Het openbaar vervoer wordt al vanaf 2001 openbaar aanbesteed. Met dit ‘concurrentiegerichte reguleringsregime’ wil de Nederlandse overheid de efficiency en de reizigerstevredenheid vergroten en het gebruik van het openbaar vervoer stimuleren. Uit het promotieonderzoek van Arnoud Mouwen blijkt dat dit beleid inderdaad succesvol is.

Mouwen heeft gevonden dat de effecten op efficiency en tevredenheid grotendeels samenhangen met contractvernieuwing onder een concurrerend regime. Ook heeft hij geconstateerd dat het weinig uitmaakt of de contracten onderhands of openbaar zijn aanbesteed. “Dit suggereert dat alleen al de ‘dreiging’ van openbare aanbesteding voldoende is in een markt waarin het merendeel van de concessies verplicht openbaar wordt aanbesteed,” vertelt Mouwen.

Focus meer op snelheid en frequentie van ov, minder op betrouwbaarheid

Welke eigenschappen zijn het meest bepalend voor de positieve effecten van openbaar aanbesteden op klanttevredenheid? De reinheid van het voertuig, het geluid, het gemak waarmee je in- of uit kunt stappen, en hoe vaak de bus, tram of trein rijdt. Mogelijk zijn vervoerders en overheden minder gericht op betrouwbaarheid dan voorheen, maar meer op snelheid en frequentie.

De resultaten voor schaaleffecten tonen aan dat de omvang van de concessiegebieden momenteel optimaal is en dat een schaalvergroting- of verkleining van de gebieden waarschijnlijk tot kostenstijgingen zal leiden.

Meer informatie over het proefschrift in VU-DARE