5 Analyse van de maatschappelijke kosten en baten
Tekst voorkeursvariant
De analyse van de maatschappelijke kosten en baten In de onderstaande tabel zijn de kosten en baten van de voorkeursvariant uitgedrukt in geld, of als dat niet mogelijk is, in ‘plussen en minnen’ in vergelijking tot de nulvariant (de referentievariant).
Aantekeningen HOV+
Impuls aantal reizigers.
Er wordt nog gewerkt aan het slopen van 360 woningen in de Europarei, dat betekent een aanzienlijke omzetderving voor de middenstand op het Zijdelwaardplein, en ook een aanzienlijke daling van het aantal reizigers in het OV. Voorlopig is Uithoorn nog niet aan het groeien en 20% groei in Uithoorn duurt nog wel even. Niet elke nieuwe woning er bij is een potentiele OVreiziger….
Kwaliteitsimpuls centrum ontwikkeling.
Door dat met een tram te doen wordt het schieten met een kanon op een mug. Tegelijk betekent een andere kant van de voorkeursvariant een ernstige achteruitgang in reiskwaliteit overall voor veel Uithoornaars.
HOV + herstelt dit, en nog steeds is er een kans voor de centrumontwikkeling, maar niet op een presenteerblaadje en achterover leunend.
Besparing ritkosten reiziger, staat in de tabel, maar wordt nergens anders vermeld of uitgewerkt. Waarom? Betekent de kleur dat dit een negatief punten is? Hoe negatief dan?
Toelichting op de kosten
In de eerste regel staan de investeringskosten; de kosten om de tramlijn aan te leggen
In de tweede regel de kosten voor het beheer en onderhoud van de lijn
In de derde regel wordt een indicatie voor het investeringsniveau gegeven, als toelichting op de grafisch weergegeven investeringskosten (NCW) in de eerste regel
Toelichting op de baten
De baten bestaan uit:
De afname van de exploitatiekosten van het openbaar vervoer
De afname van de reistijd voor de reizigers.
Reistijdeffecten
De reistijdeffecten bestaan uit de rijtijd (de tijd dat de reiziger in de tram of bus zit), de wachttijd en het voor-en natransport. De voorkeursvariant heeft een positief effect op deze reistijdeffecten; ondanks dat het voor- en natransport voor een deel van de reizigers toeneemt levert de voorkeursvariant per saldo een snellere verbinding en een hoge frequentie waardoor ook de wachttijden afnemen.
In de voorkeursvariant groeit het aantal reizigers dat met openbaar vervoer de N201 passeert ten opzichte van de situatie in 2020, de nulvariant. Dit is een gevolg van de verhoging van de aantrekkelijkheid van deze openbaar vervoerverbinding.
Aantekeningen HOV+
Door het hanteren van grotere loopafstanden wordt de rijtijd in het OV korter. Echter het verschil tussen rijtijd en reistijd is het lopen van en naar het bestemmingsadres. Een reiziger rijdt niet, maar reist. Het onderwerp van dit element is niet voor niets REIStijd. Door de looptijd niet bij de reis te rekenen wordt er hier een te positief beeld geschetst. Een reiziger beleeft dit wel degelijk en zal het ook zijn oordeel meenemen.
Dat is nog eens een maatschappelijke kosten- en baten analyse!
Ondanks dat HOV + meer rijtijd nodig heeft, wordt de reistijd voor de reiziger overall gunstiger. Het voor- en natransport zijn in de rit geïntegreerd en de loopafstand wordt voor een deel van de reizigers korter. Dat deel van de reizigers is groter dan de stadsregio wil erkennen. Het blijft HOV, er wordt over een eigen baan gereden van Zijdelweg 15 tot Poortwachter, dat levert een aanzienlijke tijdwinst op, zeker in combinatie met file op de Zijdelweg. Per saldo een verbetering voor alle reizigers.
Toelichting op de externe effecten
Emissies: draagt de voorkeursvariant bij aan minder uitstoot (van CO2 en NO x).
Aangezien het aantal bus- en autokilometers in de voorkeursvariant afneemt en wordt vervangen door de tram heeft de voorkeursvariant een positief effect op de emissies
Geluid: levert de voorkeursvariant een bijdrage aan minder geluid? Door het vervallen van de bussen en de lagere geluidsopbrengst van de tram heeft de voorkeursvariant een positief effect op de totale geluidsbelasting
Veiligheid: voor de bepaling van het effect op veiligheid wordt een vergelijk gemaakt tussen het aantal OV voertuig kilometers van de nulvariant en de voorkeursvariant. Omdat een tram een groter aantal bussen vervangt heeft de voorkeursvariant een positief effect op de verkeersveiligheid
Aantekeningen HOV+
Een te gemakkelijke aanname over de geluidsopbrengst van bussen. Bussen zijn in 2025 (of zoveel eerder mogelijk) elektrisch. In de busbranche worden wielen reeds geluidsarm gemaakt.
Omdat een tram een grotere capaciteit heeft kan dat een positief effect hebben op de verkeersveiligheid.
Maar dan moet die grotere capaciteit wel benut worden. Elke 6 minuten een tram, met 160 zitplaatsen, onverschillig de bezettingsgraad, die in UIthoorn (veel) minder dan 33% (zitplaatsen) is levert geen positieve bijdrage aan de verkeersveiligheid omdat het aantal voertuigen niet minder is, maar meer.