ตุงซาววา ตุงพันวา

ตุงซาววา บ้านสันยาว อ.แม่สาย จ.เชียงราย
ภาพจาก : https://mgronline.com/travel/detail/9620000052700

ตุงซาววา หรือตุงพันวาเป็นตุงที่มีความยาวมากที่สุดของชาวล้านนา โดยจะมีความยาวประมาณ ซาววา (ยี่สิบวา) หรือพันวา ซึ่งแท้ที่จริงแล้วความยาวของตุงอาจจะไม่ยาวเท่ากับยี่สิบวาหรือพันวา เป็นคำเปรียบเปรยว่าตุงชนิดนี้มีความยาวมาก แต่ตุงอาจจะมีความยาวเพียงสิบวาเศษๆ เรียกว่า ตุงซาววาเหมือนกัน ตุงชนิดนี้ส่วนใหญ่ทำด้วยผ้าหรือทอด้วยผ้า โดยจะมีความกว้างประมาณ 12 – 15 นิ้ว แบ่งออกเป็นช่องๆ โดยมีตอกไม้คั่นกลาง

จากคำบอกเล่าในเรื่องจำนวนช่องของตุง ตุงซาววานั้นมี 12 ห้อง หมายถึงจำนวน 12 เดือนใน 1 ปี และตุงพันวา จะมี 16 ห้อง หมายถึง สวรรค์ชั้นพรหมนั้นมี 16 ชั้น ตัวตุงนั้นมีการประดับด้วยกระดาษที่ตัดฉลุเป็นรูปดอกไม้ประดับ เพื่อความสวยงาม ซึ่งการทำตุงอาจจะนำเอาตุงชัยผ้าทอไทลื้อหรือตุงชัยผ้าทอสิบสองปันนาที่มีความกว้างเท่ากันมาเย็บต่อกัน เพื่อให้มีความยาวมากๆ โดยตุงเหล่านี้จะใช้ตกแต่งสถานที่ในงานสมโภช ซึ่งใช้เป็นเครื่องพุทธบูชา เนื่องจากตุงชนิดนี้มีความใหญ่และมีความยาวมาก จึงไม่สามารถหาเสาได้ จึงใช้ประดับไว้ใต้อาคาร เช่น โบสถ์ วิหาร โดยการพาดไปตามขื่อ หรือตอกด้วยตะปูโยงไปมาภายในร่มอาคาร บางแห่งใช้ตุงชนิดนี้เข้าร่วมในขบวนแห่เหมือนกัน โดยการเอาตุงนี้กางออกแล้วให้คนถือเดินเป็นแถว