ตุงทราย เป็นตุงขนาดเล็ก กว้างประมาณ 4-5 นิ้ว ยาวประมาณ 15 นิ้ว ทำด้วยไม้ กระดาษแข็ง หรือกาบโปก (เปลือกไม้ไผ่ขนาดใหญ่) ส่วนใหญ่จะทำด้วยกระดาษแข็งโดยตัดกระดาษแข็ง หรือเป็นรูปตุงกว้างประมาณ 4-5 นิ้ว ยาวประมาณ 15 นิ้ว แล้วทาด้วยกาวให้ทั่ว (ในสมัยก่อนชาวบ้านใช้ข้าวเหนียวนึ่งสุกแล้วตำให้แหลกปนน้ำหลามในกระบอกไม้ไผ่ ซึ่งจะเหนียวกว่ากาวเป็นของพื้นบ้าน เรียกว่า ยางมะปิน) เมื่อทากาวเสร็จแล้วจึงนำทรายมาโรยให้ทั่วตุงแล้วนำไปตากแดดให้แห้ง จากนั้นร้อยหัวตุงด้วยด้ายกับคันไม้ หรือก้านทางมะพร้าว ความยาวประมาณ 20 นิ้ว แล้วนำไปปักในภาชนะที่ใส่ทรายตั้งในบริเวณที่มีการเทศน์ทศชาติกัณฑ์ที่สอง ทั้งนี้คตินิยมของชาวล้านนาเชื่อกันว่าถ้ามีการเทศน์แล้วมีตุงชนิดนี้อยู่ด้วยจะได้กุศลผลบุญมากกว่าปกติทั้งพระสงฆ์ที่เทศน์และเจ้าศรัทธาที่เข้าร่วมฟังเทศน์