρήνων ανάγνωσης και επικοινωνίας.
Το εμπορικό μυθιστόρημα της ρηχής γραφής και της σκανδαλοθηρικής θεματικής ακολούθησαν πολλοί από τους μετέπειτα συγγραφείς. Η έκρηξη έγινε κυρίως με γυναίκες πεζογράφους που αξιοποίησαν το κοινό, που είχε ήδη διαμορφωθεί, ώστε να είναι δεκτικό στην ελαφρή λογοτεχνία του ατομικού, και το προσανατόλισαν προς το να θέλει να βρίσκει καθημερινά ινδάλματα και να θέλγεται από τηλεοπτικά μοντέλα συμπεριφοράς, γράφοντας δεκάδες μπεστ-σέλερ εύπεπτης λογοτεχνίας, δείγμα της μαζικής κουλτούρας των καιρών, που δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Η τάση αυτή εξακολουθεί να παραμερίζει την ώριμη αφήγηση, που θα μπορούσε να έχει σχέση με την πολιτική, το έθνος, την ιστορία ή να τη θέτει στην υπηρεσία του ατόμου, του οποίου η ζωή έχει μεγαλύτερη σημασία και έτσι η σύλληψη του κόσμου γίνεται πλέον ατομοκεντρικά, στενά βιογραφικά ή ψευδοβιογραφικά. Η αναγωγή του υποκειμένου σε κεντρικό άξονα που γυρίζει τη γη, η απαξίωση του ψυχικού έρωτα και η αντικατάστασή του από τη φαρσική εκδοχή του, οδήγησε μεγάλο μέρος του πληθυσμού, από τη δεκαετία του ’90 μέχρι σήμερα, να λειτουργεί, κατά το πρότυπο των κοινωνιών της Δυτ.Ευρώπης και της Αμερικής, ως μάζα άβουλων πολιτών, οι οποίοι διαβάζουν λογοτεχνία, όπως θα διάβαζαν περιοδικά ποικίλης ύλης στα κομμωτήρια.
- Η Χρυσηίδα Δημουλίδου (1957- ) γεννήθηκε και μεγάλωσε στις Σέρρες και ζει στην Αθήνα. Από το 1976 μέχρι και το 2000 εργάστηκε ως αεροσυνοδός στην Ολυμπιακή Αεροπορία. Την περίοδο 1984-1985 συνεργάστηκε με το τότε περιοδικό Discomoda In κάνοντας ρεπορτάζ για τις πιο γνωστές ντίσκο του κόσμου (Νέα Υόρκη, Ρώμη, Μιλάνο, Μόσχα, Άπω Ανατολή), ενώ παράλληλα είχε τη δική της σελίδα, όπου έγραφε αυτοτελείς κωμικές ιστορίες, με τίτλο "Οι περιπέτειες της Εύας" που έθιγαν τα κακώς κείμενα της εποχής. Έχει ταξιδέψει σ' όλο τον κόσμο, γεγονός που την επηρέασε στην επιλογή των θεμάτων των βιβλίων της. Έχει παρακολουθήσει μαθήματα σεναρίου, γράφει σενάρια, στίχους, ποιήματα και δημιουργεί πίνακες κολάζ. Τα τελευταία χρόνια παρακολουθεί σεμινάρια με θέμα τη φιλοσοφία. Είναι φανατική φιλόζωος, οικολόγος και ακτιβίστρια, και θεωρεί ότι τα παιδιά είναι η μοναδική ελπίδα για ένα ειρηνικό αύριο, αρκεί να γαλουχηθούν σωστά. Εμφανίστηκε στην ελληνική λογοτεχνία το Δεκέμβριο του 1997 και από τότε μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί δεκατέσσερα βιβλία της για ενηλίκους και τέσσερα παραμύθια για παιδιά. Όλα της τα βιβλία έχουν γίνει μπεστ σέλερ. Γνωστά βιβλία της "Μην πυροβολείτε τη νύφη" , "Τα δάκρυα του Θεού", "Το φιλί του δράκου" για το οποίο ήταν υποψήφια για το βραβείο "Γυναίκα της Χρονιάς 2007" του περιοδικού Life & Style.
- Η Μάιρα Παπαθανασοπούλου, (1967- ) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1967, σπούδασε Γερμανική Φιλολογία και εργάζεται ως μεταφράστρια. Το 1998 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα "Ο Ιούδας φιλούσε υπέροχα", το οποίο πολύ γρήγορα κατέκτησε την πρώτη θέση στον πίνακα των μπεστ σέλερ και μέσα σε δύο χρόνια κυκλοφόρησε σε περισσότερα από 250.000 αντίτυπα. Το 2000 εκδόθηκε το δεύτερο μυθιστόρημά της, "Οι τοξικές ενώσεις του αρσενικού" και το 2004 το μυθιστόρημα "Εσύ, γλυκιά μου εξουσία". Έχει γράψει επίσης τα παιδικά βιβλία "Τι κι αν είμαι ασβός" (2001) και "Έχω ράμματα για τη γούνα σου" (2002).
- Η Λένα Μαντά (1964- ) γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη αλλά ήρθε στην Ελλάδα σε μικρή ηλικία. Σπούδασε νηπιαγωγός χωρίς ποτέ να ασκήσει το επάγγελμα. Για τρία χρόνια είχε δικό της θίασο κουκλοθεάτρου, ενώ τα έργα που ανέβαζε ήταν δικής της συγγραφής. Για τις ανάγκες του θιάσου μάλιστα, διασκεύασε πολλά λαϊκά παραμύθια. Δημοσίευσε άρθρα σε τοπικές εφημερίδες και για δύο χρόνια ήταν διευθύντρια προγράμματος σε ραδιοφωνικό σταθμό των βορείων προαστείων. Παράλληλα, είχε δική της καθημερινή ενημερωτική εκπομπή και ήταν υπεύθυνη για την επιμέλεια των διαφημιστικών μηνυμάτων του σταθμού, ενώ πολλά από τα κείμενα ήταν δικά της. Είναι παντρεμένη, έχει δυο παιδιά και μένει μόνιμα στο Καπανδρίτι. Βραβεύτηκε "Συγγραφέας της Χρονιάς 2009" από το περιοδικό "Life & Style". Γνωστά βιβλία της "Θεανώ, η λύκαινα της πόλης", "Το σπίτι δίπλα στο ποτάμι", "Έρωτας σαν βροχή", "Βαλς με δώδεκα Θεούς", που έγινε τηλεοπτική σειρά στην Κύπρο και στην Ελλάδα.
- Η Αμάντα Μιχαλοπούλου (1966- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1994 με τη συλλογή διηγημάτων Έξω η ζωή είναι πολύχρωμη. Έκτοτε εξέδωσε έξι μυθιστορήματα (Γιάντες 1996, Η μετακόμιση 2004, Παλιόκαιρος 2011), δύο συλλογές διηγημάτων και αρκετά παιδικά βιβλία. Το 2013 βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για συλλογή διηγημάτων της Λαμπερή μέρα. Το βιβλίο της Θα ήθελα 2008, σε μετάφραση στην αγγλική γλώσσα, έλαβε το Βραβείο Διεθνούς Λογοτεχνίας του Αμερικανικού Ομοσπονδιακού Ιδρύματος Τεχνών. Στα έργα της εξετάζει τις σχέσεις των ανθρώπων και τον τρόπο συμμετοχής τους στην κοινωνική πραγματικότητα.
Η ζωγραφική συνέχισε μεταπολεμικά και μετά τη Μεταπολίτευση το δρόμο της στη γραμμή που χαράχτηκε στις προηγούμενες δεκαετίες, παρακολουθώντας τις εξελίξεις στην Ευρώπη σε μία συνεχή προσπάθεια να τις συνταιριάσει με το ήθος της ελληνικής παράδοσης. Το 1949 ιδρύθηκε η ομάδα «Αρμός» που συσπείρωσε καλλιτέχνες όπως οι Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας (πρόεδρος), Γιάννης Τσαρούχης και Γιάννης Μόραλης (αντιπρόεδροι), Λιλή Αρλιώτη (γραμματέας), Νίκος Νικολάου (ταμίας), Νέλλη Ανδρικοπούλου, Καίτη Αντύπα, Μαριλένα Αραβαντινού, Μίνως Αργυράκης, Έλλη Βοΐλα, Ανδρέας Βουρλούμης, Νίκος Γεωργιάδης, Γεώργιος Γεωργίου, Νίκος Εγγονόπουλος, Μπούμπα (Αγλαΐα) Λυμπεράκη-Μόραλη, Μαργαρίτα Λυμπεράκη, Γιώργος Μανουσάκης, Γιώργος Μαυροΐδης, Ναταλία Μελά-Κωνσταντινίδη, Κλέαρχος Λουκόπουλος, Μανώλης Νουκάκης, Κοσμάς Ξενάκης, Ελένη Σταθοπούλου, Παναγιώτης Τέτσης, Βάσος Φαληρέας.
Ο Σπύρος Βασιλείου (Γαλαξίδι, 16 Ιουνίου 1903 − Αθήνα, 22 Μαρτίου 1985), υπήρξε ένας από τους πλέον παραγωγικούς, αναγνωρίσιμους και δημοφιλείς Έλληνες εικαστικούς καλλιτέχνες. Σπούδασε στην Αθήνα με υποτροφία, στη Σχολή Καλών Τεχνών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, από το 1921 έως το 1926 έχοντας ως δασκάλους τους Καλούδη και Λύτρα. Άρχισε να παρουσιάζει τα έργα του σε εκθέσεις αμέσως μετά την αποφοίτησή του. Έκανε την πρώτη ατομική έκθεσή του το 1929 στην γκαλερί Στρατηγοπούλου. Το 1930 απέσπασε το Μπενάκειο Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για τα σχέδια των τοιχογραφιών του ναού του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου στο Κολωνάκι (μεταξύ 1936 και 1939). Με τα χρήματα του βραβείου έκανε το πρώτο του ταξίδι στην Ευρώπη, όπου είχε την ευκαιρία να επισκεφτεί μουσεία και συλλογές. Συμμετείχε σε διεθνείς εκθέσεις, στην Μπιενάλε της Βενετίας (1934, 1964), στην Αλεξάνδρεια το 1957 και στο Σάο Πάολο το 1959 και το 1960 στο Μουσείο Γκούγκενχαϊμ στη Νέα Υόρκη. Έργα του Βασιλείου βρίσκονται σε πολλές δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα ευρισκόμενα στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου έργα του αντιπροσωπεύουν τις διαφορετικές δεκαετίες της δουλειάς του. Στην Εθνική Πινακοθήκη ο Βασιλείου πραγματοποίησε αναδρομική έκθεση το 1975 και παρουσίασε ένα βασισμένο στο έργο του πολυθέαμα το 1983.
Ζωγράφος, αγιογράφος, χαράκτης, σκηνογράφος, γραφίστας, διακοσμητής, συγγραφέας-κριτικός, δάσκαλος, έχει στο ενεργητικό του περισσότερα από 5.500 έργα. Την καλλιτεχνική του παραγωγή χαρακτηρίζει η συνάντηση των διδαγμάτων της λαϊκής και της βυζαντινής τέχνης με τους πειραματισμούς των σύγχρονών του ρευμάτων. Κινήθηκε πάνω στον άξονα του αιτήματος της επιστροφής στις ρίζες της ελληνικής τέχνης, προκειμένου να συναντήσει τάσεις των κινημάτων του ευρωπαϊκού μοντερνισμού, με τον τρόπο που προσλαμβάνονταν από την καλλιτεχνική ζωή στην Αθήνα. Τα έργα του, τα οποία απεικονίζουν το φυσικό και αστικό τοπίο καθώς και σκηνές της κοινωνικής ζωής, προσεγγίζουν και περιγράφουν την καθημερινότητα με λυρική και ονειρική διάθεση συνδυάζοντας το λόγιο με το λαϊκό στοιχείο και την παράδοση με τον νεωτερισμό. Έχει ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο στη ζωγραφική του αποτυπώνεται η εξέλιξη του αθηναϊκού τοπίου από τη μεσοπολεμική περίοδο στις δεκαετίες της αντιπαροχής. Ήταν νυμφευμένος με την Αγγελική (Κική) Κωνσταντακόπουλου από τις 27 Απριλίου του 1941 (την ημέρα της κατάληψης της Αθήνας από τα γερμανικά στρατεύματα) και μαζί απέκτησαν δύο παιδιά.
Ο Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας (26 Φεβρουαρίου 1906 - 3 Σεπτεμβρίου 1994) ήταν σημαντικός Έλληνας ζωγράφος, γλύπτης, χαράκτης, εικονογράφος, συγγραφέας και ακαδημαϊκός. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 26 Φεβρουαρίου 1906. Πατέρας του ήταν ο καταγόμενος από τα Ψαρά αξιωματικός του Βασιλικού Ναυτικού Αλέξανδρος Χατζηκυριάκος. Μητέρα του η Ελένη Γκίκα, της γνωστής οικογένειας Γκίκα, η οποία είχε εγκατασταθεί στην Ύδρα. Ο μικρός Νίκος βρισκόταν κάθε καλοκαίρι στο νησί και αυτή η διαμονή του επηρέασε την καλλιτεχνική του δημιουργία. Οι γονείς του, με την παραίνεση του σχολείου του, στο οποίο είχε απαλλαγεί από το μάθημα της ιχνογραφίας λόγω εξαίρετων επιδόσεων, αντιλαμβανόμενη το ταλέντο του νεαρού τον έστειλε να μαθητεύσει αρχικά κοντά στον Βασίλη Μαγιάση (1917) και, το 1921, στον Κωνσταντίνο Παρθένη. Το 1922 γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1923 έφυγε για σπουδές στο Παρίσι, όπου γράφτηκε στη Σορβόννη, παρακολουθώντας μαθήματα γαλλικής και ελληνικής φιλολογίας και αισθητικής. Η πρώτη ατομική του έκθεση οργανώθηκε το 1927 στην Galerie Percier στο Παρίσι. Το 1928 εξέθεσε για πρώτη φορά στην Αθήνα, από κοινού με τον γλύπτη Μιχάλη Τόμπρο στη γκαλερί "Στρατηγοπούλου". Το 1933 διοργάνωσε στην Αθήνα το 4ο Διεθνές Αρχιτεκτονικό Συμπόσιο, στο οποίο συμμετείχαν μεγάλα ονόματα του χώρου, όπως οι Λε Κορμπυζιέ, Φερνάν Λεζέ, Κριστιάν Ζερβός. Το 1935 εξέθεσε 61 πίνακές του στη Λέσχη των Καλλιτεχνών, μαζί με έργα του Τόμπρου και του Μιχαήλ Γουναρόπουλου. Την επόμενη τριετία εργάστηκε στην Ελλάδα, μεταξύ Αθήνας και Ύδρας. Ο Λώρενς Ντάρελ και ο Γιώργος Κατσίμπαλης τον έφεραν σε επαφή με τον Χένρι Μίλερ, με τον οποίο συνδέθηκε με στενή φιλία. Το 1941 εκλέχτηκε καθηγητής της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ, όπου παρέμεινε μέχρι το 1958. Κατά τις δεκαετίες του 1950, του 1960, του 1970 και του 1980 πραγματοποίησε πολυάριθμες εκθέσεις στο Λονδίνο, το Παρίσι, το Βελιγράδι, τη Στοκχόλμη, την Οττάβα, το Σινσινάτι, τη Νέα Υόρκη, την Ουάσιγκτον, το Βερολίνο, τις Βρυξέλλες, το Σαιντ-Ετιέν και, φυσικά, την Αθήνα. Το 1970 η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε το "Αριστείο Καλών Τεχνών" και το 1972 τον εξέλεξε τακτικό της μέλος στην έδρα των Εικαστικών Τεχνών. Το 1982 εκλέχτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το 1987 επίτιμο μέλος της βρετανικής "Royal Academy of Arts" και το 1991 επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Απεβίωσε στην Αθήνα, στην οικία του της οδού Κριεζώτου, στις 3 Σεπτεμβρίου 1994.
Εκτός από τη ζωγραφική, όπου είχε μεγάλη και πολύ σημαντική παραγωγή, ο Γκίκας ασχολήθηκε με τη γλυπτική, τη χαρακτική, τη σκηνογραφία και την εικονογράφηση βιβλίω,ν αλλά και την κριτική τέχνης. Συνέγραψε βιβλία, άρθρα και μελέτες για την Αρχιτεκτονική και την Αισθητική, καθώς και δοκίμια για την ελληνική τέχνη. Η Ύδρα των παιδικών του χρόνων έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της αισθητικής του, καθώς του επέτρεψε να συνδυάσει στοιχεία γεωμετρικού κυβισμού, αρχιτεκτονικής και φωτός. Ο ίδιος είχε δηλώσει ότι επηρεάστηκε βαθύτατα από το έργο του Ματίς, αλλά σημαντική ήταν, επίσης, η επίδραση των Μπρακ και Πικάσσο. Ο Α. Προκοπίου κριτικός εκείνης της εποχής, σχολιάζοντας στο έργο του Γκίκα τη σχέση του μοντερνισμού και ελληνικής τέχνης γράφει: "Κρατώντας από τον κυβιστικό ορθολογισμό την αρχιτεκτονική και ρυθμική οργάνωση της σύνθεσης, το παιχνίδι της ισορροπίας των σχημάτων και χρωματικών αξιών, το στυλιζάρισμα των μορφών και τη μουσική των τοπικών χρωμάτων, ο Χατζηκυριάκος - Γκίκας φτάνει από το δρόμο της ζωντανής και λαϊκής Ελλάδας στην παράδοση της αρχαϊκής ελληνικής τέχνης."
Ο Γεράσιμος Σταματελάτος (γνωστός και ως Στέρης, 1898-1987) γεννήθηκε στην Κεφαλονιά, τρίτος γιος του Τζανέτου και της Διονυσίας Σταματελάτου. Ο πατέρας του ήταν αγρότης και η οικογένειά του φτωχή. Τελείωσε το λύκειο Αλεξανδρείας, με την βοήθεια κάποιων συγγενών και σπούδασε ζωγραφική στο Σχολείο Καλών Τεχνών Αθηνών. Την εποχή εκείνη γνώρισε τους Πικιώνη, Στρατή Δούκα και Γιόχαν Ρωμανό. Ταξίδευσε στην Ιταλία, το Μόναχο και το Άμστερνταμ. Αξιοσημείωτος σταθμός, στην περιπλάνηση αυτή, ήταν η στάση και παραμονή του, στη Ρώμη και η γνωριμία του με τον Giorgio de Chirico. Παρακολούθησε μαθήματα σε ιδιωτικές ακαδημίες Καλών Τεχνών του Παρισιού, όπου απέκτησε επαφές με γάλλους καλλιτέχνες , όπως ο Πικάσο, ο Ντεραίν, ο Λεζέ, ο Μπράκ. Το 1931 επέστρεψε στην Ελλάδα. Το 1935 εξέθεσε έργα του στη Ρώμη, το Παρίσι, το Βερολίνο και τη Θεσσαλονίκη, κυρίως νησιώτικα τοπία. Σημαντικότατο επίτευγμα του Γεράσιμου ήταν η ανάθεση, από το Κράτος, της αποκατάστασης των τοιχογραφιών στο Μυστρά. Συγχρόνως προετοίμαζε το οριστικό του ταξίδι για την Αμερική, όπου εργάστηκε στη Νέα Υόρκη σε θεατρικές σκηνογραφίες και εικονογραφήσεις ναών. Από το 1965 έως το 1975 έγραψε θεωρητικά κείμενα που αφορούν την τέχνη, κριτικές στο έργο μεγάλων ζωγράφων, απόψεις για τον αιώνα μας και πού αυτός οδηγείται, ενώ από το 1969 πραγματοποιήθηκαν αρκετές εκθέσεις έργων του στην Ελλάδα. Το 1980 επέστρεψε στη Γαλλία και εγκαταστάθηκε στη Νίκαια. Πέθανε το 1987, μετά από παραμονή τριών μηνών σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης. Μετά το θάνατό του η σύζυγός του ήρθε στην Ελλάδα για να σκορπίσει την μισή τέφρα του στην Κεφαλονιά και την άλλη μισή στο Σηκουάνα στο Παρίσι. Μετά την εμφάνιση της συζύγου του στην Ελλάδα και μαζί με όλες τις πληροφορίες που αυτή έφερε, ο Στέρης επανήλθε στο καλλιτεχνικό προσκήνιο.
Ο Γιάννης Τσαρούχης, του Αθανασίου, (Πειραιάς 13 Ιανουαρίου 1910 - Αθήνα 20 Ιουλίου 1989) γεννήθηκε στον Πειραιά, δεύτερος γιος του εμπόρου εξ Αρκαδίας Αθανασίου Τσαρούχη και της Μαρίας Μοναρχίδη με καταγωγή από τα Ψαρά. Μέρος των παιδικών του χρόνων (1920-1925), το πέρασε στην πολυτελή οικία (έπαυλη) της οικογενείας Μεταξά, κοντά στη θεία του Δέσποινα Μεταξά, η οποία ήταν αδερφή της μητέρας του. Παρότι η οικογένεια Τσαρούχη μετακόμισε το 1927 στην Αθήνα, ο Πειραιάς ρίζωσε βαθιά μέσα του, τόσο για το μεγαλοαστικό περιβάλλον, στο οποίο ανατράφηκε και τον επηρέασε καλλιτεχνικά, όσο και για τις φτωχές λαϊκές συνοικίες, όπου συχνά πραγματοποιούσε αποδράσεις κατά τα παιδικά του χρόνια. Τα πρώτα του έργα τα εξέθεσε το 1929 στο "Άσυλο Τέχνης". Η επιτυχία που σημείωσε τον οδήγησε στη συνέχεια να φοιτήσει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών του Μετσόβιου Πολυτεχνείου (1929 - 1935) με καθηγητές τους Ιακωβίδη, Βικάτο και Παρθένη. Παράλληλα μαθήτευσε κοντά στον Κόντογλου (1931 - 1934), ο οποίος τον μύησε στη βυζαντινή αγιογραφία, ενώ μελέτησε την λαϊκή αρχιτεκτονική και ενδυμασία. Την περίοδο 1935-1936, αφού πρώτα επισκέφτηκε την Κωνσταντινούπολη, ταξίδεψε στο Παρίσι και στην Ιταλία. Επισκεπτόμενος διάφορα μουσεία ήρθε σε επαφή με δημιουργίες της Αναγέννησης και του Ιμπρεσιονισμού και με τα σύγχρονα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής του. Ανακάλυψε το έργο του Θεόφιλου και γνώρισε καλλιτέχνες όπως ο Ματίς και ο Τζακομέτι. Το 1938, δύο χρόνια μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική έκθεση στην οδό Νίκης στην Αθήνα με έργα που παρουσίαζαν ιδιαίτερη προσωπικότητα.
Το 1940 επιστρατεύτηκε και υπηρέτησε στο Μηχανικό. Στα χρόνια της Κατοχής, ίδρυσε μια ιδιωτική σχολή ζωγραφικής, όπου φοίτησαν για μικρό χρονικό διάστημα αρκετοί νέοι, που αργότερα έγιναν δόκιμοι ζωγράφοι, όπως ο Κοσμάς Ξενάκης, ο Μίνως Αργυράκης, ο Νίκος Γεωργιάδης, αλλά και η Ροζίτα Σώκου. Το 1947 πραγματοποίησε 2 ατομικές εκθέσεις με υδατογραφίες και θεατρικά προσχέδια. Το 1950 μετέβη εκ νέου στο Παρίσι και ένα χρόνο μετά, το 1951, στο Λονδίνο όπου εξέθεσε στη "Ρέτφρη Γκάλερυ", ενώ το 1953 υπέγραψε συμβόλαιο με τη γκαλερί «Ιόλας» της Ν. Υόρκης. Το 1956 υπήρξε υποψήφιος για το βραβείο Γκούγκενχαϊμ και το 1958 πήρε μέρος στη Μπιενάλε της Βενετίας. Το 1967 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Το 1982 εγκαινιάστηκε το Μουσείο Γιάννη Τσαρούχη στο Μαρούσι, στο σπίτι του καλλιτέχνη, που ο ίδιος μετέτρεψε σε Μουσείο παραχωρώντας την προσωπική συλλογή των έργων του, ενώ λειτουργεί και το Ίδρυμα Τσαρούχη με σκοπό τη διάδοση του έργου του. Παράλληλα με τη ζωγραφική ο Γιάννης Τσαρούχης ασχολήθηκε και με τη θεατρική σκηνογραφία από το 1928. Σχεδίασε σκηνικά και ενδυμασίες για τα θέατρα "Εθνικό" ή "Βασιλικό", "Κοτοπούλη", "Δημοτικό" Πειραιώς σε έργα πρόζας καθώς και για το κλασσικό έργο "Ρωμαίος και Ιουλιέττα" που ανεβάσθηκε το 1954, στον τότε Βασιλικό κήπο και σήμερα "Εθνικό".
Στο έργο του Γιάννη Τσαρούχη, που έχει διεθνή προβολή ιδιαίτερα στη Γαλλία, εκφράζεται κυρίως η χαρά και το θαύμα της ζωής. Μαζί με τους Πικιώνη, Κόντογλου και Αγγ. Χατζημιχάλη πρωτοστάτησε στο αίτημα της εποχής για την ελληνικότητα της τέχνης. Προσπάθησε να ισορροπήσει τις μεγάλες παραδόσεις και να συλλάβει τις αιώνιες καλλιτεχνικές αξίες. Οι πίνακές του περικλείουν αφομοιωμένα πολλά λαϊκά και λαογραφικά στοιχεία ιδιαίτερα από το λιμάνι του Πειραιά. Ως σκηνογράφος σε ελληνικά και ξένα θέατρα και στον ελληνικό κινηματογράφο, καθιέρωσε τις σκηνές που γυρίστηκαν σε λαϊκά κέντρα, με την παρουσία του ναύτη είτε σε χορό είτε όχι. Το 1977 ανέβασε ο ίδιος τις Τρωάδες του Ευριπίδη σε δική του νεοελληνική απόδοση με δική του διδασκαλία και σκηνογραφία.
Ο Γιάννης Μόραλης (Άρτα, 23 Απριλίου 1916 – Αθήνα, 20 Δεκεμβρίου 2009) με την εκλογή του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και το διδακτικό του έργο εκεί για 35 συνεχή χρόνια (από το 1948 έως το 1983) άσκησε αποφασιστική επίδραση σε μια σειρά από επιλογές και κατευθύνσεις της εικαστικής παραγωγής στην Ελλάδα τα χρόνια που ακολούθησαν. Η οικογένειά του το 1922 εγκαταστάθηκε στην Πρέβεζα, όπου ο πατέρας του υπηρέτησε ως γυμνασιάρχης και από το 1927 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Αποφοίτησε από την ΑΣΚΤ το 1936 και λίγο αργότερα έφυγε για τη Ρώμη και στη συνέχεια το Παρίσι με υποτροφία που κέρδισε στον διαγωνισμό της Ακαδημίας Αθηνών. Με την κήρυξη του Πολέμου αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις σπουδές του στο Παρίσι και να επιστρέψει εσπευσμένα στην Ελλάδα. Το 1941 νυμφεύτηκε τη Μαρία Ρουσέν και έζησε μαζί της στο Κολωνάκι, ενώ τους θερινούς μήνες ζούσαν στο σπίτι της στην Κηφισιά. Με τη Ρουσέν χώρισε το 1945 και δύο χρόνια αργότερα νυμφεύτηκε τη γλύπτρια Αγλαΐα Λυμπεράκη, με την οποία παρέμεινε μέχρι το 1955, έχοντας αποκτήσει μαζί της έναν γιο.
Το 1951 ανέλαβε να φιλοτεχνήσει τα σκηνικά και τα κοστούμια για το μπαλέτο Έξι λαϊκές ζωγραφιές, που παρουσίασε το Ελληνικό Χορόδραμα, σε χορογραφία Ραλλούς Μάνου και μουσική Μάνου Χατζιδάκι (με το Χορόδραμα ο Μόραλης συνεργάστηκε για δεκαπέντε περίπου χρόνια). Την ίδια χρονιά άρχισε η μακρόχρονη συνεργασία του με τις εκδόσεις Ίκαρος. Το 1953 επισκέφτηκε τη Ρωσία, ως προσκεκλημένος της Ρωσικής Κυβέρνησης. Την επόμενη χρονιά άρχισε η επίσης πολυετής συνεργασία του με το Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν. Το 1957 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής του Εργαστηρίου Ζωγραφικής στην ΑΣΚΤ και από τότε άρχισε και η συνεργασία του με το Εθνικό Θέατρο. Το 1959 του ανατέθηκε η μελέτη για τη διακόσμηση των εξωτερικών τοίχων του ξενοδοχείου Χίλτον στην Αθήνα που ολοκληρώθηκε το 1962, οπότε και έγιναν τα εγκαίνια του ξενοδοχείου. Το 1979 του απονεμήθηκε το Αριστείο Τεχνών από την Ακαδημία Αθηνών, το 1996 νυμφεύτηκε την Ιωάννα Βασσάλου και το 1998 του απονεμήθηκε ο Ταξιάρχης της Τιμής από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Ο Γιάννης Γαΐτης (Αθήνα, 4 Μαρτίου 1923 - 22 Ιουλίου 1984) είναι γνωστός για τα "Ανθρωπάκια" του, μορφές που δεν έχουν ατομικά χαρακτηριστικά και έχουν πανομοιότυπο ντύσιμο με ριγέ κοστούμι και καπέλο, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μαζικοποίηση του σύγχρονου ανθρώπου. Ο πατέρας του ήταν Κυκλαδίτης και η μητέρα του Πελοποννήσια. Σπούδασε αρχικά στην ΑΣΚΤ και έπειτα στο Παρίσι. Το 1949 συμμετείχε μαζί με άλλους καλλιτέχνες, όπως ο Αλέκος Κοντόπουλος, στην ίδρυση της καλλιτεχνικής ομάδας των λεγόμενων "Ακραίων", της οποίας τα μέλη ξεχώρισαν για την ενασχόλησή τους με μορφές αφηρημένης τέχνης. Το 1954 μετέβη στο Παρίσι με σκοπό να ολοκληρώσει τις σπουδές του φοιτώντας στη Σχολή Καλών Τεχνών και στην Ακαδημία Grande Chaumiere. Παράλληλα οργάνωσε εκθέσεις στην Αθήνα και στη γαλλική πρωτεύουσα, όπου εγκαταστάθηκε με τη σύζυγό του Γαβριέλα Σίμοση και έλαβε μέρος σε αρκετές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Το 1967 παρουσίασε για πρώτη φορά τα "Ανθρωπάκια", το χαρακτηριστικό γνώρισμα του έργου του, με το οποίο ασχολήθηκε και τις επόμενες δεκαετίες, κάνοντάς το ένα είδος και μέσο ειρωνείας και κοινωνικής κριτικής. Σταδιακά, από το 1975 οι σχηματοποιημένες μορφές πολλαπλασιάστηκαν και ενοποιήθηκαν με αποτέλεσμα τη δημιουργία ανθρώπινων τοπίων. Απεβίωσε τον Ιούλιο του 1984, λίγες ημέρες μετά τα εγκαίνια της αναδρομικής έκθεσης του έργου του στην Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών.
Ο Βλάσης Κανιάρης (1928-2011) ήταν Έλληνας ζωγράφος και εικαστικός καλλιτέχνης. Γεννήθηκε στην Αθήνα και αρχικά φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όμως το 1950 παράτησε τις σπουδές του στην ιατρική για να ασχοληθεί με τις εικαστικές τέχνες. Αφού πρώτα έλαβε κάποια προπαρασκευαστικά μαθήματα από τον Πάνο Σαραφιανό εισήχθη στην ΑΣΚΤ από την οποία αποφοίτησε το 1955 έχοντας μαθητεύσει υπό τις οδηγίες των Ουμβέρτου Αργυρού, Γιάννη Μόραλη και Γιάννη Παππά. Παράλληλα με τις σπουδές του εργαζόταν ως βοηθός του Γιάννη Τσαρούχη, εκτελώντας σκηνογραφικές εργασίες. Από το 1956 ως το 1966 έζησε πρώτα στη Ρώμη και έπειτα στο Παρίσι. Το 1969, λόγω της πολιτικής κατάστασης που επικρατούσε μετά την εγκαθίδρυση στρατιωτικής δικτατορίας από το 1967 και της συμμετοχής του στην αντιδικτακτορική οργάνωση Δημοκρατική Άμυνα, αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Γαλλία. Τη διετία 1973/75 εργάστηκε με υποτροφία της D.A.A.D. στο Βερολίνο ενώ το 1976 επέστρεψε στην Ελλάδα και εξελέγη καθηγητής ζωγραφικής στο ΕΜΠ όπου δίδαξε ως το 1996. Το 1952 εγκαινίασε την εκθεσιακή του δραστηριότητα με τη συμμετοχή του στην Πανελλήνια Έκθεση του 1952, ενώ το διοργάνωσε την παρθενική του ατομική έκθεση στην γκαλερί Ζυγός, η οποία ήταν και η πρώτη ατομική έκθεση αφηρημένης ζωγραφικής στην Ελλάδα. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν δεκάδες ατομικές και ομαδικές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό (Σουηδία, Ολλανδία, Γερμανία, Ιταλία). Ήταν από το 1953 παντρεμένος με την Μαρία Λίνα. Απεβίωσε στις 2 Μαρτίου 2011 στην Αθήνα, έπειτα από πολύμηνη νοσηλεία. Θεωρείται από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του ελληνικού μοντερνισμού, όπως αυτός εμφανίστηκε από τη δεκαετία του '60 και μετά. Στηριζόμενος στις γνώσεις που αποκόμισε από τον νέο ρεαλισμό εγκατέλειψε αρκετά νωρίς την παραδοσιακή ζωγραφική και δημιούργησε το δικό του προσωπικό ύφος, δημιουργώντας κατασκευές από πραγματικά υλικά. Πηγή έμπνευσης για τα έργα του Κανιάρη αποτέλεσαν οι κοινωνικοπολιτικές συνθήκες της εποχής του.
Ο Δημήτρης Μυταράς (Ιούνιος 1934 - ...) γνώρισε τη διεθνή καταξίωση και διετέλεσε καθηγητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ). Γεννήθηκε στη Χαλκίδα και σπούδασε ζωγραφική στη ΑΣΚΤ (1953-1958) έχοντας καθηγητές τον Γιάννη Μόραλη και τον Σπύρο Παπαλουκά. Συνέχισε σπουδές στη σκηνογραφία στο Παρίσι (1960-1964) με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. Το 1975 εκλέχθηκε καθηγητής της ΑΣΚΤ. Έργα του έχουν εκτεθεί στην Αθήνα, σε ατομικές εκθέσεις στις γκαλερί "Ζυγός", "Άστορ", "Μέρλιν", αίθουσα Τέχνης (Θεσσαλονίκη), καθώς και στη Μπολόνια, Φλωρεντία, Ρώμη, Γένοβα. To Μάρτιο του 2008 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Είναι μόνιμος κάτοικος Αθηνών (Πολύγωνο).
Ο Αλέκος Φασιανός (Αθήνα, 1935- ) σπούδασε βιολί στο Ωδείο Αθηνών και ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών το διάστημα 1956-1960 στο εργαστήριο του Γιάννη Μόραλη. Μελέτησε την αρχαία ελληνική αγγειογραφία και τη Βυζαντινή εικονογραφία. Παρακολούθησε μαθήματα λιθογραφίας στην École des beaux-arts του Παρισιού, με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης (1962-1964). Το 1966 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, ενώ από το 1974 εργαζόταν στο Παρίσι και την Αθήνα. Από το 1959 πραγματοποίησε περισσότερες από εβδομήντα ατομικές εκθέσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Παρίσι, Μόναχο, Τόκιο, Αμβούργο, Ζυρίχη, Μιλάνο, Βηρυτό, Στοκχόλμη, Λονδίνο. Ασχολήθηκε επίσης με τη χαρακτική, το σχεδιασμό αφισών, καθώς και τη σκηνογραφία, συνεργαζόμενος κυρίως με το Εθνικό Θέατρο Αθηνών. Ανέλαβε την εικονογράφηση αρκετών βιβλίων, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, γνωστών ποιητών και συγγραφέων. Έχει επίσης εκδώσει και δικά του κείμενα, πεζά και ποιητικά. Για το σύνολο της δουλειάς του έχουν γυριστεί τέσσερις ταινίες για την ελληνική και τη γαλλική τηλεόραση, ενώ κυκλοφορούν μονογραφίες που αναφέρονται στην εικαστική παραγωγή του. Στο ελληνικό δημοψήφισμα του 2015 ψήφισε ''ναι''. Το χαρακτηριστικό ύφος του Φασιανού διαμορφώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του '60. Τρία βασικά θέματα έμειναν αναλλοίωτα στη διάρκεια της πορείας του: άνθρωπος, φύση, περιβάλλον. Η σπουδή του ελληνικού πολιτισμού και η ενασχόληση με τις γραφικές τέχνες και τη χαρακτική επηρέασαν και το ζωγραφικό του έργο. Ο Στις πρώτες συνθέσεις του κυριαρχούσε η μορφή του αξιωματικού, με τα φουσκωτά, κόκκινα μάγουλα, τα φανταχτερά σιρίτια στη στολή και το γελοιογραφικά υποβλητικό ύφος. Σταδιακά οι μορφές απέκτησαν δική τους ζωή, έγιναν ζεύγη, που γέμιζαν το χώρο, μόλις αγγίζοντας η μία την άλλη, μένοντας ωστόσο ενωμένες σχεδιαστικά σε μία μάζα.
Στην ίδια κατεύθυνση ευθυγράμμισης με τα ευρωπαϊκά ρεύματα κινήθηκε και η λόγια κλασική μουσική, που προχώρησε στα χρόνια της Μεταπολίτευσης σε νέες φόρμες, νηκτικές και πολυεπίπεδες, συμβατές με την πολυμορφία και το άγχος της σύγχρονης ζωής.
Ο Γιώργος Κουρουπός γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε Πιάνο και Θεωρητικά στο "Ωδείο Αθηνών" (1953-1965) και σύνθεση στο Παρίσι (1968-1972), στην τάξη του Ολιβιέ Μεσιάν, μετά από υποτροφία της Γαλλικής κυβέρνησης. Είναι απόφοιτος της Μαθηματικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1967). Την περίοδο αυτή έγραψε το έργο "Αντιφωνίες" (1967) πάνω σε κείμενα από τους ψαλμούς του Δαβίδ (VI,XXII,XLVI). Έχει συνεργαστεί με το Μάνο Χατζιδάκι ως πιανίστας στις συναυλίες και στις ηχογραφήσεις του, με το σκηνοθέτη-σκηνογράφο Γιάννη Κόκκο και τον J.M.Ribes ("Ο Θεός το θέλει", 1975) καθώς και με τον Αntoine Vitez ("Griselidis", 1977). Ως πιανίστας, συνεργάστηκε με τον βαρύτονο Σπύρο Σακκά με πολλές εμφανίσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Διετέλεσε αναπληρωτής διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας (1977-81), πρόεδρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (1982-84), διευθυντής του μουσικού τομέα της "Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Καλαμάτας" (1985-90), διευθυντής στο Δημοτικό Ωδείο Πειραιά, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της "Εθνικής Λυρικής Σκηνής" την περίοδο 1994-1999, ενώ από το 1995 ήταν Καλλιτεχνικός Διευθυντής της "Ορχήστρας των Χρωμάτων". Το 2004 συνέθεσε την πλέον γνωστή, δραματική καντάτα, "Μονόγραμμα", σε ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη. Το συμφωνικό του μπαλέτο "Οδύσσεια" είναι συμπαραγωγή του Μεγάρου Μουσικής και της όπερας του Αμβούργου.
Ο Παναγιώτης Κόκορας γεννήθηκε στην Πτολεμαΐδα και ξεκίνησε τις μουσικές του σπουδές στην Κατερίνη το 1987. Συνέχισε στην Αθήνα ολοκληρώνοντας με δίπλωμα Σύνθεσης (τάξης Γ. Ιωαννίδη και Κ. Βαρότση) και πτυχίο κλασικής κιθάρας. Παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα ηλεκτροακουστικής σύνθεσης. Στη συνέχεια με υποτροφίες από την Βρετανική Ακαδημία (AHRB) και το Σύλλογο οι Φίλοι της Μουσικής πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές Μάστερ και ακολούθως Διδακτορικού διπλώματος στη σύνθεση στο πανεπιστήμιο του Γιορκ στην Αγγλία. Από τον Οκτώβριο του 2005 διδάσκει στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έργα του συχνά μεταδίδονται από το ραδιόφωνο και παρουσιάζονται σε Φεστιβάλ στην Ευρώπη, Ασία και Αμερική. Στο συνθετικό του έργο ενδιαφέρεται για τη μορφολογία του ήχου και την ψυχοακουστική του αντίληψη, ενώ περιλαμβάνει συνθέσεις οργανικές για Η/Υ και για μικτά μέσα.
Ο Μάριος Ιωάννου Ηλία (γεννημένος στις 19 Ιουνίου 1978 στην Πάφο) είναι συνθέτης, κυπριακής καταγωγής, από την Κερύνεια. Έχει χαρακτηριστεί από Ευρωπαίους ομότεχνους του, μουσικολόγους και μουσικοκριτικούς ως «μουσικό φαινόμενο» και «πρωτοπόρος μεταξύ των συνθετών της γενιάς του». Σπούδασε σύνθεση στο Πανεπιστήμιο του Σάλτσμπουργκ και μουσικολογία στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Είναι διδάκτωρ φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Σαουθάμπτον. Μεταξύ 2010 και 2011 ανέλαβε τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή για την παραγωγή του «autosymphonic» στο Μανχάιμ της Γερμανίας. Σημαντικός σταθμός στη σταδιοδρομία του ήταν η πρόσκληση από το Σύνδεσμο Νέας Μουσικής του βρετανικού Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ το 2002 για την παρουσίαση του έργου του «Με ένα Ψαλίδι και Χίλιες Κλωστές». Απέκτησε ιδιαίτερη φήμη από τη χρησιμοποίηση μηχανοκίνητων οργάνων: To έργο του «Τέμπους τάντουμ νόστρουμ εστ» (Μονάχα ο χρόνος μας ανήκει) είναι γραμμένο για χορωδία και μοτοσικλέτες Harley Davidson (2005). Η όπερα «Το κυνήγι » που πρωτοπαρουσιάστηκε από την Κρατική Όπερα της Στουτγάρδης χρησιμοποιεί 6 αυτοκίνητα εν είδει φυσικών (και ηχητικών) όντων του δάσους. Στα έργα του συχνά αναφέρεται στην ελληνική και κυπριακή ιστορία και πολιτισμό. Το έργο «Αντίδωρον» και οι συνθέσεις «Άσπρο Μαύρο» και «Φράουλες και Σταφύλια» αποτελούν φόρο τιμής στον Κώστα Μόντη. Στη μουσική σύνθεση «Ακάνθαι» -για ορχήστρα δωματίου- υπάρχει ειδική αναφορά στον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό, αλλά και στο ποίημα «9η Ιουλίου» του εθνικού ποιητή της Κύπρου, Βασίλη Μιχαηλίδη. Στο «Ελπίς» -για ορχήστρα ακορντεόν- ο συνθέτης αναφέρεται στο βιβλίο «Ζητείται ελπίς», του Αντώνη Σαμαράκη. Στο «Εν Πλώ» -για όργανα, ηλεκτρονικούς ήχους και ορχήστρα μεγαφώνων- κυριαρχούν δύο ναυτικά ιστορικά γεγονότα: η βύθιση του καραβιού της Κερύνειας και η βύθιση του ελληνικού καταδρομικού «Έλλη» στο νησί της Τήνου. Το σύντομο μουσικοθεατρικό έργο «Aquanauten» που πρωτοπαρουσιάστηκε στους κήπους Mirabell του Σάλτσμπουργκ το 2007 εμπνέεται από σκηνές της «Οδύσσειας».
Το πολιτικό τραγούδι, που παρουσίασε έξαρση στα πρώτα χρόνια μετά την πτώση της δικτατορίας, υποχώρησε σταδιακά αφήνοντας πεδίο ανάπτυξης για το σατιρικό και ευθυμογραφικό τραγούδι, που κυριάρχησε προς το τέλος της 10ετίας του 1970. Στη συνέχεια επικράτησε η κατεύθυνση, που συνδύασε μνήμες από το ρεμπέτικο τραγούδι συνταιριασμένες με την μουσική ροκ της εποχής, δημιουργώντας σταδιακά ένα μικτό είδος ελαφρολαϊκού ροκ τραγουδιού, που ήταν χαρακτηριστικό της 10ετίας 1980 και 1990, κατά τις οποίες εμφανίστηκαν "τραγουδοποιοί", που γράφουν τη μουσική, το στίχο και τραγουδούν οι ίδιοι τα τραγούδια τους. Πρωτεργάτης τους θεωρείται ο Διονύσης Σαββόπουλος, ενώ ανάμεσα στους σημερινούς εκπροσώπους του είδους ξεχωρίζουν ο Σωκράτης Μάλαμας, ο Μανώλης Λιδάκης, o Αλκίνοος Ιωαννίδης, ο Ορφέας Περίδης, ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ο Γιάννης Αγγελάκας. Το ελληνικό ροκ πατάει κυρίως σε δυτικές μουσικές φόρμες αλλά χρησιμοποιεί ελληνικό στίχο. Σημαντικοί εκφραστές του είδους θεωρούνται ο Παύλος Σιδηρόπουλος, ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας και ο Δημήτρης Πουλικάκος. Στις επόμενες δεκαετίες ακολούθησαν τα συγκροτήματα Τρύπες, Μωρά στη Φωτιά, Ξύλινα Σπαθιά, Διάφανα Κρίνα και Ενδελέχεια. Από το 1990 και ιδιαίτερα από το 2000, κατά το αμερικανικό πρότυπο, άρχισε να επικρατεί το εύπεπτο εμπορικό τραγούδι “μιας χρήσης” (κυρίως για χορευτικούς σκοπούς) που συνδυάζει κατά τρόπο ιδιότυπο την τεχνοτροπία του νέου ελαφρολαϊκού με το ρεύμα ποπ και ροκ μουσικής.
Η εικόνα της εξέλιξης ανά δεκαετία μπορεί συνοπτικά να σχηματιστεί από τους εκπροσώπους ανά μουσικό είδος ως εξής:
Η παραγωγή τραγουδιών της δεκαετίας του 1980 μπορεί να ταξινομηθεί σε πέντε ομάδες ως εξής: μελωδικό, ελαφρολαϊκό με πρόσμιξη ροκ, ελαφρό ροκ, σκληρό ροκ και εμπορικό ελαφρολαϊκό.
α. Το μελωδικό τραγούδι
Μια ομάδα μουσικών ακολούθησε την γραμμή που του μελωδικού τραγουδιού που χάραξαν συνθέτες των προηγούμενων δεκαετιών και ιδιαίτερα ο Μάνος Χατζιδάκις:
- Ο Σταμάτης Σπανουδάκης (11 Δεκεμβρίου 1948, Αθήνα) αρχικά σπούδασε κλασική κιθάρα και συνέχισε τις κλασικές σπουδές του στην Ακαδημία του Würzburg με τον Bertold Hummel και αργότερα στην Αθήνα με τον Κωνσταντίνο Κυδωνιάτη. Ως έφηβος στη δεκαετία του '60 και του '70, έπαιζε μπάσο και πλήκτρα σε κάποια συγκροτήματα στην Αθήνα, στο Παρίσι και τελικά στο Λονδίνο, όπου έζησε αρκετά χρόνια και ηχογράφησε τους πρώτους του δίσκους. Αργότερα ασχολήθηκε με τη βυζαντινή μουσική. Κυκλοφόρησε αρκετούς προσωπικούς δίσκους και έγραψε τραγούδια που ερμήνευσαν γνωστοί καλλιτέχνες. Η μουσική του χαρακτηρίζεται από τις ροκ, κλασικές και βυζαντινές μουσικές επιρροές του. Γνωστότερα τραγούδια του: Ξαφνικός έρωτας 1984, Έφυγες νωρίς 1986 με την Ελ.Αρβανιτάκη, Αυτά παθαίνει μάτια μου 1988, Πάμε γι' άλλες πολιτείες 1988 με την Ελ.Βιτάλη, ενώ έγραψε και μεγάλα συνθετικά έργα όπως Αλέξανδρος 1994, Μαρμαρωμένος βασιλιάς 1998, Για τη Σμύρνη 2001, και μουσική για κινηματογραφικές ταινίες όπως Τα Πέτρινα Χρόνια 1985, Η φανέλα με το νούμερο 9 1988 και Νύφες 2004.
- Ο Δημήτρης Λάγιος (1952-1991) γεννήθηκε στη Ζάκυνθο και πέθανε στην Αθήνα σε ηλικία 39 ετών. Μελέτησε πιάνο, κιθάρα και θεωρητικά στο Εθνικό Ωδείο και συνέχισε τις μουσικές σπουδές του στην Αμερική (1974-78), όπου γνώρισε και τη μετέπειτα σύζυγό του, Πέγκυ Φοινινή. Η πρώτη προσωπική δισκογραφική κατάθεση του Λάγιου ήταν ο δίσκος Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας (1982), σε μελοποιημένη ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη. Από το 1980 που εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, επιδόθηκε στη μελοποίηση μεγάλων ποιητών, με μια σειρά έργων, όπως οι Ιδανικοί Αυτόχειρες (σε ποίηση Κώστα Καρυωτάκη) και Ψαλμοί (ποίηση Δαβίδ). Το 1983 κυκλοφόρησε δύο λαϊκούς δίσκους, έναν με τη Σωτηρία Μπέλλου με τίτλο Ο Άη Λαός (στίχοι Μιχάλη Μπουρμπούλη) και έναν με τον Αντώνη Καλογιάννη με τίτλο Εδώ που γεννηθήκαμε (στίχοι Φώντα Λάδη), καθώς και Λαϊκά τραγούδια της Ζάκυνθος, Του Σολωμού και της Ζάκυνθος, Ζακυνθινές Σερενάδες. Το 1985 γνώρισε την Κύπρο και αφιερώθηκε στη απόδοση των αγώνων του Κυπριακού λαού, μελοποιώντας Κυπρίους ποιητές (Ευαγόρα Παλληκαρίδη, Δημήτρη Λιπέρτη).
- Η Λένα Πλάτωνος (1951- ) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, αλλά μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε στο Ωδείο Αθηνών και έγινε επαγγελματίας πιανίστα. Έφυγε με υποτροφία για σπουδές στη Βιέννη και στο Βερολίνο, όπου ήρθε σε επαφή με τη ροκ, τη τζαζ και την ανατολική μουσική. Γύρισε στην Ελλάδα το 1978 και άρχισε να συνεργάζεται με το Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, όπου γνωρίστηκε με τον Μάνο Χατζιδάκι, με τον οποίο ανέπτυξε πολύχρονη επαγγελματική και φιλική σχέση. Το ντεμπούτο της στη δισκογραφία έγινε με το δίσκο Σαμποτάζ του 1981, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τη Μαριανίνα Κριεζή και τη Σαβίνα Γιαννάτου. Ακολούθησε η κυκλοφορία 13 μελοποιημένων ποιημάτων του Κώστα Καρυωτάκη. Ακολούθησαν τρεις προσωπικοί δίσκοι, που καθόρισαν το στίγμα της στην ελληνική ηλεκτρονική μουσική: Μάσκες Ηλίου (1984), Γκάλοπ (1985), Λεπιδόπτερα (1986). Οι συνθέσεις της ακολουθούν μινιμαλιστικά μοτίβα με έντονη τη χρήση των πλήκτρων, σχηματοποιώντας προσεκτικά σκηνοθετημένα ηχοτοπία. Οι στίχοι της, συνήθως σουρεαλιστικοί στην εκφορά τους, είναι ωστόσο άμεσοι και θίγουν θέματα της καθημερινότητας και των προσωπικών σχέσεων, ειδικά του έρωτα και της αποξένωσης, και διακρίνονται για την τρυφερότητα και την παιδική αθωότητά τους. Συνέχισε με παιδικά τραγούδια και δίσκους χαμηλότερων τόνων και σκοτεινού ύφους. Επέστρεψε το 1997 με τις Αναπνοές σε συνεργασία με τη Σαβίνα Γιαννάτου, δίσκο με ερωτικά τραγούδια και ενορχηστρώσεις που πλησιάζουν το έντεχνο και τη τζαζ. Το 2000 κυκλοφόρησε το δίσκο Η Τρίτη Πόρτα με μελοποιημένα ποιήματα του Θόδωρου Ποάλα που τραγούδησε η Μαρία Φαραντούρη. Το 2008 κυκλοφόρησε ο νέος της δίσκος Ημερολόγια, αυτοβιογραφικού χαρακτήρα. To 2010 μελοποίησε Κωνσταντίνο Καβάφη και το 2014 επιλεγμένα ποιήματα του Γιώργου Χρονά στον δίσκο Ιερός Πόνος, με τη συμμετοχή του Παντελή Θεοχαρίδη και της Μελίνας Κανά. Το 2015 επανακυκλοφόρησε το ηλεκτρονικό έργο ῾Γκάλοπ᾽ με τραγούδια όπως Ἁιμάτινες Σκιές Από Απόσταση῾, ῾Μάγισσες῾ και Ηδύποτο Ρουμπινί.
- Ο Μιχάλης Τερζής (1954- ) γεννήθηκε στην Αξιούπολη του Κιλκίς. Σπούδασε πιάνο και θεωρητικά στο Μακεδονικό Ωδείο Θεσσαλονίκης για τέσσερα χρόνια. Συνέχισε τις σπουδές του στην Αθήνα, όπου στα μέσα της δεκαετίας του ‘70 άρχισε την καριέρα του σαν πιανίστας, παίζοντας στις μπουάτ της Πλάκας. Ο πρώτος δίσκος του έχει τίτλο «Ύμνος και θρήνος για την Κύπρο», 1976, σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου, με ερμηνευτή το Γιώργο Ζωγράφο. Συνέχισε με πολλές συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Χαρακτηριστικοί είναι οι δίσκοι του Τραγούδια της θάλασσας 1983 με τον Κώστα Καράλη σε ποιήματα Ν.Καββαδία, Β.Ρώτα και Όλη τη μουσική μες στην αγάπη 1984 με τους Ε.Αρβανιτάκη, Γ.Νταλάρα, Δ.Γαλάνη σε ποίηση Κ.Παλαμά.
β. Το ελαφρολαϊκό με πρόσμιξη ροκ
Μια δεύτερη ομάδα μουσικών διατήρησε από το ελαφρολαϊκό τη μελωδία ως βάση της μουσικής σύνθεσης, αλλά την εμπλούτισε με ρυθμικά στοιχεία από την σύγχρονη μουσική ροκ, για την οποία, ως γενικότερη αντίληψη και στάση ζωής, αναζητήθηκαν συσχετισμοί με το ρεμπέτικο τραγούδι, που θεωρήθηκε ότι εκφράζει με ανάλογο τρόπο το αίτημα της διαμαρτυρίας για την κοινωνική ανισότητα της σύγχρονης ζωής:
- Ο Θάνος Μικρούτσικος (Πάτρα 1947- ) γεννήθηκε στην Πάτρα, σπούδασε πιάνο στην Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο και μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εμφανίστηκε το 1975, με το δίσκο «Πολιτικά τραγούδια». Συνέχισε την πορεία του ως στρατευμένος δημιουργός μελοποιώντας Ρίτσο, Μαγιακόφσκι, Ελευθερίου, Μπρεχτ και άλλους. Οι δίσκοι του «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για Φονιάδες», «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ», είναι χαρακτηριστικοί του ριζοσπαστικού κλίματος των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων. Στη συνέχεια, με τον δίσκο «Σταυρός Του Νότου», σε ποίηση Νίκου Καββαδία, ανοίχτηκε σε ευρύτερη τραγουδιστική θεματική, υπηρετώντας παράλληλα το θέατρο και την ηλεκτρονική μουσική. Συνεργάστηκε με κορυφαίους ερμηνευτές όπως οι Μαρία Δημητριάδη, Χάρις Αλεξίου, Μανώλης Μητσιάς, Δημήτρης Μητροπάνος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Χρήστος Θηβαίος, Γιάννης Κούτρας. Πρόσθεσε στη μορφή του ελληνικού τραγουδιού στοιχεία από την νεωτεριστική και κλασικιστική δυτικοευρωπαϊκή παράδοση, ενώ πειραματίστηκε με την μίξη τονικών και ατονικών στοιχείων και τη μορφική παραλλαγή. Είναι μεγαλύτερος αδελφός του μουσικού και παρουσιαστή τηλεοπτικών εκπομπών Ανδρέα Μικρούτσικου. Το 1996 παντρεύτηκε τη Μαρία Παπαγιάννη. Για ένα διάστημα είχε ενταχθεί στο ΚΚΕ, από το οποίο αποχώρησε το 1982. Μετά το '89 βρέθηκε κοντά στον Ανδρέα Παπανδρέου, από τον οποίο τοποθετήθηκε εξωκοινοβουλευτικός αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού το 1993, και ένα χρόνο αργότερα, το 1994, υπουργός Πολιτισμού, αξίωμα που διατήρησε μέχρι το 1996.
- Η Βάσω Αλαγιάννη (1955- ), σύντροφος του Μανόλη Ρασούλη, γεννήθηκε στην Αθήνα και άρχισε να γράφει τραγούδια πλάι στον Μάνο Λοΐζο και τον Νότη Μαυρουδή. Η πρώτη δισκογραφική της δουλειά ήταν το «Χαράτσι» (1982), όπου σε στίχους του Μανόλη Ρασούλη έγραψε τον «Υδροχόο» και το «Λεμόνι στην Πορτοκαλιά», για τη φωνή του Νίκου Παπάζογλου. Η μεγάλη επιτυχία του τρίπτυχου Αλαγιάννη - Ρασούλη - Παπάζογλου έφερε ακόμη δύο δίσκους, τα «Σύνεργα» (1990) και το «Στο Λυκαβηττό» (1991), με το τραγούδι «Αχ Ελλάδα» που αγγίζει την ψυχή του σύγχρονου Έλληνα. Στη συνέχεια συνεργάστηκε δισκογραφικά με τον Μανόλη Λιδάκη («4 κύκλοι τραγουδιών», 1995), την Βούλα Σαββίδη («Το φίλημα του χρόνου» 1992), την Πίτσα Παπαδοπούλου («Με τα μάτια κλειστά», 1994, με το τραγούδι «Πού πάει η αγάπη όταν φεύγει»), τον Σταύρο Λογαρίδη («Ονειρεμένες πολιτείες», 1996), την Χαρούλα Αλεξίου («Παράξενο Φως», 2000), τον Δημήτρη Μπάση («Μιλάω Χρόνια», 2000). Μετά από 24 χρόνια επανήλθε με τον δίσκο “Svarno” (το alter ego της) για να κάνει μια απογραφή, αλλά ταυτόχρονα και μια εκ βαθέων εξομολόγηση για τη θητεία της στο ελληνικό τραγούδι.
- Ο Πέτρος Βαγιόπουλος (1949- ) γεννήθηκε στους Σοφάδες. Σπούδασε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και για αρκετά χρόνια δίδαξε σε φροντιστήρια. Το 1983 γνώρισε τον Μανώλη Ρασούλη και συνεργάστηκαν σε πολλούς δίσκους και συναυλίες, δίνοντας τραγούδια με ουσία και νόημα, στα πλαίσια του «συγκίνηση μεν, συνείδηση δε». Μερικές από τις επιτυχίες που γράψανε μαζί είναι το Εσύ κι’ αν γίνεις υπουργός, Πότε Βούδας, πότε Κούδας, Βαλκανιζατέρ, Σελοτέϊπ, Στο Νοηματουργείο, Τι γυρεύεις μεσ’ στην Κίνα Τσάκυ Τσαν;, Με καλαματιανό ρυθμό και Γεια σου κυρ Εισαγγελέα. Τραγούδια του ερμήνευσαν η Γλυκερία, η Ελένη Βιτάλη, ο Ορφέας Περίδης, οι αδερφοί Κατσιμίχα, η Νένα Βενετσάνου, ο Μανώλης Μητσιάς, ο Κώστας Μακεδόνας, ο Ανδρέας Καρακότας, ο Πασχάλης Τερζής, ο Λάμπρος Καρελάς, η Ναταλία Ρασούλη, ο Γιώργος Μαργαρίτης. Συνεργάστηκε επίσης με τον Δημήτρη Χριστοδούλου και τον Γιάννη Λογοθέτη (σε στίχους του οποίου κυκλοφόρησε το δίσκο Αμήν και πότε και το Ο ποιητής, το Αυγό και ο Λάμπης), καθώς και με τον Λεύτερη Παπαδόπουλο, τον Ηλία Κατσούλη, το Γιώργο Κλεφτογιώργο, το Γιώργο Βρούβα.
- Ο Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας (1952- ) γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στο Μπραχάμι της Αθήνας. Την δεκαετία του '70 σπούδασαν πολιτικές επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και έκαναν μεταπτυχιακά στην Γαλλία. Στα τέλη της δεκαετίας του '70, έζησαν στο τότε Δ. Βερολίνο παίζοντας Ελληνική μουσική στις σκηνές φολκλορικής μουσικής της πόλης αυτής. Το 1982 τραγούδησαν και βραβεύτηκαν στους "Μουσικούς Αγώνες" Κέρκυρας του Μάνου Χατζιδάκι, για το τραγούδι "Μια Βραδιά στο Λούκι". Το 1983 εξέδωσαν το παραμύθι "Οι Καλικάντζαροι και η αγέλαστη πολιτεία", που μελοποίησαν 12 χρόνια αργότερα (1995). Από το 1985 έχουν συμμετάσχει ως τραγουδιστές σε πάνω από 40 δίσκους γνωστών συναδέλφων τους. Γνωστοί δίσκοι τους: Ζεστά ποτά 1985, Απρίλη ψεύτη 1989, Η μοναξιά του σχοινοβάτη 1992, Της αγάπης μαχαιριά 1994, Τρύπιες σημαίες 200.
- Ο Σταμάτης Κραουνάκης (1955- ) σπούδασε μουσική με την Κλέλια Τερζάκη και πολιτικές επιστήμες στην Πάντειο. Έως το τέλος της δεκαετίας του '90 είχε γράψει μουσική και τραγούδια σε 34 δίσκους και μουσική σε 50 έργα για το θέατρο. Η συνεργασία του με τη Λίνα Νικολακοπούλου ξεκίνησε με το δίσκο «Σκουριασμένα Χείλη» (1981), τα τραγούδια του οποίου ερμήνευσε η Βίκυ Μοσχολιού, και συνεχίστηκε, από το 1985 και μετά, με πρώτο δίσκο το «Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ» στον οποίο τραγουδούσε η Άλκηστη Πρωτοψάλτη, που υπήρξε η κύρια ερμηνεύτρια των τραγουδιών του. Δισκογραφικά συνεργάστηκε επίσης με την Τάνια Τσανακλίδου στο δίσκο «Μαμά γερνάω», τον Κώστα Μακεδόνα, το Φάνη Μεζίνη, το Δημήτρη Μπάση και τη Δήμητρα Παπίου στη μουσική της ταινίας «Αυτή η νύχτα μένει». Το 1997 ανέλαβε καθήκοντα καλλιτεχνικού διευθυντή στο ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας. Επέστρεψε στη δισκογραφία με το αιρετικό άλμπουμ «Σπεράντζα» και ανέβασε μια σειρά παραστάσεων σε μουσικές σκηνές, με πιο πρόσφατη το «Όλοι μαύρα κι ένα πιάνο». Οι πιο πρόσφατες δισκογραφικές δουλειές του είναι «Τα μπλουζ τα λαϊκά» με ερμηνευτή τον Φάνη Μεζίνη και τα τραγούδια για την τηλεοπτική σειρά «Ύστερα ήρθαν οι μέλισσες» με βασική ερμηνεύτρια την Μαρινέλλα. Γνωστά τραγούδια του: Δεν είμαστε στην ίδια τη συχνότητα Β.Μοσχολιού Κ.Τριπολίτης, Ποτέ Μ.Μητσιάς Λ.Νικολακοπούλου, Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ Α.Πρωτοψάλτη Λ.Νικολακοπούλου, Κόκκινα γυαλιά (Πώς μ' αρέσει αυτός ο ήλιος) Κ.Μακεδόνας Σ.Κραουνάκης, Μόνο μια φορά (Κι ύστερα κανόνισα) Κ.Μακεδόνας Σ.Κραουνάκης, Τα πιο ωραία λαϊκά Πρωτοψάλτη Λ.Νικολακοπούλου, Τα καντήλια μας (Το σαρκίο μας) Λ.Νικολακοπούλου.
- Ο Νίκος Ξυδάκης (1952- ) γεννήθηκε στο Κάιρο, όπου πέρασε τα παιδικά του χρόνια, στην παρακμή μιας μεγάλης ελληνικής παροικίας. Η καταγωγή του είναι από τα νησιά της Σάμου και της Κάσου. Στην Ελλάδα ήρθε το 1963 στο μεγαλύτερο κύμα επιστροφής των Ελλήνων της Αιγύπτου. Η μουσική που γράφει αναφέρεται στους τόπους καταγωγής του και κυρίως στον αέρα ενός ολόκληρου κόσμου ελληνικού που περιπλανιόταν σε τόπους άλλοτε ιερούς, άλλοτε κοσμοπολίτικους της κοντινής Ανατολής, αλλά και σε βιώματα αυστηρά προσωπικά. Σταθερός και επίμονος στις συνεργασίες του με στιχουργούς, ερμηνευτές, μουσικούς, έδωσε ιδιαίτερο βάρος στα λόγια των τραγουδιών. Συνεργάζεται σχεδόν αποκλειστικά τα τελευταία χρόνια με τον Θοδωρή Γκόνη και τον Μιχάλη Γκανά. Στη δισκογραφία εμφανίστηκε το 1978 με την «Εκδίκηση της Γυφτιάς» σε στίχους Μανώλη Ρασούλη, με ερμηνευτές τους Νίκο Παπάζογλου, Δημήτρη Κοντογιάννη και Σοφία Διαμαντή. Η ίδια συνεργασία επαναλήφθηκε το 1979 στον επόμενο δίσκο με τίτλο «Τα δήθεν». Μετά από τέσσερα χρόνια κυκλοφόρησε το «Πρώτο βράδυ στην Αθήνα» σε στίχους του ίδιου του συνθέτη, του Μιχάλη Γκανά και Μανώλη Ρασούλη, με ερμηνευτές τον ίδιο τον Νίκο Ξυδάκη, τη Γλυκερία και τον Μανώλη Λιδάκη. Ακολούθησαν το 1985 η «Μανία» με την Ελευθερία Αρβανιτάκη και τον ίδιο τον συνθέτη, το 1987 «Κοντά στη δόξα μια στιγμή» σε στίχους Μανώλη Ρασούλη, Τάσου Σαμαρτζή, Εμμανουήλ Ζάχου και Θοδωρή Γκόνη (στον ίδιο δίσκο μελοποίησε και το «Ερωτικό» του ποιητή Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, που ερμηνεύει η Ελευθερία Αρβανιτάκη), το 1989 το «Κάιρο - Ναύπλιο - Χαρτούμ», σε στίχους του Θοδωρή Γκόνη και ερμηνευτή τον ίδιο τον συνθέτη. Το 1990 μελοποίησε ποιήματα του Διονυσίου Σολωμού με τίτλο «Προς τον κύριο Δε Ρώσση». Το 1991 κυκλοφόρησε η «Τένεδος», σε στίχους Θοδωρή Γκόνη, με την Δώρα Μασκλαβάνου και την Ελευθερία Αρβανιτάκη. Το 1994 κυκλοφόρησε το «Μέλι των Γκρεμών» με την Ελευθερία Αρβανιτάκη, τη Μελίνα Κανά και τη Δώρα Μασκλαβάνου. Το 1997 κυκλοφόρησε το «Ακρωτήριο Ταίναρον» σε στίχους Θοδωρή Γκόνη, με την Ελευθερία Αρβανιτάκη και την Δώρα Μασκλαβάνου. Τον Μάρτιο του 1999 κυκλοφόρησε «Το αμάρτημα της μητρός μου» με μελοποιημένα ποιήματα του Γεωργίου Βιζυηνού και δύο συνθέσεις σε ποίηση Θοδωρή Γκόνη. Το 1999 κυκλοφόρησε το άλμπουμ της συνεργασίας του Νίκου Ξυδάκη με τον Σωκράτη Μάλαμα και τίτλο «Νίκος Ξυδάκης – Σωκράτης Μάλαμας», σε στίχους Μιχάλη Γκανά και Θοδωρή Γκόνη. Το 2006 κυκλοφόρησε Γρήγορα η ώρα πέρασε, σε στίχους Σαπφώς, Μιχ.Γκανά και Διον.Καψάλη με την Ελ.Αρβανιτάκη.
- Ο Γιώργος Ζήκας (1949- ) γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Εμφανίστηκε στη μουσική σκηνή το 1982. Έχουν δισκογραφηθεί 125 τραγούδια του. Ο πρώτος του δίσκος "Με τα φεγγάρια χάνομαι" σε ερμηνεία Ελευθερίας Αρβανιτάκη και Σταύρου Λογαρίδη κυκλοφόρησε το 1985. Ακολουθούν το "Σώπα κι άκουσε" με την Ελένη Τσαλιγοπούλου και τον Γιώργο Νταλάρα το 1987, το "Σβήστα όλα" με τη Μαριώ το 1990, το "Καλώς τους" με τον Γιώργο Νταλάρα το 1994, το "Γουστάρω" με τον Κώστα Μακεδόνα την ίδια χρονιά, το "Μια ζωή στην ίδια τάξη" με τον Δημήτρη Ζερβουδάκη το 1996, το "Πάμε νότια" με ερμηνευτές τον συνθέτη και τη Σοφία Παπάζογλου το 1998, τα "Υπάρχοντα" το 2000 και τέλος το "Στο απέναντι το ρεύμα" το 2001 με την Κατερίνα Κούκα. Τραγούδια του ηχογράφησαν και ερμηνεύουν σε προσωπικούς τους δίσκους ο Γιώργος Νταλάρας, η Ελευθερία Αρβανιτάκη, η Πίτσα Παπαδοπούλου, ο Νίκος Παπάζογλου, η Λένα Αλκαίου, η Χριστιάνα.
- Ο Νίκος Καρβέλας (1951- ) γεννήθηκε στις στον Πειραιά. Στα φοιτητικά του χρόνια, στο τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ίδρυσε ένα ροκ γκρουπ επηρεασμένο από τους Beatles και τους Rolling Stones. Ωστόσο, για πρώτη φορά έγινε γνωστός για τις συνθέσεις του στο τέλος της δεκαετίας του 1970, άλλοτε με το όνομα Νίκος Καρβέλας και άλλοτε με το ψευδώνυμο Νίκος Λεονάρδος. Το 1983 νυμφεύτηκε την Άννα Βίσση, με την οποία σήμερα έχει χωρίσει. Συνεργάστηκε ως συνθέτης και στιχουργός σε πολλές δισκογραφικές της δουλειές. Μαζί της απέκτησε μια κόρη, τη Σοφία, η οποία εργάζεται ως ηθοποιός. Η μουσική του, κινείται στα πλαίσια της ποπ, αλλά με επιρροές από τη ροκ και τη λαϊκή μουσική. Το 1991, συνέθεσε τη ροκ όπερα Δαίμονες, που ανέβηκε στο θέατρο Αττικόν με πρωταγωνίστρια την Άννα Βίσση. Τα τελευταία άλμπουμ του απέκτησαν πολύ πιο σκληρό ροκ ήχο. Από το 2006, διατηρεί σχέση με την τηλεοπτική παρουσιάστρια Ανίτα Πάνια, με την οποία απόκτησαν ένα γιο. Από τα γνωστότερα τραγούδια του: 77 Είναι το κάτι που μένει Βοσκόπουλος Βαρβ.Τσιμπούλη, 77 Κάποιος πάντα λέει αντίο Στη Χονολουλού Γ.Καλατζής Βαρβ.Τσιμπούλη, 77 Τώρα πλάκα μου κάνεις Γ.Καλατζής Ν.Καρβέλας, 78 Ο Θέμης που πάει παντού Τα παράπονά σου στον ΟΗΕ Θ.Ανδρεάδης, 85 Κάτι συμβαίνει Δώδεκα κι ούτε ένα τηλεφώνημα Α.Βίσση Φίλ.Νικολάου, 86 Αρέσω Είναι γάτα ο κοντός με τη γραβάτα Ρ.Σακελλαρίου Ν.Καρβέλας, 94 Ο παίκτης Το ωραιότερο πλάσμα Λ.Πανταζής Ν.Καρβέλας, 97 Τραύμα Τραύμα είσαι ανοιχτό Α.Βίσση Ν.Καρβέλας.
γ. Το ελαφρό ροκ
Μια τρίτη ομάδα μουσικών ξεμάκρυνε αισθητά από την τεχνοτροπία του ελαφρολαϊκού, υιοθετώντας βαθύτερα την εκφραστική του ροκ και συμβαδίζοντας με τη μουσική κυρίως του Διον.Σαββόπουλου, που αρκετοί τον είχαν πρότυπο και συνεργάστηκαν μαζί του.
- Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας (1956- ) γεννήθηκε στο Βόλο και άρχισε να εργάζεται στην αποθήκη της δισκογραφικής εταιρείας Μίνως Μάτσας και Υιός. Ακολούθησαν δεκάδες δουλειές, όπως μπάρμαν, παρκαδόρος, σερβιτόρος σε καφετέρια και πολλές άλλες. Μετά το στρατό άρχισε να τραγουδά αντάρτικα τραγούδια με τον Πάνο Τζαβέλα. Με τον Παύλο Κικριλή και Τάκη Βασαλάκη ίδρυσαν το συγκρότημα P.L.J. Το 1982 κυκλοφόρησε το Armageddon βασισμένο στην Αποκάλυψη του Ιωάννη. Του αρέσει η ενασχόληση με θρησκευτικά θέματα, ενώ έχει κάνει και μαθήματα θρησκευτικής μουσικής και ψαλμωδίες στη Μονή Πετράκη. To 1983 εκδόθηκε ο 2ος δίσκος του συγκροτήματος, που μετονομάστηκε σε Τερμίτες, που θυμίζει Beatles (σκαθάρια). Το 1984 με τίτλο Αμαρτωλή Μαρία, και με τον Γιώργο Νταλάρα να συμμετέχει στα τραγούδια Αρκούδες και Σκόνη, ο δίσκος πούλησε χιλιάδες αντίτυπα. Τον Σεπτέμβριο του '86 κυκλοφόρησε ο τέταρτος δίσκος, με τίτλο Τσιμεντένια τρένα, με συμμετοχή των Σοφία Βόσσου και Φλέρυς Νταντωνάκη. Τελευταίος δίσκος των Τερμιτών ήταν το Περιμένοντας τη βροχή, που κυκλοφόρησε το 1988. Με τον δίσκο Τσιμεντένιο Κοντσέρτο, ηχογραφημένο από συναυλία στο Λυκαβηττό όπου και συμμετέχει πλειάδα καλλιτεχνών, όπως ο Γιώργος Νταλάρας, η Σοφία Βόσσου, ο Αντώνης Βαρδής και οι Κατσιμιχαίοι, έκλεισε ο κύκλος των Τερμιτών. Το 1989 άρχισε η προσωπική του σταδιοδρομία ως συνθέτης και ερμηνευτής ταυτόχρονα, με τον δίσκο Ο Μ’ αγαπάς και Η Σ’ αγαπώ σε στίχους του Μιχάλη Μαρματάκη που έγραφε στίχους και για τους Τερμίτες. Το 1991, κυκλοφόρησε το Διδυμότειχο Blues, με τον Γιώργο Νταλάρα, σε στίχους των Γιάννη Μπαχ-Σπυρόπουλου, Αφροδίτης Μάνου, Γιάννη Προεστάκη, Σάββα Πασχαλίδη και Χάρη Καφετζόπουλου. Στη συνέχεια το 1993 κυκλοφόρησε το Ρίξε κόκκινο στη Νύχτα σε στίχους Λίνας Δημοπούλου, Μιχάλη Γκανά, Έλενας Ζερβού, Κώστα Καρυστινού, Άκου Δασκαλόπουλου. Η Ελευθερία Αρβανιτάκη συμμετείχε στο Μικρασιατικό και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου στο Να δεις τι σου έχω για μετά. Με τον Διονύση Τσακνή εξέδωσε τον δίσκο Η Νύχτα θα το πει και έγιναν αχώριστοι φίλοι και κουμπάροι. Το 1995 κυκλοφόρησε ο δίσκος (CD πλέον) Παράθυρα που κούρασε η θέα. Το 1996 στο Παυσίλυπον σε στίχους του Ισαάκ Σούση, του Γιώργου Οικονομέα και της Λίνας Δημοπούλου, συμμετείχαν οι Πυξ Λαξ στο Ένας Τούρκος στο Παρίσι, ο Μπάμπης Στόκας (τραγουδιστής των Πυξ Λαξ) στο Νότο, και ο Δημήτρης Μητροπάνος στα Κίτρινα Βράδια. Το 1999 στο CD Έτσι δραπετεύω απ’ τις παρέες συμμετείχε ο Διονύσης Σαββόπουλος, στο τραγούδι Και τι ζητάω. Ακολούθησε "Το διάλειμμα κρατάει δυο ζωές" και η μουσική της ταινίας "Εφάπαξ" όπου τραγουδάει ο Γιάννης Κότσιρας (για τον οποίο έγραψε και τη μουσική για το CD Ξύλινο Αλογάκι). Τελευταία του προσωπική δουλειά είναι το CD "Στο αφιερώνω".
- Ο Νίκος Πορτοκάλογλου (1957- ) γεννήθηκε επίσης στο Βόλο, από πατέρα πρόσφυγα από τη Σμύρνη, και μητέρα ντόπια, από τον Αλμυρό και την Μιτζέλα. Το 1961 εγκαταστάθηκε οικογενειακά στην Αθήνα, στην Νέα Σμύρνη. Από τα χρόνια του δημοτικού σχολείου γνωρίστηκε με τον Οδυσσέα Τσάκαλο, με τον οποίο αργότερα δημιούργησε τους Φατμέ. Τα πρώτα μουσικά ακούσματα προέρχονταν από το ελαφρό τραγούδι των προηγούμενων χρόνων, τα τραγούδια του Χατζιδάκι με τη Μούσχουρη, διεθνείς τραγουδιστές της εποχής όπως ο Φρανκ Σινάτρα και ο Υβ Μοντάν, Μπιτλς, Τζίμι Χέντριξ και Διονύσης Σαββόπουλος. Αφού παρακολούθησε για λίγο μαθήματα κιθάρας και μαθήματα θεωρητικών, διέκοψε και δημιουργούσε ένα νεανικό συγκρότημα για τους χορούς του σχολείου. Τα πρώτα τους τραγούδια ήταν "απομιμήσεις ξένων τραγουδιών με αγγλικούς στίχους. Το 1977 άρχισε μαθήματα βυζαντινής μουσικής στο Εθνικό Ωδείο Νέας Σμύρνης και για μεγάλο χρονικό διάστημα φοίτησε στη μουσική σχολή Αινιάν στα Πατήσια. Με τους Οδυσσέα Τσάκαλο, Μιχάλη Μουστάκη και τους κατοπινούς «Χάνομαι γιατί ρεμβάζω» Χάρη Καβαλιερράτο, Αργύρη Αμίτση και Γιώργο Φιλιππάκη ανέβασαν μερικά θεατρικά έργα γραμμένα από τους ίδιους. Ταυτόχρονα έπαιζε μπάσο σε κάποια λαϊκά κέντρα της εποχής με μαέστρο τον Γεράσιμο Λαβράνο. Το 1979 – 80 το εννεαμελές συγκρότημα των Φατμέ (Πορτοκάλογλου, Τσάκαλος, Μουστάκης, Μηλιώνης, μπάσο, Καβαλλιεράτος, Αμίτσης, Φιλιππάκης, Κέρκυρας και Ιωάννα Τσάκαλου τραγούδι) συνέχισε για λίγο τις συναυλίες του σε πολιτιστικούς συλλόγους της περιοχής, αλλά τελικά διασπάστηκε. Οι Πορτοκάλογλου (κιθάρα, τραγούδι), Τσάκαλος (ντραμς) και Μουστάκης (πλήκτρα) μαζί με τον Δημήτρη Καλατζή, επίσης παλιό συμμαθητή (μπάσο) δημιούργησαν ένα τετραμελές πλέον συγκρότημα με πιο ηλεκτρικό ήχο. Το 1982 το συγκρότημα άρχισε να ηχογραφεί τα τραγούδια του, για λογαριασμό των εκδόσεων Φαληρέα με τίτλο το όνομα του συγκροτήματος και τραγούδια γραμμένα αποκλειστικά από τον Νίκο Πορτοκάλογλου. Το 1983 κυκλοφόρησαν τα Ψέμματα, και νυμφεύτηκε την από χρόνια φίλη του Μαρίνα Κατσιώτη. Ο τρίτος δίσκος του συγκροτήματος με τίτλο Ρίσκο έφερε τους ΦΑΤΜΕ σ' ένα ευρύτερο ακροατήριο. Το 1986 κυκλοφόρησε ο τέταρτος δίσκος του συγκροτήματος με τίτλο Βγαίνουμε απ’ το τούνελ με γνωστά τραγούδια, όπως τα Καλοκαιράκι, Πες το κι έγινε, Μπλέξανε οι γραμμές μας, Βγαίνουμε απ’ το τούνελ και Στη Σταδίου. Με δική του μουσική γυρίστηκε η ταινία του Άρη Φωτιάδη Και δύο αυγά Τουρκίας που συμμετείχε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης του 1987. Ακολούθησε ο δίσκος Ταξίδι, ο πέμπτος και τελευταίος για το συγκρότημα. Την άνοιξη του '89 ανακοινώθηκε η διάλυση του συγκροτήματος. Στο επόμενο διάστημα ο Νίκος Πορτοκάλογλου ακολούθησε προσωπική πορεία, με γνωστά τραγούδια όπως: 92 Υπάρχει λόγος σοβαρός Κλείνω κι έρχομαι Δ.Μητροπάνος, 93 Τα καράβια μου καίω Τα καράβια μου καίω Ν.Πορτοκάλογλου, 96 Άσωτος υιός Να με προσέχεις Δ.Σαββόπουλος, 2001 Μπραζιλέιρο Θάλασσά μου σκοτεινή (Τα είχα όλα) Ν.Πορτοκάλογλου, 2003 Δίψα Γίνε κομμάτια Α.Μπάμπαλη, 2005 Πάμε άλλη μια φορά Ό,τι δεν σε σκοτώνει Ν.Πορτοκάλογλου, 2006 Μην τρομάξεις αν χαθώ Μην τρομάξεις αν χαθώ Ν.Πορτοκάλογλου.
- Ο Γιάννης Μηλιώκας (Θεσσαλονίκη 1955- ) έδειξε στο έργο του σατιρικές και «εικονοκλαστικές» τάσεις κοινωνικής κριτικής. Πρωτοεμφανίστηκε το 1985 με δίσκους όπως: «Εδώ Θεσσαλονίκη» (1985), «Για το καλό μου» (1986), «Και άλλα πολλά εμπριμέ» (1988), «Greco Maskara» (1990), «Άκουσε λίγο το Γιάννη» (1993), «Hello Baby» (1995), «Νομίζω» (1998). Γνωστά τραγούδια του: «Δεν ξαναβόσκω άλλες βουβάλες - Κακοσάλεσι», «Για το καλό μου», «Ερωτεύτηκα», «Μπαμπά μην τρέχεις», «Νανούρισμα», «Greko Maskara», "Θεσσαλονίκη",«Βόλτα σ’ ένα παπούτσι», «Είμαι καλό παιδί», «Κάπου θα συναντηθούμε», «Ρε τί έχω πάθει μαζί σου», «Ροζ», «Κατά Ιωάννην Μ.....», «Λίγες μείνανε», «Ευτυχώς ή δυστυχώς», «Πω, πω, τί πάθαμε», «Ναταλία», «Ο γιατρός», «Η αγάπη είναι ένα παιδί», «Νομίζω».
- Ο Γιάννης Νικολάου (1960- ) γεννήθηκε στον Πειραιά και από πολύ μικρός αγάπησε την κιθάρα. Το 1974 έκανε μαθήματα κλασικής κιθάρας και θεωρίας της μουσικής με δάσκαλο τον Γιάννη Συνοδινό. Παράλληλα δημιούργησε με τον Αντώνη Μιτζέλο το πρώτο ερασιτεχνικό συγκρότημα. Το 1985 γνώρισε τον Παντελή Θαλασσινό και δημιούργησαν το φωνητικό ντουέτο Λαθρεπιβάτες. Το 1987 κυκλοφόρησε ο πρώτος δίσκος «Απόψε λέω να μην κοιμηθούμε», με συμμετοχή της Ελένης Δήμου στο «Ανησυχώ». Το 1990 κυκλοφόρησε ο δεύτερος δίσκος «Ταξίδι στο όνειρο» με την ομότιτλη επιτυχία και το μοναδικό τραγούδι του Γιάννη Νικολάου «Δεν φταίω εγώ που μεγαλώνω». Το 1991 κυκλοφόρησε ο τρίτος και τελευταίος δίσκος των Λαθρεπιβατών «Έτσι απλά» με γνωστότερο τραγούδι του Αυγούστου η φωτιά. Μετά την διάλυση των Λαθρεπιβατών το 1993, ο πρώτος προσωπικός δίσκος του είχε τίτλο «Όνειρα Αυθαίρετα» 1994 με συμμετοχή της Λένας Αλκαίου. Το 1995 ο δεύτερος προσωπικός δίσκος «Χωρίς πυξίδα» περιέχει το διαχρονικό «Του φεγγαριού». Το 2001 κυκλοφόρησε το συνθετικό του cd «Να είσαι εδώ στα δύσκολα» με ερμηνεύτρια την Μαρία Ρουσσέα. Το 2005 οι Γιάννης Νικολάου και Παντελής Θαλασσινός κυκλοφόρησαν μαζί και πάλι τον δίσκο “Οι άγγελοι του έρωτα”. Το 2008 στον δίσκο «Δεν φταίω εγώ που μεγαλώνω» περιέλαβε τέσσερα νέα τραγούδια και διασκευές των επιτυχιών του από τον ίδιο και τον μόνιμο συνεργάτη του Τάσο Ζαφειρίου, με συμμετοχή Παντελή Θαλασσινού και Πάνου Κατσιμίχα. Το 2008 στις Φωνές τις νύχτες γνωστότερο τραγούδι ήταν το Έπιασα κουβέντα με την Κατερίνα Κούκα.
- Ο Παντελής Θαλασσινός (1958- ) γεννήθηκε επίσης στον Πειραιά από γονείς νησιώτες. Ξεκίνησε παίζοντας ροκ μουσική του 70, και τελειώνοντας το Γυμνάσιο το 1976, μπάρκαρε με ένα φορτηγό για ένα γύρο του κόσμου. Στην Ιαπωνία αγόρασε μια κλασσική κιθάρα και άρχισε να παίζει για πρώτη φορά ελληνικό ρεπερτόριο. Εργάστηκε ως ναυτιλιακός υπάλληλος και δούλευε το βράδυ σε ταβέρνες και μπουάτ του Πειραιά για έξι χρόνια. To 1986 με τον Γιάννη Νικολάου δημιούργησαν τους Λαθρεπιβάτες και μπήκαν στη δισκογραφία με το "Απόψε λέω να μην κοιμηθούμε". Ακολούθησαν δύο δίσκοι Ταξίδι στ' όνειρο και "Έτσι απλά". Το 1993 το συγκρότημα διαλύθηκε και ο Παντελής Θαλασσινός συνέχισε μόνος του το δρόμο του με γνωστά τραγούδια όπως: 95 Νύχτας κύματα Εισιτήριο στην τσέπη σου Π.Θαλασσινός Ηλ.Κατσούλης, 96 Αστρανάμματα Τα σμυρνέικα τραγούδια Μ.Κανά Ηλ.Κατσούλης, 98 Ένα κρυμμένο αχ Πες μου αυτά που αγαπάς Παντ.Θαλασσινός Ηλ.Κατσούλης, 2001 Ο άγιος έρωτας Ο άγιος έρωτας Π.Θαλασσινός Τασ.Θωμαΐδου, 2001 Όλα πολύτιμα Αχ φεγγάρι Γ.Ανδρεάτος Μιχ.Γκανάς, 2003 Τυφλές ελπίδες Κόκκινο κρασί Π.Θαλασσινός Π.Δουρδουμπάκης, 2005 Έτσι ξαφνικά Κεραυνός και αστραπή Π.Θαλασσινός Δ.Παπαδημητρίου, 2005 Οι άγγελοι του έρωτα Του έρωτα Π.Θαλασσινός Γιά.Νικολάου.
- Ο Δημήτρης Παναγόπουλος (1965- ) εργάζεται ως ερευνητής στο τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι ειδικός στις βιολογικές επιδράσεις ηλεκτρομαγνητικών πεδίων και έχει δημοσιεύσει πρωτότυπες θεωρίες και πειραματικές εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Εμφανίστηκε στη δισκογραφία το 1988 με το άλμπουμ "Ασταθής Ισορροπία", από το οποίο ξεχώρισε το τραγούδι "Αύρα", ένα από τα ωραιότερα της δεκαετίας του 1980. Στην Αμερική, όπου έμεινε για κάποιο χρονικό διάστημα, συνεργάστηκε με τον John Hammond και τον Dave van Rock.
- Ο Λάκης Παπαδόπουλος (1948- ), γνωστός ως «Λάκης με τα ψηλά ρεβέρ», γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Ξεκίνησε την καριέρα του με την πρώτη φουρνιά των ελληνικών συγκροτημάτων στην δεκαετία του '60. Δώδεκα χρονών έπαιζε με τους φίλους του στο συγκρότημα "Dragons". Στο ρεπερτόριο τους είχαν μόνο τραγούδια των Beatles. Η δεύτερη φάση της καριέρας άρχισε το 1982, όταν έδωσε τον "Κουρσάρο" σε ποίηση Παύλου Μάτεσι στον Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Με αυτό το τραγούδι έγινε η αρχή για την αναγνώριση του ροκ στην Ελλάδα. Διάχυτο μέσα στη δουλειά του είναι το χιούμορ, διακριτικό, καυστικό και έξυπνο, που προκαλεί αβίαστα το γέλιο. Γνωστές συνεργασίες του είναι "Ο κουρσάρος" με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, το "Διαζύγιο" με την Άντζελα Δημητρίου, "Για να σ' εκδικηθώ" με τον Δημήτρη Μητροπάνο, η "Άσπρη αλεπού" με την Ελένη Δήμου, τραγούδια με την Αρλέτα, τον Γ. Μαργαρίτη, την Μαργαρίτα Ζορμπαλά. Γνωστά τραγούδια του "Φθινοπωρινά τα χρώματα", "Στον Άγγελό μας", "Πορφυρό βιολί", "Ευτυχισμένος που υπάρχεις", "Υστερόγραφο ψυχής" από τον πιο πρόσφατο δίσκο του με γενικό τίτλο "Το μόνο φίλο μου το λένε Ιούδα".
- Ο Βαγγέλης Γερμανός (1949- ) γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Πειραιά. Έκανε σπουδές κιθάρας και θεωρητικά, ενώ από πολύ νωρίς συμμετείχε σε διάφορα μαθητικά και συνοικιακά συγκροτήματα. Σπούδασε μαθηματικά στην Αθήνα, όπου έκανε και τις πρώτες ζωντανές εμφανίσεις στο συγκρότημα του Διονύση Σαββόπουλου στο Ροντέο και στο Κύτταρο, ενώ είχε ήδη αρχίσει να γράφει τα πρώτα δικά του τραγούδια. Απο το 1974 άρχισε να εργάζεται ως μαθηματικός. Το 1981 κυκλοφόρησε τον πρώτο μεγάλο δίσκο του "Τα μπαράκια" και ξανάρχισε τις ζωντανές εμφανίσεις . Συμμετείχε κατόπιν πρόσκλησης του Μάνου Χατζηδάκη στο Μουσικό Αύγουστο στο Ηράκλειο της Κρήτης, ενώ στους Μουσικούς Αγώνες της Κέρκυρας διακρίθηκε με το τραγούδι "Ο Λαθρόβιος". Ακολούθησε η συνεργασία του με τον Λουκιανό Κηλαηδόνη στο "Κύτταρο" και 10 συναυλίες σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Παράλληλα ασχολήθηκε και με τον κινηματογράφο . Έτσι το 1984 συμμετείχε στην ταινία του Ν. Παναγιωτόπουλου "Βαριετέ", ενώ το 1985 έγραψε τη μουσική για την ταινία του Δ. Καρβέλα "Οδός Πανεπιστημίου δεν υπάρχει". Γνωστότερα τραγούδια του Κρουαζιέρα (Σαν ερωτευμένοι πιγκουίνοι) και Στη μπανιέρα δυο δυο.
- Ο Μιχάλης Ρακιντζής (1957- ) γεννήθηκε στο Ρέθυμνο και σπούδασε στην Αγγλία, όπου πήρε πτυχίο Μηχανολόγου Μηχανικού. Στις αρχές της δεκαετίας του '80 ίδρυσε τους Scraptown, όπου ο ίδιος τραγουδούσε και έπαιζε κιθάρα. Οι Scraptown κυκλοφόρησαν 3 αγγλόφωνους δίσκους με μουσική ρέγγε και φανκ. Το 1987 άρχισε την προσφορά του στην ελληνική δισκογραφία με το "Μωρό μου Φάλτσο" θέτοντας τον εαυτό του ανάμεσα στους πρωτεργάτες της ελληνικής «ποπ» σκηνής. Ταυτόχρονα συνέθετε καθαρά "ηλεκτρονικά" κομμάτια, ενώ σε άλλα συνδύαζε την δυτική και την ανατολική κουλτούρα. Η επιτυχία έφτασε στο μέγιστο, όταν συνθέσεις του άρχισαν να ερμηνεύονται από τηνΣοφία Αρβανίτη και στη συνέχεια από τον Πασχάλη, την Ελένη Δήμου, τον Βασίλη Καρρά, τον Άγγελο Διονυσίου, τον Στέλιο Διονυσίου, τον Γιάννη Κάρμα και την Μαρίνα. Το 2002 συμμετείχε στον διαγωνισμό της Eurovision στο Ταλίν της Εσθονίας, όπου κατέλαβε την 17η θέση. Το 2005 κυκλοφόρησε το άλμπουμ "Bar Code" με ποικιλία μουσικών ενορχηστρώσεων. Τον Ιούλιο του 2006 κυκλοφόρησε το άλμπουμ "Made in Greece" και το 2008 το άλμπουμ "Energia".
- Ο Νίκος Ζιώγαλας (1953- ) γεννήθηκε το 1953 στη Φυτεία Ημαθίας, ένα ορεινό χωριό στις πλαγιές του Βερμίου, 15χλμ. ΒΔ από την Βέροια. Μουσικά συνδύασε παραδοσιακή μουσική με ήχους rock και ηλεκτρονικούς. Από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του, ερμηνευμένες από τον ίδιο, την Αναστασία Μουτσάτσου και την Γλυκερία, είναι τα τραγούδια: «Σαν star του σινεμά», «Πάρε με απόψε πάρε με», «Βασιλική», «Βέροια, Θεσσαλονίκη, Αθήνα», «Πέρασε η μπόρα».
- Ο Κώστας Τουρνάς (1949- ) γεννήθηκε στην Τρίπολη της Αρκαδίας και έζησε εκεί μέχρι 10 χρονών. Στην Αθήνα έκανε μαθήματα κιθάρας. Ως επαγγελματίας έπαιζε και τραγουδούσε σε διάφορα κέντρα της Αθήνας. Έγραφε και τραγούδια σε συνεργασία με φίλους του, όπως το “Ήλιε μου” που η μουσική του γράφτηκε σε συνεργασία με τον Ρόμπερτ Ουίλιαμς. Από το 1971 άρχισε πρόβες με τους Poll, όπου μετείχαν οι Ρόμπερτ Ουίλιαμς, Σταύρος Λογαρίδης και Κώστας Παπαϊωάννου με τραγούδια, όπως “Άνθρωπε αγάπα”, “Έλα Ήλιε μου”, “Στην Πηγή μια Κοπέλα”, “Αετοί”, “Η Γενιά μας”. Μετά τη διάλυση του συγκροτήματος άρχισε προσωπική καριέρα με το δίσκο “Απέραντα Χωράφια”. Δεκάδες τραγουδιστές έχουν πει τραγούδια του, ενώ έχει συνθέσει πάνω από 600 τραγούδια. Ζει στην Άνω Κυψέλη στην Αθήνα με την σύζυγο του, Μαρία Λιαροπούλου. Ήταν υποψήφιος ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας το 2005 και υποψήφιος βουλευτής στις εκλογές του 2007 όπου δεν εκλέχτηκε. Γνωστοί δίσκοι του: 92 Νερομπογιές, 94 Ατόφιο χρυσάφι, 94 Ντουέτα, που περιέχει το τραγούδι Όπου φυσάει ο άνεμος και 2004 Το πιο γλυκό μεθύσι.
δ. Το σκληρό ροκ
Μια τέταρτη ομάδα μουσικών ενστερνίστηκε απόλυτα την αισθητική και τις αντιλήψεις του σκληρού ροκ, τόσο στον στίχο όσο και στην ηχητική έκφραση.
- Ο Δημήτρης Πουλικάκος (1942- ), που γεννήθηκε στην Αθήνα στις 17 Μαρτίου 1942, είναι ο εισηγητής του σκληρού ροκ στην Ελλάδα. Υπήρξε μέλος του συγκροτήματος MGC και αρχηγός του ροκ συγκροτήματος Εξαδάκτυλος. Έγινε γνωστός με τις εμφανίσεις του σε ταινίες και τηλεοπτικές σειρές στις δεκαετίες του ’80 και του ’90, όπως Άρπα κόλλα (1982), Ο Δράκουλας των Εξαρχείων (1983), Made in Greece (1987), Το μετέωρο βήμα του πελαργού (1991), Θηλυκή εταιρεία (1999). Οι κυριότερες τηλεοπτικές του εμφανίσεις είναι στις σειρές Οι Αυθαίρετοι (1990) και Σαπουνόπερα (1995).
- Ο Παύλος Σιδηρόπουλος (1948-1990) αναγνωρίζεται καθολικά ως ο αυθεντικότερος εκπρόσωπος της ελληνικής ροκ. Ανεψιός της Έλλης Αλεξίου, γεννήθηκε στα Πατήσια και τελείωσε το Η Γυμνάσιο της Αθήνας, όπου ο πατέρας του είχε εργοστάσιο παραγωγής χαρτιού για φωτογραφίες. Σπούδασε μαθηματικά στη Θεσσαλονίκη, όπου γνώρισε τον Παντελή Δελληγιαννίδη (κιθαρίστα των Olympians) με τον οποίο δημιούργησε το ντουέτο “Δάμων και Φιντίας”. Στο Κύτταρο γνωρίστηκαν με τα “Μπουρμπούλια” που έπαιζαν με τον Σαββόπουλο, με τους οποίους εξέδωσαν τον δίσκο “Ο Ντάμης ο σκληρός”, 1974, στον οποίο η φωνή του ροκάριζε πάνω στις μουσικές μνήμες της Θράκης, της Ηπείρου και της Σμύρνης. Κατόπιν συνεργάστηκε με τον Γιάννη Μαρκόπουλο, ως τραγουδιστής, στα έργα του “Οροπέδιο” και “Θεσσαλικός κύκλος”. Το 1976 μαζί με τους αδερφούς Σπυρόπουλους δημιούργησαν το συγκρότημα “Σπυριδούλα”, με τους οποίους κυκλοφόρησε τον δίσκο “Φλού”. Το 1979 με τους Παπαντίνα, Νέστορα, Τζιμόπουλο (παλιά μέλη Μακεδονομάχων, IDOLS) έφτιαξε το σχήμα “Εταιρία Καλλιτεχνών” με αγγλικό στίχο. Εκείνη την περίοδο εμφανίστηκε στον κινηματογράφο, πρωταγωνιστώντας σε ταινίες του Αντρέα Θωμόπουλου “Ο Ασυμβίβαστος” και “Αλδεβαράν” με συμπρωταγωνιστή τον Δημήτρη Πουλικάκο, καθώς και στο σήριαλ του Κώστα Φέρρη “Οικογένεια Ζαρντή” που προβλήθηκε στην ΕΡΤ-1. Από το 1980 κατέληξε σε ένα σχήμα, τους “Απροσάρμοστους”, με το οποίο συνέχισε μέχρι το τέλος. Το 1982 κυκλοφόρησαν το “Εν λευκώ” με αρκετές αναφορές στην εμπειρία του με την ηρωίνη (με τα τραγούδια “Η” και “Αντεργκράουντ με στράς” και “Ύστατη στιγμή”). Το 1985 κυκλοφόρησαν το “Zorba the freak” ένα δίσκο μπολιασμένο με το χιούμορ του Δημήτρη Πουλικάκου. Το 1989 κυκλοφόρησε το “Χωρίς μακιγιάζ” ηχογραφημένο ζωντανά στο Μετρό. Το καλοκαίρι του 1990 ξαφνικά άρχισε να παραλύει το δεξί του χέρι. Πέθανε από χρήση ηρωίνης στο πατρικό του σπίτι και κηδεύτηκε στον Κόκκινο Μύλο.
- Ο Νικόλας Άσιμος (1949 - 1988, πραγματικό όνομα Νικόλαος Ασημόπουλος) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και μεγάλωσε στην Κοζάνη. Ασχολήθηκε με τον στίβο και το ποδόσφαιρο (έπαιζε τερματοφύλακας) και στην εφηβεία του διασκέδαζε τους συμμαθητές του σκαρώνοντας σατιρικούς στίχους πάνω σε μελωδίες ξένων επιτυχιών της εποχής. Το 1967 εισήχθηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ., όπου ασχολήθηκε με το φοιτητικό θέατρο και άρχισε να παίζει ως αυτοδίδακτος και να συνθέτει τα πρώτα του τραγούδια. Τον Δεκέμβριο του 1972 πρωτοεμφανίστηκε στο κοινό ως τραγουδοποιός, αλλά και ως ηθοποιός (ερμήνευε το μονόπρακτο «Το Πανηγύρι» του Ζαν Κοκτώ) στο δώμα του Λευκού Πύργου, το οποίο είχε μετατραπεί σε μπουάτ. Τον Μάιο του 1973 εγκατέλειψε τις σπουδές του, έφυγε από τη Θεσσαλονίκη και κατέβηκε στην Αθήνα. Στις μπουάτ της Πλάκας συνεργάστηκε με καλλιτέχνες όπως ο Πάνος Τζαβέλας, ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας, ο Γιάννης Ζουγανέλης, ο Σάκης Μπουλάς, ο Θάνος Αδριανός, ο Περικλής Χαρβάς, η Μαριάννα Τόλη και το ντουέτο Λήδα-Σπύρος. Το 1975 εξέδωσε ένα δίσκο 45 στροφών που περιείχε τα τραγούδια «Ο Μηχανισμός» και «Ο Ρωμιός». Το 1976 απέκτησε μία κόρη από την εκτός γάμου σχέση του με την αναρχοφεμινίστρια Λίλιαν Χαριτάκη. Το 1977 προφυλακίστηκε, για λίγες εβδομάδες, στις φυλακές της Αίγινας ως ένας από τους «ηθικούς αυτουργούς» ταραχών στην Αθήνα κατά τη διάρκεια αντιγερμανικών διαδηλώσεων, με αφορμή τους θανάτους μελών της ένοπλης οργάνωσης «Φράξια Κόκκινος Στρατός» («RAF»). Από το 1978 έως το 1987 κυκλοφόρησε οκτώ παράνομες κασέτες με πρόχειρες ηχογραφήσεις τραγουδιών του. Τις διακινούσε κυρίως ο ίδιος, στα κάγκελα του Πολυτεχνείου στην οδό Πατησίων, τριγυρνώντας σε μαγαζιά, νυχτερινά κέντρα και μπαρ, ή στα «μαγαζόσπιτα» όπου ζούσε κατά καιρούς, όπως το ημιυπόγειο επί της οδού Αραχώβης 41 στα Εξάρχεια. Από το 1981 άρχισε η επώδυνη σχέση του με τα ψυχιατρεία, στα οποία νοσηλεύτηκε αρκετές φορές. Το 1982 κυκλοφόρησε ο μοναδικός δίσκος του με τίτλο «Ο Ξαναπές». Συμμετείχαν η Χάρις Αλεξίου σε δύο τραγούδια («Άμα σε λέγαν Βάσω» και «Παπάκι»), ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου σε άλλα δύο («Πιάστηκα Σχοινί Κορδόνι» και «Της Επανάστασης») και η Αθηναϊκή Κομπανία σε ένα τραγούδι («Σεισμός»). Έστηνε αυτοσχέδιες παραστάσεις στο δρόμο (happenings) στο κέντρο της Αθήνας, για τις οποίες είχε επινοήσει τους όρους «Κροκ» (στη δεκαετία του '70) και «Βόλτα» (στη δεκαετία του '80 στο Λόφο του Στρέφη). Τον Απρίλιο του 1987 ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου τραγούδησε στον δίσκο του «Χαιρετίσματα» πέντε τραγούδια του Άσιμου : «Ο σάλιαγκας κι ο μάλιαγκας», «Αγαπάω κι αδιαφορώ», «Θα 'ρθω να σε βρώ», «Θα νικήσουμε (Venceremos)», «Καταρρέω». Τα τελευταία χρόνια της ζωής του απέκτησε εμμονή με «πειράματα αθανασίας», σκοτώνοντας άτυχα κατοικίδια ζώα τα οποία μετά προσπαθούσε να «αναστήσει». Το 1987 κατηγορήθηκε για το βιασμό μίας κοπέλας, αλλά έδωσε τέλος στη ζωή του πριν δικαστεί. Κρεμάστηκε σε ηλικία 38 ετών από σωλήνα ύδρευσης στο «Χώρο Προετοιμασίας» όπως αποκαλούσε το τελευταίο μαγαζόσπιτό του στην οδό Καλλιδρομίου 55 στα Εξάρχεια. Ήταν αντισυμβατικός καλλιτέχνης, κυρίως στον τρόπο ζωής του, που αμφισβήτησε με συνέπεια και πίστη τον κόσμο της βαρβαρότητας. Τα τραγούδια που έγραψε θεωρήθηκαν συχνά προκλητικά. Ήταν αρχικά αριστερός, απέκτησε όμως αναρχική συνείδηση και στη συνέχεια ξεπέρασε και τον αναρχισμό, καθώς δεν επιθυμούσε να του "κολλούν ταμπέλες".
- Ο Τζίμης Πανούσης (1954- ) γεννήθηκε από μικρασιάτες πρόσφυγες γονείς και μεγάλωσε στο Χολαργό. Από τσιλιαδόρος αριστεριστών αφισοκολλητών εξελίχτηκε σε οξύτατο αριστοφανικό, με γλώσσα που σμπαραλιάζει, φιλάει και δαγκώνει ταυτόχρονα. Ξεκίνησε με μια ομάδα καλλιτεχνών ΠΟΜΝΕ με την οποία έκαναν θεατρικές παραστάσεις με έργα του Γ. Σουρή στον κινηματογράφο "Αλόμα". Στη συνέχεια εγκατέλειψε τον θίασο για να δουλέψει ως υπάλληλος στην Εθνική Τράπεζα από την οποία παραιτήθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στα μέσα της δεκαετίας του '70 σχηματίστηκαν οι Μουσικές Ταξιαρχίες, με τον Άντριου (τύμπανα), τον Παντελή Φουρνιάδη (μπάσο), τον Τζιμάκο (ακουστική κιθάρα) και τον Δημητρη Μπάθρα (ηλεκτρική κιθάρα), ενώ η μικρή Μάρθα από την τράπεζα έπαιζε σαιξπηρικούς μονολόγους πάνω σ’ ένα τραπέζι. Η πρώτη τους δισκογραφική εμφάνιση έγινε με τον δίσκο Μουσικές Ταξιαρχίες το 1982. Ακολούθησαν οι δίσκοι Αν η Γιαγιά μου είχε Ρουλεμάν (1984) και Hard Core (ζωντανή ηχογράφηση, 1985). Από τον επόμενο δίσκο Κάγκελα Παντού (1986) ο Πανούσης αποφάσισε να συνεχίσει μόνος του. Το 1987 κυκλοφόρησε ο δίσκος Χημεία και Τέρατα. Οι επόμενοι δίσκοι του ήταν Δουλειές του Κεφαλιού / The Greatest Kitch Live! (1990) και Ο Ρομπέν των Χαζών (1992), Vivere Pericolosamente 1993. Η επόμενη δισκογραφική του δουλειά κυκλοφόρησε εφτά χρόνια μετά, το 2000, με τίτλο Με Λένε Πόπη. Ο Τζίμης Πανούσης ασχολήθηκε επίσης κατά καιρούς με το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, όπου πρωταγωνίστησε στην ταινία Ο Δράκουλας των Εξαρχείων (1981) του Νίκου Ζερβού και εμφανίστηκε ως γκεστ σταρ στις ταινίες Ηνίοχος (1995) του Αλέξη Δαμιανού, Προστάτης Οικογένειας (1997) του Νίκου Περάκη και Safe Sex (1999) των Μ. Ρέππα - Θ. Παπαθανασίου. Έχει εκδώσει έξι βιβλία, με το Η Ζάλη των Τάξεων (1989) και ακολούθησαν τα Πικρέ, Μικρέ Μου Αράπη (1990), Το Κυνήγι της Γκόμενας (1992), Υγιεινή Διαστροφή (1996). Το 2005, κυκλοφόρησαν δύο ακόμα βιβλία του με τίτλους Μικροαστική Καταστροφή και Πούστευε και Μη Ερεύνα. Η ιδεολογική στάση του Πανούση και η καυστική του σάτιρα τον έχει φέρει αρκετές φορές αντιμέτωπο με το δικαστήριο, ιδιαίτερα με αντίδικο τον Γιώργο Νταλάρα, τον οποίο ο Τζίμης Πανούσης περίπαιζε κατά τη διάρκεια παραστάσεών του για τη στάση του σχετικά με τις αφιλοκερδείς συναυλίες του. Η υπόθεση έληξε με καταδίκη του Πανούση σε φυλάκιση πέντε μηνών με αναστολή (απόφαση 8002/1998 και τελεσίδικα τον Απρίλη του 2004 από τον Άρειο Πάγο).
ε. Το εμπορικό ελαφρολαϊκό
Μια πέμπτη ομάδα μουσικών έγειρε την πλάστιγγα των προτιμήσεών της προς την λαϊκή μάλλον εκδοχή του ελαφρολαϊκού, με προθέσεις που ελάμβαναν υπόψη την εμπορικότητα των τραγουδιών και την εύπεπτη απήχηση στις πλατιές λαϊκές μάζες.
- Ο Αντώνης Βαρδής (1948-2014) γεννήθηκε στην Αθήνα και στα εφηβικά του χρόνια, μαζί με φίλους, δημιούργησε το συγκρότημα "VICKINGS" και δούλευε επί 10 χρόνια στην Πλάκα ως μουσικός σε διάφορες μπουάτ, δίπλα σε γνωστούς συνθέτες και τραγουδιστές. Το 1976 εξέδωσε έναν ολόκληρο δίσκο, όπου τραγουδά ο ίδιος με τίτλο "Οραματίζομαι". Από το 1978 άρχισε να συνεργάζεται, ως συνθέτης πλέον, με επώνυμους αλλά και με νέους καλλιτέχνες, όπως με τον Γιάννη Πουλόπουλο ("Θέλω να μ`αγαπάς"), τον Γιάννη Πάριο (Αχ αγάπη","Σου γράφω ένα γράμμα", "Δε θα χωρίσουμε ποτέ"), τη Δήμητρα Γαλάνη ("Μ`αγαπούσες θυμάμαι"), τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου ("Φεύγουν καράβια στο γιαλό"), τον Γιώργο Νταλάρα (Κάτω απ`την κληματαριά"), την Χαρούλα Αλεξίου ("Ξημερώνει" που περιέχει και το "Φεύγω"), τον Ηλία Κλωναρίδη (Θάλασσες"), τον Μανώλη Λιδάκη ("Κουράστηκα να υποκρίνομαι"), την Πίτσα Παπαδοπούλου ("Άνευ Όρων"), τον Μανώλη Μητσιά ("Θ`αναζητάς"), την Χριστίνα Μαραγκόζη ("Θα προχωράμε μαζί", "Χάνομαι", "Λικεράκι"), τον Μανώλη Αγγελόπουλο ("Τη βαρέθηκε η ψυχή μου"), τους αδελφούς Κατσιμίχα και τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα ("Συγκάτοικοι είμαστε όλοι στην τρέλα"), καθώς και με το Δήμο Μούτση, και την Ελένη Δήμου, τη Λιζέττα Νικολάου, την Ελένη Βιτάλη, τον Χαράλαμπο Γαργανουράκη και τον Γιώργο Γερολυμάτο, ενώ στο δίσκο "Στην Ελλάς του 2000" συνεργάστηκε με τον Στέλιο Καζαντζίδη, τους Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα και την Γλυκερία. Στιχουργοί που έγραψαν τα λόγια των τραγουδιών του ήταν οι: Κώστας Τριπολίτης, Αντώνης Ανδρικάκης, Πάνος Φαλάρας, Σαράντης Αλιβιζάτος, Μάνος Ελευθερίου, Λευτέρης Παπαδόπουλος και Βασίλης Γιαννόπουλος. Νυμφεύτηκε δύο φορές, τη δεύτερη φορά με την τραγουδίστρια Χριστίνα Μαραγκόζη, αλλά χώρισε και στις δύο περιπτώσεις έχοντας αποκτήσει ένα γιο τραγουδιστή και μία κόρη. Πέθανε αιφνιδιαστικά το 2014 από καρκίνο στο κεφάλι, ενώ το όνομά του βρισκόταν ακόμα στην επικαιρότητα.
- Ο Νίκος Ιγνατιάδης (1945- ), γεννημένος στη Ρωσία, σπούδασε στο Ελληνικό Ωδείο, αποφοιτώντας το 1958. Διετέλεσε μέλος των «Stormies» και των «Minies». Στους δίσκους του: «Πες πως σήμερα σε γνώρισα» (1976), «Χριστιάνα» (1979), «Η ώρα της αλήθειας» (1980), «Χιλιάδες αν» (1982), «Μάη μου» (1985), «Η θρησκεία μου είσαι εσύ» (1986), «Όλα για τον έρωτα» (1987, «Μελωδίες» (1988), «Εξ επαφής», (1988),. «Λίγο, λίγο» (1989), «Τίνα Σελήνη» (1990), «Έρωτα ατελείωτε» (1990), «Still in love with you» (1991), περιέχονται επιτυχίες όπως "Κόκκινο γαρύφαλλο", "Εξ' επαφής", «Εγώ κι εσύ», "Ποτέ, ποτέ, ποτέ», «Θ’ αλλάξω τακτική», «Όλα για τον έρωτα», «Μεγάλη αδυναμία», «Είσαι θεός», «Στο Γύρο του θανάτου», «Μόνος έμαθα», Άδικη ζωή", «Φωτιές πολλές», «Τέλος τα λάθη», «Μια θάλασσα γαλάζια», «Μόνος μου», «Δυο τρελοί εραστές», «Απόψε σε κάποιο νησί», «Φωτιά στα σύνορα της γης», «Σταμάτα τον έρωτα», «Πρόσεχε», «Είσαι θεός», «Αν ξαναζούσα», «Θάλασσα-θάλασσα». Τα τελευταία χρόνια είναι μόνιμα εγκαταστημένος στην Ολλανδία.
- Ο Αλέξης Παπαδημητρίου (1944- ), γιος εμπόρου καπνών, ήρθε σε επαφή με τη μουσική από ηλικία 5 ετών, όμως άρχισε να ασχολείται ουσιαστικά με τη μουσική το 1980. Το πρώτο του τραγούδι είχε τίτλο «Pretty girl dressed in blue». Αργότερα δημιούργησε το πρώτο του συγκρότημα, τους «Aτόμικς», με τους οποίους έπαιζαν και οι Στ. Σπανουδάκης και Γ. Χατζηνάσιος. Όταν ξεκίνησε δισκογραφικά, γνώρισε κάποιες επιτυχίες με ερμηνευτή τον Τόνι Πινέλλι. Ακολούθησαν συνεργασίες του με κορυφαίους ερμηνευτές του ελαφρολαϊκού, όπως Πάριο, Μαρινέλλα, Μαντώ, Γονίδη. Συνεργάστηκε και με την Αλίκη Βουγιουκλάκη στο «Ωραία μου κυρία» καθώς και με άλλους κορυφαίους πρωταγωνιστές, όπως τον Ν. Κούρκουλο, τη Ζωή Λάσκαρη, τον Γ. Κιμούλη). Μερικά από τα πιο επιτυχημένα τραγούδια του: 85 Και που λες Ευτυχία Και που λες Ευτυχία Α.Καλογιάννης Ρόνη Σοφού, 85 Νύχτα είναι θα περάσει Μια περιπέτεια Α.Κανελλίδου Ρόνη Σοφού, 86 Τι γλυκές γυναίκες Στο άδειο μου πακέτο Φ.Νικολάου Μαρί Μωραΐτη, 88 Τολμώ Παραδείγματος χάρη Μαρινέλλα Εύη Δρούτσα, 88 Τολμώ Τολμώ Μαρινέλλα Εύη Δρούτσα, 90 Επικίνδυνα παιχνίδια Μολυβένιος στρατιώτης Α.Καλογιάννης, 91 Ένας έρωτας μεγάλος Ένας έρωτας μεγάλος Λ.Διαμάντη Εύη Δρούτσα, 91 Κίνηση τρίτη Το τέλειο ζευγάρι Μαντώ Εύη Δρούτσα, 92 Θα είμαι εδώ Η νύχτα θέλει νάζια Δ.Παπίου Ελ.Γιαννατσούλια, 93 Κλείσε φώτα κλείσε μάτια Κλείσε φώτα κλείσε μάτια Α.Δημητρίου Ελ.Γιαννατσούλια, 95 Και να 'ξερες Αχ και να 'ξερες Σ.Σπυράκος Αλ.Παπαδημητρίου, 95 Αχ κυρία αμαρτία Γέλα καρδούλα μου Δήμ.Παπίου Ελ.Γιαννατσούλια, 2002 Τα πρώτα μου ταξίδια Είσαι παντού και πουθενά Μαρινέλλα Ρόνη Σοφού.
- Ο Γιάννης Καραλής (1957- ) γεννήθηκε στο Κυριάκι Βοιωτίας και σπούδασε κλασική κιθάρα και θεωρία στη Λιβαδειά (Μουσική Σχολή Λιάνας Καραβασίλη). Στην Αθήνα έκανε τέσσερα χρόνια μαθήματα φωνητικής με τον τενόρο Παύλο Ράπτη. Πήρε πτυχίο Αρμονίας από το Ελληνικό Ωδείο (Αθήνα). Στην Αθήνα ήλθε με την παρότρυνση του Δημήτρη Κοντογιάννη με τον οποίο συνεργάσθηκε αρκετές φορές σε μουσικούς χώρους και συναυλίες. Επίσης εμφανίστηκε με τους Τάκη Μπίνη, Ελένη Βιτάλη, Στέλιο Βαμβακάρη και Μελίνα Κανά. Το 1998 εμφανίστηκε με τον Σταμάτη Κραουνάκη ως το 2005 στις παραστάσεις: Όλοι μαύρα κι ένα πιάνο, Sold out, Η κλασική συνταγή, Μπιμπερό, Νέα γυναίκα μόνη τραγουδά με την Δήμητρα Παπίου, Το ραντεβού της Τετάρτης και πάλι με τη Δήμητρα Παπίου. Γνωστά τραγούδια του: 77 Απλά τραγούδια Πάει η αγάπη μου πάει με άφησε Α.Πρωτοψάλτη Γ.Καραλής, 85 Τραγούδι αισθησιακό Γιατί τα πεντοχίλιαρα Γλυκερία Γ.Καραλής, 89 Κόντρες Ανατολίτισσα Πωλίνα Γ.Καραλής, 90 Δακτυλικά αποτυπώματα Δακτυλικά αποτυπώματα Χ.Δάντης Γ.Καραλής, 90 Καλή επιτυχία Να κάνουμε push ups Πωλίνα Δάντης Γ.Καραλής, 91 Στην πολυθρόνα τη μπαμπού Πολύ μιλάς λίγο φιλάς Πωλίνα Γ.Καραλής, 94 Τέσσερα Ψάξε με Χ.Δάντης Γ.Καραλής, 97 Παλιόκαιρος Ρώτησα τα μάτια μου Πασχ.Τερζής Γ.Καραλής, 99 Γνώμη σου Πού να δεις Χ.Αντωνιάδης Γ.Καραλής, 2001 Όταν μια γυναίκα Όταν μια γυναίκα κλαίει Λ.Γιαγκούση Γ.Καραλής, 2001 Φύλο ασθενές Πάρα πολύ Λ.Γιαγκούση Γ.Καραλής.
- Ο Στέλιος Φωτιάδης (1951- ) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και μελέτησε πιάνο με την Ελ. Ζιώγα. Κατόπιν έπαιζε μπάσο και μετείχε στα φωνητικά των "Βορείων" των «Fratelli», των «Αrtomics» και των "Νοστράδαμος" (που εκείνος συγκρότησε το 1972). Με το τραγούδι «Δώσ’ μου το χέρι σου» πήρε το 1972 βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συνθέτη στο Φεστιβάλ Ελλ Τραγουδιού της Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια συνέθεσε δημοφιλή ελαφρολαϊκά τραγούδια, που ερμηνεύτηκαν συνήθως από τη σύζυγό του Γλυκερία. Ο πρώτος δίσκος τους κυκλοφόρησε το 1980 με τίτλο "Στα μάτια κοίτα με", περιέχοντας 12 λαϊκά τραγούδια και μπαλάντες. To 1990 o δίσκος του (με ερμηνεύτρια την σύζυγό του) "Όλα μου τα μυστικά" έγινε "πλατινένιος". Από το 1993 είναι ιδιοκτήτης της ανεξάρτητης δισκογραφικής Εταιρείας «Eros Music», ενώ τον ίδιο χρόνο μεγάλη επιτυχία σημείωσε ο δίσκος του με τη Γλυκερία "Η χώρα των θαυμάτων" που έγινε «χρυσός». Γνωστά τραγούδια του: 79 Λοταρία Τα ματοτσίνορα Α.Καλογιάννης Πάν.Φαλάρας, 86 Μάτια μου Ό,τι και να γίνει θυμήσου Γλυκερία Πάν.Φαλάρας, 88 Έλα και φύγαμε Βόλτα με κλεμμένο αμάξι Ζικ Ζακ Στ.Φωτιάδης, 88 Σε ζητώ Κι αυτό το βράδυ θα 'ναι δικό μας Κωνσταντίνα Πάν.Φαλάρας, 90 Όλα μου τα μυστικά Έρωτας είναι η αιτία Γλυκερία Χρ.Προμοίρας, 92 Η χώρα των θαυμάτων Μέχρι να γίνουμε άγγελοι Γλυκερία Σαρ.Αλιβιζάτος, 94 Σε μια σχεδία δίχως σχέδια Γλυκερία Χάρ.Ρώμας, 98 Μάσκα Αναπνοή Ανατολή Γλυκερία Στ.Φωτιάδης.
- Ο Κώστας Χαριτοδιπλωμένος (1955- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και στο ενεργητικό του έχει επιτυχίες όπως ο πρώτος προσωπικός δίσκος της Αλέξιας με τίτλο «Αλέξια» το 1987, που περιέχει το τραγούδι «Τα κορίτσια ξενυχτάνε» και το ντουέτο τους «Κανένας δε μας σταματά», διασκευή από το “Nothing’s gonna stop us now” των Starship. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε το «Πάμε για τρέλες στις Σεϋχέλλες» της Πωλίνας. Το 1988 κυκλοφόρησε ο πρώτος ελληνικός του δίσκος με τίτλο το όνομα του και με επιτυχίες όπως «Τούρτα σοκολάτα», «Ζωή και κότα» και «Λούκι», καθώς και ένα ντουέτο με την Αλέξια και με τίτλο «Η αγάπη είναι παντού». Το 1989 κυκλοφόρησε ο δεύτερος δίσκος του με τίτλο «Ακαταμάχητος», με τις επιτυχίες «Ακαταμάχητος» και «Έτσι σε θέλω», ενώ την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε ο πρώτος προσωπικός δίσκος της Μαντώς με τίτλο «Δος μου Ένα Φιλί…Αυτό το Καλοκαίρι», και με μεγάλες επιτυχίες όπως «Αγκαλίτσες και φιλάκια». Άλλα τραγούδια του: 89 Το όνομά μου είναι Σοφία Σοκολατί Σοφ.Αρβανίτη Γιώ.Μίτσιγκας, 90 Έλα μια νύχτα Ανακωχή Αλεξία Γιώ.Μίτσιγκας, 90 Πτήση για δύο Στοιχηματίζω Μαντώ Γιώ.Μίτσιγκας, 92 Ζηλεύω Κ.Χαριτοδιπλωμένος Γιώ.Μίτσιγκας.
- Ο Αλέκος Χρυσοβέργης (1950- ) γεννήθηκε στην Αθήνα. Έγραψε γνωστά τραγούδια όπως: 78 Έκλαιγε μαζί μου ο Θεός Τζ.Βάνου Μάρω Μπιζάνη, 79 Θέλω να κάνω ταραχή Ρ.Σακελλαρίου Μάρω Μπιζάνη, 84 Όλα τα 'δωσα για σένα Αν το λες αυτό αγάπη Δ.Κοντολάζος Σπ.Γιατράς, 84 Όταν βραδιάζει Αν δεν είχα και σένανε Γ.Πάριος Σπ.Γιατράς, 89 Νομίζεις Καλύτερα μαζί σου και τρελός Στρ.Διονυσίου Σπ.Γιατράς, 92 Δεν πάω πουθενά Με τα ρούχα κοιμάμαι Β.Καρράς Σπ.Γιατράς, 96 Πέμπτο βήμα Σώμα μου Νότ.Σφακιανάκης Σπ.Γιατράς, 2004 Πού θέλεις να φτάσεις Ύποπτο το αίσθημά σου Ν.Μακρόπουλος Σπ.Γιατράς, 2008 Άκουσα Φταίω Ν.Οικονομόπουλος Σπ.Γιατράς.
- Ο Τάκης Μπουγάς (1949- ) γεννήθηκε στον Πειραιά και από νωρίς συνεργάστηκε με μεγάλα ονόματα του ελληνικού τραγουδιού, όπως με τον Γιάννη Πάριο, την Τάνια Τσανακλίδου, την Χάρις Αλεξίου, την Αλέκα Κανελλίδου, την Άννα Βίσση, την Ελένη Δήμου, την Κωνσταντίνα, την Βίκυ Μοσχολιού, την Άντζυ Σαμίου, τον Μανώλη Μητσιά, τον Γιώργο Μαζωνάκη, την Νατάσα Θεοδωρίδου, τον Νίκο Μακρόπουλο, την Πέγκυ Ζήνα, την Άντζελα Δημητρίου, τον Μανώλη Λιδάκη, την Ειρήνη Μερκούρη, τον Χάρυ Κλύν και τον Χρήστο Αντωνιάδη. Γνωστά τραγούδια του: 79 Είναι κάτι στιγμές Άννα Κ.Καράλης Γιά.Καλαμίτσης, 79 Κίτρινο γαλάζιο Κίτρινο γαλάζιο και μενεξεδί Α.Βίσση Γιά.Καλαμίτσης, 84 Α+Β Προβολή Ετοιμάζω ταξίδι Ε.Δήμου Μάν.Τσιλιμίδης, 87 Γυμνό Γκρεμίζομαι Β.Μοσχολιού Κ.Κινδύνης, 97 Παιδί της νύχτας Ζηλεύω Γ.Μαζωνάκης Πάν.Φαλάρας, 2001 Κοίτα με Η φιλοσοφία μου Γ.Μαζωνάκης Ν.Γρίτσης, 2006 Ένα Ένα Πέγκυ Ζήνα Βίκυ Γεροθόδωρου, 2007 Θαύματα Κάθε φορά Ν.Ξυπολιτάς Βίκ.Γεροθόδωρου, 2007 Τρέξε Δεν παραδίνομαι Π.Ζήνα Πάν.Φαλάρας, 2009 Απόψε όλα θα στα πω Εξομολόγηση Χ.Δάντης Γιά.Καλαμίτσης.
Σε αντιστοιχία με την ταξινόμηση της προηγούμενης παραγράφου, η παρουσίαση των μουσικοσυνθετών της δεκαετίας του 1990 ανά είδος μπορεί να γίνει ως εξής:
α. Το μελωδικό τραγούδι (επίδραση Μ.Χατζιδάκι)
Η επίδραση του Μ.Χατζιδάκι διατηρήθηκε ισχυρή με συνθέτες που διέσωσαν και στη δεκαετία του 1990 την ευαισθησία και τη μελωδική φωνή του.
- Ο Παναγιώτης Καλαντζόπουλος (1957- ) γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε μουσική στο Λονδίνο από το 1975 έως το 1980, στο Guildhall School for Music and Drama, και μετά στην Ecole Normale de Musique στο Παρίσι. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα συνεργάστηκε ως μουσικός με τον Μάνο Χατζιδάκι. Από το 1986 έγραψε μουσική για τον κινηματογράφο, για τηλεοπτικές σειρές, για θεατρικές παραστάσεις και για ντοκιμαντέρ. Το 1999 πήρε το Βραβείο Μουσικής στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για την ταινία του Κώστα Καπάκα "Peppermint". Tο καλοκαίρι του 1998 έγραψε μουσική για την "Ηλέκτρα" του Σοφοκλή, που ανέβηκε στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου από το Εθνικό Θέατρο. Ηχογράφησε εννέα δίσκους, εκ των οποίων οι έξι ήταν με κινηματογραφικές μουσικές. Από το 2003με την σύζυγό του, Ευανθία Ρεμπούτσικα, έχουν δική τους δισκογραφική εταιρία Cantini. Γνωστά τραγούδια του: 94 Το κόκκινο φεγγάρι Το αηδόνι Δ.Γαλάνη Ελ.Ζιώγα, 96 Άδης Να 'χα δυο ζωές Γ.Κότσιρας Μιχ.Γκανάς, 96 Αθώος ένοχος Το πανσέληνο χθες Γ.Κότσιρας Άρ.Δαβαράκης, 97 Για τη συνήθεια του έρωτα Ενός λεπτού φιλί Ε.Πασπαλά Μιχ.Γκανάς, 2000 Οργανικά και ανόργανα Ελισσώ Γ.Κότσιρας Α.Δαβαράκης, 2003 Με τα μάτια κλειστά Μην ονειρεύεσαι Γιώτα Νέγκα Παν.Καλαντζόπουλος, 2004 Πέμπτη απόγευμα Πέρασε η ώρα πέρασε Σοφ.Παπάζογλου Παν.Καλαντζόπουλος, 2006 Σπάει το ρόδι Σ' αγαπώ και σε θέλω Γ.Νταλάρας Λ.Παπαδόπουλος.
- Ο Δημήτρης Παπαδημητρίου (1959- ) γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και σπούδασε νομική στην Αθήνα. Οι πρώτες του συνθέσεις ως επαγγελματία μουσικού ήταν έργα για πιάvo, βιoλί, κλασική κιθάρα και μια ηλεκτρovική μετασυμφωvική σoυίτα. Τo 1981 εξέδωσε τoν δίσκο «Τοπία», με μουσική progressive. Τo 1985 κυκλοφόρησε ένας κύκλος τραγουδιών με τίτλο «Time of Growing», ενώ σε δίσκους κυκλoφόρησαv oι κινηματογραφικές μουσικές τωv ταινιών «Ηλεκτρικός Αγγελoς» τoυ Θ.Ρεvτζή, «Ρεβάvς» και «Ο Αρχάγγελoς τoυ Πάθoυς» τoυ Ν. Βεργίτση. Τo 1990 παρουσιάστηκε ένας δίσκος με ελληνικά τραγούδια και τίτλο «Βίoς Ελληvικός». Τo 1994 ακολούθησαν δύο δίσκοι με μουσική για βιoλί και πιάvo («Αλκυονίδες τoυ Έρωτα», «Βόρειoς Αvεμoς». Επίσης τo 1994 κυκλοφόρησε η μουσική του σίριαλ «Αναστασία» και τo 1995 εκείνη του «Μη φοβάσαι τη φωτιά». Τo 1996 κυκλοφόρησε το άλμπουμ «Απών», με μουσική από τo oμώvυμo σήριαλ, μαζί με τo soundtrack της ταινίας «Τσαλαπετεινός του Wyoming». Τo Δεκέμβριο του 1996 κυκλοφόρησε τo άλμπουμ «Τραγούδια για τους μήνες» με τη φωνή της Ελευθερίας Αρβανιτάκη, σε ποίηση Σαπφώς, Καρυωτάκη, Ελύτη και Μ.Γκαvά, και ένα χρόvo αργότερα, τo 1997, τo άλμπουμ «Λόγω Τιμής», με μουσική και τραγούδια για τηv ομώνυμη τηλεοπτική σειρά. To 1998 εξέδωσε τo άλμπουμ «Η Ζωή που δεv έζησα» σε στίχους Λίνας Νικoλακoπoύλoυ με ερμηνευτές τηv Ελευθερία Αρβανιτάκη, τoν Γιάvvη Κότσιρα και τους Κώστα και Γιώργο Μάκρα. Συνέθεσε μουσική για πολλές ακόμη κινηματογραφικές ταινίες, όπως «Το Τραγoύδι της Επιστρoφής» τoυ Γ.Σμαραγδή, «Η Σκιάχτρα» τoυ Μ.Μαvoυσάκη, «Τo Δέvτρo πoυ Πληγώvαμε» τoυ Δ.Αβδελιώδη, «Στη Σκιά τoυ Φόβoυ» τoυ Γ. Καρυπίδη, «Ξέvια«» τoυ Patrice Vivancos, «Ταξίδι στηv Αυστραλία» της Λ. Ρικάκη, «Εραστές στη Μηχαvή τoυ Χρόvoυ» τoυ Δ.Παvαγιωτάτoυ, «Νίκη της Σαμoθράκης» τoυ Δ.Αβδελιώδη, «Ζωή Χαρισάμεvη» τoυ Patrice Vivancos και «Η ζωή εvάμιση χιλιάρικo» της Φωτειvής Σισκoπoύλoυ. Έχει επίσης συvθέσει τo μoυσικό θέμα τωv ειδήσεωv της ΕΤ-2 από τo 1988-1994, της ΕΤ-1 από τo 1994, πολλά μουσικά τoυ Mega Channel, καθώς και ραδιoφωvικών σταθμών (902 Αριστερά στα FM, Β' Πρόγραμμα). Έχει τιμηθεί με έξι βραβεία μουσικής στo Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου και με τέσσερα κρατικά βραβεία μουσικής τoυ υπουργείου Πολιτισμού.
- Ο Νίκος Ζούδιαρης (1959- ) γεννήθηκε στα Νέα Λιόσια, και έκανε τις μουσικές σπουδές του στην Αθήνα. Ξεκίνησε τη μουσική του πορεία το 1993 με τον δίσκο "Στην αγορά του Κόσμου" με ερμηνευτή τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, με γνωστά τραγούδια, όπως "Στην αγορά του Αλ Χαλίλι" και το 1995 ακολούθησε ο δίσκος "Όπως μυστικά και ήσυχα...". Ο επόμενος δίσκος κυκλοφόρησε το 1998 με τίτλο "Αφήλιο". Το 2001 παρουσίασε τραγούδια με τον Απόστολο Ρίζο, σε ένα άλμπουμ με τίτλο "Ένας Κύκνος Κλαίει" και τρία τραγούδια για τον δίσκο του Γιώργου Νταλάρα "Η Άσφαλτος που Τρέχει", "Νυχτερίδα" και "Με της καρδιάς το χτύπο". Συνέχισε με τους δίσκους 2004 Φρέσκο χιόνι, 2005 Poster, 2007 Για ποιο ταξίδι μου μιλάς, 2010 Ποτά πορείας.
- Η Ευανθία Ρεμπούτσικα (1958- ), σύζυγος του Π.Καλαντζόπουλου, γεννήθηκε στην Κάτω Αχαΐα. Από έξι ετών άρχισε να σπουδάζει βιολί στο Πατραϊκό Ωδείο. Το 1979 επέστρεψε από το Παρίσι ολοκληρώνοντας τις σπουδές της στην Ecole Normale de Musique. Ακολούθησαν συνεργασίες με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Γ΄ Προγράμματος και με τη Σύγχρονη Ορχήστρα της ΕΡΤ. Στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 συμμετείχε στο «Μουσικό Αύγουστο» που διοργάνωσε ο Μάνος Χατζιδάκις. Το 1992 κυκλοφόρησε ο πρώτος δίσκος της με τίτλο "Στη Λίμνη Με Τις Παπαρούνες", σε συνεργασία με τον Παναγιώτη Καλατζόπουλο και ερμηνεύτρια την Κρίστι Στασινόπουλου. Το 1995, από κοινού με τον Παναγιώτη Καλαντζόπουλο και σε στίχους του Αρη Δαβαράκη, δημιούργησε το "Αθώος Ένοχος", με τον νεοεμφανισθέντα τότε Γιάννη Κότσιρα. Η συνεργασία της με το Γ. Κότσιρα συνεχίστηκε στο δίσκο "Μόνο Ένα Φιλί" (1998), σε στίχους Ελένης Ζιώγα καθώς και στο "Φύλακας Άγγελος" (1999). Παράλληλα έγραψε μουσική για τηλεοπτικές σειρές, όπως το «Εσύ αποφασίζεις», η «Προδοσία» του Νίκου Κουτελιδάκη, το «Αθήνα-Θεσσαλονίκη» του Χρήστου Παλληγιαννόπουλου, «Αίθουσα του Θρόνου» της Πηγής Δημητρακοπούλου. Από αυτές τις κατά καιρούς συνθέσεις προέκυψε "Το Αστέρι και η Ευχή", δίσκος στον οποίο συνεργάστηκαν η σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου, η Έλλη Πασπαλά και η Caroline Lavelle. Το χειμώνα του 2000 έγραψε μουσική για την παράσταση «Στάση Κουταλιού» σε σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη. Ο δίσκος με τίτλο "Μικρές Ιστορίες", είναι ορχηστρικός στο μεγαλύτερο μέρος του, ενώ συμμετέχει η σοπράνο Μαριάννα Ριγάκη, και δύο τραγούδια ερμηνεύει η Ελευθερία Αρβανιτάκη σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου και Ελένης Ζιώγα. Γνωστή είναι και η μουσική της στην ταινία «Πολίτικη Κουζίνα». Το 2007 κυκλοφόρησε ο δίσκος Ο χορός των άστρων με την Έλλη Πασπαλά.
- Ο Γιώργος Ανδρέου (1961- ), σύζυγος της Ελένης Τσαλιγοπούλου, γεννήθηκε στις Σέρρες και σπούδασε μουσική στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έγραψε μουσική για θέατρο, κινηματογράφο και τραγούδια. Με τις ιδιότητες του συνθέτη, του στιχουργού, του ενορχηστρωτή, του μουσικού, του ηχολήπτη, του δισκογραφικού και συναυλιακού παραγωγού έχει συνεργαστεί και συμπράξει με το σύνολο σχεδόν των σημαντικών προσωπικοτήτων του ελληνικού τραγουδιού. Γνωστά έργα του: Κορίτσι και γυναίκα (Ελένη Τσαλιγοπούλου), 1989, Η πόλη που ονειρεύτηκα (Ελένη Βιτάλη), 1991, Δέκα τελευταία χρόνια (Διάφοροι Ερμηνευτές), 1994, Τραγούδια του παράξενου κόσμου (Τάνια Τσανακλίδου), 1995, Αρζεντίνα (Ελένη Τσαλιγοπούλου), 1996, Χελιδόνια της βροχής (Ελένη Τσαλιγοπούλου), 2000, Υλικό ονείρων (Μανόλης Λιδάκης), 2001, Μυστήριο τρένο (Χ.Θηβαίος) 2006.
- Ο Νίκος Αντύπας (1953- ) γεννήθηκε στην Καλλιθέα, εμφανίστηκε στον μουσικό χώρο περί το 1973 ως «ντράμερ» και έγραψε τα πρώτα ολοκληρωμένα μουσικά του κομμάτια το 1976. Διετέλεσε μέλος στους "Socrates", τους "You Guys", τους "Sunset" και τους "Flex". Συνεργάστηκε στα "Ζεστά Ποτά" των αδελφών Κατσιμίχα (1985) και "Μένω εκτός" της Ελευθερίας Αρβανιτάκη (1991). Εξαιρετική απήχηση είχαν επίσης οι 2 δίσκοι του με ερμηνεύτρια τη Χαρούλα Αλεξίου "Δι' ευχών" (1992) και "`Ει" (1994). Το 1997 συνεργάστηκε με την Αλκ. Πρωτοψάλτη στον δίσκο «Σαν ηφαίστειο που ξυπνά». Ο δίσκος «Θεατής» (1998) περιλαμβάνει ορχηστρικές συνθέσεις του καθώς και 3 τραγούδια με τον Γιάννη Κότσιρα και την `Ελλη Πασπαλα. Το 2008 κυκλοφόρησε ο δίσκος Καινούργια εγώ. Διακρίνεται για τις λιτές, αλλά ηχητικά περίτεχνες ενορχηστρώσεις του στα δημοφιλή σουξέ του: "Μετακομίζω γιατί χωρίζω", "Δι ευχών", «Συναυλία», «Φθινόπωρο», «Μάνα», «Λάβα», «Φεύγω».
- Ο Τάσος Γκρους (1960- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε κλασσική κιθάρα. Το 1986 συμμετείχε στον 5ο Μουσικό Διαγωνισμό Ιθάκης και βραβεύθηκε με το 1ο Βραβείο Σύνθεσης. Το 1988 κυκλοφόρησε ο πρώτος δίσκος του με γενικό τίτλο «Μορφές» με τους Νένα Βενετσιάνου, Γιάννη Γερογιάννη και Ανδρέα Μπονάτσο- Το 1991 κυκλοφόρησε από τον «Σείριο» του Μάνου Χατζιδάκι ο δεύτερος δίσκος με το γενικό τίτλο «Λέξεις Μυστικές» και τραγουδιστή τον Κων. Χατζημιχάλη.- Το 1994 και με γενικό τίτλο «Καινούργια ρούχα» κυκλοφόρησε ο τρίτος δίσκος με την Βούλα Σαββίδη. Συνεργάστηκε σε δίσκους της Αργυρώς Καπαρού, του Μανόλη Λιδάκη και του Γιώργου Νταλάρα. Γνωστότερα τραγούδια του: 92 Καράβι απόψε το φιλί Χαλκίδα Μ.Λιδάκης Ηλ.Κατσούλης και 95 Τέσσερις κύκλοι τραγουδιών Με τα φτερά του έρωτα Μ.Λιδάκης Ηλ.Κατσούλης.
- Ο Πέτρος Δουρδουμπάκης (1961- ) γεννήθηκε το 1961 στην Αριδαία του Νομού Πέλλας. Το 1965 ήλθε στην Αθήνα όπου σπούδασε υποκριτική (στη δραματική σχολή του Πέλου Κατσέλη) και μουσική (κιθάρα και αρμονία). Συνεργάστηκε με τον Μάνο Χατζιδάκι (στην «Πορνογραφία»), με τον Γιάννη Τσαρούχη (στις «Τρωάδες» του Ευριπίδη, στην «Τύχη της Μαρούλας» και σε άλλες παραστάσεις) και με τη Μαρία Ρεζάν στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ. Συμμετείχε στους Α΄ και Β΄ Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού στην Κέρκυρα το 1981 και το 1982.Ως συνθέτης, στιχουργός και τραγουδιστής έχει στο ενεργητικό του εννιά δίσκους. Συνεργάστηκε με τραγουδιστές όπως οι Γλυκερία, Βασίλης Λέκκας, Μελίνα Κανά, Παντελής Θαλασσινός, Ελένη Λεγάκη, Παντελής Θεοχαρίδης. Γνωστότερα τραγούδια του: «Μη σταματάς», «Κόκκινο κρασί», «Τυφλές ελπίδες», «Ότι άναψε, θα σβήσει» και «Τι να πιστέψω».
- Ο Νίκος Κυπουργός (1952- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε θεωρητικά της Μουσικής και σύγχρονες τεχνικές με τον Γιάννη A. Παπαϊωάννου και παράλληλα Νομικά και Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Συνέχισε τις μουσικές του σπουδές στο Παρίσι (1979-83) με υποτροφία του ιδρύματος Ωνάση. Μελέτησε επίσης Εθνομουσικολογία και Μουσική Παιδαγωγική. Την πενταετία 1983-88 ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη μουσική εκπαίδευση, συμμετέχοντας στη σύνταξη ενός σύγχρονου ελληνικού μουσικοπαιδαγωγικού προγράμματος, και παράλληλα με την διδασκαλία σε ωδεία της Αθήνας και της Καλαμάτας καθώς και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στενός συνεργάτης του Mάνου Χατζιδάκι (Τρίτο Πρόγραμμα, Σείριος, Αγώνες Τραγουδιού κ.ά.) και ενορχηστρωτής σημαντικών έργων του. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη μουσική για το θέατρο, συνεργαζόμενος με το Εθνικό Θέατρο, το KΘBE, το Θέατρο Τέχνης, το Αμφιθέατρο, το Ανοιχτό Θέατρο, τη Νέα Σκηνή, τις Μορφές, το Θέατρο του Νότου. Ασχολήθηκε επίσης και με τη μουσική για τον κινηματογράφο, για την οποία τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο του YΠΠO (Rom, 1990 -- Tο Πεθαμένο Λικέρ, 1993 --- Μεταίχμιο, 1994 -- Ελεύθερη Κατάδυση, 1995), καθώς και με το Βραβείο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (Aenigmα est, 1990 -- O Δραπέτης, 1991 --Το Πεθαμένο Λικέρ, 1992 -- Μεταίχμιο και 'Ύποπτος Πολίτης, 1994).
- Ο Κώστας Λειβαδάς (1973- ) γεννήθηκε στην Αθήνα όπου σπούδασε θεωρητικά και πιάνο. Παρουσιάστηκε ως συνθέτης και στιχουργός δίπλα στον Γιώργο Δημητριάδη και τους Μικρούς Ήρωες με το τραγούδι «Είμαι Ακόμα Ζωντανός» (από το άλμπουμ «Τεύχος Δεύτερο»), καθώς και στο δίσκο «Επί Πτυχίω», που επιμελήθηκε ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας. Το 1997 κυκλοφόρησε ο δίσκος «Κάθε Μπαλκόνι Έχει Άλλη Θέα». Το 1998 συνεργάζεται με τον Γιώργο Δημητριάδη στο δίσκο του «Σαν να μην Πέρασε μια Μέρα». Το 1999 έγραψε τρία τραγούδια για την Ελένη Τσαλιγοπούλου, στο δίσκο της «Αλλάζει Κάθε Που Βραδιάζει». Στη συνέχεια συνεργάστηκε και με τους Μ.Λιδάκη, Γ.Κότσιρα, Α.Μπάμπαλη, Β.Παπακωνσταντίνου και μελοποίησε ποιήματα των Ι.Πολέμη, Κ.Παλαμά, Μυρτιώτισσας και Τ.Λειβαδίτη.
- Ο Λουδοβίκος των Ανωγείων (Γιώργος Δραμουντάνης, 1951- ) γεννήθηκε στα Ανώγεια της Κρήτης, στις πλαγιές του Ψηλορείτη. Σπούδασε στην Α.Σ.Ο.Ε.Ε. και εμφανίστηκε το 1985 με το δίσκο «Μοιρολόγια», ως ένας από τους πολλούς ταλαντούχους νέους που ανέδειξε ο Μάνος Χατζιδάκις, ο οποίος τον άκουσε να τραγουδάει παίζοντας μαντολίνο με μια παρέα φίλους. Με την αισθαντική φωνή του, τραγούδησε ιστορίες και παραμύθια που αποτυπώνουν τις πιο λεπτές ισορροπίες αισθημάτων. Γνωστοί δίσκοι του: 85 Μοιρολόγια, 88 Ο έρωτας στην Κρήτη είναι μελαγχολικός, 97 Πύλη της άμμου, 99 Το όχι αποκοιμήθηκε, 2003 Η γιορτή των ανέμων, 2006 Γκρεμό δεν έχουν τα πουλιά, 2008 Ποια πάθη από τον έρωτα.
- Ο Θοδωρής Παπαδόπουλος (1957- ) γεννήθηκε στη Δάφνη της Αθήνας. Γνωστοί δίσκοι του: 95 Αρώματα αντί για ναφθαλίνη και 2003 Φέγγει αλλιώτικα, με την Μελίνα Κανά, 2004 Όλα στο φως, με την Ελ. Αρβανιτάκη, 2006 Βύσσινο και νεράντζι, με την Χάρη Αλεξίου, 2008 Και τα μάτια και η καρδιά, με την Ελ.Αρβανιτάκη και 2008 Στο δρόμο, με την Μελίνα Ασλανίδου.
β. Ελαφρολαϊκό με πρόσμιξη ροκ (επίδραση Ν.Παπάζογλου)
Η μουσική μιας δεύτερης ομάδας δημιουργών, ακολουθώντας το παράδειγμα του Ν.Παπάζογλου υπό την βαθύτερη επίδραση του Δ.Σαββόπουλου, συνδυάζει στοιχεία ροκ, λαϊκής και παραδοσιακής ελληνικής μουσικής.
- Ο Σωκράτης Μάλαμας (1957- ) γεννήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1957 στη Συκιά της Χαλκιδικής και μεγάλωσε στη Στουτγάρδη της Γερμανίας. Επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη και στα δεκαεφτά του παρακολούθησε μαθήματα κιθάρας στο Μακεδονικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Συνέχισε με μαθήματα μουσικής στο Ωδείο της Στουτγάρδης και στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών, μαθητεύοντας δίπλα στον Βαγγέλη Ασημακόπουλο και τον Νότη Μαυρουδή. Από τα 23 του εργάστηκε ως δάσκαλος κιθάρας και ως τραγουδιστής σε λαϊκά μαγαζιά. Υπήρξε κιθαρίστας στην ορχήστρα του Νίκου Παπάζογλου, ο οποίος τον παρότρυνε να ετοιμάσει τον πρώτο του δίσκο «Ασπρόμαυρες Ιστορίες» το 1989. Σήμερα διαμένει και δημιουργεί στα Τρίκαλα. Συνεργάστηκε με πολλούς καλλιτέχνες, όπως οι συνθέτες Nίκος Ξυδάκης, Γιώργος Χριστιανάκης, Ορφέας Περίδης, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, οι στιχουργοί Γιάννης Tσατσόπουλος, Μανώλης Ρασούλης, Γιώργος Aθανασόπουλος, Άλκης Aλκαίου, Φωτεινή Λαμπρίδη, Θοδωρής Γκόνης, Mιχάλης Γκανάς, Oδυσσέας Iωάννου και οι τραγουδοποιοί Λουδοβίκος των Aνωγείων, Διονύσης Τσακνής, Μιλτιάδης Πασχαλίδης και οι Χαΐνηδες. Έγραψε τη μουσική στην ταινία μεγάλου μήκους «Το Κυνήγι του Λαγού» και ερμήνευσε το τραγούδι «Το χρόνο να λαβώσω» στην ταινία μικρού μήκους “Ύψωμα 33”. Γνωστά τραγούδια του: 92 Της μέρας και της νύχτας Να βάλω τα μεταξωτά Μ.Κανά Γιά.Τσατσόπουλος, 93 Κύκλος Τσιγάρο ατέλειωτο Σ.Μάλαμας Γιώ.Αθανασόπουλος, 95 Παραμύθια Αράχνη Σ.Μάλαμας Σ.Μάλαμας, 96 Λαβύρινθος Τα παιδιά μες στην πλατεία Σ.Μάλαμας Σ.Μάλαμας, 98 13000 μέρες Δρόμο άλλαξε ο αέρας Σ.Μάλαμας Φωτ.Λαμπρίδη, 2000 Ο φύλακας κι ο βασιλιάς Πριγκιπέσα Σ.Μάλαμας Σ.Μάλαμας, 2002 Ένα Νεράιδα Σ.Μάλαμας Σ.Μάλαμας, 2005 Άδειο δωμάτιο Μάντης Σ.Μάλαμας Γιά.Μελισσίδης, 2007 Δρόμοι Σπίτια Σ.Μάλαμας Οδ.Ιωάννου, 2007 Οι τροβαδούροι της καρδιάς μου Ντόμινο Σ.Μάλαμας Άλκ.Αλκαίος.
- Ο Αντώνης Μιτζέλος (1961- ) γεννήθηκε στον Πειραιά και ξεκίνησε να παίζει μουσική επαγγελματικά το 1977 με μικρές μπάντες. Το 1979 μαζί με τον Λ. Μαχαιρίτσα δημιούργησαν τους P.L.G. band, που αργότερα μετονομάστηκαν σε Τερμίτες. Κυκλοφόρησαν 12 άλμπουμ σε διάστημα 10 χρόνων και συνεργάστηκαν με τον Γ.Νταλάρα και την Φλ.Νταντωνάκη. Διαλύθηκαν το 1988 και ο A. Μιτζέλος συνεργάστηκε έως και το 1991 με την Χ. Αλεξίου, και στη συνέχεια την Ελ.Αρβανιτάκη, μέχρι το 1999. Από τo 1999 συνέχισε μόνος του με τους δίσκους Ναυς των Ονείρων με τραγουδιστή τον Γ.Σμοΐλη και Φύλακας Άγγελος με τον Γ.Κότσιρα. Ακολούθησαν τα άλμπουμ Η Καλύτερη Μέρα Είναι Αυτή με την Ελένη Πέτα, 2008 Έλα Κόψε και μοίρασε με την Ελεονόρα Ζουγανέλη και 2009 Έτοιμη Ό,τι πληγώνει με την Ραλλία Χρηστίδου. Συνέχισε με σύγχρονη κλασσική μουσική για μικρά και μεγάλα σύνολα.
- Ο Στέφανος Κορκολής (1959- ), ανεψιός του μουσικοσυνθέτη Μίμη Πλέσσα, γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στα Πατήσια. Άρχισε να παίζει πιάνο από την ηλικία των πέντε χρόνων χωρίς να έχει διδαχθεί πριν και μέχρι τα εφτά του χρόνια έδινε ρεσιτάλ ως αυτοδίδακτος. Συνέχισε στο Ωδείο Αθηνών και στο Παρίσι, όπου επί 11 χρόνια, από 17 ετών, ήταν γνωστός πιανίστας. Μετά άφησε την κλασσική μουσική και άρχισε παραγωγές δίσκων ως συνθέτης. Έγραψε μουσική για την Μαρία Δημητριάδη και αμέσως μετά για την Δήμητρα Γαλάνη στον δίσκο "Παλίρροια" (1989) σε στίχους Παρασκευά Καρασούλου. Το 1988 εξέδωσε τον πρώτο του δίσκο "Λες κι είσαι νύχτα", σε συνεργασία με τον Παρασκευά Καρασούλο. Το 1991 επέστρεψε οριστικά στην Ελλάδα. Δημιούργησε διαφημιστικά και μουσικά σήματα για ραδιοφωνικούς σταθμούς, το 1991 πρωταγωνίστησε στην ταινία "Τούνελ" μαζί με την ηθοποιό Ελευθερία Βιδάκη, το 1993 συνέθεσε τη μουσική για την κινηματογραφική ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη "Πάνω κάτω και πλαγίως" και το 1999 έγραψε τη μουσική για την ταινία της Όλγας Μαλέα, "Η διακριτική γοητεία των αρσενικών". Μέχρι και το 1997 ασχολήθηκε με το ελληνικό ποπ τραγούδι ως συνθέτης και ερμηνευτής και συνεργάστηκε με τη Βίκυ Λέανδρος, τον Χοσέ Καρρέρας, καθώς και την Μαρινέλλα, τον Γιώργο Νταλάρα, τον Δημήτρη Μητροπάνο, τον Μάριο Φραγκούλη, την Άλκηστη Πρωτοψάλτη, τη Μαντώ και τη Μελίνα Ασλανίδου. Από το 1998 "επέστρεψε" στην κλασσική μουσική με ρεσιτάλ πιάνου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και το Ηρώδειο καθώς και σε χώρες του εξωτερικού. Γνωστά τραγούδια του: 93 Εφ' όλης της ύλης Σκόνη και θρύψαλα Σ.Κορκολής Εύη Δρούτσα, 94 Χαμένες Ατλαντίδες Χαμένες Ατλαντίδες Σ.Κορκολής, 95 Έχω μια διαίσθηση Σε θέλω F.Schiavo Κ.Τριγώνης, 2003 Οι μπαλάντες της ζωής μας Στους πέντε ανέμους Κωνσταντίνα Σ.Κορκολής Ιφ.Γιαννοπούλου, 2004 Ανεμόπτερο Πόσο κρατάει ένα όνειρο Γ.Νταλάρας Παρ.Καρασούλος, 2004 Να σε βλέπω να γελάς Ο άγγελός μου Α.Πρωτοψάλτη Ν.Μωραίτης, 2005 Πες μου τ' αληθινά σου Κάνε εύκολο το τέλος Δ.Μητροπάνος Ρεβ.Ρούσση, 2006 Μην πεις ποτέ Εγώ κι εσύ μαζί θεός Α.Μπάμπαλη Ρεβ.Ρούσση, 2008 Αλήθειες και ψέματα Εκατό φορές Α.Ρέμος Ν.Μωραίτης.
- Ο Αργύρης Μπακιρτζής (1947- ) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και εργάστηκε ως αρχιτέκτονας στην Αρχαιολογική Υπηρεσία της Καβάλας. Συμμετείχε στο συγκρότημα των Χειμερινών Κολυμβητών, που αποδείχτηκαν το μακροβιότερο ελληνικό σχήμα. Ως μουσικός υπήρξε αυτοδίδακτος, γράφοντας και τους στίχους της μουσικής του. Έχει πρωταγωνιστήσει ως ηθοποιός, σε πολλές ταινίες του Σταύρου Τσιώλη, όπως το «Ας περιμένουν οι γυναίκες» (1998) και «Φτάσαμεεε...» (2004). Γνωστά τραγούδια του: 81 Χειμερινοί κολυμβητές Προσφυγιά, 85 Από το πάρκο Από το πάρκο στη Μυροβόλο, 91 Οι δακοκτόνοι Ο ποδηλατιστής, Ο πρίγκιπας Α.Μπακιρτζής Γ.Μπαχ, Τι αξία έχει το μετάξι Α.Μπακιρτζής Χ.Παπαδόπουλος. Στο δίσκο Το πέρασμά σου ( 2007) περιέχονται μελοποιημένα ποιήματα, όπως το ομώνυμο του Κ.Βάρναλη, Ο ερωτικός λόγος του Γ.Σεφέρη και Η τρελή ροδιά του Οδ.Ελύτη.
- Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου (1959- ) γεννήθηκε στον Τύρναβο του Νομού Λάρισας, σπούδασε Μηχανολόγος Μηχανικός στο Α.Π.Θ. είναι παντρεμένος, έχει δύο παιδιά, και ζει στη Λάρισα. Η πρώτη συμμετοχή του στη δισκογραφία ήταν με τα τραγούδια Λεγεωνάριος και Μαύρος γάτος στον δίσκο Διαίρεση του Βασίλη Παπακωνσταντίνου (με τον οποίο δεν σχετίζεται με βιολογική συγγένεια). Συνεργάστηκε με σημαντικούς Έλληνες μουσικούς, όπως οι Γιάννης Αγγελάκας, Σωκράτης Μάλαμας, Μάρθα Φριτζήλα. Γνωστοί δίσκοι του: 93 Αγία νοσταλγία, 95 Στην Ανδρομέδα και στη Γη, 96 Της αγάπης γερακάρης, 98 Λάφυρα, 2000 Βραχνός προφήτης, 2002 Αγρύπνια, 2006 Διάφανος.
- Ο Ορφέας Περίδης (1957- ) γεννήθηκε στην Καλλιθέα της Αθήνας και πήρε πτυχίο αρμονίας και κλασσικής κιθάρας. Πριν γίνει γνωστός στο ευρύ κοινό, τραγούδαγε και έπαιζε κιθάρα σε διάφορα λαϊκά μαγαζιά. Το 1989 συμμετείχε στον δίσκο του Νίκου Παπαζογλου "Σύνεργα" με τρία τραγούδια (Μάτια μου, Φεύγω, Θάνατο θέλω τραγικό) που έκαναν αίσθηση. Δύο χρονιά μετά, κυκλοφόρησε το τραγούδι "Ο Ρομπέν των καμένων δασών". Το 1993 κυκλοφόρησε το πρώτο δίσκο του Αχ ψυχή μου φαντασμένη, που περιλάμβανε τα τραγούδια Φωτοβολίδα, Ζηλεύει η νύχτα. Το 1996 κυκλοφόρησε ο δεύτερος δίσκος του, Καλή σου μέρα αν ξυπνάς, από τον οποίο ξεχωρίζει το Αχ να σε δω και το "Κάτι μου κρύβεις". Ακολούθησε ο τρίτος δίσκος Για πού το' βαλες καρδιά μου, το 1999, που περιλαμβάνει το γνωστό Υλαγιαλή και το ομώνυμο του δίσκου. Το 2000 έγραψε μουσική για το θέατρο για το έργο "Αγγέλα" του Γιώργου Σεβαστίκογλου σε σκηνοθεσία Γιώργου Αρμένη και "Ο Πειρασμός" του Γρηγορίου Ξενόπουλου σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη. Συνέχισε το 2003 με το δίσκο Τι θα πει ζωή, το 2004 Απ' το παράθυρο κοιτώ, με συμμετοχή του Σωκράτη Μάλαμα και του Διονύση Σαββόπουλου και το 2007 Κάποιον αγαπάει ακόμα. Οι συνεργασίες του με τον Μανώλη Ρασούλη και Πέτρο Βαγιόπουλο έδωσαν τραγούδια που αγαπήθηκαν απ το ευρύ κοινό όπως το "Βαλς σαν βάλσαμο" και "Τα ρώσικα σου μάτια". Είναι ένας από τους μουσικούς που δεν τον έχει επηρεάσει η εμπορευματοποίηση της μουσικής βιομηχανίας.
- Ο Φοίβος Δεληβοριάς (1973- ) γεννήθηκε επίσης στην Καλλιθέα της Αθήνας και έκανε μαθήματα κλασικής κιθάρας με τον Ορφέα Περίδη. Το 1988 πήγε κάποια τραγούδια του στον Μάνο Χατζιδάκι, ο οποίος κυκλοφόρησε από τη δισκογραφική εταιρία του “Σείριος” τον πρώτο προσωπικό του δίσκο "Η Παρέλαση " (1989). Μετά από έξι χρόνια κυκλοφόρησε τον δεύτερο δίσκο του "Η ζωή μόνο έτσι είναι ωραία" (1995). Στο δίσκο αυτόν συμμετείχε ο Θανάσης Βέγγος σ' ένα μοναχικό ραπ έναντι των τότε πληθών της νυχτερινής Ποσειδώνος. Την ίδια χρονιά κλήθηκε να συμμετάσχει στη μουσική παράσταση του Διονύση Σαββόπουλου "Ανοιξιάτικο τραύλισμα". Στον επόμενο δίσκο του, «Χάλια» του 1998, συναντήθηκε με το σκύλο Βαγγέλη της πλατείας Κολωνακίου, τη γυναίκα του φίλου του Πατώκου, μια γκαρσόνα της ελληνικής Αμερικής, τον πατέρα του, Εκείνη, αλλά και την Καίτη Γαρμπή σ' ένα μικρό μωσαϊκό αφηγήσεων. Το 2003 κυκλοφόρησε ο «Καθρέφτης» και παρουσίασε το «Φανζίν», ένα μουσικό σώου εμπνευσμένο από τα κόμικς. Συνέχισε το 2007 με το «Έξω» με πρωτότυπο ηχητικό σχεδιασμό και εικονογράφηση από νέους ζωγράφους.
γ. Ελαφρό ροκ (Επίδραση Λ.Μαχαιρίτσα)
Ο Δ.Σαββόπουλος, στη μορφή που έδωσε στην παράδοση που δημιούργησε ο Λ.Μαχαιρίτσας, ήταν το κυριότερο αρχέτυπο και για τους συνθέτες της τρίτης ομάδας, στους οποίους η μουσική ροκ είχε άμεση επίδραση.
- Ο Φίλιππος Πλιάτσικας (1967- ) γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς Θεσσαλούς και ασχολήθηκε με την μουσική από τα 12 χρόνια του. Το 1989 ήταν ιδρυτικό μέλος του δημοφιλούς συγκροτήματος Πυξ Λαξ, που διατηρήθηκε μέχρι το 2004, γράφοντας και ερμηνεύοντας τραγούδια όπως «Οι παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο», «Μοναξιά μου όλα», «Έπαψες αγάπη να θυμίζεις». Από το 2004 ακολούθησε προσωπική πορεία με γνωστά άλμπουμ, όπως «Τι δεν έμαθε ο Θεός», «Ταξιδεύοντας με άλλο ήχο», «Ένα βροχερό ταξί» και «Όμνια» με τραγούδια όπως «Ποιος έχει λόγο στην αγάπη», «Αν θα μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα», «Πόλη χιόνι». Συνέχισε με τους δίσκους Τι δεν έμαθε ο θεός 2008 και Μπαλαρίνες επιτρέπονται 2009. Συνεργάστηκε με καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό όπως R.E.M., Sting, Eric Burdon, Mare Almond, Steve Wynn, Gordon Gano, Loop Guru, I Muvrini, Χ. και Π. Κατσιμίχας, Γ. Νταλάρας, Χ. Αλεξίου, Ε. Αρβανιτάκη, Δ.Μητροπάνος, Β.Παπακωνσταντίνου, Λ.Μαχαιρίτσας, Δ.Τσακνής.
- Ο Διονύσης Τσακνής (1954- ) γεννήθηκε στην Καρδίτσα όπου μεγάλωσε. Στην Αθήνα σπούδασε οικονομικές επιστήμες και μουσική. Η πρώτη δουλειά που κυκλοφόρησε το 1982 είχε τίτλο H Μπαλάντα Του Ταξιδιώτη. Το 1984 κέρδισε το Β' βραβείο στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης. Το επόμενο έτος κυκλοφόρησε τον δεύτερο δίσκο του μαζί με τη Σοφία Βόσσου με τίτλο Καλή Ακρόαση. Στη συνέχεια ακολούθησαν οι δίσκοι Τρίτο Μάτι 1987, Φταίνε Τα Τραγούδια 1989 και Φώτα Παρακαλώ 1990. Συνολικά εξέδωσε 22 δίσκους και έγραψε μουσική για πολλές θεατρικές παραστάσεις, τηλεοπτικές σειρές και κινηματογραφικές ταινίες. Τελευταίοι δίσκοι του 2006 Γαλάζιο φόρεμα και 2007 Οι τροβαδούροι της καρδιάς μου. Το 1996 έκανε την πρώτη του απόπειρα στο χώρο του βιβλίου, εκδίδοντας ένα διήγημα με τίτλο Υπό προθεσμία και άρχισε να συνεργάζεται ως αρθρογράφος στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία. Ξεχωριστής σημασίας είναι η δωδεκάχρονη συνεργασία του με τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα. Συνεργάστηκε και με τον Γιώργο Νταλάρα, την Δήμητρα Γαλάνη, την Ελένη Τσαλιγοπούλου, τον Λάκη Λαζόπουλο, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, τον Πάνο Κατσιμίχα, τον Ορφέα Περίδη και τον Σωκράτη Μάλαμα. Συνεργάστηκε, επίσης, με τον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος το 2000 του ανέθεσε την εκ νέου μελοποίηση του έργου του Ο ήλιος και ο χρόνος.
- Ο Μανώλης Φάμελλος (1968- ) γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε όμως στη Θεσσαλονίκη όπου άρχισε να παίζει μουσική και να γράφει τραγούδια στα μισά της δεκαετίας του ’80. Συμμετείχε σε πολλά τοπικά συγκροτήματα έως το 1993 οπότε κυκλοφόρησε ο πρώτος του σχήματος “Ποδηλάτες”. Ακολούθησαν άλλοι δύο δίσκοι, “Το Πάρκο των Σκύλων”, “Μαύρη Αγάπη” με ξεχωριστό ηλεκτρακουστικό ήχο και μικτό χαρακτήρα στην ενορχήστρωση, που συγκέραζε στοιχεία της Ελληνικής και ευρύτερης Μεσογειακής μουσικής παράδοσης με τον σύγχρονο εναλλακτικό ήχο. Διατηρώντας τον βασικό πυρήνα των συνεργατών του κυκλοφόρησε τον πρώτο του προσωπικό δίσκο “Καθώς Μικραίνει η Μέρα” το 1999 και τον αμέσως επόμενο χρόνο τον δίσκο “Η Ευτυχία Είναι Αυτό”. Συνεργάστηκε με τους Γ. Νταλάρα και Ν. Πορτοκάλογλου, αλλά και γνωστούς ξένους καλλιτέχνες όπως τους Walkabouts και τον Mark Eitzel. Το 2001 ξάφνιασε με την παρουσίαση στο Γκάζι των Λυρικών του Μίκη Θεοδωράκη σε ποίηση του Τ. Λειβαδίτη, καθώς διασκεύασε και απέδωσε σε νέο κλίμα τον κύκλο των τραγουδιών. Η συνεργασία με τον Μίκη Θεοδωράκη επαναλήφθηκε το καλοκαίρι του 2002 με την ενορχήστρωση και παρουσίαση σε ένα κατάμεστο Ηρώδειο του έργου του μουσικοσυνθέτη «Ο Ήλιος και ο Χρόνος», με ερμηνευτές τον Γιάννη Κότσιρα και τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Το 2003 κυκλοφόρησε «Μια Πολιτεία στο Βυθό», αποτελούμενη από δέκα τραγούδια-ιστορίες αστικής περιπλάνησης, με συμμετοχή των Νίκου Πορτοκάλογλου και Δήμητρας Γαλάνη. Το 2004 συμμετείχε με 9 τραγούδια στον προσωπικό δίσκο του Γιάννη Κότσιρα “30 + κάτι” Το 2005 κυκλοφόρησε η συλλογή «Ποτέ Όπως Πριν», με επανεκτελέσεις παλαιότερων τραγουδιών. Το 2006 κυκλοφόρησε «Η Ψυχή του Πάρτι» και ακολούθησαν συνεργασίες με τον Φίλιππο Πλιάτσικα, τον Βασίλη Καζούλη, τον Νίκο Ζιώγαλα, τον Στάθη Δρογώση, τον Ζακ Στεφάνου και τον Μύρωνα Στρατή.
- Ο Γιώργος Αλκαίος (1971- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και αμέσως έφυγε με τους γονείς του για την Βοστόνη, όπου έζησε μέχρι τα τρία του χρόνια και μετά επέστρεψε με τον πατέρα του στην Ελλάδα. Σπούδασε υποκριτική χορό και μουσική και η πρώτη του επαφή με τον καλλιτεχνικό χώρο έγινε το 1989 όταν πέρασε από ακρόαση και επιλέχθηκε από 1500 υποψήφιους για να λάβει μέρος στην εκπομπή "Έλα στο φως" της ΕΤ 2. Ακολούθησε η συμμετοχή του ως ηθοποιός - τραγουδιστής στο χορό της αρχαίας τραγωδίας Αντιγόνη που ανέβηκε στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου με πρωταγωνίστρια την Αλίκη Βουγιουκλάκη, τον Πέτρο Φυσσούν, τον Ηλία Λογοθέτη και σε σκηνοθεσία Μίνου Βολανάκη. Ασχολήθηκε επίσης με το μπάσκετ, το καράτε, το Shotogan όπου έχει καφέ ζώνη, και το ποδόσφαιρο όπου έπαιξε στα τσικό του Παναθηναϊκού, με προπονητή τον Μίμη Δομάζο, παρόλο που ο ίδιος είναι Ολυμπιακός. Το μεγάλο βήμα του στον χώρο του τραγουδιού έγινε με την συμμετοχή του στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης τον Σεπτέμβριο του 1991 με το τραγούδι "Δεν με θέλεις τολμηρό" σε στίχους Γ. Ιωαννίδη και μουσική Α. Κιζιριάν, όπου κέρδισε το πρώτο βραβείο ερμηνείας. Το 1992 κυκλοφόρησε ο πρώτος του δίσκος "Με λίγο τρακ" σε στίχους της Εύης Δρούτσα, συνδυάζοντας δυτικούς και ανατολίτικους μουσικούς δρόμους. Παράλληλα έγραφε τραγούδια και για άλλους τραγουδιστές, όπως για τον Νότη Σφακιανάκη, την Αλέξια, την Ελένη Πέτα και τους Λ. Πανταζή, Κ. Στανίση, και Σ. Αρβανίτη. Γνωστοί δίσκοι του: Αχ κοίτα με, Δεν πειράζει, Άνευ λόγου, Εκτός εαυτού, Εν ψυχρώ, Ήχοι ζωής, Συρματόπλεγμα και Προ των πυλών, Οξυγόνο σε στίχους των Εύης Δρούτσα, Ναταλίας Γερμανού, Νίκης Σπυροπούλου, Γιώργου Σαξατέ και δικούς του. Το 2010 με το τραγούδι Όπα σε μουσική δική του και στίχους Γιάννη Αντωνίου εκπροσώπησε την Ελλάδα στον διαγωνισμό της Eurovision, όπου κατατάχτηκε 8ος. Η Τουρκική ποδοσφαιρική ομάδα Γαλατά Σεράι, διάλεξε το τραγούδι Συρματόπλεγμα για ύμνο της και το διασκεύασε στα Τουρκικά και Ισπανικά.
- Ο Κωνσταντίνος Βήτα (1971- ) γεννήθηκε στη Μελβούρνη της Αυστραλίας και μεγάλωσε στην Αθήνα. Παρακολούθησε μαθήματα κλασσικής κιθάρας και αρμονία, ενώ σπούδασε ζωγραφική και ιστορία τέχνης στην Μελβούρνη. Στην Αθήνα τελείωσε γραφικές τέχνες και εργάστηκε ως γραφίστας και δημοσιογράφος σε περιοδικά. Το 1992, μαζί με τον Μιχάλη Δέλτα και τον Αντώνη Πι ίδρυσαν το συγκρότημα Στέρεο Νόβα, που μετά από πέντε χρόνια διαλύθηκε, αλλά τα μέλη του συνέχισαν ως ανεξάρτητοι μουσικοί, συνθέτες και παραγωγοί. Ο Κωνσταντίνος Βήτα έγραψε μουσική για το θέατρο, το χορό και τον κινηματογράφο και συμμετείχε σε εικαστικά, με προσωπικές εκθέσεις. Γνωστοί δίσκοι του: Ένα παιχνίδι 1998, Σούπερ Στέλλα 1999, Steamboat Bill Jr. 1999, Το παιδί 2000, ΜΕΤΑ- 2001, Για σένα με αγάπη 2002, Transformations 2003, Άγρια χλόη 2004, ΚΟΜΑ 2005, 2 2006, Άργος 2007, Ένωση 2009.
- Ο Νίκος Γρηγοριάδης (1959- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και άρχισε να παίζει κιθάρα στα δεκατέσσερά του αυτοδίδακτος και αργότερα σπούδασε ανώτερα θεωρητικά στο Ελληνικό Ωδείο. Εργάστηκε ως μουσικός σε νυχτερινά κέντρα και ως καθηγητής μουσικής στη μέση εκπαίδευση. Κυκλοφόρησε τρία προσωπικά άλμπουμ " Στη μοναξιά του φάρου'' 1998, ''Αλφάδι" 2000 και Είναι εδώ 2009 και ένα οργανικό, "Faros", του οποίου πολλές συνθέσεις συμπεριελήφθησαν σε σημαντικές συλλογές οργανικής μουσικής του εξωτερικού. Βασική ερμηνεύτρια των τραγουδιών του είναι η Κατερίνα Κυρμιζή.
- Ο Δημήτρης Κανελλόπουλος (1975- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του συγκροτήματος Ντομένικα. Εξέδωσαν τους δίσκους: 1999 Άχρηστα ρολόγια, 2002 Μέσα στη βουή του δρόμου, 2004 Ιστορίες για μικρούς και μεγάλους.
- Ο Παύλος Παυλίδης (1964- ) γεννήθηκε στη Βέροια από γονείς μετανάστες στη Γερμανία. Σημαντικό μέρος της ζωής του το πέρασε στο εξωτερικό με κύριους σταθμούς το Παρίσι και τη Γενεύη. Στην Ελλάδα αρχίζει να δραστηριοποιείται, σαν κιθαρίστας με το γκρουπ Μωρά στη Φωτιά την περίοδο 1986 - 1988. Η μετέπειτα πορεία του με το συγκρότημα Ξύλινα Σπαθιά κράτησε μέχρι το 2003, με μεγαλύτερες επιτυχίες τα τραγούδια:"Ο Βασιλιάς της σκόνης", Κοιτάζω τα σπίτια, Βροχοποιός, "Αδρεναλίνη" και "Λιωμένο Παγωτό", με συχνή αναφορά στη μάστιγα των ναρκωτικών. Συνέχισε με μια νέα ομάδα B-movies με έναν μελαγχολικό, ταξιδιάρικο ήχο στο δίσκο «Αφού λοιπόν ξεχάστηκα» που κυκλοφόρησε το 2004, σε μια προσπάθεια να παραμερίσει την ένταση και το έντονο ρυθμικό στοιχείο με τραγούδια όπως «Ο κηπουρός», «Η σπασμένη πολυθρόνα», «Αφού λοιπόν ξεχάστηκα» και «Μόχα». Ο δίσκος «Άλλη μια μέρα» που κυκλοφόρησε το 2006 έχει τη σφραγίδα του ήχου ροκ, με τραγούδια όπως «Όσο μικραίνω», «Θεριστές», «Άλλη μια μέρα», «Κοραλλένιος Βυθός» και «Super star».
δ. Σκληρό ροκ (επίδραση Παύλου Σιδηρόπουλου)
- Ο Γιάννης Αγγελάκας (1959- ) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και έγινε γνωστός ως τραγουδιστής του συγκροτήματος Τρύπες, από το 1984 μέχρι το 2000 που διαλύθηκαν. Τα επόμενα 4 χρόνια, έκανε τον ηθοποιό στην ταινία του Νίκου Νικολαΐδη "Ο χαμένος τα παίρνει όλα" στην οποία έγραψε τη μουσική. Παράλληλα δούλευε την ιδέα μιας ορχήστρας που θα έπαιζε μουσική, η οποία θα υπενθύμιζε συγχρόνως το βαθύ, ξεχασμένο παρελθόν της και το πρόσφατο μέλλον της. Προέκυψε μια συνεργασία με τον τσελίστα Νίκο Βελιώτη, το πρώτο αποτέλεσμα της οποίας κυκλοφόρησε με τον τίτλο "Ανάσες των Λύκων". Αργότερα συνεργάστηκε με το συγκρότημα Επισκέπτες και κυκλοφόρησε η πρώτη τους δουλειά με τίτλο "Γιάννης Αγγελάκας και οι Επισκέπτες - Από δω και πάνω". Η δεύτερη συνεργασία του με τον Νίκο Βελιώτη, είναι μια πιο εξωστρεφής δουλειά που απαιτεί την συμμετοχή του ακροατή στα, ίσως δύσβατα μονοπάτια της. Ταινίες: Ο Χαμένος τα Παίρνει Όλα, Χώμα και Νερό. Δίσκοι: 87 Πάρτι στον 13ο όροφο, 94 Κράτα το σόου μαϊμού, 96 Κεφάλι γεμάτο χρυσάφι, 99 Μέσα στη νύχτα των άλλων, 2000 Βραχνός προφήτης, 2003 Ο χαμένος τα παίρνει όλα, 2005 Από δω και πάνω, 2007 Πότε θα φτάσουμε εδώ.
- Οι Άγαμοι Θύται (Ιεροκλής Μιχαηλίδης, Δημήτρης Σταρόβας, Στάθης Παχίδης, Θοδωρής Αθερίδης, Ρούλα Μανισάνου) έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση το 1990 στη μουσική σκηνή "Υψηλόν Βολτάζ" στην οδό Κ. Μελενίκου 45 στη Θεσσαλονίκη. Ανάδοχος του μουσικοθεατρικού θιάσου ήταν ο ηθοποιός Ιεροκλής Μιχαηλίδης, σκηνοθέτης και συγγραφέας των παραστάσεων. Στην πρώτη παράσταση το 1990 πήραν επίσης μέρος οι τραγουδιστές Μανώλης Χατζημανώλης και Αλμπένα. Από το 1991 έως το 1998 βασικός συνεργάτης, ως ηθοποιός και κειμενογράφος, ήταν ο Θοδωρής Αθερίδης για πέντε θεατρικές περιόδους. Βασικοί συνεργάτες για δύο θεατρικές περιόδους υπήρξαν οι ηθοποιοί Αννέζα Παπαδοπούλου, Κατερίνα Γιαμαλή, Γιώργος Κορμανός, Γιώργος Συμεωνίδης, ο κουκλοπαίχτης Γιάννης Προεστάκης και ως κειμενογράφος, η Δήμητρα Ματσούκα και ο Άκης Σακελαρίου. Οι τραγουδιστές: Μελίνα Κανά, Χαρά Πετρίδου, Μάρθα Ζιώγα, Βασίλης Γκατζούλης και ο Φραντζίσκο Μπρίτο ως κουκλοπαίχτης. Το 1993 μετά από 350 παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη και έπειτα από πρόταση του Γιώργου Νταλάρα, έπαιξαν από κοινού στην Αθήνα στο θέατρο Αττικόν, και το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου σε 10 πόλεις της Ελλάδας. Από το 2003 έως το 2005, βασικοί συνεργάτες ήταν το κωμικό ντουέτο από την Ιταλία Λουκετίνο (Luccetino), οι ηθοποιοί Ταξιάρχης Χάνος και ως τραγουδιστής και συνεργάτης στα κείμενα, Γιώργος Κορμανός, Γιώργος Συμεωνίδης, Χρύσανθος Καγιάς και ο κουκλοπαίχτης Νίκος Τόμπρος. Από το 2004 έως το 2005 συμμετείχαν οι νέοι τραγουδιστές Κατερίνα Φωτεινάκη, Στράτος Αχλάτης, Μαρία Περτσελάκη, Στάσα Καρτσινεβάκη, Πηνελόπη Καζανά. Από το 1992 έως το 1998 μόνιμη στέγη των Αγάμων Θυτών υπήρξε ο Μύλος στη Θεσσαλονίκη και από το 2003 το Πρίνσιπαλ. Στην Αθήνα εμφανίστηκαν στο Μετρό, στο Ζουμ, στο Γυάλινο Μουσικό θέατρο και από το 2003 στο Ζυγό. Δίσκοι: Agamoi Thitai, Το μέγα το μυστήριο της ζωής (Δέκα σκηνικά τραγούδια). Γνωστά τραγούδια: Τα λαχανικά, Θέλω πολλές, Με λένε Γιόσα, Το μέγα το μυστήριο της ζωής, Μαύρο ρούχο.
- Το συγκρότημα Ενδελέχεια (Δημήτρης Μητσοτάκης Δημήτρης Λεοντόπουλος Αντώνης Δημητρίου Αντρέας Βαϊτούδης Γιώργος Κουλούρης Παναγιώτης Κατσιμάνης, ενεργό στην περίοδο 1987-2009, ξεκίνησε την πορεία του στις αρχές της δεκαετίας του '80, όταν οι δύο ιδρυτές του, μαθητές γυμνασίου τότε, άρχισαν πρόβες στην ταράτσα του σπιτιού του Λεοντόπουλου, στην Καλλιθέα. Αργότερα πέρασαν από αυτό το σχήμα διάφοροι φίλοι από την γειτονιά. Από το '87 μέχρι το '90 σημειώθηκε σιωπή λόγω στρατού. Κατά την περίοδο '90-'91 συναντήθηκαν εκ νέου οι: Μητσοτάκης, Κουλούρης, Κινατίδης, Λεοντόπουλος και Αντώνης Δημητρίου και το γκρουπ ονομάστηκε "Ενδελέχεια" από μία κασέτα με άσχετα μεταξύ τους τραγούδια. Μεγάλη δημοτικότητα γνώρισαν από το 1997 και μετά. Γνωστοί δίσκοι τους: Ενδελέχεια, 1994, Είναι εδώ ότι είναι και πιο πέρα, 1996, Βουτιά από ψηλά, 1997, Χάρτινες σαΐτες, 1999, Πρώτες διαδρομές, 1999, Καθρέφτης, 2000, Στα σύνορα της μέρας, 2001, Μια πεταλούδα που ξεφεύγει, 2003, Μέσα μου κρύβονται άλλοι, 2005, Σ' ένα μεγάλο αύριο, 2008. Στον δίσκο "Σ' ένα μεγάλο αύριο" συνεργάστηκαν οι Λ.Μαχαιρίτσας, Μ.Φριντζήλα, Σ.Δρογώσης, Ναμπίλ αλ Σάεγ, Φ. Σιώτα, Γ.Μακρή.
- Το συγκρότημα Ημισκούμπρια (Δημ.Μεντζέλος, Μιθριδάτης, Πρύτανης, ενεργό από το 1992) έχει όνομα που δεν υπάρχει σε κανένα λεξικό. Χαρακτηρίζει τους ανθρώπους που μπορούν να ελίσσονται στις δύσκολες ώρες, σαν το "σκουμπρί". Το 1996 κυκλοφόρησε ο πρώτος τους δίσκος με τίτλο: "30 χρόνια επιτυχίες" με επιτυχίες όπως "Το Βουκολικό", "Μοναχός" και "Τσόντα". Το 1997 κυκλοφόρησε “Ο δίσκος που διαφημίζεται" με τραγούδια όπως "Στη Ντισκοτέκ" με την Ελπίδα, "Ο κύρης του σπιτιού" και το "Je suis Bossu" με τη συμμετοχή του Φοίβου Δεληβοριά. Το 1998, στο άλμπουμ "Στενές επαφές με τρεις τύπους" ξεχώρισαν τα κομμάτια: "Μεθ' στο Βολάν", "Δημόσιο Forevah", "Χορεύοντας με το λίπος", και "Μαγική Τσατσάρα". Το 1999, η 4η δισκογραφική τους δουλειά με τίτλο: "Ημισκούμπρια 2030" περιλαμβάνει τις επιτυχίες : "Πυρετός το Σαββατόβραδο" με τη συμμετοχή της Μαρίας Λουίζας Βασιλοπούλου, "Νωρίς" με τη συμμετοχή του Λουκιανού Κηλαηδόνη, "Σταχτοραπερόνι" με τη Δήμητρα Γαλάνη, "Η Πεντάμορφη κι ο Αστέρας" με τον Γιάννη Σαββιδάκη και την "Ένοχη Συνείδηση" με τον Τάσο Μπουγά. Συνέχισαν με τους δίσκους: 2001 Τη Λόλα απ' τη φωτιά, 2004 Γυναικολογίες, 2006 Απλή μέθοδος των τριών, 2007 Decade 96-06.
- Το συγκρότημα Υπόγεια Ρεύματα (Γρ.Κλιούμης, Κ.Κοντοβάς, Γ.Κυριακός, Δ.Αργύρης, ενεργό από το 1992, με αρκετές ανανεώσεις των μελών τους, από τα οποία μόνο ο Γρ.Κλιούμης υπήρχε στο σχήμα το 2006, ενώ προστέθηκε ο Κώστας Παρίσσης) ιδρύθηκε από μια παρέα συμμαθητών απο την Καλλιθέα. Ηχογράφησαν τον πρώτο τους δίσκο το 1994: «Ο μάγος κοιτάζει την πόλη» με το τραγούδι «Μ’ αρέσει να μη λεω πολλά». Επόμενοι δίσκοι τους: «Παραλογές», 1995, «Live Θέατρο Βράχων», 1996, «Τσαλακωμένες μέρες», 1998, «Εικόνες στα σύννεφα», 1999, «Μικρά που 'ναι τα όνειρα», 2002, «Νέα μέρα», 2007, «Τους έχω βαρεθεί», (2009) (συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο) και «20 (1)», (2014). Συνεργάστηκαν με τον Γιώργο Νταλάρα, Διονύση Σαββόπουλο, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Θάνο Μικρούτσικο, Γιάννη Κούτρα. Η συναυλιακή δράση του σχήματος βοήθησε στη ζύμωση των μελών του και είχε σαν αποτέλεσμα την αποκρυστάλλωση του ήχου τους σε ένα μείγμα ροκ διαθέσεων με λυρικές και εσωστρεφείς εκλάμψεις και με κύριο όχημα την ποιητική στιχουργική τους, στην οποία ανέκαθεν έδιναν ιδιαίτερη βαρύτητα.
ε. Εμπορικό ελαφρολαϊκό
- Ο Βασίλης Κελαϊδής (1963- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και απέκτησε δημοτικότητα χάρη στη συνεργασία του με γνωστούς ερμηνευτές του εμπορικού τραγουδιού, όπως οι Άντζελα Δημητρίου (93 Φταίει ο έρωτας), Βασίλης Καρράς (94 Χρέωσέ το σε μένα), Άννα Βίσση (2000 Κραυγή), Γιάννης Πλούταρχος (2000 Υπήρχαν όρκοι), Νότης Σφακιανάκης (2002 Ας μιλήσουν τα τραγούδια), Γιώργος Τσαλίκης (2002 Για σένα ξενυχτάω), Ελένη Παπαρίζου (2004 Προτεραιότητα), Γιώργος Γιαννιάς (2006 Σε πρώτο πρόσωπο), Γιώργος Μαζωνάκης (2008 Παλιόπαιδο θα γίνω).
- Ο Γιώργος Μουκίδης (1962- ) ζει στην Αθήνα από το 1990. Έγραψε τα περισσότερα τραγούδια του δίσκου «Καινούργια μέρα» (1996) που ερμηνεύτηκαν από τη Σοφ. Αρβανίτη. Επίσης μετείχε στους «πλατινένιους» δίσκους του Νότη Σφακιανάκη: με 7 τραγούδια στον δίσκο «Νοτιοανατολικά του Κόσμου» 1994, με 5 τραγούδια στον «5ο βήμα» 1996 και με 8 τραγούδια στον διπλό δίσκο "Οι νότες είναι εφτάψυχες" 1998 (που έγινε πλατινένιος από τη 2η εβδομάδα της κυκλοφορίας του). Αλλά και ο δίσκος του Δημ. Μητροπάνου «Του έρωτα και της φυγής» (1998) περιλαμβάνει 4 τραγούδια του Μουκίδη, με ιδιαιτέρως αξιοσημείωτα τα «Ξεχάστηκα» και «Απόψε θά’θελα». Τα τραγούδια τού ατομικού δίσκου του «`Ετσι αγαπάμε εμείς» (1997) τα ερμήνευσε ο ίδιος. Άλλοι δίσκοι του: 2003 Μαζί σου, 2006 Ένα, 2007 Τρέξε και 2007 Το μυστικό με την Π.Ζήνα, 2008 Άργησες με την Ελ.Παπαϊωάννου, 2009 Δεν συμβιβάζομαι με τον Χρ.Χολίδη και 2009 Ένα όνειρο ζω με την Θέλξη.
- Ο Στέλιος Ρόκκος (1965- ) γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καλλιόπη της Λήμνου. Ξεκίνησε να τραγουδά και να παίζει κιθάρα επαγγελματικά το 1984 στη Λήμνο και από το 1988 εκτός Λήμνου, με rock εμφάνιση, μακριά μαλλιά, σκουλαρίκια, αλλά και αιχμηρό στίχο και rock μουσική. Από τότε κυκλοφόρησε πάνω από 12 άλμπουμ, με εμπορική επιτυχία. Το μεγαλύτερο μέρος των τραγουδιών που έχει ερμηνεύσει είναι σε δικούς του στίχους και μουσική, που συνδυάζει το άγριο με το τρυφερό, το απροσάρμοστο και το απόμακρο με το προσιτό. Συνεργάστηκε με πολλά ονόματα του ελληνικού τραγουδιού, όπως οι Τόλης Βοσκόπουλος, Γιάννης Πάριος, Πασχάλης Τερζής, Βασίλης Καρράς, Αντώνης Ρέμος, Γιώργος Μαργαρίτης, Σάκης Ρουβάς, Νατάσα Θεοδωρίδου, Γιάννης Βαρδής, Νίκος Κουρκούλης, Σοφία Αρβανίτη, Πέγκυ Ζήνα, Νίκος Νομικός, Σταμάτης Γονίδης, Θέμης Αδαμαντίδης, Μάκης Χριστοδουλόπουλος, Βλάσσης Μπονάτσος, Λιζέττα Νικολάου, Γιάννης Κότσιρας. Από το 2008 εμφανίζεται μαζί με το γιο του Δημήτρη Ρόκκο στην κιθάρα. Γνωστοί δίσκοι του: 95 Σαν αγρίμι, 96 Χαίρετε, 97 Στο μάτι του κυκλώνα, 98 Εν βρασμώ ψυχής, 99 Όνειρα, 2000 Άγγελοι είμαστε, 2002 Κάποιο βράδυ, 2003 Δε θέλω άλλο παραμύθι, 2004 Δικά μου πράγματα, 2005 Κάτι δυνατό, 2006 Η ιστορία μιας αγάπης, 2006 Ταξίδια φιλιά, 2008 Πάνω απ' τον κόσμο.
- Ο Παναγιώτης Στεργίου (1962- ) γεννήθηκε στην Πρέβεζα αλλά μεγάλωσε στην Γερμανία (1963-1977).Από το 1977 ζει στην Αθήνα ως επαγγελματίας μουσικός (συνθέτης, μπουζούκι). Εμφανίστηκε στην δισκογραφία το 1990 με το τραγούδι της Πίτσας Παπαδοπούλου ''Δυο φορές το ίδιο λάθος''.Έγινε γνωστός με το αριστοτεχνικό παίξιμο του,το ξεχωριστό ύφος του και τις μελωδίες του. Γνωστά τραγούδια του: 92 Μια αφιέρωση καρδιάς Νυχτώνει Πασχ.Τερζής Σμ.Μαραγκουδάκη, 92 Σελίδα ζωής Χρ.Μαραγκόζη Σμ.Μαραγκουδάκη, 94 Τα χρυσά σουξέ Θα κάνω ότι μου αρέσει Π.Παπαδοπούλου Ανδρ.Σπυρόπουλος, 97 Ο έρωτας με έρωτα περνάει Σ.Σπυράκος Φώντ.Θεοδώρου, 2000 Χτες σήμερα αύριο Τι θα λες Π.Τερζής Φώντ.Θεοδώρου, 2003 Εκατό φορές Εκατό φορές Αντζ.Σαμίου Σμ.Μαραγουδάκη, 2006 Πώς αλλάζει ο καιρός Ποιος είσαι εσύ Κ.Γαρμπή Γιά.Λιόντος.
- Ο Βαγγέλης Κορακάκης (1961- ), από τους τελευταίους χρονολογικά εκπρόσωπους του λαϊκού τραγουδιού, γεννήθηκε στην Καισαριανή και άρχισε να παίζει μπουζούκι σε ηλικία 9 χρονών, αποτελώντας κλασσική περίπτωση αυτοδίδακτου καλλιτέχνη. Σε ηλικία 18 χρονών, και ενώ είχε συμμετάσχει σε διάφορα σχολικά συγκροτήματα στην Καισαριανή, εργάστηκε για πρώτη φορά επαγγελματικά στην μουσική παράσταση του Χουρμούζη "Ο Λεπρέντης", σε μουσική Δήμου Μούτση. Η πρώτη δισκογραφική δουλειά του εμφανίστηκε το 1985 με τίτλο Σε στρατόπεδα και πλοία, με ερμηνευτή τον Κώστα Αντωνόπουλο. Το 1988 εκδόθηκε ο δίσκος Οι Άρχοντες με ερμηνευτική συμμετοχή του Γιώργου Τζώρτζη. Το 1992 κυκλοφόρησαν οι Μπουζουξήδες με Πυξίδες, το 1993 το Λαύριο, το 1995 Πικρό Φιλί με τον Γεράσιμο Ανδρεάτο και το 1996 Εκεί που σβήνει ο άνεμος. Το 1998 συνέθεσε 7 από τα 15 τραγούδια στο δίσκο του Δημήτρη Μητροπάνου Του έρωτα της φυγής, ενώ στις αρχές του 2002, κυκλοφόρησε ο δίσκος Κρύπτη και Μικρός Απρίλης με τέσσερα τραγούδια του, για τη Μαρία Ρουσσέα. Το 2004 έγραψε τη μουσική και τους στίχους στα τραγούδια του δίσκου Απ’ την αγάπη γυρίζω μόνος με ερμηνευτή τον Γεράσιμο Ανδρεάτο. Το Δεκέμβρη του 2004 συνεργάστηκε με τη Γιώτα Νέγκα στην οποία έδωσε 10 τραγούδια στον δίσκο Το Βέλος. Το 2005 κυκλοφόρησε ο δίσκος Γλυκοχαράματα, με τον Γιάννη Ντουνιά. Έχει επίσης συνεργαστεί με τον Αντώνη Καλογιάννη (1993), την Κατερίνα Κούκα (1998), την Αφεντούλα Ραζέλη (2000), την Κατερίνα Κούκα, την Ελένη Τσαλιγοπούλου και την Ρένα Στάμου.
Στις δεκαετίες του 2000 και 2010 τα μουσικά είδη της προηγούμενης περιόδου (μελωδικό, ελαφρολαϊκό, λαϊκό, ποπ, ροκ) αναμίχτηκαν με τρόπο που είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός μικτού εμπορικού είδους, που φαίνεται πως κυριαρχεί καθολικά, με επικρατέστερη απόχρωση την ποπ και την ροκ.
- Ο Φοίβος (1971- , πραγματικό όνομα Ευάγγελος-Φοίβος Τασσόπουλος) θεωρείται ο πιο εμπορικός Έλληνας μουσικός της γενιάς του, έχοντας πουλήσει πάνω από 4.000.000 αντίτυπα δίσκων. 18 δίσκοι του έχουν γίνει χρυσοί, 19 πλατινένιοι, 11 δύο φορές πλατινένιοι, 2 τέσσερις φορές πλατινένιοι και το «Υποφέρω» έξι φορές πλατινένιο. Ξεκίνησε στο μουσικό γκρουπ του σχολείου του παίζοντας κρουστά και στη συνέχεια σπούδασε παράλληλα νομική και μουσική, επηρεασμένος από τα είδη ροκ, punk και heavy metal. Το 1992 κυκλοφόρησε το album της Βίκυς Χαρίτου «Στυλ» χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Το 1993 κυκλοφόρησε το άλμπουμ της Καίτης Γαρμπή «Ως τον παράδεισο» με 4 τραγούδια δικά του («Ως τον παράδεισο», «Ναι υπάρχω εγώ», «Ακούω την καρδούλα σου» και «Η αγάπη μας»). Την ίδια εποχή άρχισε να γράφει τραγούδια για πολλούς καλλιτέχνες όπως για τον Λευτέρη Πανταζή, τον Γιώργο Γερολυμάτο, τον Γιώργο Δασκουλίδη, την Άντζελα Δημητρίου, τον Δημήτρη Κόκοτα, τον Διονύση Σχοινά, τον Πασχάλη Τερζή, την Ελένη Δήμου, τον Άγγελο Διονυσίου, την Έφη Σαρρή, την Πωλίνα. Ξεχωρίζουν πολλά τραγούδια όπως: «Κάποιο Καλοκαίρι», «Ποτέ δεν με κατάλαβες», «Τι τρελά μου ζητάς» , «Διαδόσεις», «Ζήσαμε», «Άστατος», «Το έτερον σου ήμισυ», «Άφησε με μόνο», «Το φεγγάρι στην ταράτσα». Το 1995 κυκλοφόρησε ο δίσκος της Καίτης Γαρμπή «Ατόφιο Χρυσάφι», που περιείχε τα τραγούδια του Φοίβου «Ατόφιο χρυσάφι», «Σε πολιορκία (πες – πες)», «Κόλαση» και «Ο ήλιος που έγινε βροχή». Έκτοτε άρχισε ένα αλλεπάλληλο κύμα επιτυχιών με ρεκόρ πωλήσεων, με κορύφωση στα χρόνια 1994 – 2005, όταν η κοινωνική επιρροή που άσκησε η μουσική του διαμόρφωσε την λαϊκή μουσική κουλτούρα της εποχής. Γνωστοί δίσκοι του: "Πες αυτό που θέλεις" 1994 (Άντζελα Δημητρίου), "Αρχίζω Πόλεμο" 1996 (Καίτη Γαρμπή), "Αντώνης Ρέμος" (Αντώνης Ρέμος), "Μονάχα την ψυχή σου" (Θάνος Καλλίρης), "Για όλες τις φορές" 1997 (Μαντώ), "Ευαισθησίες" 1997 (Καίτη Γαρμπή), "Τηλεφώνησέ μου¨ 1998 (Βασίλης Καρράς), "Μη μας αγαπάς" (Άντζελα Δημητρίου), "Αχαριστία" 1997 (Δημήτρης Κόκοτας), "Τύψεις" 1997 (Γιάννης Πάριος), "Δέκα Εντολές" 1997 (Δέσποινα Βανδή), "100%" 1998 (Άντζελα Δημητρίου), "Σπάνια" (Δέσποινα Βανδή), "Φαινόμενο" (Βασίλης Καρράς), "Εξάρτηση" 1999 (Γιώργος Λεμπέσης), "Επιστρέφω" 1999 (Βασίλης Καρράς), "Προφητείες" 1999 (Δέσποινα Βανδή), "Το Κάτι" 2000 (Καίτη Γαρμπή), "Μου Ταιριάζεις" 2000 (Διονύσης Σχοινάς), "Υποφέρω" 2000 (Δέσποινα Βανδή), "Η Αγάπη Βλάπτει Σοβαρά Την Υγεία" 2001 (Γιώργος Λεμπέσης), "Big Brother Project" 2001 (Phoebus), "Γεια" 2001 (Δέσποινα Βανδή), "Κοίτα με + Beat" 2002 (Γιώργος Μαζωνάκης), "Όλα Καλά" 2002 (Σάκης Ρουβάς), "Άντε Γεια" (Δέσποινα Βανδή), "Η Σωστή Απάντηση" 2002 (Τόλης Βοσκόπουλος), "Στο Κόκκινο" 2003 (Έλλη Κοκκίνου), "Σάββατο" 2003 (Γιώργος Μαζωνάκης), "Είχε Το Χρώμα Του Ουρανού" 2004 (Θάνος Πετρέλης), "Come Along Now" 2004 (Φοίβος Feat. Δέσποινα Βανδή), "Στην Αυλή Του Παραδείσου" 2004 (Δέσποινα Βανδή), "Θυμίζεις Κάτι Από Ελλάδα" 2005 (Θάνος Πετρέλης), "Sex" 2005 (Έλλη Κοκκίνου). Από το 2006 ο Φοίβος εγκαινίασε νέες συνεργασίες με τραγουδιστές όπως ο Πάνος Καλλίδης, ο Νίνο, ο Ιωακείμ Φωκάς, η Στέλλα Καλλή, ο Tus, ο Άκης Δείξιμος, η Ελένη Χατζίδου, η Ελισάβετ Σπανού, ενώ επανέλαβε συνεργασίες με τους τραγουδιστές Γιάννη Πάριο, Διονύση Σχοινά, Δέσποινα Βανδή, Έλλη Κοκκίνου και Βασίλη Καρρά.
- Ο Μιχάλης Χατζηγιάννης (1979- ) γεννήθηκε στη Λευκωσία με καταγωγή από την Κερύνεια. Απόφοιτος της Μουσικής Ακαδημίας Λονδίνου (Royal College of London), με πτυχίο πιάνου, κιθάρας και ανώτατων θεωρητικών μαθημάτων, κυκλοφόρησε στην Κύπρο τρεις πλατινένιους δίσκους: «Σενάριο» (1995), «Ο Μιχάλης Χατζηγιάννης τραγουδά Δώρο Γεωργιάδη» (1997), «Επαφή» (1998). Το 1998 εκπροσώπησε την Κύπρο στο Διαγωνισμό Τραγουδιού της Eurovision, με το τραγούδι «Γέννεσις». Στην Αθήνα γνωρίστηκε με τον συνθέτη Γιώργο Χατζηνάσιο και επιλέχθηκε να τραγουδήσει στο άλμπουμ «Άγγιγμα Ψυχής» της ομώνυμης τηλεοπτικής σειράς (1998). Το 2000 κυκλοφόρησε τον πρώτο προσωπικό του δίσκο «Παράξενη γιορτή». Ακολούθησαν το «Κρυφό φιλί» 2002, «Ακατάλληλη σκηνή» 2004, «Φίλοι και Εχθροί» 2006, «Μαζί χωριστά» 2007. Το 2008 κυκλοφόρησε το 7ο άλμπουμ του με τον συμβολικό τίτλο "Εφτά" και το 2009 «Μια στιγμή». Παράλληλα "παιζόταν" στους ελληνικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, άλλα και σε πολλές χώρες του εξωτερικού, το πρώτο δείγμα του αγγλόφωνου δίσκου με τίτλο "More than beautiful". Έκλεισε την δεκαετία 2000-10 έχοντας κάνει πωλήσεις πάνω από 3.500.000 αντίτυπα. Το 2010 κυκλοφόρησε ο 9ος προσωπικός του δίσκος με τίτλο "Το καλύτερο ψέμα" και τον Δεκέμβριο το άλμπουμ "Θάρρος ή αλήθεια". Το 2012 συμμετείχε στην μουσικοθεατρική παράσταση "Ο καλός, ο κακός και ο άσχημος" στην "Ακτή Πειραιώς" μαζί με τους Γιάννη Ζουγανέλη και Σάκη Μπουλά. Το 2013 κυκλοφόρησε ο δίσκος "Η αγάπη δυναμώνει" στον οποίο πειραματίστηκε σε νέους μουσικούς δρόμους.
- Ο Γιώργος Θεοφάνους (1968- ) Κύπριος και αυτός, γεννήθηκε στη Λάρνακα. Σπούδασε κιθάρα, πιάνο και αρμονία στο Εθνικό Ωδείο της Κύπρου και συνέχισε στην Ελλάδα και τις ΗΠΑ, όπου διηύθυνε για κάποιο διάστημα ορχήστρα τζαζ. Συνεργάστηκε με πολλούς καλλιτέχνες όπως η Ευρυδίκη, η Μαντώ, ο Αντώνης Ρέμος, η Μαρινέλλα, ο Χρήστος Δάντης, η Ελένη Δήμου, η Άντζελα Δημητρίου, η Νατάσα Θεοδωρίδου, η Χάρις Αλεξίου, η Καίτη Γαρμπή, ο Γιάννης Πάριος, ο Γιάννης Σαββιδάκης, ο Σάκης Ρουβάς, η Πέγκυ Ζήνα, ο Βασίλης Καρράς, ο Πασχάλης Τερζής, καθώς και με τους One, που ίδρυσε ο ίδιος. Το 1990 τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερης ενορχήστρωσης στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης για το τραγούδι «Ψηλά τα χέρια». Είναι παντρεμένος με την Βίλλυ και έχει τέσσερα παιδιά. Έχει στο ενεργητικό του πολλούς χρυσούς και πλατινένιους δίσκους ("Αισθήσεις" με τη Μαντώ, "Καρδιά μου, μην ανησυχείς" και "Μια αναπνοή" με τον Αντώνη Ρέμο, "Στα υπόγεια είναι η θέα" και "Ο δικός μου ο δρόμος" με τον Πασχάλη Τερζή, "Τόση αγάπη πώς να χαθεί" με τη Νατάσα Θεοδωρίδου, "Νόημα" με την Πέγκυ Ζήνα, "Κάνε στην άκρη" με την Άντζελα Δημητρίου, "Έχω τόσα να σου πω" με τους One). Το 2002 εκπροσώπησε την Κύπρο στη Eurovision με το τραγούδι «Gimme», που ερμήνευσαν οι One, το οποίο κατέλαβε την 6η θέση. Μερικά από τα δημοφιλέστερα τραγούδια του είναι τα: «Αισθήσεις», «Ρούχο δανεικό» (με την Μαντώ), «Έλα να με τελειώσεις», «Κι έκρυψα το πρόσωπό μου», «Μια αναπνοή» (με τον Αντώνη Ρέμο), «Παλιόκαιρος», «Ο δικός μου ο δρόμος», «Έχω μια αγάπη», «Δε θέλω τέτοιους φίλους» (με τον Πασχάλη Τερζή), «Το κύμα» (με τη Χάρις Αλεξίου), «Δεν έχει σίδερα η καρδιά σου» (με τον Σάκη Ρουβά), «Κάνε στην άκρη» (με την Άντζελα Δημητρίου), «Φεγγάρι», «Έλα που φοβάμαι», «Κόκκινη γραμμή», «Δίπλα σε σένα» (με τη Νατάσα Θεοδωρίδου), «Ένα τραγούδι ακόμα» (με τον Χρήστο Δάντη), «Τίποτα δε γίνεται τυχαία», «Σήμερον που σ' αντίκρισα» και «Οι ήρωες» (με τη Μαρινέλλα), «Δώρο Θεού», «Απονομή δικαιοσύνης» (με την Καίτη Γαρμπή), «Το μόνο που θυμάμαι», «Πυξίδα», «Τέρμα», «Εμένα, ξέχασε με» (με την Ευρυδίκη). Τον Νοέμβριο του 2008 κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα, με τίτλο "Αιώνιος δείπνος". Το 2015, κυκλοφόρησε στην Κύπρο το άλμπουμ Χοές, με αφορμή τη συμπλήρωση 60 χρόνων (1955 - 2015) από την έναρξη του Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ (1955 - 1959), που περιλαμβάνει μελοποιημένα ποιήματα της ποιήτριας και πρώην Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου Κλαίρης Αγγελίδου. Συμμετείχαν η Μαρινέλλα, ο Κώστας Μακεδόνας, ο Δήμος Αναστασιάδης.
- Ο Δημήτρης Κοντόπουλος (1971- ) γεννήθηκε στην Αθήνα. Από το 2000 ασχολείται επαγγελματικά με τη μουσική στην Ελλάδα και έχει συνεργαστεί ως συνθέτης και παραγωγός με καλλιτέχνες όπως ο Αντώνης Ρέμος, ο Σάκης Ρουβάς, η Άννα Βίσση, η Καίτη Γαρμπή, η Δέσποινα Βανδή, η Έλενα Παπαρίζου, η Πέγκυ Ζήνα , η Έλλη Κοκκίνου, ο Μιχάλης Χατζηγιάννης, η Ηρώ, η Αλέκα Κανελλίδου. Εκτός Ελλάδας είναι γνωστός για τις συμμετοχές του στη Eurovision και για τις συνεργασίες του με σημαντικούς καλλιτέχνες της Ρώσικης μουσικής σκηνής. Έγραψε μουσική στις ταινίες του γνωστού Έλληνα σκηνοθέτη Νίκου Περάκη «Η Λίζα και όλοι οι άλλοι» με το τραγούδι του «Μείνε μαζί μου απόψε» ερμηνευμένο από την Ειρήνη Μερκούρη και "Λούφα και παραλλαγή σειρήνες στο Αιγαίο" με το τραγούδι «Πάνω στη τρέλα μου». Στις αρχές του 2006 έγραψε το τραγούδι «Μια αγκαλιά» ερμηνευμένο από πολλούς νέους Έλληνες καλλιτέχνες. Το 2007 το τραγούδι του «Όλα γύρω σου γυρίζουν» ερμηνευμένο από τον Σάκη Ρουβά κέρδισε το βραβείο Αρίων ως το «καλύτερο ποπ τραγούδι της χρονιάς». Το τραγούδι του “Εσένα μόνο” ερμηνεύτηκε από την Καίτη Γαρμπή. Το 2008 κυκλοφόρησε το τραγούδι του "Και σε θέλω". Το 2009 κυκλοφόρησε πάλι με τον Σάκη Ρουβά το τραγούδι "Σπάσε τον χρόνο". Το 2010 κυκλοφόρησε με τον Σάκη Ρουβά το τραγούδι "Παράφορα" και "Είναι στιγμές" με τον Αντώνη Ρέμο. Το 2008 επέστρεψε στον διαγωνισμό της Eurovision με τον Κώστα Μαρτάκη και το ποπ-κομμάτι "Always and Forever" που ήρθε δεύτερο στην Ελληνική επιλογή. Το 2008 έκανε παραγωγή του τραγουδιού "Shady Lady" της Ani Lorak για την ουκρανική συμμετοχή στη Eurovision, που ήρθε δεύτερο στο τελικό του διαγωνισμού. Το 2009 το τραγούδι του "This Is Our Night" ερμηνευμένο από τον Σάκη Ρουβά εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Eurovision 2009, και κατέληξε στην έβδομη θέση του τελικού. To 2013 επανήλθε στην Eurovision γράφοντας το τραγούδι της συμμετοχής του Αζερμπαϊτζάν Hold me που ερμήνευσε ο Farid Mammadov και πήρε την 2η θέση στον τελικό του διαγωνισμού.
- Ο Βασίλης Δήμας (1980- ) γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στον Πειραιά. Σπούδασε στη Σχολή Εγχόρδων Οργάνων του Αττικού Ωδείου. Σε ηλικία των 19 ετών κυκλοφόρησε, το πρώτο τραγούδι «Πέρνα», ένα ζεϊμπέκικο με τον Στέλιο Ρόκκο. Παράλληλα σπούδασε στη Σχολή Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 2004 και δίδαξε ως καθηγητής Μαθηματικών στη μέση εκπαίδευση. Τραγούδια του ερμήνευσαν ο Νότης Σφακιανάκης, ο Σταμάτης Γονίδης, ο Νίκος Μακρόπουλος, ο Στέλιος Ρόκκος, ο Διονύσης Σχοινάς, η Καίτη Γαρμπή, ο Γιώργος Αλκαίος, η Λίτσα Γιαγκούση, ο Χρήστος Μενιδιάτης, ο Ανέστης Μάντας. Έχει στο ενεργητικό του ως δημιουργός, 12 πλατινένιους και διπλά πλατινένιους μουσικούς δίσκους, καθώς και 2 χρυσούς δίσκους.
- Ο Δημήτρης Κοργιαλάς (1971- ) γεννήθηκε στη Ναύπακτο και ζει στην Αθήνα από το 1983. Με τη μουσική άρχισε να ασχολείται στα 15 του, οπότε και δημιούργησε το πρώτο του συγκρότημα, τους Media Vox και έπαιζαν new wave. Επαγγελματικά με τη μουσική άρχισε να ασχολείται έπειτα από την γνωριμία του με το Νίκο Ζιώγαλα. Ως μουσικός electro pop συνεργάστηκε με γνωστούς ερμηνευτές, όπως ο Νίκος Ζιώγαλας, η Ευρυδίκη, η Άννα Βίσση και ο Σάκης Ρουβάς. Το 1998 εξέδωσε τον πρώτο δίσκο "Προς τα Έξω". Το Δεκέμβριο του 2000 με την ιδιότητα του τραγουδιστή και του συνθέτη κυκλοφόρησε τη δεύτερη δισκογραφική του δουλειά, με τίτλο Πέτα ψυχή μου. Το 2003 κυκλοφόρησε το δίσκο "Ασ' τα δύσκολα σε μένα" όπου έκανε επιτυχία ως ντουέτο με την Ευρυδίκη. Το 2005 για πρώτη φορά ανέλαβε εξολοκλήρου την μουσική για την δισκογραφική δουλειά της Ευρυδίκης με τίτλο Στο ίδιο βαγόνι, ενώ έδωσε κι ένα τραγούδι στο album του Σάκη Ρουβά Σ' έχω ερωτευθεί. Τον Ιανουάριο του 2008 κυκλοφόρησε το άλμπουμ Τα κουτιά είναι κουφά. To 2007 συνόδευσε την Ευρυδίκη στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision και έπαιξε μουσική στο τραγούδι της Κύπρου, το Comme ci Comme ca, που έμεινε εκτός τελικού.
- Ο Κυριάκος Παπαδόπουλος (1971- ) γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Ξεκίνησε μαθήματα μουσικής - πιάνου από την ηλικία των 9 και συνέχισε με μαθήματα μουσικής κινηματογράφου και σύνθεσης. Το 1988 ξεκίνησε να δουλεύει ως μουσικός. Από το 1995 άρχισε να ασχολείται επαγγελματικά με τη μουσική ως συνθέτης, μουσικός και παραγωγός. Το 1995 εκδόθηκε το πρώτο του τραγούδι «Στάσου» τραγουδισμένο από τον Σταμάτη Γονίδη. Συνέχισε με πολλές με καλλιτέχνες όπως: Σταμάτης Γονίδης, Νίκος Κουρκούλης, Πασχάλης Τερζής, Γιάννης Πλούταρχος, Νατάσα Θεοδωρίδου, Αντώνης Ρέμος, Άννα Βίσση, Γιάννης Βαρδής, Πέγκυ Ζήνα, Νίκος Βέρτης, Γιώργος Μαργαρίτης, Γιώργος Νταλάρας, Δημήτρης Μπάσης, Κατερίνα Στανίση, Άντζελα Δημητρίου και Γιάννης Κότσιρας.
- Ο Γιώργος Σαμπάνης (1983- ), γνωστός πρωταθλητής του στίβου στα 100μ με 14 χρυσά Πανελλήνια μετάλλια, ασχολήθηκε από τα παιδικά του χρόνια με την μουσική και σπούδασε κιθάρα. Ως συνθέτης είχε επιτυχία με το «Φιλί Της Ζωής» που έγραψε για την Έλενα Παπαρίζου. Η συνεργασία αυτή συνεχίστηκε με τα τραγούδια «Η Καρδιά Σου Πέτρα» και «Πυροτεχνήματα» από το δίσκο «Βρίσκω Τον Λόγο Να Ζω». Ακολούθησε το πρώτο του άλμπουμ «Χαράματα» με δικές του συνθέσεις σε στίχους Γιάννη Δόξα, Γιώργου Σταυρόπουλου και Αναστασίας Ξυγκάκη. Μετά το «Σ Αφήνω Στον Επόμενο» και το «Χαράματα» ακολούθησε ο δίσκος Το Πάθος είναι αφορμή (2009).
- Ο Αλέξης Σέρκος (1974- , πραγματικό όνομα Μπούρης) γεννήθηκε στο Γαλάτσι της Αθήνας. Επηρεάστηκε από το ροκ συγκρότημα Bon Jovi και το 1990 έφτιαξε το πρώτο του συγκρότημα με το όνομα «Γκουέρνικα», όπου τραγουδούσε και έγραφε τα τραγούδια. Μέτα από δύο χρόνια αποφάσισε να συνεχίσει μόνος του. Συνεργάστηκε με τα Αστέρια Γλυφάδας, το Stork και για αρκετά χρόνια βρισκόταν στο Romeo. Ως τραγουδιστής συμμετείχε δισκογραφικά το 1998 σε μια ροκ όπερα με τίτλο “Ζευς” που κυκλοφόρησε ο Μίμης Πλέσσας. Οι επιρροές του ξεκινούν από την heavy metal, το hard rock, την ποπ, φτάνουν στους Μίμη Πλέσσα, Απόστολο Καλδάρα, Κουγιουμτζή, Ζαμπέτα, Χατζηνάσιο και καταλήγουν στους Φοίβο, Καρβέλα, Θεοφάνους. Το 2002 κυκλοφόρησε το τραγούδι “Η κλήση σας προωθείται” σε στίχους και μουσική δική του. Άλλοι δίσκοι του: 2006 Κρυμμένα μυστικά και 2008 Ό,τι γεννιέται στην ψυχή, με τον Γιάννη Πλούταρχο και 2008 Χρόνο μου ζήτησες, με τον Π.Ραφαηλίδη.
- Το συγκρότημα Κίτρινα Ποδήλατα δημιουργήθηκε το 2000 από τους αδελφούς Γιώργο και Αλέξανδρο Παντελιά. Ο Γιώργος Παντελιάς (1973- ) σπούδασε μαθηματικά στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο και έκανε μουσικές σπουδές επί 11 χρόνια στην κλασσική κιθάρα στα ωδεία Περιστερίου – Χαϊδαρίου, καθώς 7 χρόνια μαθήματα φωνητικής, ορθοφωνίας, μονωδίας στο κλασσικό τραγούδι στα ωδεία Χαϊδαρίου και Μοσχάτου. Ο Αλέξανδρος Παντελιάς (1979- ) σπούδασε Ηλεκτρονικά Υπολογιστικά Συστήματα στο Τ.Ε.Ι. Πειραιά και 12 χρόνια κλασσική κιθάρα στο ωδείο Χαϊδαρίου και στο εθνικό ωδείο. Έχουν στο ενεργητικό τους πέντε προσωπικούς δίσκους: Κίτρινα Ποδήλατα (2000), Να σε δω να γελάς (2001) με συμμετοχή Γ.Ανδρεάτου, Ο. Περίδη, Τα λόγια είναι δρόμοι (2003) με συμμετοχή της Γλυκερίας, Μη φεύγεις / 504 km βόρεια της Αθήνας (2004) με συμμετοχή της Τ. Τσανακλίδου και Χρόνος (2006). Συνεργάστηκαν επίσης με τους Λαυρέντη Μαχαιρίτσα , Δέσποινα Ολυμπίου, ενώ επί σκηνής έχουν συμπράξει με τους Διονύση Τσακνή, Φίλιππο Πλιάτσικα, Βασίλη Καζούλη, Νίκο Ζιώγαλα, Δημήτρη Σταρόβα, Όναρ.
- Το συγκρότημα Σταβέντο (Μιχάλης Κουϊνέλης 79-) όνομα που σημαίνει υπήνεμα (όρμος ή λιμένας που δεν προσβάλλεται από τον άνεμο) εξέδωσε τους δίσκους: 2005 Το πιο γλυκό μεθύσι, 2006 Γρίφος, 2008 Σήμερα το γιορτάζω, 2009 Restarted, 2010 Μια φορά κι ένα καιρό. Συνεργάστηκε με καλλιτέχνες όπως ο Κώστας Τουρνάς και η Νατάσα Θεοδωρίδου.
- Ο Σόλων Αποστολάκης συνεργάστηκε με γνωστούς ερμηνευτές της εποχής του σε δίσκους με υψηλή εμπορικότητα, όπως 98 Ίδια μάτια άλλο βλέμμα (Ελένη Πέτα), 2001 Απλά τα πράγματα (Καίτη Γαρμπή), 2001 Έτσι Έτσι (Σταμάτης Γονίδης), 2001 Όλα αρχίζουν εδώ (Ελένη Πέτα), 2003 Άκου Άκου (Λίτσα Γιαγκούση), 2003 Ως την άκρη τ' ουρανού σου (Χάρις Αλεξίου), 2006 Θέλω να μάθω (Παν.Ραφαηλίδης).
- Ο Αλέξανδρος Βουραζέλης είναι γνωστός για τα τραγούδια: 2002 Η γυναίκα της ζωής σου Σ' αγαπώ Μ.Πιερίδη Νατ.Γερμανού, 2003 Άκου Απωθημένο Λ.Γιαγκούση Νατ.Γερμανού, 2003 Βάλε φαντασία Βάλε φαντασία Μ.Πιερίδη Βαγ.Κωνσταντινίδης, 2004 Άμπρα καντάμπρα Πες μου μια φορά Μ.Πιερίδη Κοσμάς, 2005 5' Άντε μην αργείς Γ.Γιαννιάς Κοσμάς, 2005 Σφαίρα στην καρδιά Συγνώμη που σ' αγάπησα Μ.Πιερίδη Ν.Σαρρής, 2009 Το φωνάζω Γ.Πλούταρχος.
- Ο Βασίλης Γαβριηλίδης συνεργάστηκε με τους Πάνο Κίαμο, Δημ.Χρυσοχοΐδη, Γιάννη Πλούταρχο, Χρύσπα.
- Ο Χριστόφορος Γερμενής συνεργάστηκε με τους Νότη Σφακιανάκη, Γλυκερία, Νίνο Ξυπολιτά, Θάνο Πετρέλη, Πέγκυ Ζήνα, Γιάννη Κότσιρα, Δημήτρη Μπάση, Γιάννη Πλούταρχο.
- Ο Γιώργος Καφετζόπουλος (Αθήνα 1967- ) έγραψε τραγούδια για τους Νατάσα Θεοδωρίδου, Γιώργο Γιαννιά, Γιάννη Πλούταρχο, Πασχάλη Τερζή, Ηλία Φιλίππου, Χρήστο Χολίδη.
- Ο Κώστας Μηλιωτάκης (1969- ) έγραψε τραγούδια που ερμήνευσαν οι Άντζυ Σαμίου, Γιώργος Τσαλίκης, Αγγελική Ηλιάδη, Ηλίας Βρεττός
- Ο Τάσος Παναγής (Σέρρες 1977- ) έγραψε τραγούδια που ερμήνευσαν οι Νατάσα Θεοδωρίδου, Ανδρέας Στάμος, Νίκος Κουρκούλης, Έλλη Κοκκίνου.
- Ο Κωνσταντίνος Παντζής (Αθήνα 1977- ) έγραψε τραγούδια που ερμήνευσαν οι Αντώνης Ρέμος, Έλλη Κοκκίνου, Πέγκυ Ζήνα, Γιώργος Λεμπέσης, Ελεονόρα Παπαϊωάννου, Πέτρος Ίμβριος, Αποστολία Ζώη, Καλομοίρα, Χρήστος Δάντης. Το 2008 εκπροσώπησε την Ελλάδα στον διαγωνισμό της Eurovision με το τραγούδι My secret combination ερμηνευμένο από την Καλομοίρα, που κατατάχτηκε στην 3η θέση.
- Ο Πήγασος (Αντώνης Παπαβομβολάκης, 1972- ) συνεργάστηκε με τους Σάκη Ρουβά, Χρύσπα, Καίτη Γαρμπή, Μαντώ.
- Ο Χριστόδουλος Σιγανός (Μόντρεαλ 1975- ) συνεργάστηκε με τους Γιώργο Χρήστου, Αθηνά Ρούτση, Χρύσπα, Πάνο Κίαμο, Φανή Δρακοπούλου, Χρήστο Χολίδη.
- Ο Νίκος Τερζής (Πειραιάς 1969- ) συνεργάστηκε με τους Σάκη Ρουβά, Καίτη Γαρμπή, Ρίτα Σακελλαρίου, Γιάννη Πλούταρχο, Αποστολία Ζώη, Κώστα Καραφώτη. Το 2001 εκπροσώπησε την Ελλάδα στον διαγωνισμό της Eurovision με το τραγούδι Die For You ερμηνευμένο από τους Antique – Ελ.Παπαρίζου, που κατέλαβε την 3η θέση. Το 2004 εκπροσώπησε και πάλι την Ελλάδα στον διαγωνισμό της Eurovision με το τραγούδι Shake it ερμηνευμένο από τον Σάκη Ρουβά, που κατατάχτηκε επίσης στην 3η θέση.
- Ο Μιχάλης Τουρατζίδης συνεργάστηκε με τους Γιώργο Μαζωνάκη, Νατάσα Θεοδωρίδου, Χρύσπα, Χρήστο Χολίδη, Φανή Δρακοπούλου.
- Ο Μάριος Ψιμόπουλος (1971- ) έγραψε τραγούδια που ερμήνευσαν οι Αποστολία Ζώη, Μαριάντα Πιερίδη, Ειρήνη Μερκούρη, Γιώργος Γιαννιάς, Σάκης Ρουβάς, Χρύσπα.
- Ο Πάνος Καπίρης έγραψε τραγούδια που ερμήνευσαν οι Κατερίνα Στανίση, Χρύσπα, Νίκος Μακρόπουλος, Νίκος Οικονομόπουλος, Μαριάντα Πιερίδη, Θάνος Πετρέλης.
Ο ελληνικός κινηματογράφος άρχισε σταδιακά να αλλάζει ύφος και περιεχόμενο, που διαφοροποιήθηκαν από αυτό των προηγούμενων δεκαετιών, καθώς δόθηκε μεγαλύτερη βαρύτητα στην ευθύγραμμη αφήγηση και εγκαταλείφτηκε ο αποστασιοποιημένος αφηγηματικός τρόπος του παρελθόντος.
- Την αρχή στην αλλαγή πραγματοποίησε ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης, με την ταινία Από την άκρη της πόλης (1998) και συνέχισε με τον αλληγορικό Δεκαπενταύγουστο (2001).
- Ο Παντελής Βούλγαρης πραγματοποίησε το ντεμπούτο του με Το προξενιό της Άννας (1972), μία τολμηρή ταινία, που καυτηριάζει αλληγορικά την ελληνική δικτατορία της επταετίας 1967-1974, ενώ κέρδισε και τρία βραβεία στο φεστιβάλ του Βερολίνου. Άλλες σημαντικές ταινίες του θεωρούνται το "Happy day"(1976), ο "Ελευθέριος Βενιζέλος", τα "Πέτρινα Χρόνια", οι "Ήσυχες μέρες του Αυγούστου", "Η φανέλα με το 9" και το "Όλα είναι δρόμος". Οι φιλόδοξες Νύφες δείχνουν με συγκινητικό τρόπο το οδοιπορικό και το ταξίδι της μετανάστευσης των " νυφών της φωτογραφίας". Ταυτόχρονα, η ταινία αποτελεί την πιο ακριβή ελληνική παραγωγή, στην οποία συμμετείχε και ο διάσημος Αμερικανός σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορσέζε, ως παραγωγός. Αν και ήταν υποψήφια για το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, τελικά απορρίφθηκε, διότι περιείχε αρκετούς διαλόγους στην αγγλική γλώσσα (που απαγορεύεται από τον κανονισμό). Η τελευταία του ταινία μέχρι τώρα είναι η Μικρά Αγγλία (2013), ένα ενδιαφέρον δράμα εποχής.
- Η Τώνια Μαρκετάκη (Αθήνα, 1942-1994), μετά την Μαρία Πλυτά, ήταν, μέχρι τα χρόνια της, η μοναδική γυναίκα σκηνοθέτις που κατάφερε να διακριθεί στον ελληνικό κινηματογράφο. Έδωσε ενδιαφέρουσες ταινίες, όπως ο Ιωάννης ο βίαιος (1973, με τους Μανόλη Λογιάδη και Μίκα Φλόρα) και οι Κρυστάλλινες νύχτες (1992 με την Τάνια Τρύπη). Ξεχωρίζει Η τιμή της αγάπης (1984, με την Τούλα Σταθοπούλου), ωραία μεταφορά της νουβέλας του Κωνσταντίνου Θεοτόκη (Η Τιμή και το Χρήμα) και το Λεμονόδασος (1978) του Κοσμά Πολίτη με τον Γ.Ζαβραδινό.
- Ο Δήμος Αβδελιώτης έδωσε την ταινία Η εαρινή σύναξις των αγροφυλάκων (1999), που κέρδισε πολλά βραβεία και διαγωνίστηκε στο Βερολίνο. Είχε προηγηθεί Το δέντρο που πληγώναμε (1986).
- Από τις πρωτοποριακές τάσεις του ελληνικού κινηματογράφου, με σκηνοθέτες όπως ο Σταύρος Τορνές, Θανάσης Ρεντζής και Αντουανέτα Αγγελίδη, προήλθε ο Βασίλης Μαζωμένος με την πρώτη του ταινία το 1995 Μέρες Οργής. Η καταξίωση του ήρθε με την τρίτη του ταινία το Χρήμα - μια μυθολογία του σκότους (1998). Στη συνέχεια ανέπτυξε πιο προσιτή αφηγηματική γλώσσα με κορύφωμα την 10η ημέρα.
- Ο Γιάννης Οικονομίδης έπλασε ένα ιδιόμορφο, ιδιαίτερο κινηματογραφικό κόσμο, αρκετά ανθρωποκεντρικό, κάνοντας βουτιά στα βάθη της νεοελληνικής πραγματικότητας και στη σύγχρονη εφιαλτική ρουτίνα της αστικής καθημερινότητας. Η πρώτη του ταινία, το Σπιρτόκουτο (όπως και Η ψυχή στο στόμα, η επόμενη ταινία του) περιείχε αρκετή λεκτική βία, σκιαγραφώντας με ρεαλισμό, τόσο το κλίμα της εποχής, όσο και τους χαρακτήρες της ταινίας. Με τις δύο επόμενες ταινίες του, το Μαχαιροβγάλτη και Το μικρό ψάρι, ανάπτυξε ένα δικό του προσωπικό ύφος.
- Ο Σταύρος Τσιώλης είναι ο μόνος νεότερος σκηνοθέτης που δημιούργησε απολαυστικές κωμωδίες σε μία εξαιρετικά καθοδική περίοδο για την ελληνική κωμωδία, που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, κυρίως χάρη στο ξεκαρδιστικό Ας περιμένουν οι γυναίκες.
- Ο Πάνος Κούτρας εντυπωσίασε τόσο με την αντισυμβατική κινηματογράφησή του, όσο και με την δυναμικότητα, την ακρίβεια και την αλήθεια των κοινωνικών σχολίων που αναδύονται από τις ταινίες του. Η Στρέλλα περιγράφει με τόλμη, διεισδυτικότητα, ευαισθησία και απόλυτη ειλικρίνεια τη ζωή των τρανσέξουαλ, σχολιάζοντας την προκατάληψη που επικρατεί εναντίον των μειονοτήτων (χαρακτηριστικό παράδειγμα η επιλογή του σκηνοθέτη να βάλει για πρωταγωνιστή στην ταινία του έναν πρώην κατάδικο). Το έργο του Ξενία είναι μια ταινία δρόμου με επίκαιρα κοινωνικά σχόλια και αισιόδοξο τέλος.
- Ο Γιώργος Λάνθιμος δημιούργησε ιδιαίτερο κινηματογραφικό ύφος και κέρδισε πολλά βραβεία. Ο Κυνόδοντας έκανε αίσθηση στο ελληνικό κοινό και βραβεύτηκε στις Κάννες. Με αυτή την ταινία ξεκίνησε ένα νέο κινηματογραφικό ρεύμα, το λεγόμενο Weird wave. Oι Άλπεις, παρόλο που εμφανίζουν ορισμένα προβλήματα κινηματογραφικής μανιέρας, παρουσιάζουν ενδιαφέρον και κέρδισαν το βραβείο σεναρίου στη Βενετία. Το έργο του Ο αστακός (2015) έγινε η πρώτη ταινία που συμμετείχε στο κύριο τμήμα του φεστιβάλ των Καννών μετά από 17 χρόνια και κέρδισε το Βραβείο της κριτικής επιτροπής.
- Η ταινία Miss Violence του νέου σκηνοθέτη Αλέξανδρου Αβρανά κέρδισε πολλά βραβεία στο εξωτερικό με αποκορύφωμα την Αργυρή Άρκτο στο φεστιβάλ Βενετίας. Είχε προηγηθεί η ταινία Without (2008).
- Η Αθηνά-Ραχήλ Τσαγκάρη έδειξε επίσης στο εξωτερικό το φρέσκο πρόσωπο του μοντέρνου, αναγεννημένου ελληνικού κινηματογράφου, πιστή στα πρότυπα των ταινιών του Weird Wave, με την ταινία Attenberg.
Από το 1980 καθιερώθηκε στην Ελλάδα το επαγγελματικό ποδόσφαιρο, στο οποίο οι ομάδες λειτουργούν ως ανώνυμες εταιρίες (ΠΑΕ), των οποίων τη διοίκηση, κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, αναλαμβάνουν επιχειρηματίες, στα πλαίσια προβολής ή εδραίωσης της επιχειρησιακής δραστηριότητάς τους, με την συνδρομή παλιών ποδοσφαιριστών σε τεχνικά θέματα. Στο ξεκίνημα του θεσμού δύο γνωστοί και φίλοι επιχειρηματίες, ο Σταύρος Νταϊφάς και ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, μετά από συνεννόηση μεταξύ τους, ανέλαβαν τη διοίκηση των ΠΑΕ Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός αντίστοιχα, με στόχο να συμβάλλουν στην βελτίωση της ποιότητας του ελληνικού ποδοσφαίρου, ενώ στα επόμενα χρόνια αρκετοί άλλοι γνωστοί επιχειρηματίες αναμίχθηκαν στα διοικητικά διαφόρων ΠΑΕ, με λιγότερη ή περισσότερη επιτυχία. Από τα χαρακτηριστικά που εμφάνισε το ποδόσφαιρο κατά την επαγγελματική περίοδο μπορούν να επισημανθούν τα εξής:
(1) Με την αναβάθμιση του ΠΑΟΚ, μετά την ομάδα που παρουσίασε στη δεκαετία του 1970, και την εξασθένιση των έξι μεσαίας δυναμικότητας περίπου ισάξιων σωματείων που υπήρχαν στις δεκαετίες 1950 και 1960 (Πανιώνιος, Απόλλων Αθηνών, Εθνικός Πειραιώς, Άρης, Ηρακλής, Απόλλων Καλαμαριάς), δημιουργήθηκε μια τετράδα μεγάλων ομάδων (ΟΣΦΠ, ΠΑΟ, ΑΕΚ και ΠΑΟΚ) που διεκδικούν κάθε χρόνο το πρωτάθλημα, ουσιαστικά χωρίς άλλο ανταγωνιστή, με εντυπωσιακή εξαίρεση την ΑΕ Λάρισας, που εξέπληξε ευχάριστα με την κατάκτηση του πρωταθλήματος το 1988.
(2) Η συμμετοχή στις διεθνείς διοργανώσεις της FIFA (ιδιαίτερα στο Πρωτάθλημα Πρωταθλητριών – Champions League) έγινε καθοριστικός παράγοντας της δυναμικότητας των ΠΑΕ, καθώς οι μετέχουσες ομάδες εισπράττουν, ως αμοιβή συμμετοχής, μέχρι 25 εκατομ. ευρώ και αποκτούν σημαντικό οικονομικό πλεονέκτημα, που τους επιτρέπει να έχουν υπεροχή και στη σύνθεση της ομάδας με ποιοτικότερες μεταγραφές. Κατάλληλη αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων αυτών, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου τα διαθέσιμα κεφάλαια και οι εισπράξεις από άλλους πόρους, δεν είναι ιδιαίτερα υψηλά, μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία σωματείων με σταθερή υπεροχή, όπως ο Ολυμπιακός τα 20 τελευταία χρόνια.
(3) Μετά την απελευθέρωση της ποδοσφαιρικής αγοράς για τις χώρες της ΕΕ το 2000, το επαγγελματικό ποδόσφαιρο διεθνοποιήθηκε, σε βαθμό που δημιούργησε εθνοτικές ανισορροπίες στη σύνθεση των ομάδων, οι οποίες σε πρώτη εντύπωση μπορεί να παραξενεύουν, μολονότι είναι συμβατές με την γενικότερα ακολουθούμενη πολιτική της πολυφυλετικότητας. Στον Ολυμπιακό, για παράδειγμα, ενώ το 1999 στη βασική σύνθεση υπήρχαν 9 Έλληνες και δύο ξένοι (Τζόρτζεβιτς, Ίβιτς), το 2016 η αναλογία ήταν ακριβώς αντίστροφη (9 ξένοι και 2 Έλληνες – Σιόβας και Φορτούνης). Αυτό δημιουργεί προϋποθέσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε συγκρότηση ομάδων αποτελούμενων από επαγγελματίες διεθνείς «λεγεωνάριους» που περιφέρονται από ομάδα σε ομάδα, χωρίς κάποια ιδιαίτερη σύνδεση με καμία, χαλαρώνοντας την ανάπτυξη και σταθεροποίηση της απαιτούμενης «χημείας» ανάμεσα στην ομάδα και τους οπαδούς της.
(4) Η πολιτική που ακολούθησαν μέχρι σήμερα οι διοικήσεις των περισσότερων ΠΑΕ, τις οδήγησαν στη διαμόρφωση μιας φυσιογνωμίας που είναι προσανατολισμένη περισσότερο στην απόκτηση κερδών από την διακίνηση έμψυχου υλικού, και λιγότερο στην αγωνιστική βελτίωση και άνοδο. Στα πλαίσια της τακτικής αυτής Έλληνες και ξένοι ποδοσφαιριστές ελληνικών σωματείων προωθούνται σε ομάδες της Ευρώπης, αμέσως μόλις αποκτήσουν κάποια προβολή που καθιστά εφικτή τη συμφέρουσα μεταγραφή τους, μειώνοντας σημαντικά τη δυνατότητα των ελληνικών ομάδων να διαμορφώσουν ένα κορμό έμψυχου υλικού, με αντοχή στο χρόνο, επαρκή για μια ανανέωση που θα μπορούσε να γίνεται με εύλογη συχνότητα.
(5) Ως αποτέλεσμα των πρακτικών αυτών, οι ελληνικές ομάδες (σε επίπεδο σωματείων) δεν παρουσίασαν αισθητή βελτίωση σε σχέση με τις ευρωπαϊκές, όπως συνάγεται και μόνο αν σκεφτεί κανείς ότι για το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 1959 ο Ολυμπιακός ήλθε ισόπαλος με την Μίλαν (2-2) στο Φάληρο (ισοπαλία για την οποία οι φίλοι του Ολυμπιακού ήταν «εξοργισμένοι» με την ομάδα τους, από την οποία είχαν την αυτονόητη απαίτηση να νικήσει τους Ιταλούς) και έχασε 3-1 στο Μιλάνο, ενώ το 2015 έχασε (3-0 και 4-0) και στα δύο παιχνίδια για τον ίδιο θεσμό με την Μπάγερν Μονάχου (και όλοι θεώρησαν φυσιολογικές αυτές τις ήττες). Η πραγματική διαφορά φαίνεται επίσης στις κληρώσεις των αγώνων κάθε χρόνο, όταν η πρωταθλήτρια Ελλάδος κατατάσσεται στην 3η κατηγορία των 32 ομάδων που μετέχουν (με αξιολογική σειρά από 16 έως 24), που σημαίνει ότι στους αγώνες του ομίλου πρέπει, με υπέρβαση δυνάμεων, να αποκλείσει (μία από τις) δύο κατά τεκμήριο υπέρτερες ομάδες. Σε εποχές που οι διαγωνιζόμενες ομάδες ήταν 16 (το 1985 και το 1996) ο Παναθηναϊκός κατόρθωσε να φτάσει μέχρι την ημιτελική φάση (στους «4»), όπου αποκλείστηκε από ανώτερες ομάδες (την Λίβερπουλ και τον κακό του δαίμονα Άγιαξ), ενώ ο Ολυμπιακός το 1999 (με 16 και πάλι διαγωνιζόμενους) έφτασε στα προημιτελικά (στους «8»), αλλά απέτυχε να προχωρήσει στους «4», μετά από μια μοιραία ισοφάριση στα τελευταία λεπτά του αγώνα με την Γιουβέντους, στην οποία φαίνεται ότι είχε συμβολή και ο ακανόνιστος ισχυρός άνεμος που φυσούσε στο Ολυμπιακό Στάδιο, και η οποία έχει αφήσει έντονα μελανά ίχνη στη μνήμη των οπαδών της ομάδας.
(6) Σε αντίθεση με τα μεμονωμένα σωματεία η Εθνική Ομάδα είχε σημαντικές επιτυχίες μετέχοντας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994, με αποκορύφωμα την κατάκτηση του Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος το 2004 και την πρόκριση στους “16” στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014, ενώ ήταν παρούσα και σε όλες τις ενδιάμεσες διεθνείς διοργανώσεις, εκτός από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006.
(7) Από τα θλιβερότερα φαινόμενα που αμαύρωσαν το ποδόσφαιρο, ιδιαίτερα μετά το 1990, είναι η βία, που εκδηλώνεται με συμπλοκές κυρίως “οργανωμένων οπαδών” στα γήπεδα και τους γύρω χώρους, με εκτοξεύσεις αντικειμένων (όπως μπουκάλια, καθίσματα, δακρυγόνα, βαρελότα και φωτοβολίδες) στους αγωνιζόμενους και τους διαιτητές και με καταστροφές των εγκαταστάσεων. Η βασική αιτία του φαινομένου κατά ένα μέρος μπορεί να αποδοθεί στη δυσαρέσκεια των οπαδών, που αισθάνονται ότι η ομάδα τους αδικείται συστηματικά από τα αποτελέσματα των αγώνων και τη βαθμολογική κατάταξη, εξαιτίας και μίας γενικότερης καχυποψίας για τον τρόπο διεξαγωγής των αγώνων, που αφήνεται να εννοηθεί ότι σε πολλές περιπτώσεις είναι προσυμφωνημένοι υπέρ μιας κατά κανόνα κυρίαρχης ομάδας, με μεθοδεύσεις που βασίζονται στη δημιουργία κυκλωμάτων εξαρτημένων διαιτητών και δορυφορικών ομάδων. Αιτιάσεις αυτού του είδους έχουν φημολογηθεί διαχρονικά για ομάδες που κατά περιόδους εμφανίζονταν υπερισχύουσες στον βαθμολογικό πίνακα (κατά την άποψη των αντιπάλων τους χωρίς να το αξίζουν), όπως ο Ολυμπιακός του Ν.Γουλανδρή, ο Παναθηναϊκός του Γ.Βαρδινογιάνη, η ΑΕΚ του Δ.Μελισσανίδη και ο Ολυμπιακός των Σ.Κόκκαλη και Ε.Μαρινάκη. Ο βαθμός της υπερβολής που ενδεχομένως υπάρχει στις αντιλήψεις αυτές μπορεί να συνδέεται και με την ακραία μορφή, στην οποία τείνει να καταλήξει η φιλυποψία αυτού του είδους, κατά την οποία κάθε σφύριγμα διαιτητών σε αμφίρροπα παιχνίδια (και ιδιαίτερα σε δύσκολες φάσεις που δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχουν στα “ντέρμπι”) αμφισβητείται ως προϊδεασμένο, καθιστώντας ουσιαστικά αδύνατη τη διεξαγωγή των αγώνων. Η προώθηση ποδοσφαιριστών εξάλλου από τις μικρότερες στις μεγαλύτερες ομάδες, που είναι αναπόφευκτη διεθνής πρακτική για τη δημιουργία σωματείων υψηλής ανταγωνιστικότητας, συμβάλλει στην ανάδειξη των ίδιων των ποδοσφαιριστών. Ο βαθμός στον οποίο η σχέση, που δημιουργείται ανάμεσα στις διοικήσεις των ομάδων κατά τις μεταγραφές, μπορεί να καταστήσει την μικρότερη ομάδα υποχείρια της μεγάλης, είναι ένα θέμα που ενδέχεται και πάλι να ερμηνευτεί με κίνδυνο υπερβολής.
Για τους πρωταγωνιστές των αθλητικών χώρων μπορούν ανά 10ετία να σημειωθούν τα εξής:
ε. Το ποδόσφαιρο της δεκαετίας 1980
Η εξέλιξη του ποδοσφαίρου κατά την τέταρτη μεταπολεμική δεκαετία καθορίστηκε από τα 2 Παγκόσμια Πρωταθλήματα της FIFA (1982 και 1986) στα οποία διακρίθηκαν οι Ιταλία, Δυτική Γερμανία, Πολωνία, Γαλλία, Αργεντινή και Βέλγιο. Στον τομέα των εφαρμοζόμενων συστημάτων έγιναν πολλοί πειραματισμοί, καθώς το χρησιμοποιούμενο από την προηγούμενη 10ετία 4-3-3, αντικαταστάθηκε αρχικά από το 3-4-3, στο οποίο ο κόφτης του κέντρου υποχώρησε στην άμυνα σχηματίζοντας, μπροστά από τον λίμπερο, δίδυμο με τον στόπερ, ενώ οι δύο ακραίοι οπισθοφύλακες προωθήθηκαν (ως χαφ-μπακ) στο κέντρο, σχηματίζοντας τετράδα με τον κουβαλητή και τον τροφοδότη. Το 3-4-3 εξελίχθηκε σχεδόν αμέσως σε 3-5-2, όταν ένας από τους τρεις επιθετικούς υποχώρησε στο κέντρο σε ρόλο μεσοεπιθετικού, ενώ από τους υπόλοιπους δύο, ένας (“περιφερειακός”) είχε αποστολή την προετοιμασία των φάσεων και ο δεύτερος ήταν καθαρά κυνηγός κρούσεως (στράικερ, φουνταριστός). Το 3-5-2, ανάλογα με τις ανάγκες του αγώνα μπορεί να ερμηνευτεί και ως 5-3-2, καθώς οι χαφ-μπακ μπορούν να θεωρούνται αμυντικοί ή μέσοι. Η Ιταλία π.χ. στον τελικό του 1982 εφάρμοσε το 5-3-2, ενώ η Αργεντινή το 1986 χρησιμοποιούσε το 3-5-2. Προς το τέλος της 10ετίας εμφανίστηκε το 4-4-2, που ουσιαστικά αποτελεί νέα έκδοση του παλιότερου 4-2-4, με δύο κεντρικούς αμυντικούς (που δεν διαχωρίζονται πλέον σε λίμπερο και στόπερ) και δύο ακραίους μπακ, μπροστά από τους οποίους αγωνίζονται τέσσερις μέσοι (δύο εξτρέμ, ένας κόφτης και ένας συντονιστής – τροφοδότης), με τους δύο κυνηγούς σε ρόλους ανάλογους με το 3-5-2. Το 4-4-2, ως περισσότερο ισορροπημένο στην κάλυψη όλων των χώρων του γηπέδου (σε σύγκριση με το 3-5-2, που υστερεί στα άκρα, δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στον κεντρικό άξονα), κυριάρχησε και στην δεκαετία του 1990, εξελισσόμενο και σε άλλες μορφές, όπως 4-3-2-1 ή 4-2-3-1.
Στην Ελλάδα η 10ετία του 1980 ήταν από τις πλουσιότερες σε θέαμα, ποιότητα και αποτελέσματα, καθώς εκτός από τους 4 βασικούς πρωταγωνιστές (ΟΣΦΠ, ΠΑΟ, ΑΕΚ, ΠΑΟΚ) ισχυρότατες ομάδες είχαν και ο Άρης, ο Ηρακλής, ο ΟΦΗ και η Λάρισα (που κατέκτησε το πρωτάθλημα το 1988), ενώ παρόντες και αξιόμαχοι ήταν και οι Πανιώνιος, Εθνικός Πειραιώς και Απόλλων Αθηνών. Σε αντίθεση με τη 10ετία του 1970, στην οποία τα πρωταθλήματα ήταν ισομοιρασμένα (από τρία ΟΣΦΠ, ΠΑΟ, ΑΕΚ και ένα ο ΠΑΟΚ), στη 10ετία του 1980 ο Παναθηναϊκός πήρε 2 πρωταθλήματα (με ταυτόχρονη κατάκτηση και του κυπέλλου) και ο ΠΑΟΚ με την ΑΕΚ από ένα, ενώ ο Ολυμπιακός, μετά την αρχική υπεροχή του, που υλοποιήθηκε με την κατάκτηση 5 πρωταθλημάτων (από τα οποία ένα νταμπλ), από το 1987, όταν την προεδρία της ΠΑΕ ανέλαβε ο μετέπειτα διωχθείς επιχειρηματίας Γιώργος Κοσκωτάς, και στη συνέχεια ο Αργύρης Σαλιαρέλης, βυθίστηκε στη δίνη μιας οξύτατης διοικητικής κρίσης, που προκάλεσε οικονομικά και αγωνιστικά προβλήματα, από τα οποία, παρά την παρουσία αξιόλογων ποδοσφαιριστών (Ντέταρι, Φούνες, Κωφίδης, Τσαλουχίδης, Τσιαντάκης, Καραταΐδης, Χατζίδης, Προτάσοφ, Λιτόφτσενκο, Σάβιτσεφ, Καραπιάλης, Μπατίστα, Ίβιτς) η ομάδα χρειάστηκε 10 “πέτρινα” χρόνια για να ανακάμψει.
Μια ιδεατή 11άδα με τους βασικούς πρωταγωνιστές της 10ετίας στο σύστημα 4-4-2 θα μπορούσαν να αποτελέσουν οι εξής (δεν έπαιξαν ποτέ όλοι μαζί ως εθνική ομάδα, αλλά συνυπήρχαν αγωνιστικά): Νίκος Σαργκάνης (ΟΣΦΠ, ΠΑΟ) – Πέτρος Ξανθόπουλος (ΟΣΦΠ), Στέλιος Μανωλάς (ΑΕΚ), Πέτρος Μίχος (ΟΣΦΠ), Νίκος Βαμβακούλας (ΟΣΦΠ, ΠΑΟ) – Δημήτρης Σαραβάκος (ΠΑΟ), Ντίνος Κούης (Άρης), Τάσος Μητρόπουλος (ΟΣΦΠ), Βασίλης Χατζηπαναγής (Ηρακλής) – Νίκος Αναστόπουλος (ΟΣΦΠ), Θωμάς Μαύρος (Πανιώνιος, ΑΕΚ).
Μια δεύτερη πρακτικά ισάξια 11άδα θα μπορούσαν να αποτελέσουν οι εξής: Αντώνης Μήνου (ΠΑΟ, ΑΕΚ) - Νίκος Αλαβάντας (ΠΑΟΚ), Γιώργος Μητσιμπόνας (Λάρισα), Κώστας Μαυρίδης (ΠΑΟ), Νίκος Καρούλιας (ΠΑΟ) - Κώστας Αντωνίου (ΠΑΟ), Γιώργος Σκαρτάδος (ΠΑΟΚ), Βαγγέλης Κουσουλάκης (Ηρακλής, ΟΣΦΠ), Σάββας Κωφίδης (Ηρακλής, ΟΣΦΠ) - Κώστας Μπατσινίλας (Εθνικός, ΠΑΟ), Γιώργος Κωστίκος (ΠΑΟΚ).
Εξαιρετική φήμη είχαν και οι Σπύρος Λιβαθηνός (ΠΑΟ) ως αμυντικός μέσος, Λάκης Παπαϊωάννου (Ηρακλής) ως επιτελικός μέσος, και οι Χρήστος Δημόπουλος (ΠΑΟΚ, ΠΑΟ) και Γιάννης Σαμαράς (ΟΦΗ, ΠΑΟ) ως επιθετικοί. Από τους ξένους ποδοσφαιριστές διακρίθηκαν οι Χέλμουτ Κίρισιτς, Χουάν Όρε, Χουάν Ραμόν Ρότσα, Ντούρο Νικολάε, Τσου Λα Λιγγκ, Βέλιμιρ Ζάετς, Κλάους Νίλσεν (ΠΑΟ), Νίνο Λίμα (Πανιώνιος), Μάρτιν Νοβοσέλατς, Τόμας Άλστρομ, Βιθέντε Εσταβίλιο, Ρότζερ Άλμπερτσεν, Χέρμπερτ Νόιμαν, Χουάν Χιλμπέρτο Φούνες, Λάγιος Ντέταρι (ΟΣΦΠ), Ντούσαν Μπάγεβιτς, Χένρικ Νίλσεν, Μίροσλαβ Οκόνσκι (ΑΕΚ):
- Ο Νίκος Σαργκάνης (1954- ) μαζί με τους Νίκο Πεντζαρόπουλο και Τάκη Οικονομόπουλο θεωρούνται οι καλύτεροι Έλληνες τερματοφύλακες. Από τις 15 Οκτωβρίου 1980 που πρωτοεμφανίστηκε στη Δανία με την Εθνική (στην οποία συμπλήρωσε 58 συμμετοχές) θαυματούργησε πολλές φορές, με εκατοντάδες καταπληκτικές επεμβάσεις που του χάρισαν το παρατσούκλι «φάντομ». Με όλες τις ομάδες του δοξάστηκε, κατακτώντας 10 τίτλους. Με τον Ολυμπιακό (3 πρωτ., 1981, 1982, 1983, 1 κύπελλο 1981), με τον Παναθηναϊκό (2 πρωτ. 1986, 1990, 3 κύπελλα 1986, 1988, 1989. Είχε προηγηθεί το Κύπελλο με την Καστοριά και σε συνδυασμό με τον τελικό με τον Αθηναϊκό (1991), είναι ο μοναδικός που έχει κατακτήσει με τρεις διαφορετικές ομάδες τον θεσμό και τον έχει διεκδικήσει με τέσσερις διαφορετικές. Τα πέναλτι ήταν οι σπεσιαλιτέ του, τόσο να τα αποκρούει όσο και να σκοράρει. Στον τελικό του 1988 έπιασε δύο και έβαλε ένα με δική του εκτέλεση. Τελευταία μεγάλη εμφάνιση του ήταν στο «Ολντ Τράφορντ» το 1991, όταν με τον Αθηναϊκό κράτησε στο 0-0 την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, μέχρι το 2ο ημίχρονο της παράτασης.
- Ο Πέτρος Ξανθόπουλος (1959- ) ήταν μοναδικός στο να κρατάει τη μπάλα για να παγώνει το παιχνίδι σε κρίσιμες φάσεις του αγώνα. Η περιώνυμη ψυχραιμία, η αρχοντιά και η άνεση που είχε στις κινήσεις του, ιδίως με τη μπάλα στα πόδια, ήταν μια πολύτιμη ικανότητα που του χάρισε το παρατσούκλι «Άνετος» που του έδωσαν οι φίλαθλοι του Ολυμπιακού. Μπορούσε να κρατήσει το τόπι πάνω στη γραμμή και να μην το χάσει ακόμα και εάν είχε τρεις αντιπάλους γύρω του. Ξεκίνησε ως αμυντικός μέσος και στα πλάγια τον μετατόπισε ο Τόζα Βεσελίνοβιτς, για να κατακτήσει 5 πρωταθλήματα (1980, 1981, 1982, 1983, 1987), 1 Κύπελλο (1981) και 2 Σούπερ Καπ (1980, 1987). Μάλιστα τον τελευταίο τίτλο του Ολυμπιακού πριν τα «πέτρινα χρόνια» τον χάρισε εκείνος με δύο δικά του γκολ κόντρα στον ΟΦΗ (Σούπερ Καπ 1987). Με το εθνόσημο αγωνίστηκε σε 19 αγώνες και σκόραρε μία φορά.
- Ο Στέλιος Μανωλάς (1961- ) θεωρείται, δίπλα στον Κώστα Λινοξυλάκη, ο κορυφαίος κεντρικός αμυντικός όλων των εποχών. Στο γήπεδο έκανε τα πάντα. Έκοβε, έραβε, μάλωνε, μάτωνε. Για 19 χρόνια έπαιξε μόνο για την ΑΕΚ και ήταν ο απόλυτος ηγέτης της στην κατάκτηση 5 πρωταθλημάτων σε τρεις διαφορετικές εποχές για την ομάδα (1979, 1989, 1992, 1993, 1994). Επίσης την οδήγησε σε 3 Κύπελλα (1983, 1996, 1997), 2 Σούπερ Καπ (1989, 1996). Ξεκίνησε ως δεξιός μπακ και στη συνέχεια μετακόμισε (περί το 1983) στο κέντρο της άμυνας. Αγωνίστηκε εξίσου καλά ως στόπερ και ως λίμπερο, όπου τελικά εξελίχτηκε από τα μισά και μετά της καριέρας του. Ανίκητος στον αέρα, ήταν αρκετά εγκεφαλικός για αμυντικός και του άρεσε να προωθείται με τη μπάλα, πραγματοποιώντας εκπληκτικές επελάσεις. Το πολύ καλό κοντρόλ και τεχνική του τον βοήθησαν να φτιάχνει το παιχνίδι από πίσω και να σκοράρει. Με την Εθνική Ελλάδας έπαιξε 71 φορές (6 γκολ) και ταξίδεψε στις ΗΠΑ για το Μουντιάλ του1994.
- Ο Πέτρος Μίχος (1959- ) ξεκίνησε την επαγγελματική του σταδιοδρομία στην ομάδα της γενέτειράς του, τον Παναιτωλικό την περίοδο 1975-76. Το 1978 πήρε μεταγραφή για τον Ολυμπιακό, στον οποίο έκανε μεγάλη καριέρα επί 10 χρόνια, κατακτώντας πέντε πρωταθλήματα (1980, 1981, 1982, 1983 και 1987) και ένα Κύπελλο (1981) ενώ διετέλεσε και αρχηγός της ομάδας. Το 1988 πήρε μεταγραφή για τον Πανιώνιο και έπαιξε για άλλη μια φορά στον τελικό του Κυπέλλου το 1989. Το 1991 επέστρεψε στον Ολυμπιακό, αλλά τελικά την επόμενη χρονιά πήγε στον Ιωνικό Νικαίας και κατέληξε στον Παναιτωλικό, όπου έκλεισε την καριέρα του ως ποδοσφαιριστής το 1994. Στην Εθνική Ανδρών αγωνίστηκε 51 φορές και υπήρξε βασικό της στέλεχος ως το 1988. Διορατικός στο παιχνίδι του, συγκεντρωμένος και καθαρός στις επεμβάσεις του, με τεχνική κατάρτιση σε συνδυασμό με εξυπνάδα και δύναμη, καταξιώθηκε ως ένας από τους καλύτερους κεντρικούς αμυντικούς.
- Ο Νίκος Βαμβακούλας (Αθήνα 1957 - ) ξεχώριζε για το ενθουσιώδες παιχνίδι του, το ιδιαίτερο ταμπεραμέντο και τον εκρηκτικό χαρακτήρα του (λόγω του οποίου δεν απέφευγε τις ακρότητες), την πλούσια κώμη του και τις χαρακτηριστικές ατάκες, δείγμα του αυθορμητισμού του. Ξεκίνησε το ποδόσφαιρο απ' τον ερασιτεχνικό σύλλογο της Λαυρεωτικής, αγωνιζόμενος αρχικά ως επιθετικός και το καλοκαίρι του 1977 αποκτήθηκε από τον Ολυμπιακό. Έμεινε στην ομάδα του Πειραιά για 8 συνεχείς περιόδους (197 συμμετοχές) και στη συνέχεια μεταγράφτηκε στον Παναθηναϊκό, όπου αγωνίσθηκε για 4 χρόνια, μέχρι και την περίοδο 1988-89 (74 συμμετοχές). Συνέχισε για άλλη μια διετία, ως παίκτης του Ιωνικού Νίκαιας (1989-90) με τον οποίο είχε συνολικά 43 συμμετοχές στην Α' Εθνική. Με την Εθνική πρωτοεμφανίστηκε το 1981 και συνολικά έπαιξε 30 φορές μέχρι το 1987.
- Ο Ντίνος Κούης (1955- ), ο κορυφαίος παίκτης στην ιστορία του Αρη, μπορούσε να αγωνιστεί με την ίδια άνεση παντού στον άξονα, από δεύτερος επιθετικός ως λίμπερο. Κάπως έτσι κύλησε αντίστροφα η καριέρα του, ξεκινώντας από μπροστά και σιγά σιγά πήγαινε προς τα μετόπισθεν. Εκεί όμως που μεγαλούργησε ήταν ως αμυντικός μέσος. Συνδύαζε την ανασταλτική ικανότητα του κόφτη με αρετές επιτελικού που σκοράρει με άνεση κυνηγού. Με τον Άρη ήταν πρώτος σκόρερ όλων των εποχών στο Πρωτάθλημα με 142 γκολ, ρέκορντμαν συμμετοχών στο Πρωτάθλημα (473 συμμ.), πρώτος σκόρερ στην Ευρώπη (7 γκολ), ενώ το 1981 αναδείχτηκε πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος (21 γκολ). Σημαντικό για την θέση που έπαιζε ήταν ότι ποτέ του δεν αποβλήθηκε. Με την Εθνική (με 33 συμμετοχές και 7 γκολ) έζησε επίσης σπουδαία πράγματα με αποκορύφωμα το EURO του 1980 (όπου αγωνίστηκε και στα 3 ματς), ενώ με δικό του γκολ η Ελλάδα νίκησε λίγο αργότερα το 1980 (στο ντεμπούτο του Ν.Σαργκάνη) τη Δανία εκτός έδρας με 1-0, στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1982.
- Ο Δημήτρης Σαραβάκος (1961- ) θεωρείται ένας από τους πέντε κορυφαίους ποδοσφαιριστές της περιόδου του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, δίπλα στον Β.Χατζηπαναγή, τον Ν.Αναστόπουλο, τον Στ.Μανωλά και τον Β.Καραπιάλη (αντίστοιχα με την πεντάδα των Μ.Δομάζου, Μ.Παπαϊωάννου, Γ.Σιδέρη, Τ.Λουκανίδη και Γ.Κούδα της ημιεπαγγελματικής περιόδου). Ξεκίνησε την καριέρα του στα δεξιά και την ολοκλήρωσε ως δεύτερος επιθετικός. Η ταχύτητα και η ντρίμπλα εν κινήσει ήταν τα μεγαλύτερα όπλα του. Ειδικά όταν άνοιγε τη μπάλα στον χώρο, δεν τον προλάβαινε κανένας αντίπαλος. Όλα αυτά συνδυάζονταν με έναν τρομερό τρόπο να σκοράρει ακόμα και όταν είχε γύρω του ένα σωρό αντιπάλους και έπρεπε να τους ξεπεράσει σε λίγα τετραγωνικά. Τα γκολ που πέτυχε με κτύπημα φάουλ έγιναν διάσημα και με ορισμένα από αυτά οδήγησε τον Παναθηναϊκό (125 γκολ σε 252 αγώνες λίγκας) σε 3 Πρωταθλήματα (1986, 1990, 1991), ενώ μαζί με τον Πανιώνιο και την ΑΕΚ οι τίτλοι του στο Κύπελλο έφτασαν του 8 (1979, 1986, 1988, 1989, 1991, 1993, 1994, 1996), έχοντας και 3 Σούπερ Καπ (1988, 1993, 1994). Οι επιδόσεις του ήταν πολλές, με πιο εντυπωσιακή τα 16 γκολ του σε ντέρμπι Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός (1ος στην σχετική κατάταξη). Στην Ευρώπη είχε επίσης σπουδαία επιτεύγματα, οδηγώντας τους Πράσινους στα ημιτελικά του Πρωταθλητριών και μάλιστα στην πρώτη του χρονιά (1985). Βοήθησε επίσης την ΑΕΚ να βρεθεί στους ομίλους του 1994. Με την Εθνική πέτυχε 22 γκολ σε 78 αγώνες και έδωσε το παρών στο Μουντιάλ του 1994.
- Ο Τάσος Μητρόπουλος (1957- ), καταγόμενος από τον Βόλο, ξεκίνησε το ποδόσφαιρο από τον Άρη Πετρούπολης και αγωνίστηκε σε Εθνικό, Ολυμπιακό, ΑΕΚ, Παναθηναϊκό, Απόλλωνα Σμύρνης, Ηρακλή, Βέροια και επέστρεψε στον Ολυμπιακό για να κλείσει την καριέρα του το 1997. Διακρίθηκε για το δυνατό και ψυχωμένο παιχνίδι, την αρχηγική παρουσία και τις ικανότητές του στο ψηλό παιχνίδι, αλλά και για την τεχνική του κατάρτιση παρά το μεγάλο ύψος του (1,90 m). Mε την Εθνική ξεκίνησε στις 11 Ιανουαρίου 1978 και πέτυχε το πρώτο του τέρμα στις 17/10/1984 επί της Πολωνίας σε αγώνα εκτός έδρας για τα προκριματικά του Μουντιάλ 1986 (1-3). Ήταν μέλος της εθνικής ομάδας που αγωνίστηκε στο Μουντιάλ 1994 των ΗΠΑ, αγωνιζόμενος και στους τρεις αγώνες που έδωσε η Ελλάδα. Κατέκτησε 6 πρωταθλήματα Ελλάδας 1982, 1983, 1987, 1998 (Ολυμπιακός) και 1993, 1994 (ΑΕΚ) και 2 κύπελλα Ελλάδας 1990, 1992 (Ολυμπιακός). Με τον Ν.Αναστόπουλο σχημάτισε το δεύτερο (μετά τους Αντωνιάδη-Δομάζο) πασίγνωστο δίδυμο ψηλού-κοντού του ελληνικού ποδοσφαίρου. Στην προσωπική ζωή του διάσημη ήταν επίσης η μακρόχρονη και θερμή σχέση του με την Έλενα Ναθαναήλ, ενώ το 2010 νυμφεύτηκε την ηθοποιό Νένα Χρονοπούλου, μετέχοντας στη δημιουργία του μύθου του συνταιριάσματος του καλλιτεχνικού με τον ποδοσφαιρικό χώρο (Δομάζος-Μοσχολιού, Στεφανάκος-Καραγιάννη, Νικολαΐδης-Βανδή, Δέλλας-Μαστροκώστα).
- Ο Βασίλης Χατζηπαναγής (1953- ) ήταν αντάξιος των κορυφαίων της εποχής του σε όλο τον κόσμο, με την αχαλίνωτη μαγεία της τεχνικής του που τον ανέδειξε σε “ιπτάμενο χορευτή των γηπέδων” (αφού ο χαρακτηρισμός “Νουρέγιεφ της μπάλας” είναι ανεπαρκής για τον καταπληκτικότερο ποδοσφαιριστή που ανέδειξε η Ελλάδα). Με καταγωγή Κυπριακή (από την Άχνα της Αμμόχωστου), ξεκίνησε το ποδόσφαιρο από τη Δυναμό Τασκένδης και το 1972 πήγε στην Παχτακόρ μέχρι το 1975 όταν ήρθε στην Ελλάδα για τον Ηρακλή Θεσσαλονίκης. Εντυπωσιακή υπήρξε η συνεισφορά του στην κατάκτηση του Κυπέλλου Ελλάδας από τον Ηρακλή το 1976, σε έναν από τους εκπληκτικότερους τελικούς στην ιστορία του θεσμού (σκορ 4-4, 7-6 στα πέναλτι), όπου με τις τρίπλες του κονιορτοποίησε επανειλημμένα την (εξαιρετική την εποχή εκείνη) άμυνα του Ολυμπιακού (Κυράστας, Σιώκος, Γκλέζος, Αγγελής με Βιέρα, Συνετόπουλο στο κέντρο) και πέτυχε δύο γκολ. Με τον Ηρακλή το 1984-85 κατέκτησε το Βαλκανικό Κύπελλο, επικρατώντας στο διπλό τελικό της ρουμανικής Αργκές Πιτέστι με 1-3, 4-1. Πριν έρθει στην Ελλάδα είχε συμμετοχές στις Εθνικές Ελπίδων, Εφήβων και στην Ολυμπιακή ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης και γι αυτό δεν του επιτρεπόταν να αγωνιστεί με την Ελλάδα. Από το 2013, εργάζεται ως συνυπεύθυνος ακαδημιών του Ολυμπιακού Πειραιώς που στεγάζονται στη Θεσσαλονίκη.
- Ο Νίκος Αναστόπουλος (1958- ) ήταν πραγματικός “δολοφόνος” “εξολοθρευτής” μέσα στο κουτί της περιοχής ή λίγο έξω από αυτό. Αξέχαστα παραμένουν τα ψαλιδάκια και τα ψαράκια του, καθώς βουτούσε σε δύσκολες συνθήκες και έβαζε το κορμί και το κεφάλι του στη φωτιά. Εξαιρετικά γυρίσματα του σώματος του και τρομερή αίσθηση του γκολ στο τετ α τετ. Πήρε, μετά από καταπληκτική εμφάνιση, το Κύπελλο του 1979 με τον Πανιώνιο και μετακόμισε στον Ολυμπιακό, όπου κατέκτησε 4 Πρωταθλήματα (1981, 1982, 1983, 1987), 3 ακόμα Κύπελλα (1981, 1990, 1992) και ισάριθμα Σούπερ Καπ (1980, 1987, 1992). Αναδείχθηκε τέσσερις φορές πρώτος σκόρερ Ελλάδος (1983 29 γκολ, 1984 18 γκολ, 1986 19 γκολ, 1987 16 γκολ) και μια φορά τρίτος σκόρερ Ευρώπης (1983). Οι διακρίσεις αυτές παρακίνησαν την ιταλική Αβελίνο να τον αποκτήσει, σε μια εποχή που η μεταγραφή Έλληνα ποδοσφαιριστή στο Καμπιονάτο ήταν σχεδόν αδύνατη. Αγωνίστηκε σε 16 αγώνες στο ιταλικό πρωτάθλημα, και επέστρεψε στην Ελλάδα την επόμενη χρονιά. Μεγαλούργησε επίσης με την Εθνική, όπου με τα 29 γκολ σε 73 παρουσίες παραμένει πρώτος σκόρερ της. Δίκαια κατατάσσεται στους 5 κορυφαίους του επαγγελματικού ποδοσφαίρου.
- Ο Θωμάς Μαύρος (1954- ) ήταν από τους πλέον χαρισματικούς επιθετικούς και 1ος σκόρερ του ελληνικού ποδοσφαίρου, έχοντας σημειώσει 260 τεμάχια σε μία εκπληκτική καριέρα που ξεκίνησε το 1970 και ολοκληρώθηκε το 1993 (501 αγώνες στο πρωτάθλημα). Η αίσθηση του γκολ ήταν κυριολεκτικά βίωμά του, από κάθε πιθαμή της περιοχής ή και λίγο πιο έξω. Διέθετε το ξεπέταγμα και το ένα ίχνος κίνησης πιο γρήγορα από τους προσωπικούς αντιπάλους του. Αναδείχτηκε πρώτος σκόρερ 4 φορές (1978 22 γκολ, 1979 31 γκολ, 1985 27 γκολ, 1990 22 γκολ), αλλά και δεύτερος την Ευρώπη το 1979. Επίσης το 1990 με τον Πανιώνιο έγινε ο γηραιότερος πρώτος σκόρερ σε ηλικία 36 ετών. Με την ΑΕΚ έζησε τους πανηγυρισμούς σε 2 πρωταθλήματα (1978, 1979), 2 Κύπελλα (1978, 1983) και την πρώτη του χρονιά την πορεία ως τα ημιτελικά του Κυπέλλου UEFA. Με την Εθνική Ελλάδας βρέθηκε στο EURO του 1980 και σκόραρε 11 φορές σε 36 αγώνες.
- Ο Νίκος Καρούλιας (1954- ) ήταν από τους κορυφαίους αριστερούς μπακ όλων των εποχών. Ήταν πραγματικά ένα μηχανάκι που ανεβοκατέβαινε, καλύπτοντας όλη την πλευρά, κάτι που δεν ήταν σύνηθες για την εποχή του. Επρόκειτο για ένα πραγματικά ακούραστο παίκτη, που έμοιαζε σα να είχε κρυμμένα αποθέματα δυνάμεων. Οι επελάσεις του από την άμυνα στην επίθεση ήταν μοναδικές, αφού ήταν τεχνικά άρτιος και ταχύτατος, θυμίζοντας το στιλ των Βραζιλιάνων πλάγιων αμυντικών που παίζουν περισσότερο ως χαφ-εξτρέμ. Οι επιθετικές αρετές του δεν μείωναν τις αμυντικές ικανότητες του και αυτό φάνηκε όταν προς το τέλος της καριέρας του έπαιξε και λίμπερο. Με τον Παναθηναϊκό πανηγύρισε 2 πρωταθλήματα (1984, 1986) και 4 Κύπελλα(1982, 1984, 1986, 1988), ενώ με την Εθνική Ελλάδας έπαιξε σε 31 αγώνες (1 γκολ).
- Ο Γιώργος Μητσιμπόνας (1962-1997) μαζί με τον Γιάννη Γκαλίτσιο δημιούργησαν ένα από τα κορυφαία κεντρικά αμυντικά δίδυμα της 10ετίας. Εξαιρετικά εγκεφαλικός και διορατικός στο παιχνίδι του. Συγκεντρωμένος, καθαρός στις επεμβάσεις του και ένα ίχνος πριν από τον αντίπαλο. Εάν ήταν και λίγο πιο ταχύς, θα πλησίαζε το ιδεώδες στην θέση του. Η τεχνική κατάρτιση του σε συνδυασμό με την εξυπνάδα του και το ότι είχε ξεκινήσει την πορεία του ως σέντερ φορ, του επέτρεψε να σκοράρει 50 φορές στο πρωτάθλημα. Στην 8ετία που έπαιζε στη Λάρισα πέτυχε 34 γκολ, οδηγώντας την σε ένα πρωτάθλημα (1988), 1 Κύπελλο (1985), τη 2η θέση (1983), 2 χαμένους τελικούς (1982, 1984), ενώ στην καριέρα του φαίνεται πως είχε την κατάρα του Κυπέλλου, καθώς απέτυχε ακόμα δύο φορές να το σηκώσει (με ΠΑΟΚ 1992, με Ολυμπιακό 1993). Έχασε την ζωή του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα και ενώ ήταν ακόμα εν ενεργεία ποδοσφαιριστής του Τίρναβου. Με την Εθνική Ελλάδας αγωνίστηκε 26 φορές και πέτυχε 1 γκολ.
ε. Το ποδόσφαιρο της δεκαετίας 1990
Η εξέλιξη του ποδοσφαίρου κατά την πέμπτη μεταπολεμική δεκαετία καθορίστηκε από τα 3 Παγκόσμια Πρωταθλήματα της FIFA (1990, 1994 και 1998) στα οποία διακρίθηκαν οι Δυτική Γερμανία, Αργεντινή, Ιταλία, Αγγλία, Βραζιλία, Σουηδία, Βουλγαρία, Γαλλία, Κροατία και Ολλανδία. Στον τομέα των εφαρμοζόμενων συστημάτων κυριάρχησε το 4-4-2, όπως διαμορφώθηκε προς το τέλος της προηγούμενης 10ετίας, με δύο κεντρικούς και δύο ακραίους αμυντικούς, τέσσερις μέσους (δύο εξτρέμ, ένας κόφτης και ένας συντονιστής – τροφοδότης), και δύο κυνηγούς (περιφερειακό και φουνταριστό). Παραλλαγές του 4-4-2, ανάλογα με τις ανάγκες των αγώνων, οδήγησαν και σε άλλα σχήματα, όπως 4-3-2-1 ή 4-2-3-1, με ένα φουνταριστό κυνηγό, μετά από υποχώρηση του περιφερειακού κυνηγού προς το κέντρο.
Κατά τη 10ετία του 1990 άρχισαν να εμφανίζονται στην Ελλάδα προβλήματα με επίκεντρο τα “πέτρινα χρόνια” του Ολυμπιακού, που έγιναν αιτία αρκετών επεισοδίων από τους οργανωμένους οπαδούς του, με αφορμή κάποια αποτελέσματα, που αποδόθηκαν σε μεθοδεύσεις των αντιπάλων, όπως δύο παιχνίδια με την ΑΕΚ στη Φιλαδέλφεια, που διακόπηκαν και επαναλήφθηκαν (αντί, κατά την δική εκτίμηση, να κατακυρωθούν εις βάρος της γηπεδούχου), το 1991 εξαιτίας ρίψης δακρυγόνων από τους οπαδούς της ΑΕΚ και το 1993 (κατά τις δοθείσες εξηγήσεις) λόγω διακοπής της ΔΕΗ. Το 1991 ήταν διπλά άτυχη χρονιά για τον Ολυμπιακό, ο οποίος, παρά την αξιόλογη ομάδα που διέθετε με προπονητή τον Όλεγκ Μπλαχίν, μετά από μηδενισμό στο παιχνίδι 2-2 με τον Αθηναϊκό, και μετά την ήττα από την ΑΕΚ στον επαναληπτικό αγώνα στη Ρόδο, απομακρύνθηκε από την διεκδίκηση του πρωταθλήματος που κατέκτησε ανενόχλητα ο Παναθηναϊκός. Σε δύο εξάλλου επιπλέον περιπτώσεις της πέτρινης 10ετίας (το 1989 και το 1992) ο Ολυμπιακός, διαθέτοντας και πάλι αξιόλογη ομάδα, πλησίασε στην κατάκτηση του πρωταθλήματος, που χάθηκε (και τις δύο φορές υπέρ της ΑΕΚ), εξαιτίας έλλειψης της απαραίτητης συγκεντρώσεως ποδοσφαιριστών και διοίκησης στην αγωνιστική πλευρά όλων των αναμετρήσεων. Ως τελικό αποτέλεσμα ο Παναθηναϊκός κατέκτησε το πρωτάθλημα 4 φορές (1990, 91, 95 και 96), η ΑΕΚ 3 (1992, 93 και 94), και ο Ολυμπιακός μετά την ανάκαμψή του (επί προεδρίας Σ.Κόκκαλη) 3 φορές (1997, 98 και 99) για να επακολουθήσει έκτοτε σειρά πολλών κατακτήσεων πρωταθλημάτων από τον Ολυμπιακό.
Τα γεγονότα όμως αυτά, με τις εμπάθειες, τους ανταγωνισμούς και τη διάθεση αντεκδίκησης που δημιούργησαν (στην οποία αναμίχθηκε και ο ΠΑΟΚ, μολονότι η ομάδα του απείχε συχνά μετά το 1985 από τη διεκδίκηση των πρώτων θέσεων) δηλητηρίασαν ανεπανόρθωτα την ατμόσφαιρα του ελληνικού ποδοσφαίρου, όπου πλέον δεν έχει κανείς εμπιστοσύνη σε κανέναν για την έντιμη και χωρίς επεισόδια διεξαγωγή των αγώνων.
Στο καθαρά αγωνιστικό μέρος, όπου, παρά τα προαναφερθέντα προβλήματα, δεν έλειψαν και πάλι τα δημοφιλή αστέρια, με βάση το σύστημα 4-4-2, θα μπορούσε ανά θέση να σχηματιστεί η εξής ιδεατή 11άδα με τους βασικούς πρωταγωνιστές της 10ετίας (δεν έπαιξαν ποτέ όλοι μαζί ως εθνική ομάδα, αλλά συνυπήρχαν αγωνιστικά): Ηλίας Ατματζίδης (ΑΕΚ) – Στράτος Αποστολάκης (ΟΣΦΠ, ΠΑΟ), Γιάννης Καλιτζάκης (ΠΑΟ, ΑΕΚ), Κυριάκος Καραταΐδης (ΟΣΦΠ), Γρηγόρης Γεωργάτος (ΟΣΦΠ) – Γιώτης Τσαλουχίδης (ΟΣΦΠ), Βασίλης Καραπιάλης (ΟΣΦΠ), Βασίλης Τσιάρτας (ΑΕΚ), Νίκος Τσιαντάκης (Πανιώνιος, ΟΣΦΠ) – Αλέκος Αλεξανδρής (ΑΕΚ, ΟΣΦΠ), Ντέμης Νικολαΐδης (Απόλλων, ΑΕΚ).
Μια δεύτερη πρακτικά ισάξια 11άδα θα μπορούσαν να αποτελέσουν οι εξής: Δημήτρης Ελευθερόπουλος (ΟΣΦΠ) - Μηνάς Χατζίδης (ΟΣΦΠ), Νίκος Νταμπίζας (ΟΣΦΠ), Μαρίνος Ουζουνίδης (ΠΑΟ), Μιχάλης Κασάπης (ΑΕΚ) - Άκης Ζήκος (ΑΕΚ), Κώστας Φρατζέσκος (ΠΑΟ, ΠΑΟΚ), Σπύρος Μαραγκός (Πανιώνιος, ΠΑΟ), Νίκος Νιόπλιας (ΟΦΗ, ΠΑΟ) - Γιώργος Γεωργιάδης του Χαραλάμπους (ΠΑΟ, ΟΣΦΠ), Νίκος Μαχλάς (ΟΦΗ).
Εξαιρετική φήμη είχαν και οι Βάιος Καραγιάννης (ΑΕΚ) ως ακραίος μπακ, Θανάσης Κολιτσιδάκης (ΠΑΟ) ως κεντρικός οπισθοφύλακας, ο ελληνοποιημένος Ντανιέλ Μπατίστα (ΑΕΚ, ΟΣΦΠ) και ο Βασίλης Δημητριάδης (Άρης, ΑΕΚ) ως επιθετικοί και οι Γιώργος Τουρσουνίδης (ΠΑΟΚ), Γιώργος Δώνης (ΠΑΟ) ως ακραίοι κυνηγοί. Ταυτόχρονα από την 10ετία αυτή άρχισαν να αποκτούν υπεροχή ξένοι παίκτες, ορισμένοι από τους οποίους δημιούργησαν τη δική τους εποχή στο ελληνικό ποδόσφαιρο, όπως οι Κριστόφ Βαζέχα (ΠΑΟ), Γιόζεφ Βάντσικ (ΠΑΟ), Χουάν Χοσέ Μπορέλι (ΠΑΟ), Τόνι Σαβέφσκι (ΑΕΚ), Όλεγκ Προτάσοφ (ΟΣΦΠ), Γκενάντι Λιτόφτσενκο (ΟΣΦΠ), Ρέφικ Σαμπανάτζοβιτς (ΑΕΚ, ΟΣΦΠ), Ίλια Ίβιτς (ΟΣΦΠ) και Σίνισα Γκόγκιτς (ΟΣΦΠ):
- Ο Ηλίας Ατματζίδης (1969- ) ήταν εξαιρετικός κάτω από τα δοκάρια και εξίσου καλός με τη μπάλα στα πόδια, παίζοντας ουσιαστικά μερικές φορές και ως λίμπερο. Είχε πολύ καλές τοποθετήσεις στον χώρο και προλάβαινε να διώχνει τις βαθιές μπαλιές των αντιπάλων στην πλάτη των δικών του αμυντικών. Είχε ουσιαστική συμμετοχή στην ομάδα του Ντούσαν Μπάγεβιτς, βοηθώντας την να κατακτήσει 2 Πρωταθλήματα (1993, 1994) και 4 Κύπελλα (1996, 1997, 2000, 20002), ενώ πανηγύρισε ακόμα ένα Κύπελλο (2003) με τον ΠΑΟΚ. Αυτό τον κατέστησε πρωταγωνιστή και στην Εθνική Ελλάδας, όπου έγραψε 47 συμμετοχές και είχε παρουσία στο Μουντιάλ των Η.Π.Α. το 1994.
- Ο Στράτος Αποστολάκης (1964- ) υπήρξε από τους σημαντικότερους Έλληνες ποδοσφαιριστές όλων των εποχών, με τρομερή δύναμη και αστείρευτη αντοχή, πόδια που όμοια τους είχε μόνο ο Ρόναλντ Κούμαν και ο Ρομπέρτο Κάρλος και σουτ βολίδα. Έπαιζε με την ίδια άνεση δεξιός μπακ και αμυντικός μέσος αν και τα καλύτερα παιχνίδια της καριέρας του τα έκανε στη μεσαία γραμμή με τον Παναθηναϊκό. Με τον Ολυμπιακό είχε κατακτήσει το Πρωτάθλημα και το Σούπερ Καπ του 1987 και το Κύπελλο του 1990. Εκείνο το καλοκαίρι μετακόμισε στους Πράσινους και ακολούθησε φιλονικία μεταξύ των δύο «Αιωνίων» με συνέπεια να ακυρωθεί το μεταξύ τους Σούπερ Καπ εκείνης της χρονιάς. Με το Τριφύλλι γιόρτασε 4 πρωταθλήματα (1990, 1991, 1995, 1996), ισάριθμα Κύπελλα (1991, 1993, 1994, 1995), 2 Σούπερ Καπ (1993, 1994) και πρωταγωνίστησε στην πορεία μέχρι τα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ (1996). Με την Εθνική υπήρξε ρέκορντμαν συμμετοχών (96, 5 γκολ) και βρέθηκε στις Η.Π.Α για το Μουντιάλ του 1994.
- Ο Γιάννης Καλιτζάκης (1966- ) επονομάστηκε «Νίντζα», εξαιτίας του αγωνιστικού τρόπου του, που συχνά ταίριαζε σε ταινίες καράτε. Νευρικός, δυναμικός, με τρομερή διάθεση αυτοθυσίας, αναλάμβανε πρωτοβουλίες και δεινοπαθούσε. Με τη μπάλα στα πόδια δεν ήταν ο καλύτερος που έχει να επιδείξει η ιστορία των στόπερ, αλλά με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο κατάφερνε να φέρνει εις πέρας τις πιο δύσκολες αποστολές και κόντρα σε σπουδαίους φορ της Ευρώπης και έτσι γινόταν πρωταγωνιστής, ενώ ήταν ανίκητος στον αέρα. Φυσικά υπήρξε σκληρός και τα τάκλιν του δεν ήταν πάντοτε πάνω στη μπάλα. Όλα αυτά αποτυπώθηκαν σε τίτλους, με τα 4 Πρωταθλήματα (1990, 1991, 1995, 1996), τα 6 Κύπελλα (1988, 1989, 1991, 1993, 1994, 1995) και τα 3 Σούπερ Καπ (1988, 1993, 1994) με τον Παναθηναϊκό, ενώ 2 Κύπελλα (1997, 2000) πήρε και με την ΑΕΚ. Με τους Πράσινους ήταν πρωταγωνιστής στην πορεία μέχρι τα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ το 1996. Και με την Εθνική όμως είχε σπουδαία καριέρα με 71 παρουσίες και το ταξίδι στο Μουντιάλ των Η.Π.Α. το 1994.
- Ο Κυριάκος Καραταΐδης (1965- ) ήταν από τους ταχύτερους 'Ελληνες κεντρικούς αμυντικούς και σίγουρα από τους πλέον «καθαρούς». Μπορούσε να αγωνιστεί εύκολα και στις τέσσερις θέσεις της άμυνας. Ο κανονιέρης της εποχής Κριστόφ Βαζέχα, τον είχε χαρακτηρίσει ως τον πιο δύσκολο αντίπαλο του. Δεν ήταν τόσο διορατικός-εγκεφαλικός λίμπερο όσο π.χ. ο Μ.Ουζουνίδης, αλλά ήταν αρκετά καλός με τη μπάλα και σίγουρα καλύτερος στο να βγαίνει μπροστά από τον αντίπαλο του, χάρη στα σωματικά προσόντα του. Έτσι έκανε μεγάλη καριέρα 13χρόνων (1988-2001) στον Ολυμπιακό συνδέοντας τα «πέτρινα χρόνια» με την ομάδα των τίτλων και ήταν ο ρέκορντμαν των συμμετοχών με 363 εμφανίσεις με τη φανέλα της ομάδας στο πρωτάθλημα. Πανηγύρισε 5 Πρωταθλήματα (1997, 1998, 1999, 2000, 2001), 3 Κύπελλα (1990, 1992, 1999) και 1 Σούπερ Καπ (1992), ενώ φόρεσε το Εθνόσημο 34 φόρες και ταξίδεψε στις Η.Π.Α. για το Μουντιάλ του 1994.
- Ο Γρηγόρης Γεωργάτος (1972- ), ο “τρελός φαλακρός” (crazy bald), από τους αγαπημένους των φιλάθλων του Ολυμπιακού και περισσότερο “τρελαμένος” με την ομάδα από εκείνους, κεφαλλονίτικης καταγωγής με προέλευση από την Παναχαϊκή, ήταν ποδοσφαιρική ιδιοφυΐα, που, αν είχε μεγαλύτερη ισορροπία στους στόχους του, θα μπορούσε να εξελιχτεί στους κορυφαίους στην θέση του στην Ευρώπη. Τα είχε όλα ταχύτητα, ντρίμπλα, σέντρα και έπαιζε με βραζιλιάνικο τρόπο ως φουλ αριστερός μπακ, καλύπτοντας όλη την γραμμή. Μπορούσε να αποδίδει εξίσου καλά ως εξτρέμ, ενώ αγωνίστηκε ακόμα και ως 10άρι. Είναι ενδεικτικό της επιθετικότητάς του ότι την περίοδο 1998-'99 αναδείχτηκε πρώτος σκόρερ της ομάδας. Τότε εντυπωσίασε την Ίντερ που πλήρωσε 7 εκατ. ευρώ για να τον αποκτήσει. Στο Μιλάνο είχε “γεμάτη σεζόν” και εντυπωσίασε, αλλά ο ίδιος επιδίωξε την επιστροφή του στην Ελλάδα. Με τους Ερυθρόλευκους πήρε 7 Πρωταθλήματα (1997, 1998, 1999, 2001, 2005, 2006, 2007) και 3 Κύπελλα (1999, 2005, 2006), ενώ με την Εθνική Ελλάδας για λόγους οφειλόμενους στην ιδιοτυπία του χαρακτήρα του, έμεινε με 35 συμμετοχές (3 γκολ) και εκτός του EURO 2004.
- Ο Γιώτης Τσαλουχίδης (1963- ), από τα σύμβολα του Ολυμπιακού, που κουβάλησε στις πλάτες του το βαρύ φορτίο των “πέτρινων χρόνων”, χωρίς να πάρει ούτε ένα πρωτάθλημα, ξεκίνησε την καριέρα του από την ομάδα της Βέροιας και το 1987 μεταγράφηκε στον Πειραιά. Δυνατός, υψηλόσωμος, γεροδεμένος, μαχητικός, αλλά και τεχνίτης, πληθωρικός σε όλες τις πρωτοβουλίες του, απροσπέλαστος στα αμυντικά του καθήκοντα και αποτελεσματικός στα επιθετικά, δεν τραυματίστηκε ούτε μία φορά στα οκτώ χρόνια που αγωνίστηκε στην ομάδα, με την οποία πανηγύρισε μόνο 2 κύπελλα Ελλάδας (1989-90 και 1991-92). Διάδοχός του, στον σωματότυπο και στα αγωνιστικά χαρακτηριστικά, ήταν ο Ιεροκλής Στολτίδης, σε εποχές καλύτερες για τον Ολυμπιακό, ενώ ο ίδιος μπορεί να θεωρηθεί συνεχιστής του Τάσου Μητρόπουλου. Την περίοδο 1995-96 αποκτήθηκε από τον ΠΑΟΚ, αγωνίστηκε για έναν χρόνο και επέστρεψε στη Βέροια για να αγωνιστεί άλλα τρία χρόνια, τερματίζοντας την καριέρα του στην ομάδα όπου ανδρώθηκε ποδοσφαιρικά. Στην Εθνική ομάδα συμμετείχε συνολικά σε 76 αγώνες σημειώνοντας 16 τέρματα, επίδοση που τον κατατάσσει στην όγδοη θέση των σκόρερ όλων των εποχών. Ήταν μέλος της ομάδας που αγωνίστηκε στο Μουντιάλ 1994 στις ΗΠΑ, συμμετέχοντας σε δύο αγώνες.
- Ο Βασίλης Καραπιάλης (1965- ), καθαρόαιμο “άτι” του θεσσαλικού κάμπου με ιδιοφυή ποδοσφαιρική αυθεντία, ήταν από τα μεγαλύτερα ταλέντα όλων των εποχών. Οδήγησε τη Λάρισα στο πρωτάθλημα του 1988 και έγινε ηγέτης του Ολυμπιακού από το 1991, με «όπλα» του την εκρηκτικότητα, τη σπιρτάδα, το χαμηλό κέντρο βάρους, την πολύ υψηλή τεχνική, αλλά και την εμπειρία. Οι οπαδοί του Ολυμπιακού τον λάτρεψαν, αν και οι τίτλοι άργησαν να έρθουν, με μόλις ένα κύπελλο στα πρώτα πέντε του χρόνια στο «λιμάνι», αλλά τέσσερα πρωταθλήματα, ένα κύπελλο και ένα Σούπερ Καπ στα επόμενα τέσσερα. Σε ψηφοφορία αναδείχτηκε τρίτος καλύτερος ποδοσφαιριστής του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου πίσω από τον Βασίλη Χατζηπαναγή και τον Δημήτρη Σαραβάκο, ενώ, μαζί με τον Γιώργο Δεληκάρη, θεωρείται ως κορυφαίος επιτελικός μέσος στην ιστορία του Ολυμπιακού. Ντριμπλέρ, φαντεζί με ξεπέταγμα της μπάλας στα πρώτα μέτρα, που μπορούσε να περάσει 2-3 αντιπάλους και να περάσει το τόπι από τη μύτη της βελόνας, ουσιαστικά ήταν ένας μεσοεπιθετικός για όλα τα σημεία του γηπέδου, που πατούσε περιοχή και σημείωνε πολύ όμορφα γκολ. Κατά περίεργο τρόπο ο “Μαραντόνα” του ελληνικού ποδοσφαίρου, δεν ήταν από τους αγαπημένους του Αλκέτα Παναγούλια και έτσι με την Εθνική έπαιξε μόνο 21 φορές (2 γκολ), ενώ, από τη στιγμή που ο Α.Παναγούλιας δεν τον πήρε στο Μουντιάλ του 1994, δεν φόρεσε ποτέ ξανά το εθνόσημο.
- Ο Βασίλης Τσιάρτας (1972- ), καταγόμενος από τη Νάουσα, όπου πρωτόπαιξε μπάλα, είχε μαγικό αριστερό πόδι. Οι 40μετρες μπαλιές του ήταν από τις κορυφαίες όλων των εποχών ακόμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα σουτ του επίσης ήταν συστημένα σε παραθυράκια και γωνίες, όπως και οι εκτελέσεις φάουλ του. Ακόμα τον μνημονεύουν στη Σεβίλλη, όπου τον αποκάλεσαν «el mago». Ως μάγος σέρβιρε το γκολ στον Άγγελο Χαριστέα (με την Ισπανία) και στον Τραϊανό Δέλλα (στον ημιτελικό με την Τσεχία) και παρά τον μικρό χρόνο συμμετοχής του συνέβαλε τα μέγιστα στην κατάκτηση του EURO 2004. Συνολικά έπαιξε 70 αγώνες με την Εθνική (12 γκολ), ενώ έβαλε 148 γκολ σε 434 αγώνες στην καριέρα του. Ως μέλος της ΑΕΚ του Μπάγεβιτς, αλλά και μετά την επιστροφή του στην Ένωση, πανηγύρισε 2 Πρωταθλήματα (1993, 1994) και 2 Κύπελλα (1996, 2002).
- Ο Νίκος Τσιαντάκης (1963- ), καταγόμενος από το Περιστέρι, όπου πρωτόπαιξε στον Ατρόμητο, ήταν από τους καλύτερους Έλληνες παίκτες της ακραίας γραμμής, την οποία μπορούσε να διασχίσει με αλλεπάλληλες “σβούρες” από άκρη σε άκρη, βγάζοντας στα τελευταία εκατοστά συστημένες “μελέ” κάθετες μπαλιές, που αποσυντόνιζαν την αντίπαλη άμυνα. Δεν πατούσε συχνά περιοχή και δεν συνέκλινε να σουτάρει με το δεξί, αλλά οι επελάσεις του ήταν “χάρμα ιδέσθαι” και οι σέντρες του, πάντα με το αριστερό, τρομερές. Το αριστερό του πόδι ήταν ξυράφι και χάρη σε αυτό έκανε μεγάλη καριέρα στον Ολυμπιακό, στα «πέτρινα χρόνια» της ομάδας που δεν του πρόσφεραν κανένα πρωτάθλημα παρά μόνο 2 Κύπελλα (1990, 1992) και 1 Σούπερ Καπ (1992). Με την Εθνική καταξιώθηκε και αγωνίστηκε σε 47 αγώνες (2 γκολ) δίνοντας το “παρών” στο Μουντιάλ των Η.Π.Α. το 1994.
- Ο Αλέξης Αλεξανδρής (1968- ), καταγόμενος από το Κιάτο Κορινθίας, όπου πρωτόπαιξε μπάλα, σκόραρε με κάθε τρόπο -- αεροπλανικά βολέ, ψαράκια, ψαλιδάκια και εναέριες προβολές. Είχε τη δυνατότητα να κινείται περιφερειακά ή ακόμα και στα πλάγια, ενώ μπορούσε να πάρει τη μπάλα πιο πίσω και να συνδυαστεί με τους μεσοεπιθετικούς. Διέθετε όμως και το «κοκαλάκι» των τίτλων. Αφού πήρε 3 Πρωταθλήματα με την ΑΕΚ (1992, 1993, 1994), κατέκτησε ακόμα 7 (1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003) με τον Ολυμπιακό και έφτασε τα 10 συνολικά (μόνο ο Νικοπολίδης 11 και ο Τζόρτζεβιτς 12 έχουν περισσότερα). Επίσης πήρε και ένα Κύπελλο (1999). Με τη Βέροια (1990, 21 γκολ) είχε αναδειχτεί 1ος σκόρερ Β' Εθνικής, κάτι που επανέλαβε 4 φορές στην Α' Εθνική (1994, 24 γκολ, 1997, 23 γκολ, 2001, 20 γκολ, 2002, 21 γκολ), ενώ το 2001 ψηφίστηκε κορυφαίος Έλληνας. Φόρεσε το εθνόσημο 24 φορές (10 γκολ) και αγωνίστηκε στο Μουντιάλ των Η.Π.Α. (1994).
- Ο Ντέμης Νικολαΐδης (1973- ) συγκαταλέγεται στους κορυφαίους Έλληνες επιθετικούς όλων των εποχών. Είχε έναν εκπληκτικό τρόπο να στριφογυρίζει γύρω από τον εαυτό του και να πυροβολεί σε πρώτο χρόνο, εκεί που δεν τον περίμενε κανείς, με απίστευτο ξεπέταγμα στα πρώτα βήματα και πολύ καλό τελείωμα των φάσεων που ολοκλήρωνε και με τα δύο πόδια. Αυτοθυσία με ψαράκια στα παπούτσια των αντιπάλων, άλμα και κεφαλιά (σούπερ για το ύψος του) πάθος και ηγετικές ικανότητες,. Με τα δικά του γκολ ο Απόλλων Αθηνών τερμάτισε 4ος (1995) και πήγε στον τελικό Κυπέλλου (1996). Με την ΑΕΚ κατάκτησε το Σούπερ Καπ (1996), και 3 Κύπελλα (1997, 2000, 2002). Το 1999 αναδείχτηκε πρώτος σκόρερ (22 γκολ). Με την έλευση του Μάκη Ψωμιάδη στην προεδρία της ΑΕΚ, το 2001, ο Ντ.Νικολαΐδης τον κατηγόρησε για απάτες, "μαύρα χρήματα" και εκβιασμούς και εν μέρει κατάφερε να βρει το δίκιο του, όμως για την ΑΕΚ ήταν αργά, καθώς αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Το συμβόλαιό του με την Ένωση έληξε το καλοκαίρι του 2003 και δεν ανανεώθηκε (συνέχισε στην Ατλέτικο Μαδρίτης για ένα ακόμη χρόνο). Αν και είχε μικρό χρόνο συμμετοχής εξαιτίας τραυματισμού, σήκωσε την μεγάλη κούπα στη Λισσαβόνα το 2004, έχοντας συνολικά 54 συμμετοχές και 17 γκολ με το εθνόσημο.
- Ο Νίκος Νιόπλιας (1965- ) ήταν ταυτόχρονα μοτεράκι και κομπιουτεράκι. Εγκεφαλικό τρέξιμο σε συνδυασμό με πολύ καλή κάθετη πάσα (του έλειπε η μακρινή μπαλιά) και επιτελικές ικανότητες. Αυτά σε μία καριέρα 22 ετών (1982-2004) γεμάτη καταξίωση, διακρίσεις και 509 συμμετοχές στην Α' Εθνική (2ος όλων των εποχών και με 70 γκολ). Αφού σήκωσε ένα Κύπελλο με τον ΟΦΗ (1987), έζησε τα καλύτερα του χρόνια στα μέσα της 10ετίας με τον Παναθηναϊκό. Πανηγύρισε 2 Πρωταθλήματα (1995, 1996), 2 Κύπελλα (1994, 1995) και πρωταγωνίστησε στην πορεία μέχρι τα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ (1996). Το 1994 ταξίδεψε στις Η.Π.Α. για το Μουντιάλ, καταγράφοντας με το εθνόσημο 44 αγώνες και 1 γκολ.
- Ο Γιώργος Γεωργιάδης του Χαραλάμπους (1972- ), αγωνιζόμενος με Δόξα Δράμας, Παναθηναϊκό, Νιούκαστλ, ΠΑΟΚ, Ολυμπιακό, Ηρακλή, απέδειξε τις μεγάλες ικανότητές του, αφού μπορούσε να αγωνιστεί σχεδόν παντού. Ειδικά στον Παναθηναϊκό έπαιξε δεξιός-αριστερός μπακ, μέσος, δεξιά και 2ος επιθετικός. Μάλιστα ως επιθετικός στο πλευρό του Κριστόφ Βαζέχα έκανε καταπληκτικά πράγματα τη σεζόν 1995-'96 στην πορεία μέχρι τα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Ήταν κυρίως μεσοεπιθετικός με ιδιαίτερη αίσθηση του γκολ, καταπληκτική σέντρα και διεισδύσεις. Μπορούσε να πατάει γραμμή και να συγκλίνει και να πατάει περιοχή με την ίδια άνεση. Σε αυτή τη σπουδαία πορεία γιόρτασε 3 Πρωταθλήματα (1995, 1996, 2005), 6 Κύπελλα (1993, 1994, 1995, 2001, 2003, 2005) και το 1995 αναδείχτηκε κορυφαίος Έλληνας παίκτης. Με την Εθνική αγωνίστηκε σε 61 αγώνες (11 γκολ) και σήκωσε την κούπα στην Πορτογαλία (2004).
ε. Το ποδόσφαιρο της δεκαετίας 2000
Η εξέλιξη του ποδοσφαίρου κατά την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα καθορίστηκε από τα 2 Παγκόσμια Πρωταθλήματα της FIFA (2002, 2006) στα οποία διακρίθηκαν οι Βραζιλία, Γερμανία, Τουρκία, Κορέα, Ιταλία, Γαλλία, Πορτογαλία. Στον τομέα των εφαρμοζόμενων συστημάτων το 4-4-2, συνέχισε να εφαρμόζεται με δύο κεντρικούς και δύο ακραίους αμυντικούς, τέσσερις μέσους (δύο εξτρέμ, ένας κόφτης και ένας συντονιστής), και δύο κυνηγούς (περιφερειακό και φουνταριστό), αλλά υπήρχαν και παραλλαγές που έφεραν πάλι στην επιφάνεια το 3-5-2 (με τη μορφή ακριβέστερα του 3-4-1-2). Στη διοργάνωση του 2002 η Βραζιλία έπαιζε με σύστημα 3-4-1-2 (Μάρκος, - Λούσιο, Έντμιλσον, Ρόκε Τζούνιορ – Καφού, Ζιλμπέρτο Σίλβα, Κλέμπερσον, Ρομπέρτο Κάρλος – Ροναλντίνιο – Ριβάλντο, Ρονάλντο) ενώ το 2006 η Ιταλία έπαιζε με 4-4-1-1 (Μπουφόν – Ζαπρότα, Καναβάρο, Ματεράτσι, Γκρόσο – Καμορανέζι, Γκατούζο, Πίρλο, Περότα – Τότι – Τόνι).
Στην Ελλάδα η δεκαετία 2000 ήταν περίοδος έναρξης του διεθνοποιημένου ποδοσφαίρου, με πλήθος ξένων ποδοσφαιριστών, που κατέκλυσαν τα ελληνικά γήπεδα και ταυτόχρονα περίοδος κυριαρχίας του Ολυμπιακού, που κατέκτησε 9 πρωταθλήματα, ενώ έχασε ένα από τον Παναθηναϊκό το 2004, μετά από ένα μεταξύ τους αγώνα, που έληξε ισόπαλος 2-2 (για τον οποίο ο προπονητής του Ολυμπιακού Ν.Αλέφαντος έχει το παράπονο ότι χάθηκε από άστοχη αποβολή του Τζιοβάνι στα τελευταία λεπτά, ενώ ο Ολυμπιακός προηγείτο με 2-1). Στα πρωταθλήματα του 2002 και 2003 ο Ολυμπιακός ισοβάθμησε με την ΑΕΚ και τον Παναθηναϊκό αντίστοιχα, αλλά κατέλαβε και στις δύο περιπτώσεις την πρώτη θέση, καθώς υπερίσχυσε στους μεταξύ τους αγώνες. Ο Ολυμπιακός επικρίνεται επιπλέον από τους αντιπάλους του, διότι, στο πρωτάθλημα του 2008, το άτυχο γι' αυτόν εκτός έδρας παιχνίδι με τον Απόλλωνα Καλαμαριάς (0-1), μετά από ένσταση για κακή συμμετοχή παίκτη, κατακυρώθηκε υπέρ του, και έτσι ανακηρύχθηκε πρωταθλητής, προσπερνώντας την ΑΕΚ (που είχε στη σύνθεσή της τον Ριβάλντο, πρώην παίκτη του αντιπάλου της), από την οποία είχε ηττηθεί στη Ν.Φιλαδέλφεια με 4-0.
Το σημαντικότερο όμως γεγονός της 10ετίας ήταν αναμφισβήτητα η κατάκτηση του Πρωταθλήματος Ευρώπης (EURO 2004) από την Εθνική Ελλάδος, μετά από εκπληκτικές εμφανίσεις και νίκες κατά της Γαλλίας, της Τσεχίας και της Πορτογαλίας, που προκάλεσαν φρενίτιδα ενθουσιασμού στο πανελλήνιο, με προπονητή τον αποθεωθέντα Γερμανό Ότο Ρεχάγκελ. Στο σύστημα 4-4-2, η βασική 11άδα που αγωνίστηκε στη διοργάνωση είχε ως εξής:
Αντώνης Νικοπολίδης (ΠΑΟ, ΟΣΦΠ) – Γιούρκας Σεϊταρίδης (ΠΑΟ), Μιχάλης Καψής (ΑΕΚ, ΟΣΦΠ), Τραϊανός Δέλλας (ΑΕΚ), Τάκης Φύσσας (ΠΑΟ) – Θοδωρής Ζαγοράκης (ΠΑΟΚ, ΑΕΚ), Άγγελος Μπασινάς (ΠΑΟ), Κώστας Κατσουράνης (ΑΕΚ), Γιώργος Καραγκούνης (Παναθηναϊκός) – Στέλιος Γιαννακόπουλος (ΟΣΦΠ), Άγγελος Χαριστέας (Άρης). Από αυτούς πέντε παίκτες εκλέχτηκαν από την UEFA στην καλύτερη ενδεκάδα της διοργάνωσης (Αντώνης Νικοπολίδης, Γιούρκας Σεϊταρίδης, Τραϊανός Δέλλας, Άγγελος Χαριστέας και ο αρχηγός Θοδωρής Ζαγοράκης).
Μια δεύτερη πρακτικά ισάξια 11άδα θα μπορούσαν να αποτελέσουν οι εξής: Κώστας Χαλκιάς (ΠΑΟ), Δημήτρης Μαυρογενίδης (Ηρακλής, ΟΣΦΠ), Γιώργος Ανατολάκης (ΟΣΦΠ), Σωτήρης Κυργιάκος (ΠΑΟ), Στέλιος Βενετίδης (Ξάνθη, ΠΑΟΚ, ΟΣΦΠ, Λάρισα) - Ιεροκλής Στολτίδης (ΟΣΦΠ), Παντελής Καφές (ΠΑΟΚ, ΟΣΦΠ, ΑΕΚ), Βασίλης Λάκης (ΑΕΚ), Ανδρέας Νινιάδης (Εθνικός, ΟΣΦΠ) - Ζήσης Βρύζας (ΠΑΟΚ), Νίκος Λυμπερόπουλος (ΠΑΟ, ΑΕΚ).
Εξαιρετική φήμη είχαν και οι Δημήτρης Παπαδόπουλος (ΠΑΟ), και οι Κύπριοι Μιχάλης Κωνσταντίνου (ΠΑΟ, ΟΣΦΠ), Γιάννης Οκκάς (ΠΑΟΚ, ΑΕΚ, ΟΣΦΠ) ως επιθετικοί. Από τους ξένους παίκτες, θαυμάστηκαν οι Τζιοβάνι (ΟΣΦΠ), Ζάχοβιτς (ΟΣΦΠ), Ζέτερμπεργκ (ΟΣΦΠ), Ζε Ελίας (ΟΣΦΠ), Λουτσιάνο ντε Σόουζα (Ξάνθη, ΟΣΦΠ), Καρεμπέ (ΟΣΦΠ), Ριβάλντο (ΟΣΦΠ, ΑΕΚ), Καστίγιο (ΟΣΦΠ), Τουρέ (ΟΣΦΠ), Ντουντού (ΟΣΦΠ), Μέλμπεργκ (ΟΣΦΠ), Μπελούτσι (ΟΣΦΠ), Γκαλέτι (ΟΣΦΠ), Κοβάσεβιτς (ΟΣΦΠ), Πάολο Σόουζα (ΠΑΟ), Γκόραν Βλάοβιτς (ΠΑΟ) Ολιζαντέμπε (ΠΑΟ), Σαριέγκι (ΠΑΟ), Λέτο (ΟΣΦΠ, ΠΑΟ), Μαντούκα (ΑΕΚ), Μπλάνκο (ΑΕΚ) και Χένρικσεν (ΠΑΟ).
- Ο Αντώνης Νικοπολίδης (1971- ), καταγόμενος από την Άρτα, όπου πρωτοεμφανίστηκε στην τοπική Αναγέννηση, είναι κατ' αρχήν αξιοθαύμαστος για το ψυχικό του σθένος, χάρη στο οποίο άντεξε τη θέση του αναπληρωματικού επί 9 χρόνια στον Παναθηναϊκό (1989-98), όταν βασικός τερματοφύλακας ήταν ο Γιόζεφ Βάντσικ. Την περίοδο 2003-04 έχασε τη θέση του βασικού από τον Κώστα Χαλκιά, λόγω της αρνητικής τροπής των διαπραγματεύσεων για την ανανέωση του συμβολαίου του. Συνέχισε στον Ολυμπιακό από το 2004, όπου έκανε δεύτερη καριέρα μέχρι το 2011, οπότε αποχώρησε από την ενεργό δράση σε ηλικία 40 ετών, έχοντας 369 συμμετοχές στο πρωτάθλημα. Με την Εθνική ομάδα ξεκίνησε το 1999 και σταμάτησε το 2008 μετά από 90 εμφανίσεις, επίδοση που τον κατατάσσει στην 6η θέση συμμετοχών όλων των εποχών. Ως τερματοφύλακας διακρινόταν για την ψυχραιμία και τις σωστές τοποθετήσεις του, που του επέτρεπαν να είναι αποτελεσματικός, χωρίς απαραίτητα να χρειάζεται να κάνει θεαματικές επεμβάσεις. Εκτός από το Πρωτάθλημα Ευρώπης (2004), κατέκτησε 11 Πρωταθλήματα Ελλάδας (1990, 1991, 1995, 1996, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2011), 9 Κύπελλα Ελλάδας (1991, 1993, 1994, 1995, 2004, 2005, 2006, 2008, 2009) και 3 Σούπερ Καπ Ελλάδας (1993, 1994, 2007). Είναι παντρεμένος με την πρώην παίκτρια μπάσκετ Βάσω Στασινού και έχουν τρία παιδιά. Είχε το παρατσούκλι Τζορτζ Κλούνεϊ, εξαιτίας της μεγάλης ομοιότητάς του με τον Αμερικανό ηθοποιό. Το 2012 εξέδωσε την αυτοβιογραφία του με τίτλο «Ο αγώνας της ζωής μου», που μέσα σε λίγες μέρες έγινε μπεστ σέλερ.
- Ο Γιούρκας Σεϊταρίδης (1981- ) ξεκίνησε την ποδοσφαιρική του καριέρα στον ΠΑΣ Γιάννινα το 1997. Το 2001 μεταπήδησε στον Παναθηναϊκό, του οποίου υπήρξε βασικό στέλεχος στην κατάκτηση του νταμπλ το 2004. Συνέχισε στην Πόρτο, τότε κάτοχο του Champions League, και από το 2005 στη ρωσική Ντιναμό Μόσχας, με κόστος μετακίνησής δέκα εκατομμύρια ευρώ, που τον κατέστησε πρώτο στις ακριβότερες μεταγραφές Ελλήνων ποδοσφαιριστών μέχρι τότε. Το 2006 μεταγράφτηκε στην Ατλέτικο Μαδρίτης, έναντι έξι εκατομμυρίων ευρώ και το 2009 επέστρεψε στον Παναθηναϊκό (2009-2013), κατακτώντας και πάλι το νταμπλ το 2010. Ο Σεϊταρίδης "έλαμψε" με την υψηλή απόδοση που είχε στα γήπεδα της Πορτογαλίας το 2004, ενώ υπήρξε βασικό στέλεχος της Εθνικής Ελλάδας και στο Euro 2008. Τελευταία του εμφάνιση με την Εθνική, όπου συμπλήρωσε 72 συμμετοχές, ήταν η εμφάνισή του στο Μουντιάλ 2010 στα γήπεδα της Νότιας Αφρικής.
- Ο Μιχάλης Καψής (1973- ), γιος του Άνθιμου Καψή, ξεκίνησε την καριέρα του από τον Άρη Νίκαιας, την Αναγέννηση Άρτας και τον Εθνικό Πειραιώς. Το 1998 αποκτήθηκε από την ΑΕΚ όπου εντυπωσίασε με τις εμφανίσεις του. Το 2004 μετακόμισε στην Μπορντό της Γαλλίας, όπου συνέχισε τις καλές εμφανίσεις του και το 2005 επέστρεψε στην Ελλάδα, για λογαριασμό του Ολυμπιακού, όπου όμως δεν κατάφερε να καθιερωθεί λόγω συχνών τραυματισμών, αλλά και αδυναμίας προσαρμογής στις συνθήκες του συλλόγου. Με τον ΑΠΟΕΛ κατάκτησε το πρωτάθλημα Κύπρου και έκλεισε την ποδοσφαιρική πορεία του στον Λεβαδειακό το 2010. Με την Εθνική πανηγύρισε την κατάκτηση του τροπαίου αγωνιζόμενος στη βασική ενδεκάδα και για ενενήντα λεπτά σε όλους τους αγώνες. Μαζί με τον Τραϊανό Δέλλα δημιούργησαν ένα απροσπέλαστο αμυντικό δίδυμο με αποτέλεσμα η ομάδα να μη δεχθεί τέρμα μετά τη φάση των ομίλων και έως το τέλος της διοργάνωσης, απέναντι μάλιστα σε μερικούς από τους καλύτερους επιθετικούς της εποχής εκείνης στην Ευρώπη, όπως οι Τιερί Ανρί, Μίλαν Μπάρος και Κριστιάνο Ρονάλντο. Συνολικά με τη φανέλα της Ελλάδας αγωνίστηκε 36 φορές και πέτυχε 1 τέρμα. Κατέκτησε 2 φορές το Πρωτάθλημα Ελλάδας (2006, 2007) και 3 φορές το Κύπελλο (2000, 2002, 2006).
- Ο Τραϊνός Δέλλας (1976- ), γνωστός ως «Κολοσσός» για το μεγάλο ύψος του (1,96 m), αμυντικός βράχος της Εθνικής το 2004, καταγόμενος από το Μικρό Μοναστήρι της Θεσσαλονίκης (Χαλκηδόνα), ξεκίνησε την περίοδο 1993-94 με τη φανέλα του Άρη. Στη συνέχεια αγωνίστηκε για δύο χρόνια στον Πανσερραϊκό και το καλοκαίρι του 1997 μετακινήθηκε στη Σέφιλντ Γιουνάιτεντ. Το 1999 αποκτήθηκε από την ΑΕΚ, στην οποία έμεινε μέχρι το καλοκαίρι του 2001, κατακτώντας ένα κύπελλο Ελλάδας το 2000. Συνέχισε στην Ιταλία (Περούτζια, Ρόμα) με 52 συνολικά αγώνες και με συμμετοχές στο Champions League σε δύο περιόδους. Το 2005 επέστρεψε στην ΑΕΚ, και το 2008 πήγε στην Ανόρθωση Αμμοχώστου. Το 2010 επέστρεψε για τρίτη φορά στην ΑΕΚ, στην οποία και παρέμεινε μέχρι το 2012, κατακτώντας ένα ακόμη Κύπελλο το 2011. Αξέχαστο στη μνήμη των φιλάθλων παραμένει το γκολ που πέτυχε στον ημιτελικό του Euro 2004 απέναντι στην Τσεχία που πανηγυρίστηκε ασυγκράτητα. Συμμετείχε και στο Euro 2008. Με την Εθνική συμπλήρωσε 53 εμφανίσεις.
- Ο Τάκης Φύσσας (1973- ) ξεκίνησε το ποδόσφαιρο από τους ερασιτέχνες του Πανιωνίου, με τον οποίο αγωνίστηκε ως το τέλος του 1998, κατακτώντας μαζί του το κύπελλο Ελλάδας εκείνης της περιόδου. Στη συνέχεια αγωνίστηκε στον Παναθηναϊκό ως το 2003, στην πορτογαλική Μπενφίκα (με την οποία κατέκτησε το κύπελλο Πορτογαλίας το 2004 και το πρωτάθλημα το 2005) και στη σκωτσέζικη Χαρτς (με την οποία κατέκτησε το κύπελλο Σκωτίας το 2006). Το 2007 επανήλθε στον Παναθηναϊκό και τον Ιούλιο του 2008 αποφάσισε να αποσυρθεί από την ενεργό δράση, σε ηλικία 35 ετών. Με τη γαλανόλευκη φανέλα αγωνίστηκε 60 φορές και σημείωσε 4 τέρματα. Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση συνέχισε να βρίσκεται στον χώρο του ποδοσφαίρου από τη θέση του τεχνικού διευθυντή των εθνικών ομάδων Ανδρών και Ελπίδων της Ελλάδας (μέχρι το 2014) και του Παναθηναϊκού (2014-16).
- Ο Θοδωρής Ζαγοράκης (1971- ), αρχηγός και ψυχή της Εθνικής το 2004, ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα στην Καβάλα το 1989. Σε ηλικία 21 ετών το 1992 πήγε στον ΠΑΟΚ, ενώ τον Ιανουάριο του 1998 μεταγράφτηκε στη Λέστερ, με την οποία κατέκτησε το Λιγκ Καπ Αγγλίας. Το 2000 επέστρεψε στην Ελλάδα φορώντας τη φανέλα της ΑΕΚ, με την οποία κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδας του 2002. Η επιτυχία της Ελλάδας το 2004 τού έδωσε την ευκαιρία να αγωνιστεί στο Καμπιονάτο με την Μπολόνια, στην οποία παρέμεινε για έναν χρόνο και υπήρξε βασικό της στέλεχος. Το 2005 επέστρεψε στον ΠΑΟΚ, στον οποίο έκλεισε την ποδοσφαιρική του καριέρα 2 χρόνια αργότερα. Με την Εθνική Ελλάδας συμπλήρωσε 120 συμμετοχές (στο διάστημα 1994-2007) και βρίσκεται στη 2η θέση σε συμμετοχές όλων των εποχών, πίσω από τον Γιώργο Καραγκούνη. Τον Ιούνιο του 2007 ανέλαβε την προεδρία της ΠΑΕ ΠΑΟΚ. Τον Ιανουάριο του 2012 αποχώρησε από τη θέση αυτή «...προκειμένου να επιστρέψει στον σύλλογο το κλίμα αγάπης και ενότητας...». Στις ευρωεκλογές του 2014 εκλέχτηκε ευρωβουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία. Ως ποδοσφαιριστής ήταν δυνατός, γρήγορος, ακούραστος, με πολύ καλή τεχνική κατάρτιση και πάνω απ' όλα παθιασμένος στον μέγιστο βαθμό, έχοντας τη στόφα του ηγέτη.
- Ο Άγγελος Μπασινάς (1976 - ) ξεκίνησε την ποδοσφαιρική καριέρα του στις ακαδημίες του Παναθηναϊκού και την περίοδο 1995-96 μεταπήδησε στην πρώτη ομάδα των "πρασίνων". Στη συνέχεια της παρουσίας του στον Παναθηναϊκό έφθασε 4 φορές κοντά στην κατάκτηση του πρωταθλήματος (2000, 2002, 2003, 2005) ενώ την περίοδο 2003-04 κατέκτησε το νταμπλ. Με τους "πράσινους" πήρε μέρος και σε εξαιρετικές ευρωπαϊκές παρουσίες, όταν ο Παναθηναϊκός προκρίθηκε στους 16 του Champions League το 2001 και στους 8 το 2002. Το 2005 αποκτήθηκε από την ισπανική Μαγιόρκα και την περίοδο 2005-06 ήταν από τους πρωταγωνιστές της ομάδας στην πετυχημένη προσπάθεια να αποφύγει τον υποβιβασμό. Το καλοκαίρι του 2008 υπέγραψε τριετές συμβόλαιο με την ΑΕΚ, αλλά τον Φεβρουάριο 2009 αποχώρησε, υπογράφοντας στην αγγλική Πόρτσμουθ, με την οποία έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Αγγλίας το 2010, ενώ τον Αύγουστο του 2010 υπέγραψε μονοετές συμβόλαιο με τη γαλλική Αρλ-Αβινιόν. Με την Εθνική αγωνίστηκε συνολικά σε 100 αγώνες, επίδοση που τον κατατάσσει στην 4η θέση όλων των εποχών σε συμμετοχές στην ιστορία της Ελλάδας.
- Ο Κώστας Κατσουράνης (1979 - ) ξεκίνησε με τη Δόξα Χαλανδρίτσας και σε ηλικία 17 χρονών πήγε στην Παναχαϊκή την περίοδο 1996-97. Την περίοδο 2002-03 πήρε μεταγραφή για την ΑΕΚ. Η περίοδος 2004-05 ήταν η πιο σημαντική στην καριέρα του στην ΑΕΚ καθώς με τα 12 τέρματα που σημείωσε, την οδήγησε σε μια σκληρή μάχη για τον τίτλο, τερματίζοντας τελικά στην τρίτη θέση. Το 2005-06 οδήγησε την ΑΕΚ στη δεύτερη θέση για το πρωτάθλημα. Το καλοκαίρι του 2007 αποχώρησε από την ΑΕΚ και ακολούθησε τον Φερνάντο Σάντος στην Μπενφίκα, έναντι αμοιβής 3,8 εκατομμυρίων ευρώ, όπου και παρέμεινε τρία χρόνια. Τον Ιούνιο του 2009 επανήλθε στην Ελλάδα εντασσόμενος στο δυναμικό του Παναθηναϊκού, με τον οποίο στην πρώτη του χρονιά κατέκτησε το νταμπλ. Τον Ιανουάριο του 2013 συμφώνησε να συνεχίσει την καριέρα του στον ΠΑΟΚ, όπου παρέμεινε 1,5 χρόνο έχοντας συνολικά 48 συμμετοχές και 6 τέρματα στο πρωτάθλημα. Συνέχισε στην Ινδία, τον Ατρόμητο Περιστερίου και τελικά στην Αυστραλία. Ήταν από τους βασικούς πρωταγωνιστές στον θρίαμβο της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2004, και στη συνέχεια πήρε μέρος στους προκριματικούς του Μουντιάλ 2006, στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2008, στο Μουντιάλ του 2010 και στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2012, ενώ ήταν μέλος της αποστολής που συμμετείχε στο Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία. Με 116 συμμετοχές βρίσκεται στην 3η θέση του σχετικού πίνακα μετά τους Καραγκούνη, Ζαγοράκη.
- Ο Γιώργος Καραγκούνης (1977- ), καταγόμενος από τον Πύργο Ηλείας, εντάχθηκε στις ακαδημίες του Παναθηναϊκού το 1993. Στη συνέχεια αγωνίστηκε δανεικός στον Απόλλωνα Σμύρνης και το καλοκαίρι του 1998 επέστρεψε στον Παναθηναϊκό, όπου καθιερώθηκε στη θέση του επιτελικού μέσου. Αναμφίβολα ο "Τυπάρας" αποτελούσε μία από τις εμβληματικές φυσιογνωμίες του Παναθηναϊκού, σε δύο πενταετείς θητείες. Την περίοδο 2000-2001 μετείχε στην πορεία μέχρι τους 16 του Champions League και την επόμενη περίοδο 2001-2002 στους "8" της διοργάνωσης. Τον Ιούλιο του 2003 μετακινήθηκε στην Ίντερ, όπου μετέσχε μόνο σε 36 αγώνες από τους συνολικά 110 της Ίντερ. Το 2005 υπέγραψε τριετές συμβόλαιο με την Μπενφίκα, όπου μαζί με τον Κώστα Κατσουράνη συγκρότησαν ένα αξιόλογο τρίο με το εγχώριο αστέρι της μεσαίας γραμμής Πετίτ. Τον Ιούλιο 2007 εντάχθηκε για τρίτη φορά στον Παναθηναϊκό, με τον οποίο κατέκτησε το νταμπλ το 2010. Τελείωσε την καριέρα του στην Αγγλική Φούλαμ. Ήταν βασικό μέλος της ελληνικής ομάδας στο Euro 2004 και 2008, στο Μουντιάλ 2010, στο Euro 2012, και στο Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία. Έπειτα από 15 χρόνια συνεχούς παρουσίας, κατέρριψε το ρεκόρ συμμετοχών που κατείχε ο Θοδωρής Ζαγοράκης (με 120), φθάνοντας συνολικά τις 139.
- Ο Στέλιος Γιαννακόπουλος (1974- ) ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του το 1992 με τον Εθνικό Αστέρα και συνέχισε στον Πανηλειακό για τρία χρόνια. Το καλοκαίρι του 1996 υπέγραψε στον Ολυμπιακό, όπου, αγωνιζόμενος ως βασικός, έκανε συνολικά 189 εμφανίσεις και σημείωσε 63 τέρματα. Με τον Ολυμπιακό κατέκτησε 7 συνεχόμενες χρονιές το ελληνικό πρωτάθλημα και ένα κύπελλο το 1999, ενώ έφθασε και στους 8 του Champions League, την περίοδο 1998-1999. Το 2003 αποκτήθηκε από την Μπόλτον, όπου παρέμεινε μέχρι το 2008 και έγινε γνωστός στους φίλους της αγγλικής ομάδας ως "Στέλιος". Τον Σεπτέμβριο του 2008 υπέγραψε στην Χαλ Σίτι, όπου και παρέμεινε για ένα εξάμηνο. Τον Ιανουάριο του 2009 μετακινήθηκε στη Λάρισα, όπου κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια ένα χρόνο αργότερα. Με την Εθνική συμπλήρωσε 77 συμμετοχές. Το γκολ που σημείωσε με τη φανέλα του Ολυμπιακού εναντίον της Πόρτο στις 17 Σεπτεμβρίου 1997 στο ΟΑΚΑ, για το Champions League, ψηφίστηκε ως το καλύτερο εκείνης της χρονιάς στη διοργάνωση.
- Ο Άγγελος Χαριστέας (1980- ), καταγόμενος από το Στρυμονικό Σερρών, ξεκίνησε την καριέρα του στην τοπική ομάδα από όπου μεταπήδησε στον Άρη Θεσσαλονίκης το 1997. Τον Ιανουάριο του 1998 δόθηκε δανεικός στον Αθηναϊκό για έξι μήνες και συνέχισε στον Άρη μέχρι το 2002, όταν τον απέκτησε η Βέρντερ Βρέμης, όπου έως το 2005 αγωνίστηκε σε 66 αγώνες, σκόραρε 18 τέρματα και κατέκτησε ένα νταμπλ. Το 2005 μετακόμισε στον Άγιαξ της Ολλανδίας, όπου την πρώτη του χρονιά είχε θετικές εμφανίσεις, αλλά την επόμενη παραγκωνίστηκε με αποτέλεσμα να αποχωρήσει, συμμετέχοντας συνολικά σε 31 αγώνες πρωταθλήματος και έχοντας πετύχει δώδεκα τέρματα. Η περίοδος 2006-07 τον βρήκε στην επίσης ολλανδική Φέγενορντ, ενώ το 2007 συμφώνησε να συνεχίσει την καριέρα του στη Νυρεμβέργη και το 2009 έκανε ένα σύντομο πέρασμα από την Μπάγερ Λεβερκούζεν. Τον Αύγουστο του 2010 υπέγραψε μονοετές συμβόλαιο με τη γαλλική Αρλ Αβινιόν, όπου βρήκε τον Άγγελο Μπασινά. Τον Ιανουάριο του 2011 υπέγραψε συμβόλαιο με τη Σάλκε, στην οποία αγωνίστηκε μέχρι το τέλος της περιόδου 2010-11, κατακτώντας το κύπελλο Γερμανίας και φτάνοντας μέχρι την ημιτελική φάση του Champions League. Την περίοδο 2011-12 αγωνίστηκε στον Παναιτωλικό και το 2013 υπέγραψε στην ομάδα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Αλ Νασρ. Με το εθνόσημο αγωνίστηκε από το 2001 μέχρι το 2011 και συμπλήρωσε 88 συμμετοχές, σημειώνοντας 25 γκολ, από τα οποία το γκολ, που σημείωσε με κεφαλιά σε κόρνερ του Α.Μπασινά, στον τελικό του Euro 2004 είναι η ενδοξότερη επιτυχία του ελληνικού ποδοσφαίρου, που πέρασε στο θρύλο της “μαγικής” εκείνης εποχής.
στ. Το ποδόσφαιρο της δεκαετίας 2010
Η εξέλιξη του ποδοσφαίρου κατά την δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα καθορίστηκε από τα 2 Παγκόσμια Πρωταθλήματα της FIFA (2010, 2014) στα οποία διακρίθηκαν οι Ισπανία, Ολλανδία, Γερμανία, Ουρουγουάη, Αργεντινή, Βραζιλία και στα οποία μετείχε και τις δύο φορές και η Ελλάδα. Το 4-4-2 συνέχισε να είναι το κυρίαρχο σχήμα με δύο κεντρικούς και δύο ακραίους αμυντικούς, τέσσερις μέσους (δύο εξτρέμ, ένας κόφτης και ένας συντονιστής) και δύο κυνηγούς (περιφερειακό και φουνταριστό), με διάφορες παραλλαγές που έτειναν προς το 4-5-1 (4-2-1-2-1 που μπορεί να θεωρηθεί και παραλλαγή του 4-3-3 ή 4-2-3-1 που προσεγγίζει το 4-2-4). Στη διοργάνωση του 2010 η Ισπανία, που κατέκτησε για πρώτη φορά το κύπελλο έπαιζε με σύστημα 4-2-1-2-1 (Κασίγιας - Ράμος, Πικέ, Πουγιόλ, Καπντεβίλα – Μπουσκέ, Αλόνσο – Τσάβι – Ινιέστα, Πέντρο – Βίγια) ενώ το 2014 η Γερμανία, που άφησε άναυδο το ποδοσφαιρικό σύμπαν με τη σαρωτική νίκη της με 7-1 επί της διοργανώτριας Βραζιλίας, έπαιζε με 4-2-3-1 (Νόιερ – Λαμ, Μπόατεγκ, Χούμελς, Χόβεντες – Κεντίρα, Σβαϊνστάιγκερ - Μύλερ, Κρος, Όζιλ – Κλόζε [Γκέτσε]).
Στην Ελλάδα το ποδόσφαιρο παίχτηκε μέσα στην καταθλιπτική ατμόσφαιρα που δημιούργησε η οικονομική κρίση, που επηρέασε την προσέλευση θεατών στα γήπεδα και τα οικονομικά των ομάδων. Η δεκαετία άρχισε με την κατάκτηση του πρωταθλήματος και του κυπέλλου (νταμπλ) από τον Παναθηναϊκό, που, με πρόεδρο τον Νικόλα Πατέρα από το 2008, είχε σχηματίσει τότε μία από τις αξιολογότερες ομάδες της ιστορίας του, με τους Αλ.Τζόρβα - Λ.Βύντρα, Γ.Σαριέγκι, Ν.Σπυρόπουλο – Κ.Κατσουράνη, Ζιλμπ.Σίλβα, Γ.Καραγκούνη, Σ.Νίνη - Σ.Λέτο, Τζιμπρίλ Σισέ, Δ.Σαλπιγγίδη στη σύνθεσή του, αλλά έκτοτε, με πρόεδρο (από το 2012) τον Γιάννη Αλαφούζο του εκδοτικού ομίλου της Καθημερινής, περιορίστηκε σε υποδεέστερες θέσεις και μία κατάκτηση κυπέλλου το 2014. Ο Ολυμπιακός, με νέο πρόεδρο τον μεγαλοεφοπλιστή Βαγγέλη Μαρινάκη, κυριάρχησε στη συνέχεια με 6 κατακτήσεις πρωταθλημάτων (από τα οποία 3 νταμπλ), συνεχίζοντας την πολιτική του Σ.Κόκκαλη, με μεταγραφές εντυπωσιασμού γνωστών παικτών στη δύση της καριέρας τους (Σαβιόλα, Μακούν, Αμπιντάλ, Ιμπαγάσα, Πάντελιτς, Μοντεστό, Ρόμενταλ, Κοντρέρας, Κάρολ Ρόυ, Αφελάι, Ντομίγκεζ, Καμπιάσο) και αρκετών περαστικών “λεγεωνάριων” (Μαρκάνο, Γιέστε, Ορμπάιθ, Ουρτάδο, Ντιακιτέ, Γιαταμπαρέ, Περέζ, Μπενίτεζ, Χάρα, Βαλντέζ, Τόρρες, Γκρέκο, Πελέ, Μπονγκ, Σαντάνα). Απόκτησε όμως και αρκετούς νέους ποδοσφαιριστές με ικανότητες προσφοράς, όπως οι Φουστέρ, Μιραλλάς, Ριέρα, Αμπτούν, Τζεμπούρ, Ζαϊρί, Μασάδο, Εντιγκά, Σαλίνο, Φεϊσά, Κάμπελ, Μεγέρι και στη νεότερη ομάδα Ρομπέρτο, Ελαμπντελαουί, Ντοσεβί, Μαζουακού, Μποτία, Μιλιβόγεβιτς, Κασαμί, Ντουρμάζ, Πάρντο, Σεμπά, Ιντέγε, Ζντιελάρ, Πουλίδο, Ντα Κόστα. Από τους Έλληνες αποκτήθηκαν και προωθήθηκαν σε ομάδες του εξωτερικού οι Β.Τοροσίδης, Αβρ.Παπαδόπουλος, Γ.Φετφατζίδης, Κ.Μήτρογλου, Α.Σάμαρης, Γ.Μανιάτης, Κ.Μανωλάς, Χ.Χολέβας και Δ.Διαμαντάκος, ενώ παραμένουν στην ομάδα ο Κ.Φορτούνης, ο Στ.Καπίνο, ο Δ.Κολοβός και ο Δ.Σιόβας. Με τους παίκτες αυτούς (και κάποιους παλιότερους) η ομάδα προκρίθηκε στους 16 του Πρωταθλήματος Πρωταθλητριών το 2010 και το 2014, όπου αποκλείστηκε άδοξα, και μάλλον αδικαιολόγητα, από την Μπορντώ και την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αντίστοιχα. HAEK είχε στο διάστημα αυτό σοβαρές διοικητικές, οικονομικές και αγωνιστικές δυσκολίες που οδήγησαν στον υποβιβασμό της το 2013 στην Γ Εθνική Κατηγορία, από την οποία, με πρόεδρο από το 2013 (σε 2η θητεία) τον επιχειρηματία Δημήτρη Μελισσανίδη, επέστρεψε με αξιώσεις το 2015-16. Ο ΠΑΟΚ, με μεγαλομέτοχο από το 2012 τον επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη, ήταν μετά το 2013 ο κυριότερος αντίπαλος του Ολυμπιακού, τον οποίο απείλησε το 2014, νικώντας τον στο Φάληρο με 2-1 και φτάνοντας να προηγείται στη βαθμολογία με 5 βαθμούς διαφορά, αλλά στη συνέχεια κατέρρευσε ανεξήγητα και τερμάτισε 3ος πίσω από τον Παναθηναϊκό. Από τις υπόλοιπες ομάδες σε καλύτερη συγκριτικά θέση βρίσκονταν ο Ατρόμητος Αθηνών και ο Αστέρας Τρίπολης.
Η Εθνική Ομάδα, χωρίς να πετύχει την υπέρβαση του 2004, είχε αξιοσημείωτες επιτυχίες και στη 10ετία αυτή, παρά τις οικονομικές δυσχέρειες, μετέχοντας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010 στη Ν.Αφρική και του 2014 στη Βραζιλία και ενδιάμεσα το 2012 στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Στο Μουντιάλ του 2010 με προπονητή τον Ότο Ρεχάγκελ νίκησε την Νιγηρία 2-1, αλλά ηττήθηκε από την Ν.Κορέα (2-0) και την Αργεντινή (2-0) και αποκλείστηκε, παίζοντας με την εξής (βασική) σύνθεση:
Αλέξανδρος Τζόρβας – Λουκάς Βύντρα, Σωτήρης Κυργιάκος, Αβραάμ Παπαδόπουλος, Βασίλης Τοροσίδης – Κώστας Κατσουράνης, Σωκράτης Παπασταθόπουλος, Αλέξανδρος Τζιόλης, Γιώργος Καραγκούνης – Γιώργος Σαμαράς, Δημήτρης Σαλπιγγίδης, με συμμετοχή και των Σωτήρη Νίνη, Βαγγέλη Μόρα, Θεοφάνη Γκέκα, Χρήστου Πατσατζόγλου, Νίκου Σπυρόπουλου, Άγγελου Χαριστέα, Παντελή Καπετάνου.
Το 2012 στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, η Εθνική Ελλάδος, με προπονητή τον Φερνάντο Σάντος, ήλθε ισόπαλη με την Πολωνία 1-1, ηττήθηκε από την Τσεχία 2-1 και νίκησε την Ρωσία 1-0, οπότε προκρίθηκε στους 8 όπου αποκλείστηκε από την Γερμανία με την εξής βασική σύνθεση:
Μιχάλης Σηφάκης – Βασίλης Τοροσίδης, Σωκράτης Παπασταθόπουλος, Κυριάκος Παπαδόπουλος, Χοσέ Χολέβας – Δημήτρης Σαλπιγγίδης, Γιάννης Μανιάτης, Σωτήρης Νίνης, Κώστας Φορτούνης – Γιώργος Σαμαράς, Θεοφάνης Γκέκας με συμμετοχή και των Κώστα Χαλκιά, Αβραάμ Παπαδόπουλου, Γιώργου Καραγκούνη, Κώστα Κατσουράνη, Γρηγόρη Μάκου, Κώστα Μήτρογλου και Νίκου Λυμπερόπουλου.
Στο Μουντιάλ του 2014 με προπονητή τον Φερνάντο Σάντος, η Εθνική ηττήθηκε με 3-0 από την Κολομβία, ήρθε ισόπαλη 0-0 με την Ιαπωνία και νίκησε την Ακτή Ελεφαντοστού στην παράταση με 2-1, οπότε προκρίθηκε στους 16, όπου αποκλείστηκε στα πέναλτι από την Κόστα Ρίκα (1-1 ο κανονικός αγώνας), με την εξής βασική σύνθεση:
Ορέστης Καρνέζης – Βασίλης Τοροσίδης, Σωκράτης Παπασταθόπουλος, Κώστας Μανωλάς, Χοσέ Χολέβας – Δημήτρης Σαλπιγγίδης, Ανδρέας Σάμαρης, Γιάννης Μανιάτης, Παναγιώτης Κονέ – Γιώργος Σαμαράς, Κώστας Μήτρογλου με συμμετοχή και των Γιάννη Φετφατζίδη, Γιώργου Καραγκούνη, Κώστα Κατσουράνη, Θεοφάνη Γκέκα, Λάζαρου Χριστοδουλόπουλου.
Στο σύστημα 4-4-2, με επιλογή από τους προαναφερόμενους, αποκλείοντας όσους έχουν περιληφθεί σε συνθέσεις προηγούμενων δεκαετιών και λαμβάνοντας υπόψη πρόσφατες κλήσεις στην Εθνική ομάδα, η ιδεατή 11άδα της δεκαετίας, με προοπτική και για τα επόμενα χρόνια, θα μπορούσε να διαμορφωθεί ως εξής:
Ορέστης Καρνέζης (ΠΑΟ) – Βασίλης Τοροσίδης (ΟΣΦΠ), Κώστας Μανωλάς (ΑΕΚ, ΟΣΦΠ), Σωκράτης Παπασταθόπουλος (ΑΕΚ), Χοσέ Χολέβας (ΟΣΦΠ) – Σωτήρης Νίνης (ΠΑΟ), Ανδρέας Σάμαρης (ΟΣΦΠ), Γιάννης Μανιάτης (ΟΣΦΠ), Κώστας Φορτούνης (ΟΣΦΠ) – Λάζαρος Χριστοδουλόπουλος (ΠΑΟΚ, ΠΑΟ), Κώστας Μήτρογλου (ΟΣΦΠ), με αναπληρωματικούς τους Στέφανο Καπίνο (ΠΑΟ, ΟΣΦΠ), Δημήτρη Σιόβα (ΟΣΦΠ), Κυριάκο Παπαδόπουλο (ΟΣΦΠ), Γιώργο Τζαβέλλα (ΠΑΟΚ), Παναγιώτη Ταχτσίδη (ΑΕΚ), Παναγιώτη Κονέ (ΑΕΚ), Απόστολο Γιάννου (Αστέρας Τρίπολης), Νίκο Καρέλλη (ΠΑΟ).
- Ο Ορέστης Καρνέζης (1985- ), ένας από τους τερματοφύλακες που ανέδειξε ο Τάκης Οικονομόπουλος στον Παναθηναϊκό την τελευταία 15ετία (Αλ.Τζόρβας, Στέφ.Κοτσόλης, Ορ.Καρνέζης, Στεφ.Καπίνο), γεννήθηκε στην Αθήνα αλλά μεγάλωσε στην Κέρκυρα, όπου αγωνίστηκε σε τοπικές ομάδες μέχρι την ηλικία 16 ετών, οπότε αποκτήθηκε από τον ΟΦΗ. Στην πρώτη ομάδα του ΟΦΗ προωθήθηκε το 2005 και παρέμεινε έως το 2007, ως δεύτερος τερματοφύλακας πίσω από τον Μιχάλη Σηφάκη. Στον Παναθηναϊκό είχε λίγες εμφανίσεις μέχρι την περίοδο 2011-12 οπότε καθιερώθηκε στη βασική ενδεκάδα, συμπληρώνοντας 22 συμμετοχές στο πρωτάθλημα. Τον Ιούλιο του 2013 υπέγραψε στην ιταλική Ουντινέζε, από την οποία παραχωρήθηκε ως δανεικός στην ισπανική Γρανάδα, με την οποία τερμάτισε στη 15η θέση της Λα Λίγκα. Στις 29 Φεβρουαρίου 2012 πραγματοποίησε την πρώτη του συμμετοχή με την Εθνική Ανδρών, με την οποία συμπλήρωσε 34 εμφανίσεις, περιλαμβανομένων και των τεσσάρων αγώνων στο Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία.
- Ο Βασίλης Τοροσίδης (1985- ) ξεκίνησε με τη φανέλα της Skoda Ξάνθης το 2002, όπου παρέμεινε επί 4,5 αγωνιστικές περιόδους, μέχρι και το 2007, έχοντας συνολικά 76 συμμετοχές και 3 τέρματα. Τον Ιανουάριο του 2007 πήρε μεταγραφή στον Ολυμπιακό, και έγινε ένας από τους πλέον αγαπητούς ποδοσφαιριστές της ομάδας, εξαιτίας του μεγάλου πάθους που επιδείκνυε σε κάθε αγώνα. Με την ομάδα των "ερυθρολεύκων", όπου αγωνίστηκε επί μία 6ετία, είχε συνολικά 134 συμμετοχές στο πρωτάθλημα επιτυγχάνοντας 12 τέρματα, ενώ σημαντική ήταν η συμβολή του και στις αναμετρήσεις των ευρωπαϊκών διοργανώσεων. Τον Ιανουάριο 2013 μεταγράφηκε στην ιταλική Ρόμα, με την οποία έφτασε να αγωνιστεί στον τελικό του Coppa Italia. Στην Εθνική ομάδα των ανδρών ξεκίνησε τον Μάρτιο 2007, και από τότε έχει λάβει μέρος στο Euro 2008, στο Μουντιάλ του 2010, στο Euro 2012 και στο Μουντιάλ του 2014 και σήμερα είναι αρχηγός της με 79 συμμετοχές. Μία από τις σημαντικότερες στιγμές του με τη "γαλανόλευκη" ήταν το νικητήριο τέρμα που πέτυχε στη νίκη με 2-1 της Ελλάδας επί της Νιγηρίας για το Μουντιάλ του 2010 στη Νότια Αφρική, χαρίζοντας με αυτόν τον τρόπο την πρώτη νίκη της Ελλάδας σε τελικά Παγκοσμίου Κυπέλλου.
- Ο Κώστας Μανωλάς (1991- ), ανεψιός του Στέλιου Μανωλά, καταγόμενος από τη Νάξο, ξεκίνησε το 2008 στον Θρασύβουλο Φυλής και την αμέσως επόμενη περίοδο πήρε μεταγραφή για την ΑΕΚ, με την οποία κατέκτησε το κύπελλο Ελλάδας την περίοδο 2010-11. Το καλοκαίρι του 2012 αποκτήθηκε ως ελεύθερος από τον Ολυμπιακό, με τον οποίο στην πρώτη του χρονιά κατέκτησε το νταμπλ και τη δεύτερη το πρωτάθλημα, με σημαντική συμβολή στους ευρωπαϊκούς αγώνες του για το Τσάμπιονς Λιγκ, όπου σημείωσε δύο τέρματα, στις αναμετρήσεις εναντίον της Μπενφίκα (εντός έδρας) και της Παρί Σεν Ζερμέν (εκτός έδρας), βοηθώντας στην πρόκριση της ομάδας του στην επόμενη φάση της διοργάνωσης. Τον Αύγουστο 2014 ανακοινώθηκε η μεταγραφή του στην ιταλική Ρόμα. Τον Φεβρουάριο του 2013 πραγματοποίησε το ντεμπούτο του με την Εθνική Ανδρών, με την οποία συμπλήρωσε 22 συμμετοχές, περιλαμβανομένων των τεσσάρων εμφανίσεων στο Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία.
- Ο Σωκράτης Παπασταθόπουλος (1988- ) ξεκίνησε στην ομάδα του Αίαντα Καλαμάτας και έπειτα στην ομάδα του Απόλλωνα Πεταλιδίου, απ' όπου το 2005 τον απέκτησε η ΑΕΚ. Τον Ιανουάριο του 2006 αγωνίστηκε δανεικός στη Νίκη Βόλου για να επιστρέψει στην ΑΕΚ μετά από 6 μήνες. Τον Αύγουστο 2008, μεταγράφτηκε στην ιταλική Τζένοα, από την οποία τον απέκτησε η Μίλαν τον Ιούλιο του 2010. Το 2011 επέστρεψε στην Τζένοα, αλλά στη συνέχεια παραχωρήθηκε στη γερμανική Βέρντερ Βρέμης. Από το καλοκαίρι του 2013 ανήκει στο δυναμικό της Μπορούσια Ντόρτμουντ. Με την Εθνική Ελλάδας ξεκίνησε το 2008 υπό τις οδηγίες του Ότο Ρεχάγκελ, αλλά δεν επιλέχθηκε για το Euro 2008. Στο Μουντιάλ 2010 που διεξάχθηκε στη Νότια Αφρική ήταν βασικό στέλεχος της ομάδας, ενώ το ίδιο συνέβη και με προπονητή τον Φερνάντο Σάντος στα γήπεδα της Πολωνίας και της Ουκρανίας για το Euro 2012. Υπήρξε μέλος της αποστολής που συμμετείχε στο Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία και μετά την αποχώρηση του Γιώργου Καραγκούνη, εκλέχτηκε ως ένας από τους τέσσερις αρχηγούς της ομάδας, μαζί με τους Δημήτρη Σαλπιγγίδη, Βασίλη Τοροσίδη και Γιώργο Σαμαρά, έχοντας συμπληρώσει 62 διεθνείς εμφανίσεις.
- Ο Χοσέ Χολέβας (1984- ), γιος Έλληνα μετανάστη από τα Τρίκαλα με μητέρα Ουρουγουανή, γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Γερμανία. Ξεκίνησε το 2002 στην ερασιτεχνική Ασάφενμπουργκ Νταμ και το 2005 στην επίσης ερασιτεχνική Βικτόρια Καλ. Την περίοδο 2007-08 αγωνίστηκε στην επαγγελματική ομάδα της Μόναχο 1860, συμπληρώνοντας 74 συμμετοχές και 7 τέρματα. Το καλοκαίρι του 2010 μεταγράφτηκε στον Ολυμπιακό ως προσωπική επιλογή του Έβαλντ Λίνεν, ο οποίος όμως αποχώρησε πρόωρα από τον Ολυμπιακό. Στις 30 Αυγούστου 2014 ανακοινώθηκε η μεταγραφή του στη Ρόμα, όπου βρήκε ως συμπαίκτες δύο ακόμη Έλληνες διεθνείς, τους Βασίλη Τοροσίδη και Κώστα Μανωλά, αποχώρησε όμως το επόμενο καλοκαίρι για να συνεχίσει στην αγγλική Γουότφορντ. Τον Νοέμβριο του 2011 απέκτησε την ελληνική υπηκοότητα και κλήθηκε (ως Ιωσήφ Χολέβας) στην Εθνική ομάδα, με την οποία συμπλήρωσε 33 εμφανίσεις. Συμμετείχε στην τελική φάση του Euro 2012 και στην αποστολή του Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία αγωνιζόμενος και τις τέσσερις φορές ως βασικός. Με τον Ολυμπιακό κατέκτησε 4 Πρωταθλήματα Ελλάδας (2011, 2012, 2013, 2014) και 2 Κύπελλα Ελλάδας (2012, 2013).
- Ο Σωτήρης Νίνης (1990- ), καταγόμενος από τη Β.Ήπειρο, ξεκίνησε από τις ακαδημίες του Απόλλωνα Σμύρνης και συνέχισε στις ακαδημίες του Παναθηναϊκού. Τον Δεκέμβριο του 2006 υπέγραψε το πρώτο του επαγγελματικό συμβόλαιο και έγινε από τους νεότερους ποδοσφαιριστές που έχουν αγωνιστεί στον Παναθηναϊκό σε επίσημο αγώνα και ο νεότερος που έχει σκοράρει με την ομάδα. Στις αρχές Οκτωβρίου 2007 υποβλήθηκε σε επέμβαση στους κοιλιακούς στη Γερμανία και παρέμεινε εκτός γηπέδων για επτά εβδομάδες. Την περίοδο 2009-10 (κατά την οποία κατέκτησε το νταμπλ στην Ελλάδα) η καριέρα του γνώρισε μεγάλη άνθιση. Τον Μάρτιο του 2012 υπέγραψε τριετές συμβόλαιο με την ιταλική Πάρμα, από την οποία για την αγωνιστική περίοδο 2013-14 παραχωρήθηκε ως δανεικός στον ΠΑΟΚ για έναν χρόνο, ενώ τον Αύγουστο του 2014 ανακοινώθηκε η λύση της συνεργασίας τους. Επέστρεψε στον Παναθηναϊκό τον Ιανουάριο του 2015 και τον Ιανουάριο του 2016 αποκτήθηκε ως ελεύθερος από τη βελγική Σαρλερουά. Τον Μάιο του 2008 κλήθηκε να αγωνιστεί για πρώτη φορά στην Εθνική ανδρών, και έγινε ο νεότερος σκόρερ στην ιστορία της, σε ηλικία 18 χρονών. Συμμετείχε στο Μουντιάλ 2010 στη Νότια Αφρική καθώς και στο Euro 2012 που διεξάχθηκε στα γήπεδα της Πολωνίας και της Ουκρανίας, συμπληρώνοντας 33 διεθνείς εμφανίσεις.
- Ο Ανδρέας Σάμαρης (1989 - ) ξεκίνησε στην ομάδα της Βάρδας, στην Ηλεία. Στη συνέχεια αγωνίστηκε στην Παναχαϊκή από το 2007. Το 2010 υπέγραψε συμβόλαιο διάρκειας 4,5 ετών στον Πανιώνιο. Το καλοκαίρι του 2012 αποκτήθηκε από τον Ολυμπιακό, παρέμεινε όμως ως δανεικός στην ομάδα της Νέας Σμύρνης για μία ακόμη περίοδο. Το καλοκαίρι του 2013, με το τέλος του δανεισμού του, επέστρεψε στον Ολυμπιακό, με τη φανέλα του οποίου αναδείχτηκε πρωταθλητής Ελλάδας, έχοντας πραγματοποιήσει πολύ καλές εμφανίσεις. Το καλοκαίρι του 2014 η πορτογαλική Μπενφίκα τον απέκτησε με 10 εκατομ. ευρώ (έναντι 13 εκατομ. ευρώ του Κώστα Μανωλά στη Ρόμα και 15,2 εκατομ. ευρώ του Κώστα Μήτρογλου στη Φούλαμ). Τον Οκτώβριο του 2013 κλήθηκε από τον Φερνάντο Σάντος στην Εθνική ανδρών, με την οποία έχει μέχρι σήμερα 20 εμφανίσεις. Υπήρξε μέλος της αποστολής που συμμετείχε στο Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία, όπου, στη νίκη εναντίον της Ακτής Ελεφαντοστού (2-1), σημείωσε το πρώτο τέρμα της Ελλάδας, ανοίγοντας τον δρόμο για την πρόκριση στην επόμενη φάση.
- Ο Γιάννης Μανιάτης (1986 - ) ξεκίνησε στον Ηνίοχο Λιβαδειάς και εν συνεχεία στον Αθλητικό Σύλλογο Παρνασσός Αράχωβας, την περίοδο 2002-03. Την επόμενη περίοδο (2003-04) πήρε μεταγραφή για τον Πανιώνιο, όπου με προπονητή τον Έβαλντ Λίνεν, τερμάτισε δύο συνεχόμενες περιόδους στην πέμπτη θέση και αγωνίστηκε σε κύπελλο ΟΥΕΦΑ και Ιντερτότο. Στον Ολυμπιακό μεταγράφηκε τον Ιανουάριο του 2011, έναντι 800.000 ευρώ. Με από τραυματισμό το 2015 σε αγώνα κυπέλλου με την ΑΕΚ, τον Φεβρουάριο 2016 παραχωρήθηκε ως δανεικός στη βελγική Σταντάρ Λιέγης. Το ντεμπούτο του στην Εθνική πραγματοποιήθηκε με προπονητή τον Φερνάντο Σάντος, στις 11 Αυγούστου 2010 και από τότε συμπλήρωσε 38 εμφανίσεις. Υπήρξε μέλος της αποστολής που συμμετείχε στο Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία, αγωνιζόμενος και τις τέσσερις φορές ως βασικός. Ως δεξιός μπακ ή μεσοαμυντικός διακρίνεται για την ευψυχία και το αγωνιστικό πάθος του, που συγκρίνεται με αυτό του Β.Τοροσίδη.
- Ο Κώστας Φορτούνης (1992- ), από τις μεγαλύτερες ελπίδες του ελληνικού ποδοσφαίρου σήμερα, ξεκίνησε από τις μικρές ομάδες του Ολυμπιακού, απ' όπου έφυγε το 2008, πηγαίνοντας στα Τρίκαλα. Το 2010 πήγε στον Αστέρα Τρίπολης και το 2011 μετακόμισε στη γερμανική Καϊζερσλάουτερν, όπου συμπλήρωσε 70 συμμετοχές. Τον Ιούλιο του 2014 επανήλθε στον Ολυμπιακό, όπου η πρώτη χρονιά τελείωσε με επιτυχία καθώς η ομάδα κατέκτησε το πρωτάθλημα Ελλάδας και το κύπελλο Ελλάδας. Την επόμενη περίοδο 2015-16 το άστρο του Κ.Φορτούνη έλαμψε με πολύ καλές εμφανίσεις στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Στα 19 του χρόνια, το 2012, κλήθηκε για πρώτη φορά στην Εθνική ομάδα των ανδρών και συμπεριλήφθηκε από τον Φερνάντο Σάντος στην αποστολή της Ελλάδας για το Euro 2012, όπου συμμετείχε σε δύο αγώνες. Δεν συμμετείχε στην αποστολή για το Μουντιάλ 2014, αλλά κλήθηκε ξανά για τα προκριματικά του Euro 2016, και συμπλήρωσε μέχρι σήμερα 17 διεθνείς εμφανίσεις.
- Ο Λάζαρος Χριστοδουλόπουλος (1986- ), καταγόμενος από τα Γρεβενά, ξεκίνησε από την ΑΕ Νεαπόλεως στη Θεσσαλονίκη. Από το 2004 μέχρι το 2008 αγωνίστηκε στην πρώτη ομάδα του ΠΑΟΚ, όπου είχε 57 εμφανίσεις σημειώνοντας 8 τέρματα. Το καλοκαίρι του 2008 υπέγραψε στον Παναθηναϊκό. Σημαντικότερη στιγμή της καριέρας του στο "τριφύλλι" ήταν την περίοδο 2009-10 όταν κατέκτησε το νταμπλ. Στον Παναθηναϊκό παρέμεινε συνολικά 4,5 χρόνια. Τον Ιανουάριο του 2013 συμφώνησε να συνεχίσει με τα χρώματα της ιταλικής Μπολόνια, στην οποία παρέμεινε 1,5 χρόνο. Τον Ιούλιο του 2014 ανακοινώθηκε η απόκτησή του από την Ελλάς Βερόνα, όπου ήταν συμπαίκτης με τον Βαγγέλη Μόρα, με τον οποίο συνυπήρξαν και στην ελληνική αποστολή του Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία. Έναν χρόνο αργότερα παραχωρήθηκε στην επίσης ιταλική Σαμπντόρια, υπογράφοντας μονοετές συμβόλαιο συνεργασίας. Στην Εθνική το ντεμπούτο του πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο 2008 και μέχρι σήμερα συμπλήρωσε 26 εμφανίσεις.
- Ο Κώστας Μήτρογλου (1988- ), γνωστός και ως “πιστολέρο”, είναι σήμερα από τα πλέον αναγνωρίσιμα πρόσωπα του ελληνικού ποδοσφαίρου. Καταγόμενος από την Καβάλα, σε μικρή ηλικία μετανάστευσε στη Γερμανία, όπου άρχισε το ποδόσφαιρο από τις ακαδημίες της Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ. Το 2007, μετά τις καλές του εμφανίσεις με την εθνική Νέων, υπέγραψε συμβόλαιο με τον Ολυμπιακό. Την πρώτη χρονιά στην ομάδα, πέτυχε 4 γκολ σε 12 αγώνες πρωταθλήματος. Την επόμενη χρονιά, μετά από ένα τραυματισμό, που τον κράτησε εκτός γηπέδων για δύο μήνες, πέτυχε 2 τέρματα σε 7 συμμετοχές. Κατά την αγωνιστική περίοδο 2009-10 αποτελούσε βασική επιλογή και πέτυχε 9 γκολ σε 26 συμμετοχές. Τον Ιανουάριο 2011 παραχωρήθηκε ως δανεικός στον Πανιώνιο. Από τον Αύγουστο 2011 αγωνίστηκε στον Ατρόμητο ως δανεικός και έφτασε στον τελικό του κυπέλλου Ελλάδας, όπου ηττήθηκε από τον Ολυμπιακό 2-1. Την επόμενη περίοδο (2012-13) επέστρεψε στο δυναμικό του Ολυμπιακού και σε 25 συμμετοχές στο πρωτάθλημα, σκόραρε 11 φορές. Την περίοδο 2013-14 λογιζόταν ως βασικός κεντρικός επιθετικός της ομάδας, με δυναμικό ξεκίνημα στο πρωτάθλημα και στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Τον Ιανουάριο 2014 μεταγράφτηκε στην αγγλική Φούλαμ, έναντι 15,2 εκατομ. ευρώ (1ος στη λίστα μεταγραφών Ελλήνων ποδοσφαιριστών όλων των εποχών). Τον Αύγουστο 2014 επέστρεψε στον Ολυμπιακό ως δανεικός και ολοκλήρωσε τη χρονιά σημειώνοντας 16 συνολικά γκολ σε 24 συμμετοχές στο πρωτάθλημα. Τον Αύγουστο 2015 δόθηκε δανεικός στην πορτογαλική Μπενφίκα για έναν χρόνο. Με την Εθνική ανδρών έκανε ντεμπούτο στις 14 Νοεμβρίου 2009 και το 2012 συμπεριλήφθηκε στην 25μελή προεπιλογή του Φερνάντο Σάντος για το Euro 2012. Υπήρξε μέλος της αποστολής στο Μουντιάλ του 2014 στη Βραζιλία, αγωνιζόμενος τρεις φορές και συμπληρώνοντας μέχρι σήμερα 46 διεθνείς εμφανίσεις.