TRUNG LUẬN

Chương 1 Quán Nhân duyên Bài kệ 1

Bất sinh diệc bất diệt

Bất thường diệc bất đoạn

Bất nhất diệc bất dị

Bất lai diệc bất xuất

Chương 1 Quán Nhân duyên Bài kệ 4

Nhân duyên Thứ đệ duyên *

Duyên duyên Tăng thượng duyên

Tứ duyên sinh chư pháp

Cánh vô đệ ngũ duyên.

Chương 15 quán hữu vô :Bài kệ 10

Định hữu tắc trước thường

Định vô tắc trước đoạn

Thị cố hữu trí giả

Bất ưng trước hữu vô.

Chương  24 Quán Bốn Thánh Đế Bài kệ 10

Nhược bất y tục đế

Bất đắc đệ nhất nghĩa

Bất đắc đệ nhất nghĩa

Tắc bất đắc Niết-bàn.

24 Tụng 14 

Dĩ hữu không nghĩa cố 

Nhất thiết pháp đắc thành 

Nhược vô không nghĩa giả 

Nhất thiết pháp bất thành. 

Chương  24 Quán Bốn Thánh Đế: Bài kệ18

Chúng nhân duyên sinh pháp

Ngã thuyết tức thị vô

Diệc vi thị giả danh

Diệc thị trung đạo nghĩa.

25 Tụng 1(2)(3)

Nhược nhất thiết pháp không

Vô sinh vô diệc giả

Hà đoạn hà sở diệt

Nhi xưng vi niết-bàn.

Chương  25 Quán Niết-bàn: bài kệ19

Niết-bàn dữ thế gian

Vô hữu thiểu phân biệt

Thế gian dữ niết-bàn

Diệc vô thiểu phân biệt.

Chương 25 Tụng 9

Thọ chư nhân duyên cố

Luân chuyển sinh tử trung

Bất thọ chư nhân duyên

Thị danh vi niết-bàn.

Chương 17 Tụng 26

Nhược chư thế gian nghiệp

Tùng ư phiền não sinh

Thị phiền não phi thực

Nghiệp đương hà hữu thực.

17 Tụng 27

Chư phiền não cập nghiệp

Thị thuyết thân nhân duyên

Phiền não chư nghiệp không

Hà huống ư chư thân.

NGHĨA;

Không sinh cũng không diệt

Không thường cũng không đoạn

Không một cũng không khác

Không đến cũng không đi

NGHĨA;

Nhân duyên, Thứ đệ duyên

Duyên duyên, Tăng thượng duyên

Bốn duyên sinh các pháp

Không có duyên thứ năm.

Nghĩa:

Nói có là chấp thường

Nói không là chấp đoạn

Cho nên kẻ trí giả

Không vướng vào có không.

10

Nếu không nương tục đế,

Không đạt đệ nhất nghĩa.

Không đạt đệ nhất nghĩa,

Ắt không đạt Niết-bàn.

14

Do có nghĩa tánh không 

Tất cả pháp được thành. 

Nếu không nghĩa tánh không 

Tất cả pháp chẳng thành. 

18

Pháp do nhân duyên sinh,

Tôi nói không hiện hữu,

Cũng gọi là giả danh,

Cũng là nghĩa Trung đạo.

1

Nếu tất cả pháp không,

Không sinh và không diệt.

Thì dứt gì, diệt gì

Mà gọi là niết-bàn?

19

Niết-bàn và thế gian

Không chút gì phân biệt.

Thế gian và niết-bàn

Cũng không chút phân biệt ?

9

Vì thọ nhận nhân duyên,

Nên luân hồi sinh tử.

Không thọ nhận nhân duyên

Thì gọi là niết-bàn.

26

Nếu các nghiệp thế gian

Sinh ra từ phiền não,

Và phiền não chẳng thật

Làm sao nghiệp lại thật?

27

Các phiền não và nghiệp

Nói là nhân của thân.

Phiền não, nghiệp đều không,

Huống chi là các thân.