Uczyńmy Eid wyjątkowym dla naszej rodziny
źródło, przekład: siostra Beata
Jak my, muzułmanie, walczymy z wpływem przygotowań do świąt "Bożego Narodzenia" oraz przyjęć urodzinowych? Mimo, iż wielu chrześcijan wie, że Jezus (pokój z nim) nie urodził się 25 grudnia, zaczęto obchodzić właśnie ten dzień jako dzień jego narodzin, gdyż tego dnia odbywało się pogańskie święto, zaś ci, którzy go nie celebrowali (innymi słowy chrześcijanie), po prostu odstawali od reszty (tak jak dzisiaj poniekąd muzułmanie). Aby uniknąć wyróżniania się, chrześcijanie zaczęli obchodzić narodziny Jezusa (pokój z nim) tego samego dnia, co poganie swoje święto.
Bardzo łatwo wpaść w taką pułapkę. "Co złego w 'Świętym Mikołaju'?" - mówią ludzie. Co jest nie tak w zachęcaniu dzieci do wierzenia w 'Świętego Mikołaja' czy też 'Wróżkę Zębuszkę'? Spójrzmy prawdzie w oczy i bądźmy szczerzy - oni nie istnieją. To rodzice zostawiają prezenty, pieniądze, które dzieci znajdują rankiem. To wszystko wygląda bardzo ładnie i niewinnie, lecz czy naprawdę uważamy, że postępujemy rozsądnie okłamując nasze dzieci? Gdy tylko odkryją prawdę, mogą pomyśleć: "Skoro nasi rodzice okłamali nas tylko po to, by dać nam prezenty, to co z resztą rzeczy, o których mówią, że istnieją, mimo iż ich nie widzimy, np. Allah? Nie widzimy Allaha, więc może rodzice kłamią po to, byśmy byli dobrzy." Jeśli chcecie pokazać swoim dzieciom, że byli dobrzy, czy też zachowali spokój, gdy wypadł im ząb, po prostu dajcie im te pieniądze, prezent i bądźcie szczerzy. W ten sposób nie zachęcicie dzieci, aby wierzyły w coś nieprawdziwego.
Muzułmanom, którzy żyją w kraju z odmienną dominującą religią oraz tym, których bliscy są innowiercami bardzo trudno walczyć z tymi czynnikami, nie wspominając o programach telewizyjnych i reklamach obrazujących piękno i gorączkę świąt bożonarodzeniowych. Jak zatem możemy zachęcić nasze dzieci do wyczekiwania na Eid? Mamy dwa święta Eid do celebrowania. Po zakończeniu miesięcznego postu obchodzimy Eid al-Fitr, które polega na tym, że wszyscy świętujemy RAZEM, szczególnie w gronie rodziny i przyjaciół, nie zapominając także o ubogich, dla których płacimy Zakat al-Fitr. Zaś podczas Eid al-Adha zabijamy owcę, której mięsem obdarowujemy ludzi mniej szczęśliwych od nas.
Zajmijmy się teraz świętowaniem urodzin. Obchodzenie urodzin dziecka sprawia, iż czuje się ono wyjątkowe i docenione, lecz zdarza się również i tak, że jubilat jest nieszczęśliwy, gdyż przyjęcie nie było takie, jakie sobie wymarzył, lub ktoś właśnie tego dnia go skrzywdził - wtedy zamiast świętować pocieszamy dziecko. Co więcej, możemy mieć do czynienia z zazdrością rodzeństwa, które nie rozumie, dlaczego to właśnie "Muhammad" dostaje te wszystkie prezenty. A może jest tak, że kupujecie małe podarunki wszystkim swoim dzieciom, tak dla świętego spokoju? Jest jeszcze kwestia przyjęcia urodzinowego, którym dziecko chciałoby zaimponować. Od wczesnego dzieciństwa dzieci chcą dorównać rówieśnikom nawet jeśli chodzi o przyjęcie, ilość zaproszonych gości, czy też tort. I po co to wszystko? Tylko dlatego, że osiągnęły magiczny wiek 5, 6 lub 7 lat! Dobrze, więc wasze dzieci zauważają, że wszyscy obchodzą urodziny i desperacko pragną własnego przyjęcia; nawet niektórzy muzułmanie sądzą, że wszystko, co pochodzi z Zachodu musi być dobre i pokazuje, że jesteśmy cywilizowani, więc my, muzułmanie, nie powinniśmy pozostawać w tyle. Prorok Muhammad (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział: "Będziecie naśladowali tradycje ludzi przed wami." Jego towarzysze zapytali: "Czyje? Żydów i chrześcijan?" Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) odrzekł: "Tak."
Nie ma nic złego w świętowaniu i przyjęciach, ale czy nie możemy znaleźć powodów do świętowania, które nie tylko będą nas trzymały blisko wiary, ale także będą ożywiały ją i umacniały? Bądźmy szczerzy, co poza kilkoma minutami przyjemności z rozpakowywania błyszczącego prezentu wasze kochane roczne dziecko wynosi z urodzin? Jak dużo rozumie z tego całego zamieszania? Dziecko nigdy nie będzie pamiętało swego pierwszego przyjęcia urodzinowego bez względu na to, w jakim dniu się odbyło, zaś jedyną jego namiastką pozostaną zdjęcia. Dzieci są zbyt małe, by wiedzieć ile tracą, jeśli nie zorganizujecie przyjęcia.
Zastanówmy się, czy jest coś, co moglibyśmy świętować, coś, co nie będzie kolidować z Koranem i sunną. Zacznijmy od samego początku - narodzin dziecka. Sunną jest celebrowanie narodzin dziecka poprzez zabicie owcy i rozdanie mięsa rodzinie, sąsiadom oraz biednym. Możemy ugotować naszą porcję mięsa i przygotować przyjęcie dla naszych sióstr w wierze i ich dzieci (jeśli warunki i nerwy na to pozwalają). Jest to tzw. aqiqa. Aqiqa daje okazję do uczczenia narodzin dziecka, obdarowania prezentem maluszka, zaś młoda mama zapewne poczuje się wyjątkowo mając rodzinę i przyjaciół wokół siebie. Można również zaprosić przyjaciół i rodzinę osobno.
Amerykański pomysł na "baby shower" (po polsku "bociankowe") poprzedza narodziny dziecka, które w większości przypadków następuje, alhamdulillah, lecz co wtedy, gdy kobieta urządza "bociankowe", ale później traci swoje dziecko? Wszystkie prezenty, jakie dostała będą przypominały jej o dziecku i będzie musiała podjąć decyzję, co z nimi zrobić. Może się również zdarzyć, że podczas przyjęcia bociankowego dostajecie podarunki, natomiast po narodzinach dziecka mniej osób was odwiedza, gdyż nie stać ich na ponowny zakup prezentu, a bez niego jest im wstyd złożyć wizytę z pustymi rękoma. Podsumowując, myślę, że się ze mną zgodzicie, iż sposób, w jaki islam proponuje uczcić narodziny dziecka jest bardziej odpowiedni.
Dobrze, skoro celebrujemy narodziny, co złego w obchodzeniu urodzin? Skupmy się na hadisie, w którym czytamy: "Anas powiedział, że gdy Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) przyszedł do Medyny ludzie przez dwa dni brali udział w zawodach. Prorok (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) zapytał, jaki był cel tych zawodów i dowiedział się, że ludzie z czasów przed islamem brali udział w zawodach właśnie w te dwa dni, na co odrzekł: "Allah zastąpił dla nich (zawody) czymś lepszym, Eid al-Fitr i Eid al-Adha" (Abu Dałud).
Dlatego też postąpmy zgodnie z sunną i świętujmy Eid al-Fitr i Eid al-Adha. W końcu Allah dał nam te okazje po to, abyśmy je celebrowali. Zastanówmy się zatem, co możemy zrobić, aby zaszczepić w naszych dzieciach miłość do Eid, która pozostanie w nich i sprawi, że Eid będzie wyjątkowe. Prorok Muhammad (pokój i błogosławieństwo Allaha z nim) powiedział do Abu Bakra: "Każdy naród ma swoje święto, a to (Eid) jest nasze" (Buchari i Muslim).
Eid rozpoczyna się modlitwą i wspomnieniem Allaha, po czym następuje świętowanie, w którym uczestniczą zarówno bogaci jak i biedni. Powinniśmy się postarać wziąć udział w modlitwie Eid, zwłaszcza jeśli nie mieszkamy w kraju islamskim, gdyż to pomoże nam się poczuć częścią muzułmańskiej wspólnoty. Ponadto, warto uczcić ten dzień wspólnym przyjęciem lub wyjściem, szczególnie gdy jesteśmy poza granicami kraju islamskiego. Będzie to wspaniałą okazją dla dzieci, by mogły poczuć się wyjątkowo, pójść do parku lub jakiegoś innego szczególnego miejsca. Eid daje mężczyznom możliwość spotkania się ze znajomymi braćmi w wierze, a kobietom sposobność do odwiedzenia swoich muzułmańskich sióstr. Będąc np. w parku, czy też jakimś innym miejscu publicznym ludzie mogą pytać, z jakiego powodu zgromadziliście się tam, lub mogą zadawać pytania dotyczące islamu (zwłaszcza jeśli zobaczą was modlących się), dlatego też Eid jest wspaniałą szansą na dawah (zapraszanie do islamu). Nawet jeśli tak na prawdę nikt z wami nie będzie rozmawiał, sama wasza obecność pokaże, że muzułmanie tak samo jak inni ludzie spotykają się z bliskimi w szczególnych dniach.
Ważne jest również, abyśmy odwiedzali nasze rodziny podczas Eid (jeżeli jesteśmy w stanie), gdyż to zacieśnia nasze więzi rodzinne (nawet jeśli osobiście nie mamy dobrych relacji ze wszystkimi członkami rodziny). Bardzo wielkie znaczenie ma dla dziadków możliwość zobaczenia się z wnukami w Eid - w czasie, gdy szczególnie myśli się o rodzinie i bliskich.
Do sunny należy także założenie w Eid nowego lub najlepszego ubrania, jakie mamy, oczywiście jeśli nas na to stać. Można również kupić dzieciom prezenty i ugotować specjalne danie. Udekoruj dom łańcuchami oraz kolorowymi światełkami, a gdy dzieci się obudzą w dzień Eid, zobaczą, jak uroczyście i wyjątkowo wygląda dom (a przynajmniej pokój gościnny).
Co jeszcze możemy świętować poza Eid? Wyróżniamy dwa rodzaje islamskich świąt: 1) te, które wypadają w określone dni - Eid, 2) reszta okazji, które przydarzają się raz w życiu.
Zauważmy ile mamy okazji, które możemy świętować, gdyż są halal (dozwolone) - narodziny, ślub, zdanie egzaminów, ukończenie szkoły, szczęśliwy powrót z podróży (szczególnie z hadżdż), zapamiętanie przez dziecko części Koranu. Jeśli chcecie, możecie uczcić nauczenie się przez dziecko konkretnych sur Koranu, a jeśli nauczą się na pamięć całej Świętej Księgi, można przygotować dla dziecka duże przyjęcie lub w inny szczególny sposób potraktować dziecko, tak iż będzie wiedziało, że osiągnęło coś bardzo dobrego i wyjątkowego. W końcu, będą to korzyści nie tylko odczuwalne w tym życiu, lecz także w życiu pozagrobowym, inszallah. Okazją do uczczenia może być również rozpoczęcie noszenia przez dziewczynę hidżabu (islamska chusta noszona przez kobiety). Celebrowanie tego wydarzenia pomoże jej czuć się dobrze w tak ważnym momencie jej życia, a także zachęci inne muzułmanki do założenia okrycia. Kolejnym istotnym wydarzeniem jest wypowiedzenie szahady (wyznanie wiary), a tym samym dołączenie do wspólnoty muzułmanów. Wszystkie te okazje mogą być celebrowane. Należy podkreślić, iż są to momenty, które zdarzają się raz w życiu - nie takie, które są obchodzone co roku w ten sam dzień. Dlaczego więc nie powinniśmy świętować rocznic przypominających nam dzień, kiedy się urodziliśmy, wzięliśmy ślub lub gdy ktoś zmarł? Hadis, który wcześniej został przytoczony odnosi się również do tej kwestii, a my jako muzułmanie nie powinniśmy kopiować innowierców. Musimy mieć własną tożsamość, z której powinniśmy być dumni i nie możemy trzymać się starych tradycji nie związanych z islamem. Czytamy w Koranie:
{Powiedz: „Czyż ja mam wam obwieścić o tych, którzy ponieśli największą stratę przez swoje czyny? O tych, których wysiłek zagubił się w życiu tego świata, gdy tymczasem sądzili, iż czynią dobrze?”}. [Koran 18:103-104]
Dalej czytamy:
{Jeśli tobie nie odpowiedzą, to wiedz, że oni idą tylko za swoimi namiętnościami. A kto jest bardziej zabłąkany aniżeli ten, kto postępuje za swoją namiętnością, bez przewodnictwa ze strony Boga? Zaprawdę, Bóg nie prowadzi drogą prostą ludu niesprawiedliwych!}. [Koran 28:50]
Jeśli pragniesz podziękować Allahowi, np. za zdrowie dziecka lub za to, że osiągnęło pewien wiek - zrób coś dobrego, np. pomódl się 2 rakaty, pość, daj sadakę (dobrowolną jałmużnę). Obchodzenie nieislamskich świąt może prowadzić do depresji i przygnębienia, szczególnie jeśli chodzi o "Święto Zmarłych" lub "Dzień Matki", zwłaszcza w sytuacji, gdy kobieta straciła swoje dziecko bądź poroniła. Co więcej, są ludzie, którzy cierpią na poświąteczną chandrę. Dzieje się tak, gdy święto trwało zbyt długo, jak np. na zachodzie, gdzie czasami "bożonarodzeniowa" gorączka zaczyna się już w październiku.
Postarajmy się zatem sprawić, by Eid był dla nas naprawdę wyjątkowy, a także czerpmy z sunny podczas świętowania, dziękując Allahowi za wszystko, co nam dał.
{Potem umieściliśmy ciebie na otwartej drodze rozkazu. Idź więc po niej, lecz nie idź za namiętnościami tych; którzy nie wiedzą. Zaprawdę, oni ci nie pomogą wcale przed Bogiem. Zaprawdę, ludzie niesprawiedliwi będą opiekunami jedni drugich, podczas gdy Bóg jest opiekunem bogobojnych. To są oczywiste wskazówki dla ludzi i droga prosta, i miłosierdzie dla ludzi, którzy są przekonani. Czy ci, którzy popełniają złe czyny, sądzą, że My będziemy ich traktować tak jak tych, którzy wierzą i którzy pełnią dobre dzieła, że jednakowe będzie ich życie i ich śmierć? Jakże źle oni rozsądzają! Bóg stworzył niebiosa i ziemię w prawdzie, aby każda dusza została nagrodzona za to, czego dokonała - i oni nie doznają niesprawiedliwości. Czy widziałeś tego, który wziął sobie namiętność za swego boga? Bóg sprowadził go z drogi w pełni wiedzy i położył pieczęć na jego słuchu i jego sercu; i położył zasłonę na jego spojrzeniu. Któż więc, poza Bogiem, poprowadzi go drogą prostą? Czyż wy się nie opamiętacie?} [Koran 45:18-23]
Niech Allah da nam silną wiarę, pogłębi naszą wiedzę, przebaczy nasze grzechy i prowadzi nas drogą prostą w świetle islamu, amen.