ลื้อห้วยเม็ง :: ลื้อ ที่ตั้งบ้านเรือนอยู่บ้านห้วยเม็ง ตำบลเวียง อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงรายนั้น เดิมอยู่แขวงเมืองอูเขตสิบสองพันนา (ยูนนาน) เหตุที่อพยพเข้ามาอยู่ในประเทศไทยนั้นเพราะไม่อาจทนการรุกรานของฮ่อ ฮ่อบางพวกได้กดขี่ข่มเหงโดยไม่เป็นธรรม เมื่อทนการรบกวนและการปกครองอย่างป่าเถื่อนไม่ไหว ก็จำเป็นต้องละทิ้งถิ่นเดิมเข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภารแห่งพระมหากษัตริย์ไทย

ชาวลื้อทั้งชายและหญิง เป็นคนขยัน ไม่ค่อนสนใจเรื่องความงามของดอกไม้ ต้นไม้ ทำงานกันตั้งแต่เช้าจนพระอาทิตย์ตก เวลากลางคืนพวกหญิงสาวและหญิงชรานั่งปั่นฝ้ายเลือกฝ้ายขลุกอยู่กับการทำ เสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม พวกผู้ชายนั่งจักตอก ฟั่นเชือก สานตะกร้า กระบุง ฯลฯ จนดึกจึงนอน

การแต่งกาย ::

ผู้ชาย การแต่งกายของชายหนุ่มแต่เดิมใช้กางเกงสีดำ ย้อมด้วยน้ำห้อมหรือคราม ที่ชายกางเกงมีผ้าสีต่าง ๆ เย็บติดแถบเป็นชั้น ๆ มี 5-6 สี ใช้ผ้าสีซึ่งทอเอาเองตัด เสื้อชายหนุ่มใช้ผ้าซึ่งทอย้อมสีดำอย่างเดียวกับกางเกง ที่ปลายแขนใช้ผ้าสีเป็นแถบเย็บติด แหวกข้างที่ตะเข็บชายเสื้อแล้ว ชายเสื้อใช้ผ้าสีแดงเย็บเป็นแถบ โดยมากเป็นเสื้อแหวกอกอย่างเสื้อกุยเฮง ที่สาบเสื้อทั้งสองข้างติดแถบด้วยผ้าสีอย่างปลายแขนมีกระดุม ป็นแถวหลายกระดุม ที่คอข้างหลังติดกระดุมไว้ 3-4 เม็ด ลูกกระดุมนี้บางรายทำด้วยเงินหรือเอาเหรียญมาทำก็มี ปัจจุบันการแต่งกายดังกล่าวของหนุ่มเลิกไปแล้ว การแต่งกายของชายสูงอายุยังไม่เปลี่ยนแปลงมากนัก คือเสื้อและกางเกงใช้ผ้าที่ทอเอง ย้อมสีดำด้วยน้ำห้อมหรือครามทำใช้เอง

ผู้หญิง ใช้ผ้าซิ่นทอเป็นริ้วสีต่าง ๆ หลายสี อย่างเดียวกับชายกางเกงของชายหนุ่ม ชายเสื้อเย็บติดด้วย “ ลูกดอกผีด ” ซึ่งทำด้วยเงิน เสื้อและผ้าซิ่นย้อมด้วยห้อมหรือครามใส่ต่างหูอันใหญ่ ด้วยทอง หรือเงินฝังด้วยทับทิมหรือพลอยก็มี ทีแขนใส่กำไลด้วยเงินรูปร่างกลมเกลี้ยงเป็นเกลียวหรือโปร่ง เกล้าผมชอบปักปิ่นที่ทำด้วยทองคำหรือเงินเครื่องแต่งกายของเด็กชาย กางเกงและเสื้อใช้ผ้าทอย้อมสีดำ เด็กหญิงนุ่งซิ่นและสวมเสื้อใช้ผ้าย้อมสีดำเช่นกัน ซิ่นไม่ทำเป็นริ้วอย่างของผู้ใหญ่ เสื้อตัดแขนยาวรัดทรงอย่างผู้ใหญ่กางเกงของผู้ชายคล้ายกางเกงจีน แต่ทางโคนขาใหญ่กว้างทางปลายขาเล็กแคบ

รายการอ้างอิง :

1. บุญช่วย ศรีสวัสดิ์. (2551). 30 ชาติในเชียงราย. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: ศยาม.