Erytrocyten
Normale uitrijping erytrocyt
Stapsgewijze beoordeling van de erytrocyten
Volgorde:
Celgrootte en vorm?
Aankleuring/hemoglobinosering?
Insluitsels?
Ligging ten opzichte van elkaar?
De normale erytrocyt
Discoïde van vorm (eigenlijk bi-concaaf)
Normaal celvolume (~7-8 μm in diameter, ter vergelijk ~de grootte van een normale lymfocytencelkern)
Geen celkern, centraal een opheldering, geen insluitsels, granulae, organellen
Gehemoglobiniseerd in de buitenste ring (de ring om de centrale opheldering heen, neemt ~2/3e van de totale erytrocyt in beslag)
De normale precursor erytrocyten
(horen doorgaans enkel in het beenmerg te zien te zijn)
Cytoplasma variërend van donkerblauw via grijsblauw naar bruinrose, kern centraal of excentrisch met grove chromatinestructuur
Soms te zien in perifeer bloed bij bij toegenomen of abnormale erytropoiese, zoals bij: Hemolytische anemie, erytroleukemie, myeloproliferatieve aandoeningen of beenmergmetastasen.
Grootte
Microcytose
Oorzaken: verstoorde hemoglobineproductie (ijzergebrek, anemie der chronische ziekte), MDS of Hbpathie.
Macrocytose
Oorzaken: storing van de DNA synthese bij erytropoiese (megaloblastair), vitB12/FZ tekort, alcohol, leverfunctiestn, MDS.
Anisocytose: grote en kleine erytrocyten komen naast elkaar voor.
Vorm
Poikilocyte; een erytrocyte met afwijkende vorm
Voorbeelden: sferocyte, ovalocyte/elliptocyte, sikkelcel, fragmentocyt.
Sferocyte (syn: kogelcel): kogelronde, kleiner lijkende erytrocyten, sterk gekleurd, microcytair, (vrijwel) zonder centraal bleek gedeelte.
Ovalocyte/elliptocyte (syn: pencil cell)
Sikkelcel (syn: drepanocyte): deformatie van de cellen door polymerisatie van HbS bij lage zuurstofspanning
S-C poikilocyte: zie hiernaast
Traandruppelcel (syn: dacrocyte)
Doornappelcel (syn: echinocyte (burr cell)/acanthocyte (spurr cell)): erytrocyten met meerdere uitsteeksels, het onderscheid tussen echinocyten (10-30 regelmatige uitsteeksels) en acanthocyten (< 20 onregelmatige uitsteeksels) is vaak moeilijk
Fragmentocyten (syn: schistocyte)
Schietschijfcellen (syn: target cell)
Stomatocyte: erytrocyten met een mond- of spleetvormig centraal bleek gedeelte
Bite cell (syn: keratocyte): erytrocyte met een hap eruit (zeldzaam)
Blister cell: erytrocyte met het Hb samen-gestrokken aan één zijde van de cel, daardoor ontstaar er een soort blaar aan 1 zijde vd cel (zeldzaam)
S-C poikilocyte
Aankleuring
Hypochroom: minder gehemoglobiniseerd dan normaal, de centrale opheldering is veel prominenter dan dat deze zou moeten zijn (neemt >1/3e van de erytrocyt in beslag)
Hyperchroom; sterker gehemoglobiniseerd dan normaal, vrijwel geen centrale opheldering
Polychromasie (syn: mesochromasie): toegenomen aankleuring, richting blauw-paars, van macrocytaire jonge erytrocyten (reticulocyten)
Insluitsels
Howell Jolly bodies: kleine paarsrode ronde insluitsels in cytoplasma, vaak solitair
Pappenheimer bodies: erytrocyten met afwijkende morfologie waarin multipele bij elkaar gelegen kleine blauwe insluitsels te zien zijn
Basofiele punktering: multipele donkerblauwe stippels in cytoplasma van de erytrocyt
Ringen van Cabot: paarsrode draadvormige ringen in cytoplasma van de erytrocyt (zeldzaam). Overblijfsel van de kernspoel na mitose.
Malaria parasieten: o.a. blauwe ringen met rood zegel, ook andere verschijningsvormen
Ligging
Agglutinatie
Geldrol/rouleauxvorming