Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος - Πρωταγόρας
Ο άνθρωπος είναι η απάντηση, οποιαδήποτε κι αν είναι η ερώτηση - Ο Οιδίποδας στη Σφίγγα
Αν μπορούσα να σας πω τι σημαίνει, δεν θα υπήρχε λόγος να το πιστεύω
Η ιστορία κάνει τους ανθρώπους σοφούς, η ποίηση πνευματώδεις, τα μαθηματικά ευφυείς, η φυσική εμβριθείς, η ηθική σοβαρούς και η ρητορική ικανούς διεκδικητές
Nα ξανακάνουμε τις ιδέες επικίνδυνες
Ελευθερία σημαίνει να έχεις την δύναμη να αποκηρύσσεις τον πειρασμό να θέλεις μόνο αυτό που θέλει ο κόσμος να θέλεις
Ο Νίκος Μπαλάσκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1948, σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και εργάστηκε ως Διπλωματούχος Μηχανολόγος-Ηλεκτρολόγος Μηχανικός. Στα γράμματα πρωτοπαρουσιάστηκε το 1976 με την συλλογή ποιημάτων «Το Φυλαχτό της Μέδουσας». Επιλογή του ποιητικού έργου του περιέχεται στην σύνθεση «Ζωηδαισία» που εκδόθηκε το 2005. Νεότερα ποιητικά έργα του είναι η «Ελισαβένθη – Πυθαγόρεια Ομφή» και οι «Ορφικές Καθοσιώσεις – Τραγούδια του καιρού και του τόπου». Το ποιητικό έργο του στο σύνολό του διαπνέεται από βαθύτατα ουμανιστικό οραματισμό, που, έχοντας υπέρτατο έμβλημα το μαχόμενο ανθρώπινο πλάσμα, συγκροτείται πλαστικά από ένα σύνολο αλλεπάλληλων ιδεοεικόνων, αναζητώντας την ύστατη οντολογική δικαίωση με την ανάδειξη και εξύμνηση του θεού-ανθρώπου, που νοείται ως ένα αξεδιάλυτο κράμα πνεύματος, ύλης και συμπαντικού χώρου και της πάνδημης θεάς γυναίκας, που ταυτίζεται με την ζωή, την φυτουργό κίνηση και την φύση.
Οι αισθητικές αντιλήψεις του για την ποίηση εκτίθενται στο έργο του «Η Φυσική της Ποίησης» (1977) και στο δίτομο έργο του «Ο Κόσμος της Ποίησης» (Τόμος Α΄ 2006), όπου εξετάζονται τα χαρακτηριστικά και τα ουσιώδη συστατικά της λειτουργίας του ποιητικού λόγου και η ιστορική εξέλιξη της αισθητικής του σε σημαντικές χώρες όπως η Αγγλία, οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία. Σημαντικό και πολύμοχθο είναι το μεταφραστικό έργο του, που περιλαμβάνει την πρώτη Ραψωδία της «Ιλιάδας» του Ομήρου, την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή και τρεις μεγάλες «Ανθολογίες της Αγγλικής, της Αμερικανικής και της Γαλλικής Ποίησης», που περιλαμβάνουν καθεμία πάνω από 250 ανθολογούμενους ποιητές, σε τρεις τόμους που αποτελούνται από περισσότερες από 1000 σελίδες ο καθένας. Μια άλλη πτυχή της πνευματικής ταυτότητάς του παρουσιάζεται στην ογκώδη «Ιστορία της Αρχαίας, της Μεσαιωνικής, της Αναγεννημένης και της Σύγχρονης Ελλάδας», καθώς και στα έργα φιλοσοφικής αναζήτησης «Το Φάος και το Χάος» και «Ιστορία του Σκεπτικού Λόγου».
ΟΙ ΠΑΤΡΙΔΕΣ ΜΟΥ
Κερασούντα του Πόντου: Τα χρόνια της γιαγιάς μου (Μαρίκα).
Κλινδιά Ηλείας: Τα χρόνια του πατέρα μου (Βασίλειος).
Βύρωνας: Τα χρόνια της μητέρας μου (Δέσποινα).
Παγκράτι: Τα πρώτα μου χρόνια τ’ αξέχαστα που έζησα.
Μελίσσια: Χρόνια καλοκαίρια που δεν πέρασαν.
Πλατεία Αμερικής: Τα χρόνια των σπουδών.
Grenoble Γαλλίας: Τα χρόνια των ονείρων.
Βόλος: Τα χρόνια της δουλειάς.
Καλλιθέα: Τα χρόνια της περιπλάνησης.
Christchurch Νέας Ζηλανδίας: Τα χρόνια της συζύγου μου (Λιούμπα).
Μελίσσια: Τα χρόνια της οικογένειας (στα άλλα Μελίσσια τα τσιμέντινα).
Bristol Αγγλίας: Τα χρόνια της κόρης μου (Δίρκη).
Birmingham Αγγλίας: Τα χρόνια του γιου μου (Δάμων).
Λιάναμμο Εύβοιας: Τα χρόνια του Αιγαίου
(Βενθεσικύμη, Ευρυάλη, Κυμοθόη, Αλιμήδη, Ποντομέδα οι νύμφες των ναών του).
E-mail: alimedon@gmail.com
ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΠΙΣΤΗΣ
Για οτιδήποτε έχω γράψει παρακαλώ να θυμάστε ότι μοναδικό κίνητρο και μέγιστη φιλοδοξία μου ήταν, (χωρίς φανατισμό ή εμπάθεια για κανένα άτομο ή ιδεολογία) να καταλάβω τον εαυτό μου, τους συνανθρώπους μου και ό,τι συμβαίνει γύρω μου στον κόσμο (στη φύση, στην κοινωνία, στην ιστορία, στην ανθρωπότητα, στο σύμπαν). Και ομολογώ με συντριβή ότι μέχρι τώρα ελάχιστα πράγματα έχω καταλάβει και από αυτά ελάχιστα μπορώ να εξηγήσω στους άλλους.Το λιγότερο που μπορώ να αναβοήσω είναι ότι έχετε όλοι δικαίωμα να διαφωνείτε με τις απόψεις μου. Δεν αισθάνομαι επομένως ότι μου επιτρέπεται να παραλείψω να ζητήσω συγνώμη για την δύσνοια που ενδεχομένως σας προξενώ. .
ΓΙΑ ΠΟΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΙΛΑΜΕ;
Για την ελευθερία να επικυρώνουμε κάθε 4 χρόνια με κατευθυνόμενες «εκλογές», υπό καθεστώς πίεσης, κυβερνήσεις που έχουν προεπιλεγεί άνωθεν;
Για την ελευθερία να αγοράζουμε, με αχαλίνωτη βουλιμία, άχρηστα προϊόντα από τα γιγαντιαία πολυκαταστήματα, απλώς για να μην μένουν στα ράφια;
Για την ελευθερία να σαλιαρίζουμε στο Διαδίκτυο, αναμασώντας σερβιρισμένες ασήμαντες πληροφορίες για αφελείς, που συσκοτίζουν την γνώση;
Για την ελευθερία να παίζουμε με το Κινητό τηλέφωνο και τα απειράριθμα ευρεσιτεχνήματα (gadgets) σκοτώνοντας την ώρα μας και κυρίως αποκολοκυνθώνοντας το μυαλό μας;
Για την ελευθερία να βλέπουμε προπαγανδιστικές ταινίες, ή κατευθυνόμενες ειδήσεις και διαφημίσεις σε μια απίστευτα τεράστια επιχείρηση αποτοξίνωσης του εγκεφάλου από τις επικίνδυνες ιδέες που ενοχλούν τους κρατούντες;
Με δυο λόγια, για την ελευθερία να λέμε ναι σε ό,τι είναι αρεστό στους κατέχοντες;
Μήπως είναι υπερβολικό να ονειρευόμαστε μια άλλη ελευθερία;
Την ελευθερία να έχουμε αυτόνομη και ανεξάρτητη σκέψη, ανεπηρέαστη από υποδουλωτικούς μηχανισμούς, ικανή να σφυρηλατεί συνειδήσεις ανθρώπων που δεν είναι ποίμνιο των εγκάθετων του συστήματος εξουσίας (των εθναρχοποιημένων, των ειδωλοποιημένων, των ινδαλματοποιημένων, των εξώνητων);
Την ελευθερία να έχουμε κατοχυρωμένους θεσμούς προβολής της θέλησής μας, ώστε να είναι πράγματι ικανή να επηρεάζει ουσιαστικά τις αποφάσεις που αφορούν τον κοινωνικό βίο μας, χωρίς να τις εκχωρούμε στους πρακτορεύοντες του συστήματος.
Καταπτοημένοι από την ανέχεια και την μιζέρια της εξαρτημένης ζωής μας δεχόμαστε καθημερινά βουρδουλιές που μας κρατούν δέσμιους της ζοφερής πραγματικότητας που βιώνουμε; «Αντισταθείτε» θα έλεγε ο ποιητής, μολονότι όλες οι επαναστάσεις των τελευταίων αιώνων προδόθηκαν εκ των έσω και κατέληξαν σε δολοφονικές απολυταρχίες;
ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ
Το κύριο πολιτικό πρόβλημα της εποχής μας έγκειται στο ότι η «διεθνής των αγορών» έχει εγκαθιδρύσει μια σκιώδη παγκόσμια οικονομική «αυτοκρατορία» που ελέγχει την ροή των κεφαλαίων διεθνώς, και συνακόλουθα την διαχειριστική, πολιτική, κοινωνική και πολιτιστική δραστηριότητα σε όλο τον πλανήτη, στα πλαίσια μιας ομοιογενοποιημένης καταναλωτικής οικουμενικής κοινότητας.
Αποτέλεσμα της κυριαρχίας αυτής είναι η εκδήλωση αλλεπάλληλων μεθοδευμένων «κρίσεων» (χρηματοπιστωτική, υγειονομική, ενεργειακή, επισιτιστική, κλιματική) που καταλήγουν σε άμεση μείωση του εισοδήματος, εγκλεισμούς, απαγορεύσεις, υποχρεωτικότητες, αύξηση της τιμής των αγαθών και τελικά σε ολοένα μεγαλύτερη υποταγή και εξαθλίωση του μεγαλύτερου μέρους της ανθρωπότητας.
Στους μηχανισμούς επιβολής του καθεστώτος αυτού καίρια θέση κατέχει το οικονομικό, πολιτικό, στρατιωτικό, ακαδημαϊκό και επικοινωνιακό πλέγμα εξουσίας που εκπροσωπείται από τις κατά τόπους εξαρτημένες διοικήσεις των μεγάλων διεθνών εταιριών, τις εντολοδόχες υπήκοες κυβερνήσεις, τα χρηματοδοτούμενα πανεπιστήμια, τα εξαγορασμένα ΜΜΕ και τις ποικιλώνυμες αφανείς ή εμφανείς υπηρεσίες και οργανώσεις που έχουν την ευθύνη για την υλοποίηση των στρατηγικών στόχων της αυτοκρατορίας. Στο πλέγμα αυτό οι εταιρίες παρέχουν την οικονομική βάση, τα πανεπιστήμια επινοούν τα ιδεολογήματα που δικαιολογούν την επιβολή, οι κυβερνήσεις εφευρίσκουν την απαιτούμενη ρητορική για τον πειθαναγκασμό των μαζών μέσω παραπλάνησης, τα ΜΜΕ διαδίδουν την παραγόμενη προπαγάνδα και οι υπηρεσίες /οργανώσεις ετοιμάζουν το έδαφος ώστε αποφάσεις που εξυπηρετούν τα συμφέροντα των ολιγαρχών να γίνονται αποδεκτές χωρίς κοινωνικούς κλυδωνισμούς ως «μέτρα» αναγκαία για την ευημερία των λαών.
Για την υλοποίηση των αποφάσεων της αυτοκρατορίας είδαμε να χρησιμοποιείται ένα ανεξάντλητο σε ευρηματικότητα σύνολο από πρακτικές που περιλαμβάνουν πραξικοπήματα και δικτατορίες (τα παλιότερα χρόνια), τοπικούς πολέμους ή απειλές συμβατικών, χημικών ή βιολογικών πολέμων, βομβαρδισμούς, επιδρομές, εκβιαστικές εφαρμογές οικονομικών μέτρων και κυρώσεων, εργαστηριακή παρασκευή και διάδοση επιδημιών, τεχνητή πρόκληση έλλειψης αγαθών, ή παραπλανητική επίκληση μη ανθρωπογενών κλιματικών αλλαγών για εφαρμογή καταστρεπτικών επενδυτικών προγραμμάτων. Κοινός παρονομαστής σε όλες τις περιπτώσεις είναι η προβαλλόμενη, σε βαθμό μαζικής ψύχωσης, ανάγκη εξόντωσης υποτιθέμενων «εχθρών», που κάθε τόσο, με τρόπο «οργουελικό», εφευρίσκονται, αναδεικνύονται, στοχοποιούνται και διαφημίζονται ως αιτίες «κακού» που πρέπει να συντριβεί από την διαθρυλούμενη «αγαθοποιό» δράση της αυτοκρατορίας.
Η στάση μεγάλης μερίδας του παγκόσμιου πληθυσμού απέναντι στην κατάσταση αυτή είναι παθητική. Λίγοι είναι οι ίδιοι μέρος του συστήματος που εξασφαλίζει την λειτουργία της αυτοκρατορίας. Πολλοί, με αδρανοποιημένη πολιτική συνείδηση, διάγουν βίο εύθυμο και αφελή, εθισμένοι αθεράπευτα στα ιδεολογήματα ή/και τα ευρεσιτεχνήματα των σχεδιαστών της. Αρκετοί αποδέχονται συνειδητά ότι αυτός ο τύπος αυτοκρατορίας εξασφαλίζει πράγματι κάποιο ελάχιστο επίπεδο υλικής επάρκειας και δυνατότητες ατομικής και κοινωνικής προόδου. Άλλοι έχουν ενστερνιστεί την άποψη ότι οποιαδήποτε αντίδραση απέναντι σε έναν ισχυρό και οργανωμένο αντίπαλο είναι μάταιη και εκ των προτέρων καταδικασμένη σε αποτυχία, μετά από άσκοπη αναταραχή. Οι υπόλοιποι διατηρούν το δικαίωμα να αναρωτιούνται αν αυτός ο βαθμός υποδούλωσης, κάτω από την σκληρή μπότα των μεγιστάνων του πλούτου, είναι δρόμος αναγκαίος στην πορεία της ανθρωπότητας προς μία «παγκοσμιοποιημένη κοινωνία» ή αν υπάρχουν άλλοι εναλλακτικοί οδοί προς μια πραγματική «κοσμοπολιτεία» με ισότιμη συμμετοχή και ουσιαστική συνεργασία όλων των λαών του κόσμου χωρίς υποτέλειες και εξαναγκασμούς.
Και βέβαια, όσο υπάρχουν άνθρωποι, μπορούμε να αισιοδοξούμε ότι η προσπάθειά τους για συνεχή βελτίωση των όρων ύπαρξης τους, που σε τελευταία ανάλυση είναι ο ύστατος κινητήριος μοχλός της ιστορίας, δεν θα είναι άκαρπη, όπως δεν ήταν και μέχρι σήμερα.