LPL

Algemeen

Het lymfoplasmacytair lymfoom (LPL) wordt in de laatste WHO (2016) gedefinieerd als een maligniteit bestaande uit kleine B-lymfocyten, plasmacytoïde lymfocyten en plasmacellen. Er is vaak betrokkenheid van het beenmerg, en soms ook klieren en milt.

De grote meerderheid (>90%) van LPL heeft een MyD88 mutatie. Demonstration of the MYD88 p.L265P mutation may aid in the difficult differential diagnosis with nodal and extranodal marginal zone lymphomas (MZL) with plasmacytoid differentiation and plasma cell (multiple) myeloma. The two latter entities generally lack the MYD88 p.L265P mutation with the exception of rare cases of MZL.

CXCR4 mutations occur in up to 40% of all LPLs, usually concurrent with MYD88 mutations. It is desirable to perform CXCR4 mutational analysis for patients

considered for treatment with a BTK inhibitor, since this genetic context is not only associated with shorter time to treatment, but especially with resistance to ibrutinib therapy.

Kliniek

• 1/3 is asymptomatisch

• 2/3 symptomatisch

Anamnese en lichamelijk onderzoek. De meest voorkomende klacht is vermoeidheid (70%), soms veroorzaakt door een diepe anemie (denk ook aan AIHA/koude agglutinatie). Speciale aandacht voor lymfadenopathie/hepatosplenomegalie (15-25%), neuropathie (anti-MAG 20-25%), auto-immuunfenomenen, verhoogde bloedingsneiging (20-30%, dd ITP/verworven von Willebrand) en verschijnselen van hyperviscositeit.

NB. Osteolytische laesies komen in principe niet voor, denk dan aan MM als alternatieve diagnose.

Aanvullend onderzoek.

• Lab: anemie, eiwitspectrum, b2mg, stoltijden, haptoglobine

  • op indicatie: coombs, cryo

• Virologie: HCV, HBV (associatie met cryo)

• Beenmerg + cytogenetica (vaak MYD88 mutatie = specifieke puntmutatie (L265P) relevant voor NFκB-cascade. Nog geen prognostische of therapeutische consequenties)

• Stagering: CT HTA

• Verdenking amyloïdose: buikvetbiopt congorood

• Verdenking PNP: anti-MAG en verwijzing neuroloog

Differentiaal diagnose

Vooral bij het zeldzame LPL zonder IgM-paraproteïne (<5%) is de diagnose lastig en afhankelijk van het uitsluiten van andere kleincellige lymfomen, zoals het marginale zone lymfoom (MZL). Soms kan geen definitief onderscheid worden gemaakt. Bij opvallende paratrabeculaire infiltratie (in tegenstelling tot interstitieel) moet ook worden gedacht aan folliculair lymfoom, wat meestal CD10-positief is en eventueel kan worden bevestigd door aantonen van de t(14;18)-translocatie. Bij een LPL met een IgA- of IgG-type paraproteïne kan het onderscheid met een multipel myeloom een valkuil zijn. Andersom bestaat ook het multipel myeloom met een IgM-paraproteïne, hoewel zeldzaam. In tegenstelling tot MW is er bij een IgM-multipel myeloom meestal een translocatie t(11;14) aanwezig en zijn er vaak lytische botlaesies.