Ký Sự Du Lịch 1

MỘT CHUYẾN DU LỊCH KHÁM PHÁ ĐẢO NGỌC, PHÚ QUỐC

Một ngày giữa tháng 10/2013, từ Sài Gòn, anh Hường điện thoại cho tôi để rủ nhau đi du lịch.

- Luận ơi, kỳ nầy mình đi Phú Quốc, mầy tính sao?

- À, thì anh cứ liên lạc, xem ngày giờ rồi thông báo, tôi sẽ trả lời cho anh.

- Mình có anh bạn học cùng lớp ở đại học Vạn Hạnh, đang quản lý một khu nghĩ dưỡng ngoài đấy, có gì anh ấy sẽ làm thổ địa giúp mình.

-Tôi đồng ý sẽ đi.

Anh Hường là bạn cùng đơn vị với tôi của 40 năm về trước. Anh em gặp lại 30 năm sau khi chia tay, trong buổi họp mặt lớp của hai đứa con trai út. Điều kỳ diệu. Tôi và anh cũng đã đôi lần đi du lịch miền Tây.

Vài hôm sau anh gọi lại cho tôi.

- Mình sẽ khởi hành ngày thứ sáu 25/10, về lại ngày thứ ba 29/10. Giá vé máy bay khứ hồi cho một người là 1 triệu rưởi vnđ.

- Thế thì thuận lợi quá, anh hãy đặt vé, anh em mình sẽ gặp lại ngày đó ở sân bay.

- Đồng ý, tôi đi đặt vé máy bay đây.

Sau đó, anh báo cho tôi giờ máy bay cất cánh là 14 giờ 40 phút, phải có mặt ở sân bay trước 14 giờ, hành lý xách tay tối đa là 7 ký lô. Đó là thông báo của VietJet Air khi đặt vé máy bay của hãng nầy.

Ngày 24/10, gia đình tôi tổ chức lễ tưởng niệm 2 năm ngày mất của cha tôi. Theo tập tục của tổ tiên ta, đó là ngày mãn tang. Di ảnh của song thân tôi được đặt lên bàn thờ để mỗi ngày con cháu thắp nhang tưởng nhớ. Từ đó có thêm một bài thơ nửa của tôi ra đời.

Trưa ngày 25/10, chàng rể lớn lấy xe du lịch của gia đình đưa tôi đến ga quốc nội sân bay Tân Sơn Nhất để bắt đầu cuộc hành trình. 13 giờ 20 phút, xe đến nơi, tôi vào phòng đợi, con rể của tôi đi công việc riêng. 14 giờ anh Hường đến nơi, vì nhà anh cách sân bay không xa. Hai anh em vào làm thủ tục cho chuyến bay. Hãng hàng không thông báo 15 giờ hành khách sẽ lên máy bay, 15 giờ 20 chuyến bay khởi hành. 16 giờ, phi cơ hạ cánh xuống sân bay Phú Quốc, bây giờ gọi là Cảng hàng không Quốc tế Phú Quốc, vì được xây dựng mới gần một năm nay. Sân bay cũ ở nội thành đã đóng cửa, dùng cho công việc khác. Hành trình từ lúc cất cánh ở Sài Gòn đến khi hạ cánh ở Phú Quốc là 40 phút. Chuyến bay xử dụng máy bay Airbus 320, sức chứa khoảng 150 hành khách. Mỗi ngày có từ 8 đến 10 chuyến bay đến Phú Quốc. Sau khi làm thủ tục thông quan, chúng tôi lên taxi về khu nghĩ dưỡng. Khoảng cách từ sân bay đến nội ô khoảng hơn 10 km.

Anh Quốc, bạn anh Hường, tiếp đón chúng tôi. Hai anh là sinh viên khóa 1 của đại học Vạn Hạnh, đã tốt nghiệp. Tôi là đàn em khóa 4. Khu nghĩ dưỡng do thân nhân của anh từ nước ngoài về đầu tư, vợ chồng và con trai anh nhận làm công tác quản lý. Đa phần các hotel, khu nghĩ dưởng ở đây đều tập trung ở bờ Tây của đảo, cách chợ trung tâm khoảng 1 cây số. Mặt tiền là trục đường chính, mặt sau là bờ biển để du khách thỏa sức nô đùa với sóng biển, và ngắm hoàng hôn, khi mặt trời từ từ xuống thấp ở chân trời.

Hoàng hôn nhìn từ resort nghĩ dưỡng

Chúng tôi đi một vòng tham quan khu resort, nhìn ra biển cả bao la. Sau đó, tiếp tân hướng dẫn chúng tôi đến nhận phòng dành cho 2 người, đầy đủ tiện nghi, có cả máy lạnh, truyền hình cáp. Trời đã sụp tối, cha con anh Quốc thiết đãi chúng tôi buổi ăn tối hội ngộ, thực đơn là đặc sản địa phương. Đầu cá bóp nấu cháo, nhờ có mở và sụn nên ngọt béo. Cá bóp cắt khúc chiên dòn. Thức ăn ngon thì không thể thiếu bia bọt. Nâng ly mừng ngày hạnh ngộ. Bụng đã căng phồng, rượu đã mềm môi, hai chúng tôi xin phép về phòng nghĩ ngơi. Một đêm đầu tiên bình yên với sóng biển Phú Quốc.

Sáng hôm sau, hai anh em chúng tôi bắt đầu cuộc hành trình du lịch và khám phá đảo Ngọc, đó là mỹ từ dành cho Phú Quốc. Dịch vụ cho thuê xe đã mang đến cho chúng tôi chiếc motobike tay ga của thương hiệu Yamaha, Nouvo 135 cc. Hầu hết các xe máy cho thuê ở đây đều là xe mới, còn rất tốt. Giá thuê một ngày là 150.000 vnđ cho xe tay ga, 100.000 vnđ cho xe hộp số. Các du khách nước ngoài, đa phần là Tây ba-lô, đều xử dụng phương tiện nầy, dù còn bở ngở. Một điều thú vị ở đây là dựng xe không bị đánh cắp, không có tệ nạn cướp giật, vì vậy du khách an tâm. Cũng như không có bãi giữ xe thu phí.

Sau khi điểm tâm sáng xong xuôi, một tô cháo lòng giá 15.000 vnđ, chúng tôi bắt đầu hành trình khám phá phía Nam của đảo. Thời tiết hôm nay không thuận lợi, nhiều mây mù, thỉnh thoảng có mưa rào, phải có poncho phòng hờ. Chúng tôi chọn con đường đi dọc bờ biển để đến thị trấn An Thới, địa phương có khoảng 20.000 dân, đứng hàng thứ nhì về dân số của Phú Quốc. Thị trấn Dương Đông, huyện lỵ của đảo, có dân số trên 30.000 người. Dân số của 2 thị trấn nầy cộng lại, bằng nửa số dân của đảo. Đoạn đường chúng tôi qua là đất đỏ, tương đối bằng phẳng, dài 28 km. Rìa phía Tây con đường là bãi cát trắng, được dùng làm bãi tắm. Tương lai đây sẽ là những khu nghĩ dưỡng khi các nhà đầu tư nước ngoài đặt chân vào. Bảng ghi nhớ đã được ký kết, có những khu vực người dân đã di dời, giao đất. Có vài công ty nuôi cấy và sản suất ngọc trai ở đây. Có tiền bồi dưỡng, hoa hồng, cho những đơn vị đưa du khách đến tham quan mua sắm. Mưa nhẹ, chúng tôi vẫn hành trình để đến khu vực trung tâm An Thới lúc 9 giờ.

Phố chợ nhộn nhịp, nhiều con đường bao quanh chợ trung tâm với các cửa hàng mua bán, quán ăn. Cửa hàng điện máy, máy điện thoại, tiệm vàng, tiệm tạp hóa...Có vài ngân hàng tiếng tăm cũng có mặt ở đây. Chúng tôi chọn một cửa hàng giải khát để nghĩ ngơi và uống cà-phê sáng. Giá một ly cà-phê đá bình dân là 10.000 vnđ. Hành trình tiếp tục đến cảng An Thới, cách đó không xa. Nơi đây là bến đậu của các tàu đánh bắt cá, tàu chở hàng hóa từ đất liền đến, tàu du lịch dành cho du khách tham quan quần đảo An Thới và câu cá, tàu cao tốc đi về Hà Tiên và Rạch Giá. Có cả tàu của cảnh sát biển Việt Nam. Con gái tôi nói, năm rồi con đi thì nơi đây đang xây dựng. Quần đảo An Thới ở phía cực Nam của đảo, ngăn cách đất liền bởi eo biển có độ nước sâu 60 mét, gồm 15 đảo lớn nhỏ. Vì vậy khu vực nầy có nhiều cá và rạng san khô.

Ngược theo tỉnh lộ 46, con đường nhựa có từ trước, hiện nay đang nâng cấp, mở rộng, chúng tôi đến thăm trại tù binh, cách thị trấn khoảng 5 km. Nơi đây đã được người Pháp xây dựng, gọi là " nhà lao Cây Dừa". Năm 1967 được sửa chửa để giam giữ tù binh chiến tranh. Đã có 40.000 lượt cán binh bị giam giữ ở đây trong vòng 5 năm và đã có 4.000 người đã ngủ yên cùng Phú Quốc. Một phần khu trại được lưu giữ với hàng rào kẽm gai cao nhiều lớp, thép gai cuộn tròn, các tháp canh cao, và vài lán trại bọc tôn...để nhớ về thời chinh chiến đã xa.

Chúng tôi tiếp tục hành trình khoảng 6 km nửa, rẽ vào con đường đất đỏ bên phải, có nhiều đoạn lầy lội vì dấu cày nát của vết xe du lịch và taxi, để đến bãi Sao. Đây là bãi tắm đẹp, tương đối phẳng lặng, dù có gió giông, vì có hai dãy núi nhô ra bờ biển, bãi tắm như vịnh nhỏ thu hẹp bởi đất liền. Trời không mưa nhưng âm u, nhiều mây, có gió và sóng biển hơi cao.

Đi hết tỉnh lộ 46 dài 30 km, chúng tôi rẽ vào con đường nhựa bằng phẳng bên phải, đây là con đường đưa du khách đến bãi Vòng của xã Hàm Ninh, với cầu cảng cho tàu cao tốc về Hà Tiên, Rạch giá. Tàu khởi hành lúc 8 giờ 30 và 13 giờ 30 mỗi ngày. Giá vé là 230.000 vnđ cho người và 80.000 vnđ cho xe máy. Sau cùng, chúng tôi đi qua suối Tranh, suối Đá, điểm du lịch với những dòng suối chảy từ các khe nước của dãy Hàm Ninh, dãy núi dài 30 cây số, nằm bọc bờ biển phía đông của đảo. Vượt 12 km đường nhựa nửa, chúng tôi về khu nghĩ dưỡng. Kim đồng hồ chỉ 15 giờ. Sau 2 giờ đồng hồ nghĩ ngơi, chúng tôi hòa mình vào sóng biển, hơi se lạnh vì có gió Tây Nam, và mặt trời đang từ từ xuống phía chân trời.

Buổi tối, chúng tôi đi về phía Chợ Đêm của thị trấn Dương Đông, nơi bán thức ăn tối và mua sắm đồ lưu niệm. Một dĩa gỏi cá trích, một dĩa mì xào hải sản, đồng giá 100.000 vnđ cho mỗi dĩa. Khi đi, con gái tôi đã dặn, ba phải ăn món gỏi cá trích, ngon lắm. Đi miền biển phải ăn hải sản, thức ăn ngon phải có bia, và để bù đắp cho cả ngày khi chúng tôi chỉ dằn bụng một tô cháo lòng và một tô hủ tiếu. Ngày đầu tiên khám phá Phú Quốc trên con ngựa sắt với 70 km đường dong ruổi.

Sáng hôm sau chúng tôi dậy sớm, đi một vòng dạo quanh bãi biển rồi lên đường nhựa để tìm điểm ăn sáng. Một tô hủ tiếu nhiều thịt, giá 20.000 vnđ. Chúng tôi sửa soạn tuấn mã cho ngày khám phá thứ nhì. Buổi sáng hôm nay trời quá xấu, nhiều mây, mưa nặng hạt, gió Tây Nam bắt đầu hoạt động trở lại. Chúng tôi tấp vào một quán để trú mưa và uống cà-phê sáng. Mưa nặng hạt hơn, hai anh em nhìn nhau cười cho đỡ buồn. Buồn quá. 9 giờ 30 sáng ở Phú Quốc, 19 giờ 30 ở Cali, tôi bấm máy cho bạn hiền Phạm Trọng Kiến. Vợ bạn bắt máy.

- Tôi là Luận ở Biên Hòa, xin chị cho tôi gặp anh Kiến.

- A-lô, Kiến đây.

- Mầy biết tao đang ở đâu không? ..hì..hì...Tao đang ở Phú Quốc. Trời mưa, không đi đâu được nên gọi cho mầy.

- Vậy hả, đi du lịch hả. Đi vui vẻ nhe. Tao ráng sắp xếp cho con gái út xong rồi về vui vẻ với mầy. Tuần sau tụi tao có cuộc nhậu.

- Ừ, tao gắng chờ. Còn sức khỏe thì còn đi du lịch. Chúc sức khỏe...

Tình bạn vong niên là như thế đó.

Trời bớt mưa, chúng tôi bước sang cửa hàng ngọc trai Robinson ở bên đường, dự định mua sắm cho quí phu nhân. Nhiều xâu ngọc trai làm vòng đeo cổ rất đẹp, hạt to, trắng, đen lấp lánh. Nhưng giá cao ngất ngưỡng, đụng vào phỏng tay, giá trên chục triệu vnđ cho vòng chuổi hạt đeo cổ. Định mua cặp bông tai vào khoảng vài trăm ngàn đồng, nhưng thổ địa đã dặn, coi chừng hàng Chợ Lớn, nên lại thôi.

Trời bớt mưa, hai chúng tôi cởi xe đến viếng Dinh Cậu, Dinh Bà, nằm ở cửa sông Dương Đông. Dinh Cậu được xây dựng trên khối sa thạch cao, phải bước lên nhiều bậc đá. Trong điện thờ Nhị Đầu Vương Thái Tử, cậu Tài áo đỏ, cậu Quý áo xanh. Đó là hai vị thần trị vì sông nước và cứu giúp tàu bè khi gặp nạn. Bên trái đền là ngọn hải đăng cao 11 mét, có nhiệm vụ hướng dẫn tàu bè vào cửa sông Dương Đông, con sông dài 15 km. Tất cả các sông ở Phú Quốc đều là hợp lưu của những con suối bắt nguồn từ dãy núi Hàm Ninh ở bờ phía Đông.

Tiếp theo, chúng tôi đi theo con đường nhựa thẳng tấp, chạy về hướng Bắc của đảo. Đường dài 28 km, bằng chiều dài xa lộ Biên Hòa-Sài Gòn, có hai làn xe. Đến giữa con đường nầy, chúng tôi rẽ trái, đi theo con đường đất đỏ xuyên rừng Phú Quốc, dài 20 km, để đến đền thờ anh hùng Nguyễn Trung Trực ở xã Gành Dầu. Con đường tương đối bằng phẳng, không gồ ghề, lầy lội, nhưng có nhiều đèo dốc và không có dân cư. Hai bên là rừng cây, khá cao và rậm. Có tất cả 18 cây cầu sắt, đặt tên theo số thứ tự. Mỗi cây cầu sắt bắc qua con suối nhỏ và sâu. Tất cả hợp lưu thành sông Cửa Cạn, dài 28 km, đỗ ra biển ở xã Cửa Cạn. Đến khu dân cư, bắt đầu vào trung tâm xã và đền thờ. Ngồi nghĩ và ăn lót dạ ở quán nhỏ trước đền thờ, hai anh em nhớ lại, nổi da gà. Nếu giữa đường, xe máy bị sự cố như bể bánh, hư máy...sẽ xử lý như thế nào vì chúng tôi đang ở đường rừng, không dân cư...Trên đường đi, chúng tôi gặp đôi vợ chồng Tây ba-lô bị ngã xe, chờ quá giang xe tải nhẹ về khu nghĩ dưỡng. Phiêu lưu, mạo hiểm.

Sở dĩ đền thờ anh hùng chống Pháp được xây dựng ở đây, vì sau khi đốt tàu Esperance của giặc ở vàm Nhật Tảo, Long An, rồi Rạch Giá thất thủ, ông chỉ huy nghĩa quân rút về Hòn Chông, rồi vượt biển ra Phú Quốc lập căn cứ chống Pháp tiếp tục. Người Pháp đổ quân bao vây đảo, sau 100 ngày đêm cầm cự, ông sa vào tay giặc ở sông Cửa Cạn. Ngày 27/10/1868, ông bị hành quyết ở Rạch Giá.

Viếng đền thờ xong, chúng tôi xuôi về theo con đường ven biển, với bãi biển cát trắng phía dưới vực, Bãi Dài. Xa xa, là những đảo, hòn nhỏ, với núi chắn ngang, cùng các tàu cá đánh bắt xa bờ. Đi vài cây số, chúng tôi gặp những chỗ làm khô cá của người dân. Cá sau khi được đánh bắt, phân loại, các loại cá tạp, cá nhỏ được đưa về đây hấp chín, rồi đem ra các vĩ tre phơi khô, dành cung cấp cho các nơi xay bột cá và làm thức ăn gia súc. Lao động được trả công thời vụ, từ 100.000 vnđ đến 150.000 vnđ mỗi ngày, tùy theo công việc. Nơi đây cũng có một vài người bỏ tiền ra xây nhà nuôi yến, lấy tổ.

Sau khi vượt qua 27 km đường đất đỏ dọc bờ biển, qua 3 xã Gành Dầu, Cửa Cạn, Cửa Dương, chúng tôi về đến chợ thị trấn Dương Đông. 17 giờ hơn, chúng tôi về đến khu nghĩ dưỡng, ngồi ngắm hoàng hôn và vui đùa với sóng biển. Buổi tối, theo lời chỉ dẫn của cháu gái ở cửa hàng ngọc trai, chúng tôi tìm đến quán ăn hải sản có tiếng ở đây để ăn tối. Tâm lý là các quán hải sản ở Chợ Đêm bán cho du khách, một đi không trở lại, nên giá cả không theo chất lượng. Còn các quán ăn dành cho người địa phương, tìm đến thường xuyên, thì tốt về giá và lượng. Một dĩa cơm chiên hải sản, một dĩa mực nướng, 3 chai Heineken, giá 240.000 vnđ. Đã qua mấy ngày đi bụi, chúng tôi cần có cơm lót bụng, nhưng phương châm vẫn là"đi biển phải ăn hải sản". Ngày khám phá thứ nhì, phải đội mưa mà đi với 80 km cung đường của Phú Quốc.

Sáng ngày thứ ba của chuyến khám phá, chúng tôi dậy sớm, đi ăn sáng ở thị trấn. Quán phở Nam Định, chắc dân chính gốc Nam Định ra lập nghiệp ở đây. Một tô phở to, đựng trong tô sứ trắng to đùng, như của Phở 24 Sài Gòn. Rau quế, ngò tây, giá sống...trộn rửa sạch sẽ. Một ly trà đá thơm mùi trà Thái Nguyên. Một tô giá chỉ 35.000 vnđ, rẽ hơn phở Hòa, hay Phở 24, nhưng chất lượng không thua kém.

Hôm nay thời tiết tốt, nắng dịu êm, thuận lợi cho chuyến hành trình xa hơn. Chúng tôi bắt đầu hành trình đến rừng quốc gia Phú Quốc ở Đông Bắc của đảo. Đường nhựa thẳng tấp, dù có nhiều đèo dốc, cầu bắc qua suối sâu. Dọc dường có những vườn hồ tiêu của cư dân, một đặc sản Phú Quốc. Có những đoạn đường phải bào sâu thấp xuống thêm hơn một mét, những vĩa sa thạch xếp lớp ngang lộ ra, cho ta biết địa chất ở đây dưới lớp đất là sa thạch. Chúng tôi đến trung tâm xã Bãi Dương, một xã nghèo của đảo, khoảng hơn 9 giờ. Điện lưới chưa kéo về đây, dân cư thưa thớt. Ở Phú Quốc, người dân dùng điện giá gấp đôi ở đất liền. Đầu năm 2014, điện từ nhà máy điện khí Cà Mau sẽ theo cáp ngầm vượt biển, cung cấp cho đảo du lịch đầy tiềm năng. Bà chủ quán và cô con gái chỉ dẫn đường đi cho chúng tôi. Họ nói, phía sau nhà họ, cách bờ biển 15 m, nhìn sang là thấy núi Tà Lơn của Miên. Sáng nay sương mù chưa tan nên tầm nhìn bị che khuất. Ban đêm, nhìn thấy ánh đèn điện bên ấy. Đi theo bờ biển về hướng Đông khoảng 5 km là khu du lịch Hòn Một, Bãi Dương đang xây dựng. Có những đoạn đường bị xe tải cày phá lầy lội vì đây là đường đến bến tàu phà Thạnh Thới. Hạ tầng chưa hoàn chỉnh thì làm sao thu hút khách tham quan. Dọc theo đường, phía ngoài là biển, phía trong là rừng, trong cùng là những dảy núi dài, vài ngọn núi cao, như ngọn núi Chúa cao nhất đảo, 565 m. Đỉnh Vò Quấp cao 478 m. Ven đường là những bụi sim mới trổ bông tím, tím cả chiều hoang biền biệt, và nụ trái non. Cô chủ quán đã nói, sau Tết, tụi em vào rừng hái sim chín về bán hoặc làm rượu để uống. Một ngày, một người hái được từ 5 đến 7 kí lô. Ôi, sao thương quá màu tím tôi yêu, vì 36 năm về trước, vợ hiền đã đến Đồng Pan thăm tôi với chiếc áo bà ba màu tím. Tím tình yêu, nhưng trắng cả ước mơ...

Đi thêm 5 km nửa là đến bến tàu phà Thạnh Thới. Tàu phà vận chuyển người, xe cộ, cả xe tải về Hà Tiên và ngược lại. Xe du lịch cước phí là 700.000 vnđ/xe/lượt. Xe tải giá 3 triệu vnđ. Hàng hóa từ đất liền được vận chuyển ra đảo qua phương tiện nầy nên phải gánh thêm cước phí. Bên kia đường là con lộ dùng cho quốc phòng, các cầu sắt đều do công binh xây dựng. Nơi đây có vị trí chiến lược vì bên kia là cựu thù. Còn 20 km nửa để đi dọc bờ Đông, đến xã Hàm Ninh, nhưng vì đường xấu, cầu yếu, nguy hiểm, nên chúng tôi quay ngược về , băng qua 4 km rừng tràm, 6 km đường rừng với đèo dốc cao, để đến làng chài ở ấp Rạch Tràm, với hơn hai chục mái nhà xiêu vẹo. Hòn Nắng Ngoài của Miên cách bờ biển của đảo khoảng 1,4 hải lý. Khoảng 16 giờ, chúng tôi về khu nghĩ dưỡng, kết thúc ngày khám phá cuối cùng với lộ trình 100 km. Thêm lần tắm biển sau cùng, vì ngày hôm sau chúng tôi sẽ vẩy tay chào biển đảo. Buổi ăn tối vẫn là ở quán ăn hôm trước với thực đơn hải sản như ốc hương, mực, tôm...

Hoa sim, gần Tết mới có trái. Người dân hái bán cho chỗ làm rượu sim

Băng rừng già PQ để đến bờ Đông

Sáng ngày thứ ba 29/10, ngày kết thúc của chuyến du hành, chúng tôi trả xe cho nhà cung cấp dịch vụ, để đi bộ tham quan phố chợ và mua sắm. Gần 7 giờ sáng, hai anh em thả bộ theo con phố chính, nơi tập trung các khu nghĩ dưỡng, hotel, các quán bar dành cho khách Tây. Đến khu vực bến tàu du lịch, công viên bờ sông, chúng tôi ghé vào quán ăn sáng, thưởng thức món bánh canh bột lọc. Tô bánh canh khá to, nhiều chả cá chiên và cá tươi, giá 30.000 vnđ/tô. Chiếc cầu bắc qua sông Dương Đông đã được tháo dở, chiếc cầu mới dài hơn, cao hơn đang được thi công. Các phương tiện giao thông phải qua lại cây cầu tạm, làm bằng chiếc phà cũ, người dân địa phương gọi là cầu phà. Cũng như các địa phương khác, các nhà phố bao quanh chợ trung tâm, chợ Dương Đông, đều kinh doanh đủ các loại hàng hóa. Hai chúng tôi ghé vào một điểm cà-phê sáng, trước khi vẫy tay chào Phú Quốc. Khi tôi chuẩn bị ra đây, và những ngày ở đây, con gái giữa đã dặn mua một ký lô tôm khô để nấu canh. Giá cả rẽ hơn Biên Hòa đôi chút. Con gái út dặn mua muối tiêu, vì muối tiêu ở đây ngon hơn muối tiêu Tây Ninh. Vả lại, vì đi hãng máy bay VietJet Air giá rẻ, nên hành lý mang theo chỉ được 7 ký lô. Hàng hóa còn lại phải gửi kiện, dưới 15 lý lô, tính là 132.000 vnđ, khi mua vé mình phải đăng ký gửi hàng hóa, hoặc báo cho hãng hàng không 4 tiếng đồng hồ trước khi máy bay cất cánh. Ngoài qui định nầy, cước phí phải trả gấp đôi, là 264.000 vnđ. Cứ mỗi lần tăng thêm 5 ký lô, gói giá cước tăng theo lũy tiến. Nếu đi máy bay của VietNam Airline, giá vé cao hơn nhưng được phép mang 20 ký hàng hóa không tính cước. Đâu cũng vào đó, kinh doanh mà. Sẳn tiện, tôi mua thêm một số dược thảo, rể cây, khai thác từ rừng Phú Quốc. Dù sao, đây là đặc sản địa phương, giá cũng rẽ hơn ở khu bán thuốc Đông Y của Chợ Lớn. Rể mật nhân tươi là 25.000 vnđ/ký lô, ở Biên Hòa giá đắt gấp 4 lần. Nấm Linh Chi giá 200.000 vnđ/ký lô, 4 tai nấm cân được một ký lô. Rồi hà thủ ô đỏ, dây bìm bịp to bằng ngón tay, trái mắt mèo...Cây mỏ quạ là đặc sản ở đây, loại dây leo dài hơn 10 m, bám theo các cây cổ thụ, có dược tính trị đau lưng,nhức mỏi. Trái mỏ quạ được cắt lát phơi khô, dùng ngâm rượu, nên có tên Rượu Mỏ Quạ, giá 600.000 vnđ/ký lô. Nói chung, các loại dược thảo nầy được ngâm rượu, hoặc nấu nước uống đều tác dụng tốt cho người lớn tuổi.

Sau khi mua sắm xong, chúng tôi về khu nghĩ dưỡng, đóng gói hàng hóa vào thùng xốp để gửi theo chuyến bay, làm thủ tục trả phòng. Hơn 12 giờ trưa, hai anh em đến restaurant gần đấy ăn trưa. Một dĩa cơm thịt xào giá 75.000 vnđ. Giá nhà hàng mà, đâu có rẽ. Và ngồi uống giải khát, nghĩ ngơi. Đến 14 giờ, nhờ tiếp tân gọi taxi, chúng tôi trực chỉ sân bay. Đến sân bay sớm hơn để tránh được cái nắng chói chan, thiêu đốt, dù 16 giờ hơn máy bay mới cất cánh. Lúc 17 giờ, máy bay hạ cánh xuống đường băng Tân Sơn Nhất. Con gái tôi gọi xe taxi của hãng ở Biên Hòa, đang trả khách ở Sài Gòn, để đưa tôi về nhà. Đi như vậy, giá mềm hơn, 350.000 vnđ cho 28 km đường. Tài xế xe taxi lại là một cháu trai gần nhà.

Thế là chuyến du lịch khám phá Phú Quốc, 5 ngày 4 đêm chấm dứt lúc 19 giờ của ngày thứ ba 29/10. Một chuyến đi vui vẻ, đầy thú vị, sẽ là một dấu ấn trong cuộc sống của tôi với tháng năm còn lại. Chi phí tính ra cũng bình dân. Tiền vé máy bay là 3.000.000 vnđ.

Tiền phòng của 4 ngày, trong đó có tiền thuê xe máy, là 2.900.000 vnđ.

Tiền ăn uống, tiền đổ xăng, tiền taxi là 2.100.000 vnđ.

Tổng cộng là 8.000.000 vnđ/2 người.

Như vậy mỗi người tốn kém 4 triệu vnđ, tương đương một tours du lịch của các công ty lữ hành, nhưng chỉ có 4 ngày, 3 đêm. Hai anh em đã rong ruổi trên 250 km trên các cung đường của hòn đảo lớn nhất Việt Nam, tận cùng đất nước, rộng tương đương đất nước Singapore. Trước khi chia tay ở sân bay, anh Hường có nhắn nhủ với tôi, anh em mình sẽ làm thêm chuyến du lịch Sa-Pa, tốt nhất là trước hoặc những ngày tết Giáp Ngọ sắp tới, vì không khí còn lạnh, mới cảm thấy cái đẹp của vùng cao. Tôi đồng ý. Cách đây vài năm, anh đã có lần đến đó, nhưng đi với ông bạn láng giềng gần nhà. Trong mấy ngày ở đảo, anh có nói về chuyến du lịch 45 ngày sang Mỹ của vợ chồng anh, do con trai giữa mời và đài thọ. Trước đó cháu đã tốt nghiệp đại học ở NUS của Singapore, sau đó cháu sang Mỹ lấy bằng tiến sĩ ngành IT, học bổng do Google cấp và đài thọ. Năm vừa qua, cháu đã tốt nghiệp, làm việc cho Google ở thung lũng silicon, lương bổng là 200.000 usd/năm. Cháu đã lập gia đình, vợ là bạn học, đang chuẩn bị sanh cho anh cháu nội trai. Con trai lớn của anh đã lấy bằng Master ở Mỹ nhờ học bổng, và đang làm việc cho một ngân hàng lớn ở Sài Gòn. Con trai út, học chung với con trai út của tôi ở trường phổ thông của đại học quốc gia, đã đi làm việc ở Bình Dương. Các con đang trả hiếu cho anh chị. Thế thì tuyệt vời quá. Tôi thì cũng vậy. Chi phí chuyến đi do các con đài thọ, lại còn lời 1 triệu vnd vì khi đi các con đã bọc túi cho tôi 5 triệu vnđ. Những gì của một thời gian khổ đã qua, chẳng còn gì tiếc nuối khi bóng hoảng hôn đang xuống thấp phần đời. Còn sức khỏe trời ban, thì còn những chuyến du lịch thú vị và sẽ dừng lại khi đôi chân đã mỏi. Xin cám ơn đấng tối cao đã che chở, gia đình, bạn bè, mọi người đã cho tôi cuộc sống hôm nay. Xin cám ơn các vi hữu đã quan tâm đọc bài viết nầy của tôi.

Biên Hòa, ngày 31/10/2013.

Đỗ Công Luận

ĐI TÌM SÔNG NƯỚC MIỀN TÂY - ĐCL

Sáng thứ sáu,ngày 11/1/2013, từ Phú Nhuận, anh Hường điện thoại cho tôi, rủ tôi cùng anh dự chuyến hành trình Cần Thơ vào sáng hôm sau, ngày thứ bảy. Tôi thấy thời gian gấp rút quá, yêu cầu có thể dời lại hai hôm, ngày thứ hai thì tiện hơn. Anh bảo, ngày thứ hai thì con trai út đi làm ở Bình Dương, hai vợ chồng già phải ở nhà trông nom nhà cửa. Anh Hường là người bạn cùng đơn vị với tôi, lúc ở tiểu khu Vĩnh Bình. Hai anh em gặp nhau dịp họp mặt phụ huynh học sinh năm 2005, đúng 30 năm sau khi chia tay, khi hai đứa con trai út cùng học chung lớp. Anh có 3 đứa con trai đều thành đạt, giờ đang trả hiếu cho cha mẹ. Có một chút hơi buồn, 3 đứa cháu nội, con của hai cháu lớn, đều là con gái, hơi trái ngược với tôi. Sau nửa giờ đắng đo, bàn thảo với các con, tôi trả lời, đồng ý sẽ đi như ngày hẹn của anh.

6 giờ 30 sáng thứ bảy, tôi nhờ rể út đưa đến bến xe buýt trong khu vực đại học quốc gia, chỗ hãng RMK ngày xưa, gần xa lộ, vì có tuyến xe buýt đến xa cảng Miền Tây. Từ Phú Nhuận, 7 giờ hơn, anh Hường cũng đón xe buýt trực chỉ xa cảng. 8 giờ 30, xe xuất bến. Lúc nầy, phương tiện đi về Miền Tây cũng thoải mái. Thí dụ hãng xe đò Phương Trang đều có đủ các tuyến đi đến các tỉnh Miền Tây. Khoảng 30 phút có một chuyến xe xuất bến. Giá vé đến Cần Thơ là 110.000 vnđ, một người, một lượt. Xe mới, có máy lạnh, ghế có thể bật ra để nằm, có nước uống, khăn lạnh phục vụ. Xe chạy không đón khách dọc đường, trừ trường hợp khách đặt chỗ trước qua điện thoại để đón xe ngoài bến. Thời buổi kinh tế thị trường, phải có sự cạnh tranh. Hơn hai năm về trước, giá vé là 90.000 vnđ. Chỉ sợ những ngày cận Tết, hành khách nhiều hơn xe, sẽ có sự ùn tắc. Đến hẹn lại lên.

Đến 12 giờ trưa, xe đến bến Cần Thơ. Như vậy, cung đường Sài Gòn- Cần Thơ, 150 cây số, chỉ mất 3 giờ 30 phút xe chạy, tính luôn 15 phút xe dừng nghỉ để hành khách vệ sinh cá nhân, ăn uống. Trạm dừng nghĩ do hãng xe Phương Trang thiết lập, gần Cái Bè. Lý giải thời gian xe chạy được rút ngắn là do có đường cao tốc Sài Gòn-Trung Lương, và 2 cây cầu dây giăng đã thay thế cho 2 bến phà cũ kỷ. Hai anh em đón xe ôm đến đặt phòng ở khách sạn tư nhân, khu vực Cái Khế, gần bến phà cũ. Giá phòng có máy lạnh dành cho 2 người là 300.000 vnđ cho một ngày đêm. Khách sạn nhiều sao thì tiền thuê nhiều hơn. Chúng tôi cũng đặt chỗ với khách sạn là thuê một chiếc xe gắn máy để làm phương tiện di chuyển. Giá thuê xe là 100.000 vnđ/ngày đêm. Tiền thế chưn là 2 triệu vnđ đồng, khi trả xe là họ hoàn trả tiền lại. Chúng tôi cũng nhờ tiếp tân khách sạn đặt chỗ trước một tàu đò du lịch dành cho 2 người, để 6 giờ sáng hôm sau, họ đưa chúng tôi đến chợ nổi Phong Điền, cách bến Ninh Kiều khoảng 10 cây số đường thủy, giá thuê là 300.000 vnđ cho chuyến đi về. Giữa khách sạn và các dịch vụ du lịch có vòng tròn khép kín. Họ có hoa hồng cho nhau. Xe ôm chở chúng tôi đến cũng có hoa hồng của khách sạn.

Sau khi nhận phòng để nghĩ ngơi, tắm rửa, chúng tôi xuống nhận xe máy và bắt đầu chuyến du lịch. Chúng tôi ăn trưa ở quán ăn do tiếp tân khách sạn giới thiệu, giá 50.000 vnđ dĩa cơm có phần tư con gà nướng. Đúng là gà ta, gà thả vườn, thịt dai mềm, không như gà công nghiệp. thịt bở. Họ cần giữ uy tín cho nhau. Điểm đầu tiên chúng tôi đến là khu vực dưới chân cầu Cái Răng. Năm 1977, anh Hường đã ở đây, khi làm việc cho cửa hàng thu mua lương thực của tỉnh Hậu Giang cũ, gồm 3 tỉnh Cần Thơ, Sóc Trăng và Bạc Liêu. Nơi đây, anh chị đã gặp nhau khi chị từ quê Sóc Trăng được đưa về đây làm việc. Anh nói, tao phải chụp hình và quay phim bằng cái Ipad, do đứa con trai giữa đang làm việc cho Google bên Mỹ gửi về tặng, để cho chị xem lại cảnh cũ. Người xưa thì vẫn ở bên cạnh chị. Cháu trai giữa của anh chị đã lấy bằng tiến sĩ về ngành IT, học bổng do Google trao tặng.

Sau một hồi đi ngắm cảnh, chụp hình ở khu vực chợ Cái Răng, chúng tôi làm chuyến hành trình qua LỘ VÒNG CUNG,vì con lộ chạy hình nửa vòng tròn, dài hơn 20 cây số. Tên nghe dễ thương, nhưng hồi đó không dễ thương. Năm Mậu Thân, nơi đây là chiến trường ác liệt. Những cái tên trìu mến, Ba Se, Cầu Nhiếm...Rồi cái... Cái Răng, Cái Côn, Cái Cui, Cái Tắc, Cái Khế, Cái Nhum...Điểm đầu con lộ là chân cầu Cái Răng đến điểm cuối là Phước Thới, Ô Môn. Đi lên là Thốt Nốt, Long Xuyên. Đi xuống là Thới An Đông của tôi, nơi cuối năm 1972 tôi có nhiều kỷ niệm khi đi chiến dịch ngưng bắn. Rồi Trà Nóc, Long Tuyền, Bình Thủy...18 giờ chiều hơn, hai chúng tôi về thẳng trung tâm thành phố, xuống bến Ninh Kiều, tìm điểm gửi xe rồi thả bộ.Hôm ấy là tối thứ bảy, người đi chơi, mua sắm cũng nhiều, vì nơi đây có khu chợ đêm, bán quần áo thời trang, giày dép giá rẻ. Như Biên Hòa của mình có khu chợ đêm Biên Hùng. Khách du lịch nước ngoài cũng khá đông. Chúng tôi tìm chỗ để lấp đầy cái bụng. Những chỗ ăn uống khá sang trọng thì e ngại. Cô chủ chào mời chúng tôi và tiếp thị, đưa cái menu thực đơn để chứng minh giá nhà hàng của cô vừa phải. Chai bia Hen giá chỉ 25.000 vnđ, dĩa mì xào 40.000 vnđ cho 2 người ăn, tô mì vịt tiềm 50.000 vnđ. Chúng tôi chọn 2 tô mì vịt tiềm và 2 chai Sài Gòn Special.Rồi cũng xong một ngày đêm ở Cần Thơ.

Sáng hôm sau, ngày chủ nhật, 5 giờ 30 phút chúng tôi đã dậy sớm sau một đêm ngủ êm vì mệt mỏi, để chuẩn bị, vì nhà đò đã hẹn 6 giờ sẽ khởi hành. Hai cô gái xinh xắn với hai chiếc xe tay ga đến khách sạn đón chúng tôi để đưa đến bến Ninh Kiều, xuống đò du lịch. Nghe giọng nói, biết là dân Tây Nam bộ "rặt". Tàu khởi hành, xa xa là cầu dây giăng Cần Thơ còn ngủ trong màn sương, hai trụ cột tháp cao ngất. Sáng mùng hai âm lịch, nước sông dâng cao. Những cuộn sóng dồn do tàu chạy ngược tạo ra khiến cô lái tàu phải bớt ga, chạy chậm. Từ bến Ninh Kiều, tàu đang ngược dòng sông Cần Thơ để về chợ nổi Phong Điền. Hướng trước mặt là cầu Hưng Lợi, nối đất liền với khu dân cư phía bên kia cồn. Đi tới nửa là cầu Quang Trung, một nhánh nối vào đường dẫn cầu Cần Thơ. Nhánh kia nối vào đường Nam sông Hậu, chạy cập theo sông Hậu, qua Kế Sách, Đại Ngãi đến cửa biển rồi có đường nối vào quốc lộ để đến Bạc Liêu, Cà Mau. Những chuyển đò du lịch đi chợ nổi sớm đang ngược về bến Ninh Kiều. Có những khách du lịch người nước ngoài, thường đi cặp đôi, vẩy tay chào thân thiện. Chúng tôi cũng vẩy tay chào lại. Rồi cầu Cái Răng trước mặt, đưa ta theo quốc lộ 4 cũ về Sóc Trăng, Bạc Liêu. Cách cầu đoạn hơn chục cây số, quốc lộ 1 bây giờ, QL 4 cũ, có ngã ba nối vào quốc lộ 61 để đến Vị Thanh, Hỏa Lựu...Hai bờ sông đã có đoạn sạt lở vì sóng dồn, nước xoáy. Có những đoạn bờ kè đã được xây dựng để hà bá không ăn đất. Đất quý hơn vàng. Những nhà dân không đủ khả năng tài chánh đã bỏ trống, di dời, sau khi tháo gở những gì còn lấy được. Có những cây xăng, mặt giáp lộ thì trụ bơm xăng bán cho xe hai bánh, xe hơi. Mặt giáp sông thì đổ cho tàu thuyền, tiện lợi đôi bề. Đặc trưng sông nước miền Tây. Chợ nổi đang trước mặt. Những ghe tàu lớn đang neo đậu giữa sông, để sang hàng cho thương lái, hoặc bán lẽ cho du khách. Hàng hóa đa phần là trái cây, hoa quả củ từ trong quê ra bán cho thương lái. Mặc cả xong là họ tiền trao cháo múc. Cũng có thể họ chắp nhận giá rẻ một ít, sang hàng hóa cho các chủ vựa tại chỗ. Vựa là chiếc ghe neo đậu cố định, điện kéo từ nhà trên bờ ra để xử dụng. Cô chủ đò trao đò cho anh chồng để chở chúng tôi đi tiếp, còn cô điều khiển con đò của chồng để đưa khách về lại Ninh Kiều. Nhà có 2 chiếc đò đưa đón khách du lịch, sau khi trừ chi phí, mỗi ngày kiếm vài trăm ngàn vnđ đồng sống khỏe. Anh chủ đò đưa chúng tôi lên quán ăn sáng là một chiếc ghe lớn neo cố định cách bờ hơn 10 mét, khách du lịch Tây, ta, Việt Kiều, ngồi chật kín. Có dừa tươi, trái cây đặc sản phục vụ tại chỗ. Điểm tâm sáng có hủ tiếu, bánh canh, cà-phê...Giá cả vừa phải, không chặt chém. Vì là sáng chủ nhật, lượng du khách khá đông. Hai trái dừa xiêm, một lon bia Sài Gòn là 35.000 vnđ.

Sau khi uống dừa giải khát xong, chụp ảnh, đò du lịch đưa chúng tôi trở về bến Ninh Kiều. Anh chủ đò cũng như hướng dẫn viên du lịch, mình có thắc mắc, hỏi gì anh cũng trả lời trôi chảy. Sau 2 giờ đi khám phá Chợ Nổi Phong Điền, tốn 300.000 vnđ, chúng tôi đi kiếm cái gì ăn sáng, cũng sẽ là ăn trưa. Bởi vì chúng tôi đã đặt vé xe cho chuyến về vào lúc 12 giờ. Nhà xe cho xe trung chuyển đến khách sạn đón khách. Bây giờ khách hàng là thượng đế, quan trọng là có money rủng rỉnh. Một dĩa cơm bì sườn chả là 30.000 vnđ. Ăn cơm xong, hai anh em thả bộ lên con phố chính của Cần Thơ để thư giản. Tiểu khu Phong Dinh ngày trước, bây giờ là trụ sở chính quyền, UBND,nhưng tòa nhà do người Pháp xây dựng, như tòa án hoặc dinh tỉnh trưởng ở BH, đã bị phá bỏ. Thay vào đó là tòa nhà lầu 3 tầng, hình chữ đinh, khuôn mẫu như Dinh Độc Lập nhưng thu nhỏ hơn. Sở dĩ tôi kể chi tiết như vậy, bởi vì chủ nhật, ngày 24/12/1972, ngày Noel năm 1972, tôi đã ngồi ở đó chờ từ 9 giờ sáng đến 16 giờ hầu nhận lấy tờ phép 5 ngày do đại tá tỉnh trưởng ký, để về BH vui chơi với bè bạn và nhận cú "hồi mã thương" trong đời. Sau đó, hai anh em thả bộ đến quán cà-phê cách khách sạn mấy con phố để tâm sự với bạn hiền. Anh Phát chủ quán, người Sài Gòn, ra đơn vị, về đóng quân ở tiểu khu Phong Dinh, lấy vợ bản địa rồi thành dân Cần Thơ. Anh tốt nghiệp khóa 1 ban thương mại đại học Vạn Hạnh , không đủ điều kiện học cao học nên phải vào quân đội. Tôi trước khi vào quân đội, cũng là sinh viên ban thương mại, nhưng là khóa 4. Khi lệnh tổng động viên ban ra, không biết còn được bao bạn bè ở lại học. Có lẽ phái nữ áp đảo. Sau đó anh Hường gọi thêm bạn học cùng khóa, là dân Cần Thơ chính gốc đến chơi. Nhưng anh Tuấn con, gọi như vậy vì anh sinh năm 1950, dư tuổi để hoản dịch, không bận bịu gì đao kiếm. Anh em tâm sự chưa xong, gần đến giờ xe khởi hành, chúng tôi xin phép kiếu từ, hẹn gặp lại ngày họp mặt sinh viên Vạn Hạnh.

Đúng 12 giờ, xe khách khởi hành, còn chừa mấy ghế để đón khách ở Bình Minh, Vĩnh Long. Xe từ từ leo lên dốc cầu dây giăng, bỏ lại Cần Thơ, xã Thới An Đông, sông Trà Nóc..., những cái tên mà tôi từng vương vấn, ở lại sao sau lưng. Dù rằng đây là lần thứ tư tôi trở lại Cần Thơ. Dù rằng đây không phải là nơi tôi được sinh ra, nhưng đã cho tôi nhiều kỷ niệm ở tuổi đôi mươi đầy sóng gió cuộc đời. Sau Cần Thơ là Vĩnh Bình, Trà Vinh, nơi tôi đã đổ nhiều nước, mắt mồ hôi thời trai trẻ. May mắn là tôi không có giọt máu màu thấm trên mãnh đất khô cằn, hoặc đầy dừa nước, bùn sình. Đâu cũng là quê hương. 15 giờ 30, xe về đến xa cảng Miền Tây. Anh em tạm chia tay.Tổng kết chuyến du lịch, chi phí là 850.000 vnđ cho một người. Anh Hường lên xe buýt tuyến số 148 để về Phú Nhuận. Tôi lên xe buýt tuyến số 10. Về đến khu du lịch Suối Tiên, tôi chuyển sang xe tuyến 150. Đến ngã ba Tân Vạn, tôi lên xe tuyến số 6 của BH để về nhà. Gia đình, con cháu mừng rổ vì thượng lộ bình an, đồng hồ chỉ 18 giờ. Nhưng trong lòng tôi vẫn còn vương vấn. Cô thôn nữ yêu kiều lứa tuổi mười tám đôi mươi, bên kia sông nơi trụ sở ủy ban xã năm xưa, có lòng cảm mến anh lính trẻ, có gửi cho tôi vài lá thư với nét chữ nguệch ngoạc khi tôi về đến quân trường, không biết bây giờ thế nào? Phan thị Uốt, cái tên dễ thương, môc mạc chân quê, giờ nầy em ở nơi đâu? Giọt nước mắt nóng lăn dài trên má, như tuổi Xuân tôi sống lại. Vì tôi gặp em lúc mùa Xuân binh lửa và bây giờ trời đang vào Xuân. Thời điểm nầy của 40 năm về trước, bạn bè chúng tôi đang ở quân trường chờ lệnh ngưng bắn. Còn bây giờ, Uốt của tôi đâu?

Biên Hòa, ngày 14/1/2013

Đỗ Công Luận