Wat kost een bus, wat kost een tram, wat is het verschil?

CROW: In aanbestedingen en in het concessiebeheer wordt vaak gewerkt met het begrip kosten per dienstregelinguur (dru), oftewel: de kosten voor één uur openbaar vervoer (conform dienstregeling) door één voertuig. Op basis van voorgaande kengetallen is het mogelijk een berekening te maken van deze dru-kosten. Dit gebeurt op basis van directe en indirecte kosten. Directe kosten zijn te herleiden tot het concrete aanbod voor een reiziger. Onder deze kosten vallen personeelskosten, voertuigkosten (inclusief apparatuur) en kilometerkosten (onderhoud, brandstof). De indirecte kosten betreffen de overhead, zoals huisvesting, ICT, marketing en beheer. De dru-kosten zijn per modaliteit verschillend. Daarnaast zijn dru-kosten sterk afhankelijk van de eisen in een bestek: hoe meer extra's, hoe hoger de dru-kosten. Het dru-tarief is het bedrag dat een opdrachtgevende over- heid uiteindelijk betaalt voor één dru. Dit zijn de dru-kosten plus een opslag voor risico en winst. De omvang van deze opslag hangt van een groot aantal factoren af, bijvoorbeeld van de opbrengstverantwoordelijkheid (en dus -risico), de onzekerheden in een concessie en de concurrentie. In het streekvervoer ligt de risico- en winstopslag gemiddeld tussen 5 en 10 procent. In het stadsvervoer, zeker in de concessies waar onderhands wordt gegund, ligt dit percentage iets lager.


In deze spreadsheet zijn de lijnen van het huidige busnet opgenomen, tot aan het Dorpscentrum en tot aan de Elandsgracht (voor het nachtvervoer: Centraal Station). Basis is de huidige dienstregling (winterdienst). Daarnaast Lijn 5 en 51. Van het busnet en van de trams zijn de DRU’s uit deze dienstregeling verzameld en in geld omgezet dmv het DRUtarief.

De DRU’s van het te vervallen busnet vertegenwoordigen een waarde van € 19.511.700,00 per jaar

De DRU’s van de Uithoornlijn, daarvan de uitbreiding van Amstelveen Westwijk naar Uithoorn Dorpscentrum vertegenwoordigen een waarde van € 2.701.140,00 per jaar.

Dit is appels met peren vergelijken, want hier wordt alleen het laatste stukje tramlijn vergeleken met een totaal buslijnenpakket. Echter, de bezuiniging van de stadsregio werkt zo, alle reizigers uit het buspakket worden in de tram gestopt, waarvan alleen het laatste stukje betaald hoeft te worden.


Voor een één op één vergelijking met de volledige tram (maar dat is nog niet verder dan station Zuid), vergelijk met € 11.214.528,00.

Uithoorn zou heel wat inleveren, nl. € 16.810.560,00 per jaar.

  • waar gaat dit geld naar toe?

  • wat krijgt Uithoorn daarvoor terug?

OPGELET. Berekeningen indicatief en gedaan op basis van een starre 6 minuten dienstregeling