NGHIỆP

-- Này Tapassi, Ta chủ trương có ba loại nghiệp để tác thành ác nghiệp, để diễn tiến ác nghiệp, tức là thân nghiệp, khẩu nghiệp, ý nghiệp.

-- Hiền giả Gotama, nhưng có phải thân nghiệp khác, khẩu nghiệp khác, ý nghiệp khác?

-- Này Tapassi, thân nghiệp khác, khẩu nghiệp khác, ý nghiệp khác.

-- Hiền giả Gotama, ba loại nghiệp này, được chia chẻ như vậy, được phân biệt như vậy, Hiền giả chủ trương loại nghiệp nào tối trọng để tác thành ác nghiệp, để diễn tiến ác nghiệp? Thân nghiệp chăng, khẩu nghiệp chăng, ý nghiệp chăng?

-- Này Tapassi, ba loại nghiệp này, được chia chẻ như vậy, được phân biệt như vậy, Ta chủ trương ý nghiệp là tối trọng, để tác thành ác ý, để diễn tiến ác nghiệp, thân nghiệp không bằng được, khẩu nghiệp không bằng được. Trung Bộ Kinh (56). Kinh Ưu-ba-ly

(độc hữu nhất cá tối linh ly). Trong sự tư duy và thực hành các lẽ thiện thì nó đứng đầu, và trong sự tính toán, mưu mô, xảo quyệt để làm các điều ác thì nó cũng đứng đầu. Vì thế các luận thư Duy thức thường dùng thành ngữ "Công vi thủ, tội vi khôi" (Công và tội nó đều đứng đầu để chỉ cho Ý thức).

Trung Bộ Kinh (57) Kinh Hạnh con chó

-- Này Punna có bốn loại nghiệp này, Ta đã tự chứng tri, chứng ngộ và tuyên thuyết. Thế nào là bốn? Này Punna, có nghiệp đen đưa đến quả báo đen, này Punna, có nghiệp trắng đưa đến quả báo trắng, này Punna, có nghiệp đen trắng đưa đến quả báo đen trắng, này Punna, có nghiệp không đen trắng đưa đến quả báo không đen trắng, nghiệp đưa đến sự đoạn tận các nghiệp. (trg bộ tập II)57. KINH HẠNH CON CHÓ pdf trg 298

Thưa Tôn giả Gotama, do nhân gì, do duyên gì, giữa loài Người với nhau, khi họ là loài Người, lại thấy có người liệt, có người ưu? 

-- Này Thanh niên, các loài hữu tình là chủ nhân của nghiệp, là thừa tự của nghiệp. Nghiệp là thai tạng, nghiệp là quyến thuộc, nghiệp là điểm tựa, nghiệp phân chia các loài hữu tình; nghĩa là có liệt, có ưu. PDF trg 738 Trung Bộ tập 3 - 135 - Kinh Tiểu Nghiệp Phân Biệt   (135) 

Ở đây, này Ananda, người nào từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho... có chánh kiến; sau khi thân hoại mạng chung, người ấy bị sanh vào cói dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục... Hoặc là một ác nghiệp đưa đến cảm giác khổ thọ do người ấy làm từ trước, hay một ác nghiệp đưa đến cảm giác khổ thọ do người ấy làm về sau, hay trong khi mệnh chung, một tà kiến được người ấy chấp nhận và chấp chặt. Do vậy, sau khi thân hoại mạng chung, người ấy sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục. Và ai ở đây từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho... có chánh kiến, người ấy phải lãnh thọ quả báo được khởi lên ngay hiện tại hay trong một đời khác.

Như vậy, này Ananda, có nghiệp vô hữu tợ vô hữu, có nghiệp vô hữu tợ hữu, có nghiệp hữu tợ hữu, có nghiệp hữu tợ vô hữu. (136) ÐẠI KINH NGHIỆP PHÂN BIỆT Kinh Trung Bộ (pdf trg 745

Phật dạy là Chủ Nhân Ông, là nơi tại chính ta:"Chỉ có ta làm điều tội lỗi, chỉ có ta làm cho ta ô nhiễm Chỉ có ta tránh điều tội lỗi, chỉ có ta gội rửa cho ta,Trong sạch hay ô nhiễm là tự nơi ta. Không ai có thể làm cho người khác trở nên trong sạch". (Pháp Cú 165)

165. Tự mình, điều ác làm - Tự mình làm nhiễm ô -Tự mình, ác không làm - Tự mình làm thanh tịnh - Tịnh, không tịnh tự mình - Không ai thanh tịnh ai !  (12) Tự ngã

Không trên trời, giữa biển,

Không lánh vào động núi,

Không chỗ nào trên đời,

Trốn được quả ác nghiệp.”( (9) Ác Pháp Cú Kệ số 127) 

THẾ TÔN:

Không nên chế ngự ý,Hoàn toàn về mọi mặt,Chớ có chế ngự ý, Nếu tự chủ đạt được. Chỗ nào ác pháp khởi, Chỗ ấy chế ngự ý. pdf trg 16 -> 17 Kinh Tương Ưng Bộ tập 1 - Phẩm Kiến - Phẩm Quần Tiên (Lục Tổ nói: Không sợ niệm khởi mà sợ giác chậm.)

Hoan hỷ chỉ có đến, Với người tâm sầu muộn, Sầu muộn chỉ có đến, Với người tâm hoan hỷ.pdf trg 59 tương ưng bộ

10) -- Cũng vậy, này Bà-la-môn, nếu Ông phỉ báng chúng tôi là người không phỉ báng; nhiếc mắng chúng tôi là người không nhiếc mắng; gây lộn với chúng tôi là người không gây lộn; chúng tôi không thâu nhận sự việc ấy từ Ông, thời này Bà-la-môn, sự việc ấy về lại Ông. Này Bà-la-môn, sự việc ấy chỉ  về lại Ông. Này Bà-la-môn, ai phỉ báng lại khi bị phỉ báng, nhiếc mắng lại khi bị nhiếc mắng, gây lộn lại khi bị gây lộn, thời như vậy, này Bà-la-môn, người ấy được xem là đã hưởng thọ, đã san sẻ với Ông. Còn chúng tôi không cùng hưởng thọ sự việc ấy với Ông, không cùng san sẻ sự việc ấy với Ông, thời này Bà-la-môn, sự việc ấy về lại Ông! Này Bà-la-môn, sự việc ấy về lại Ông!pdf trg 156 ->157 Kinh Tương Ưng Bộ tập 1 - Chương 7 Tương Ưng Bà La Môn - Phẩm A La Hán

Dục tri tiền thế nhân 。Kim sanh thọ giả thị。Dục tri lai thế quả。Kim sanh tác giả thị。(今 = Kim = Hôm nay )

Muốn biết nhân đời trước。Xem thọ nhận đời này。Muốn biết quả đời sau。xem tạo tác đời này.”

quy sơn cảnh sách:  Cố kinh vân“ giả sử bách thiên kiếp, sở tác nghiệp bất vong, nhân duyên hội ngộ thời, quả báo hoàn tự thọ . “ Giả sử trăm nghìn kiếp, nghiệp đã tạo không bao giờ mất. Nhân duyên khi gặp gỡ, quả báo lại phải chịu ”(Kinh Hoa Nghiêm)

bậc đại tu hành có rơi vào nhân quả hay không ? ”. Ông ta trả lời rằng : “ không rơi vào nhân quả ”, kết quả lại rơi vào quả báo đoạ mang thân chồn  đã 500 năm, rốt cuộc là vì sao ? Bách Trượng Thiền Sư nói : “ Để ta đóng vai ông, ông hỏi lại ta cùng một vấn đề đó ” . Cụ già bèn hỏi : “ xin hỏi bậc đại tu hành có rơi vào nhân quả hay không ? ” Bách Trượng Thiền Sư đáp rằng : “ bất muội nhân quả ” ( không nghi nhân quả )

Nguyễn Du tác phẩm Đoạn Trường Tân Thanh

... Sư rằng : "Phúc họa đạo trời 

  Cội nguồn cũng bởi lòng người mà ra 

  Có trời mà cũng tại ta 

  Tu là cõi phúc, tình là dây oan...

  ... Đã mang lấy nghiệp vào thân 

  Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa 

  Thiện căn vốn tại lòng ta 

  Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài..

-- Hãy đứng lại, Sa-môn! Hãy đứng lại, Sa-môn!

-- Ta đã đứng rồi, này Angulimala! Và ngươi hãy đứng lại! 

« tên cướp Angulimala, là tên thợ săn, bàn tay vấy máu, sát hại, bạo tàn, không có lòng từ mẫn đối với chúng sanh.Chỉ hạ đầu đao trở về An tỉnh chứng được đạo quả!{ Trung Bộ Kinh Tập II (86) Kinh Angulimala}

Này Aggivessana, đó là minh thứ nhất Ta đã chứng được trong đêm canh một, vô minh diệt, minh sanh, ám diệt, ánh sáng sanh, do Ta sống không phóng dật, nhiệt tâm, tinh cần. Như vậy, này Aggivessana, lạc thọ sanh nơi Ta được tồn tại nhưng không chi phối tâm Ta.Với tâm định tĩnh, thuần tịnh trong sáng không cấu nhiễm, không phiền não, nhu nhuyến, dễ sử dụng, vững chắc, bình tĩnh như vậy, Ta dẫn tâm, hướng tâm đến trí tuệ về sanh tử của chúng sanh. Ta với thiên nhãn thuần tịnh, siêu nhân, thấy sự sống và chết của chúng sanh. 

¬  Ta biết rõ rằng chúng sanh, người hạ liệt, kẻ cao sang, người đẹp đẽ, kẻ thô xấu, người may mắn, kẻ bất hạnh đều do hạnh nghiệp của họ. Những chúng sanh làm những ác hạnh về thân, lời và ý, phỉ báng các bậc Thánh, theo tà kiến, tạo các nghiệp theo tà kiến; những người này, sau khi thân hoại mạng chung, phải sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục. Còn những chúng sanh nào làm những thiện hạnh về thân, lời và ý, không phỉ báng các bậc Thánh, theo chánh kiến, tạo các nghiệp theo chánh kiến; những vị này sau khi thân hoại mạng chung, được sanh lên các thiện thú, cõi trời, trên đời này. Như vậy Ta với thiên nhãn thuần tịnh, siêu nhân, thấy sự sống chết của chúng sanh. Ta biết rõ rằng chúng sanh, người hạ liệt, kẻ cao sang, người đẹp đẽ, kẻ thô xấu, người may mắn, kẻ bất hạnh, đều do hạnh nghiệp của họ. Trung Bộ Kinh (36). Ðại kinh Saccaka

Tất Cả sông,giếng?

Không thể rửa nghiệp đen

Của kẻ ác gây tội.

Ðối kẻ sống thanh tịnh,

Ngày nào cũng ngày tốt,

Với kẻ sống thanh tịnh,

Ngày nào cũng ngày lành, 

Các tịnh nghiệp thanh tịnh,

Luôn thành tựu thiện hạnh.

Này vị Bà-la-môn,

Chỉ nên tắm ở đây,

Khiến mọi loài chúng sanh,

Ðược sống trong an ổn. (7) Kinh Ví dụ tấm vải 

Lúc Ðức Thích Ca Mâu Ni còn sống, một lần ngài muốn đi tắm và bảo người đệ tử lau chùi bồn tắm. Người đệ tử thấy có nhiều côn trùng trong bồn tắm, vì vậy nên quay trở lại và hỏi ngài nên phải làm gì.

Ðức Thích Ca Mâu Ni trả lời rằng: "Ta muốn con đi rửa sạch bồn tắm cho ta." Người đệ tử hiểu rõ. Anh ta đi trở lại và chùi rửa bồn tắm. Quý vị không được xem một số vấn đề quá nghiêm trọng. Chúng tôi không muốn quý vị trở thành một người cẩn thận quá trớn. {PHÁP LUÂN CÔNG "6. Nghiệp Lực Tg 38"}

SÁM HỐI

Con xưa đã tạo bao ác nghiệp

Đều bởi vô thỉ tham sân si

Từ thân, miệng, ý mà sanh ra

Tất cả con nay xin sám hối.

Đó là bài kệ sám hối của Phổ Hiền Bồ-tát

NGHIỆP (Thích Tâm Thiện ).pdf