ไตยอง

  • ชื่อกลุ่มชาติพันธุ์ : ยอง คนยอง

  • ชื่อเรียกตนเอง : ยอง คนยอง

  • ชื่อที่ผู้อื่นเรียก : ลื้อ ไทยอง ไตยอง ลื้อเมืองยอง

ไตยอง :: ชาวเหนือเรียก "ยอง" อาศัยอยู่เมืองยองในเขตรัฐฉาน ของพม่า ปัจจุบันอาศัยอยู่อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย

ยอง หรือไท-ยอง ชาวล้านนาจะออกเสียงเป็น "ญอง" แต่กลุ่มชาวไทยองมักออกเสียงเป็น "ยอง" ชื่อ ยอง หรือ ไทยอง นี้ใช้เรียกกลุ่มคนที่ตั้งบ้านเรือนอยู่ที่เมืองยอง และกระจายอยู่ทั่วไปในแถบเมืองต่างๆ ในรัฐฉานด้านตะวันออกของพม่า เขตสิบสองปันนา ในมณฑล ยูนานของจีน เมื่อ พ.ศ. 2348 กลุ่มชาวเมืองยองได้อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานในเมืองลำพูนเป็นส่วนใหญ่ ด้วยสาเหตุของสงครามการรวบรวมกำลังคน ต่อมาก็ได้กระจายไปอยู่ในหัวเมืองต่างๆ ในล้านนา

คนเมืองยองจึงสืบเชื้อสายมาจากผู้คนที่อพยพมาจากเมืองเชียงรุ่งและเมืองอื่น ๆ ในสิบสองปันนา ซึ่งเป็นคนลื้อ หรือไทลื้อ และเมื่ออพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานครั้งใหญ่ในเมืองลำพูนในปี พ.ศ.2348 คนทั่วไปจึงเรียกว่า คนเมืองยอง เพราะในสมัยนั้นรัฐประชาชาติหรือรัฐชาติ (Nation State) แบบตะวันตกยังไม่เกิดขึ้น ในสมัยนั้นผู้คนต่างบ้านหลายเมืองที่มาอยู่ร่วมกัน จึงเรียนขานกันตามชื่อบ้านเมืองเดิม เช่น คนเมืองเชียงใหม่ คนเมืองลำปาง คนเมืองแพร่ คนเมืองน่าน คนเมืองเชียงตุง เป็นต้น ในกรณีของคนเมืองยอง ต่อ มาคำว่าเมืองได้หายไป คงเหลืออยู่คำว่า "คนยอง" ดังนั้น ยอง จึงมิใช่เป็นชาติพันธุ์ เมื่อวิเคราะห์จากพัฒนาการและประวัติศาสตร์ของเมืองยองแล้ว คนยองก็เป็นคนเผ่าไทลื้อ ด้วยเช่นกัน

รายการอ้างอิง :

1. บุญช่วย ศรีสวัสดิ์. (2551). 30 ชาติในเชียงราย. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: ศยาม.

3. ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. (2563). ยอง. ค้นจาก https://www.sac.or.th/databases/ethnic-groups/ethnicGroups/164