Zoals uit de studies van Hatheway en Harten ook blijkt ging de meeste aandacht uit naar de vakken die met ideologie te maken hebben: rassenkunde, geschiedenis, politieke vorming en zoiets als, wat in Bad Tölz heette, Lebensgesetzliche Grundlage ofwel 'de wetten van het leven'. In een korte omschrijving van het leerplan staat hierover ondermeer:

Erkenntnis: auch der Mensch ist den Gesetzen des Lebens (Kampf, Vererbung, Auslese usw.) unterworfen. Der Nationalsozialismus hat als biologisch begründete Weltanschauung diese Gesetze zur Grundlage seines Handelns, Denkens und Fühlens gemacht. Zu behandeln sind: die Lebensgesetze (z.B. Rasse, Vererbung, Kampf ums Dasein usw.) allgemeine Bedeutung der Vererbungslehre für Rassenkunde und Rassenpolitik, die Rassen Europas, Rasse und Kultur, die rassische Zusammensetzung der europäischen Völker, Rassenpflege und Erbpflege.

Je zou hopen dat Henk dit soort gedoe langs zich af liet glijden en dat is inderdaad ongeveer ook wat hij in zijn autobiografie schrijft.

Ik herinner mij dat wij eens een opstel moesten schrijven over 'Der Sinn dieses Krieges'. Wij vonden die titel al erg genoeg en ik vertelde mijn kameraden dat ik met opzet alle kreten die rondom ons zo kwistig werden rondgestrooid achter elkaar in een zo fraai mogelijk zinsverband zou opschrijven. Nu was het op de Junkerschule de gewoonte schriftelijke arbeid altijd onder nummer in te leveren en te laten nakijken door anderen dan de eigen leraren. Toen dan ook bekend werd gemaakt dat ik de beste arbeid geschreven had van allemaal, ging er een gebulder van het lachen door de klas.

Dit geloof ik. Tegelijkertijd geloof ik niet dat Henk bij al die Nazi-onzin vraagtekens zette want dan zou hij het in Bad Tölz niet uitgehouden hebben. En dat deed hij wel. 

Er zijn nog wel fraaiere en subtielere voorbeelden van de wijze waarop de aanstaande Junkers opgeleid werden. Zo vertelt Harten in zijn boek over de ideologische scholing van SS'ers over een paar culturele avonden in de maanden juni-juli 1943 - avonden dus die Henk welhaast zeker bijgewoond heeft. Op een van die avonden, eind juni, hield professor Otto Daube een lezing over 'Der heroische Gedanke in der deutschen Kunst' terwijl professor Karl Blessinger ruim een week later een verhaal hield over - hoe verzin je het? - 'Musik als Kampfmittel des Judentums'. Weer ruim een week later, op 16 juli, werd er niet zozeer gesproken als gespeeld - en wel door niemand minder dan de beroemde pianiste Elly Ney. Maar ook zij had uitgesproken opvattingen over muziek en die zullen die avond zonder twijfel ter sprake zijn gekomen. 

Eerst die lezing over heroïek in de Duitse kunst van Daube. Hij (1900-1992) was een uitgesproken Wagner-adept, muziekdocent, componist, oprichter en langdurig voorzitter van de Bayreuther Bund der deutschen Jugend. Een nationaalsocialist was Daube vanzelfsprekend ook, sinds 1934. Als zodanig vervulde hij tal van rollen in het onderwijs, onder meer als Reichsreferent van de Nationalsozialistischer Lehrerbund (NLSB). Het was zonder twijfel in laatstgenoemde functie ook dat hij gedurende maar liefst twee avonden in Bad Tölz aanwezig was. 

Een fanatieke nazi was Daube echter niet. Tegelijkertijd lag hem het begrip heroïsch in de mond bestorven terwijl het niet ingewikkeld is een verband te leggen tussen dat begrip en de nationaalsocialistische ideologie. Zo ging in nogal wat intellectuele nazikringen (geen contridictio in terminis zoals veelal opgemerkt wordt, er waren tal van nationaalsocialistische intellectuelen) de uitdrukking Heroischer Realismus rond. Een dergelijke vorm van 'realisme' stond voor de wil en het vermogen om in een verloren positie, aan het front of in het leven, toch vol te houden. Eigenlijk was een dergelijke heroïek niets anders dan een door het nationaalsocialisme geactualiseerde vorm van Nietzsches gevaarlijk leven. Het is niet moeilijk te zien dat Henk zo'n gedachte ook toegedaan was zoals het zeker is dat Daube in zijn lezing met dergelijke noties speelde. Zo zal hij vermoedelijk beweerd hebben dat het veelvoudig voorkomen van heroïek in de Duitse kunst een bewijs was van de heroïek van het Duitse volk. Dat soort, in ben geneigd te zeggen, kletskoek. Interessant is vooral dat het heroïsch realisme een antwoord zou zijn op de identiteitscrisis van de moderniteit die vanzelfsprekend gekenmerkt werd door een tegenovergestelde houding, sceptisch escapisme of iets in die trant. Daube, Wagner-kenner bij uitstek, zal ook dat beklemtoond hebben, temeer omdat hij steeds weer beweerde dat Wagners muziek een Duits antwoord was op de westerse moderniteit. Ik weet bijna zeker dat mijn vader bij dit soort beweringen instemmend geknikt heeft. Echo's hiervan weerklinken zelfs in zijn liefdesbrieven.  

Oja, mijn teer Miepke, 'lievig' moeten wij nooit tegen elkaar zijn. Daarvoor zijn wij beiden teveel natuurmenschen. Ik maak liever eens heerlijk heftig ruzie, waar een zalige verzoening op volgt dan dat ik altijd 'lievig' ben. Dat doet mij aan suikerbeestjes denken.

Pijnlijker dan die van Daube was de lezing van Blessinger over joodse muziek. Evenals Daube was Blessinger (1888-1962) componist, dirigent en wetenschapsman. Hij werd al vroeg (1932) lid van de NSDAP. Hij was gespecialiseerd in joodse muziek en is nog altijd bekend vanwege zijn in 1944 verschenen boek Judentum und Musik, een bewerking van een eerder boek, uit 1938, met de titel Mendelssohn, Meyerbeer, Mahler. De strekking van Blessinger's betoog is eenvoudig te bedenken, temeer omdat zij deels een echo is van Wagner's beroemde pamflet uit 1850, Das Judenthum in der Musik: Joodse muziek zou kosmopolitisch en dus ontworteld zijn. Maar dat niet alleen: Joodse muziek speelde ook een (te) grote rol in de Duitse cultuur. Ergo: joodse muziek had de Duitse cultuur besmet, 'Verseuchung des deutschen Musiklebens durch das Judentum' zoals dat heet. Zo draagt een van de hoofdstukken in Blessingers boek de titel 'Der Jude als Kulturparasit'. Daarin staat onder meer:      

Zu den gefährlichsten dieser jüdischen Propheten gehört Gustav Mahler, der als Mißdeuter deutscher Musik in seiner Eigenschaft als Hofoperndirektor in Wien wie als Symphoniker eine unmittelbare und mittelbare Wirkung von größtem Ausmaße ausgeübt hat, indem er sich als reiner Idealist und als Vorkämpfer edelster deutscher Kunst tarnte, während er in Wirklichkeit ausschließlich den jüdischen Herrschaftszielen diente.

Joden gebruikten de muziek dus als een soort Paard van Troje. Terwijl ze deden voorkomen alsof ze de kunst dienden, waren ze in feite slechts met een machtsspel bezig. Het lijdt geen twijfel dat Blessinger op die avond van 6 juli 1943 dit soort dingen gezegd heeft. Ik zou willen dat ik wist dat mijn vader ze geërgerd aangehoord had.  Ik ben bang dat het niet zo is zoals ik vermoed dat ook de Beethoven-muziek die Elly Ney kort daarop speelde in zijn oren beter klonk omdat hij wist dat de pianiste het heroïsche daarin als het 'Wesen nordischer Musik' zag.

Pijnlijk allemaal maar daarom, helaas, niet minder waar,