Ημερομηνία δημοσίευσης: Sep 02, 2009 7:6:41 PM
Η μαρτυρική μας Εκκλησία πέρασε δύσκολες στιγμές εν μέσω διωγμών. Οι κληρικοί μας κακουχούμενοι και διωκόμενοι είχαν αναπτερωμένο το ηθικό. Το ίδιο και οι λαϊκοί. Οι διωγμοί τους χαλύβδωναν έτι περισσότερον στην πίστη. Τα τελευταία 20 - 30 έτη έπαυσαν, εν πολλοίς, οι διωγμοί. Μαζί με αυτούς μειώθηκε και ο ζήλος μας. Τόσο των κληρικών όσο και των λαϊκών. Υποχώρησε το πνεύμα της αυτοθυσίας και άρχισε να υπερισχύει το πνεύμα της ιδιοτελείας. Να μειώνεται η αυταπάρνηση και να αυξάνει η φιλαυτία. Οι έριδες που ανεφύησαν, προϊόν της φιλαυτίας μας, επέτειναν την ψύχρανση της πίστεως. Η δε ψύχρανση της πίστεως όμως, τροφοδοτεί πάλι την φιλαυτία με τα παράγωγά της: φιλοδοξία, φιληδονία, φιλαργυρία (σ' αυτές τις τρεις κατηγορίες, ως γνωστόν, υπάγονται όλα τα πάθη). Πως θα ξεφύγωμε από αυτήν την δίνη της πνευματικής παρακμής;
Ας αντλήσωμε από την Ιστορία της Εκκλησίας τα παραδείγματα. Μετά την κατάπαυση των διωγμών των τριών πρώτων αιώνων, όταν ήλθε η ειρήνη επί Αυτοκράτορος Κωνσταντίνου του Μεγάλου, υπήρξε και τότε μια πνευματική παρακμή. Αυξήθηκαν σε πλήθος οι πιστοί, ήσαν όμως μειωμένου ζήλου και με ολιγώτερο πνεύμα αυτοθυσίας. Τότε όμως, οι Άγιοι Πατέρες μας, έριξαν το βάρος στην πνευματική καλλιέργεια και τον καταρτισμό των πιστών, τόσο πριν την εισαγωγή τους στην Εκκλησία, όταν ήσαν ακόμη κατηχούμενοι, όσο και μετά ως πιστοί.
Δημιουργήθησαν οι περίφημες κατηχητικές σχολές της Αντιοχείας και της Αλεξανδρείας (οι οποίες μετά εξελίχθησαν σε θεολογικές σχολές), καθώς και άλλες σε όλες τις μεγάλες Χριστιανικές πόλεις. Οι Επίσκοποι της Εκκλησίας είχαν ως κύριο μέλημά τους την οργάνωση των κατηχήσεων και εν γένει της διδασκαλίας. Ποιμένες και διδάσκαλοι της Οικουμένης ωνομάσθησαν, διότι ο πολύτιμος θησαυρός των συγγραμμάτων τους έγινε κοινό κτήμα της καθ’ όλου (δηλ. της Καθολικής - και ας αντιδρούν βλασφημούντες με την επωνυμία κάποιοι δυστυχισμένοι- αποτοιχισμένοι) Εκκλησίας του Χριστού.
Σήμερα, όταν με την δια της τυπογραφίας τόσο μεγάλη διάδοση των βιβλίων, είναι κρίμα να αμελείται η πνευματική καλλιέργεια. Βεβαίως, ημπορεί ποσοτικώς να επληθύνθησαν τα βιβλία, μειώθηκε όμως κατά πολύ η διάθεση των ανθρώπων για μελέτη. Όσοι δε χριστιανοί έχουν την διάθεση να μελετούν, δεν γνωρίζουν τι πρέπει να διαβάζουν. Εις όσους, πάλι, εξ αυτών γνωρίζουν το τι πρέπει να διαβάζουν, ισχύει το λόγιον: «άρα γε γινώσκεις τι αναγινώσκεις»; Και είναι γνωστή η απάντηση του αναγινώσκοντος: «πως γαρ αν δυναίμην, εάν μη τις οδηγήση με»;
Ιδού, λοιπόν, ποία η ανάγκη. Χρειάζονται καθοδηγητές. Χρειάζονται διδάσκαλοι του λαού. Χρειάζονται κατηχητές.
Ο λόγος του Θεού, η ιερά διδασκαλία, ασκεί αφ’ εαυτής μία γοητεία στην ψυχή του ανθρώπου· έχει την ιδιότητα να έλκη τις ψυχές που έχουν αγαθή προαίρεση. Ο σπόρος, λοιπόν, είναι καλός· σπορείς χρειάζονται. Εργάτες του αμπελώνος. Για να ημπορέσουν να καθοδηγήσουν τούς άλλους ορθώς, οι εργάτες του αμπελώνος, πρέπει να διαθέτουν πρώτον οι ίδιοι μία στοιχειώδη γνώση, και το ανάλογο βίωμα. Βεβαίως, αυτό είναι δώρο του Θεού, ο οποίος δίδει την χάρη Του και ποιεί τους αλιείς πανσόφους. Όμως, δεν πρέπει τούτο να γίνεται πρόφαση οκνηρίας για εμάς και να αναμένωμε άπραγοι την άνωθεν βοήθεια. Χρειάζεται και η δική μας συνέργια για να ενεργήσει η Χάρις.
Στις βιβλιοθήκες υπάρχει αποθησαυρισμένη η γνώση και η σοφία του Θεού στα συγγράμματα των αγίων Πατέρων. Όλα αυτά δεν εγράφησαν ματαίως, αλλά για την δική μας ωφέλεια. Όταν εμείς καταβάλλωμε την προσπάθειά μας με την - εν ταπεινώσει - μελέτη και την έρευνα αυτών, τότε ενεργεί και ο Θεός δια της χάριτός Του. Εάν εύρη σ' εμάς αγαθή προαίρεση, συνεργεί για τα υπόλοιπα. Το έργο είναι του Θεού και όχι δικό μας. Σε μας εναπόκειται μόνο να λάβωμε την απόφαση να αρχίσωμε.
Είναι, λοιπόν, αναγκαία η κατάρτιση Κατηχητών για την Εκκλησία μας. Σ’ αυτό αποσκοπεί η ίδρυση φροντιστηρίου και σχολής Κατηχητών, την οποία απεφάσισε η Εκκλησία μας. Καλούνται, λοιπόν, όσοι έχουν την δυνατότητα να προσφέρουν στην υπόθεση αυτή, είτε δια της ενεργούς συμμετοχής τους ως διδάσκοντες στο φροντιστήριο αυτό, είτε έστω, δια της συνεισφοράς των προτάσεων και των ιδεών τους, να μη κωφεύσουν στο κάλεσμα της Εκκλησίας.
Η σημερινή συνάντηση, είναι συνάντηση γνωριμίας. Εάν γνωρίζετε και άλλα άτομα τα οποία ημπορούν να βοηθήσουν και τα οποία είναι συνειδητά μέλη της Εκκλησίας μας, να μας ενημερώσετε ώστε να ελθωμε σε επικοινωνία.
Το έργο ίσως φαίνεται δύσκολο. Τίποτε όμως δεν είναι αδύνατον, όταν υπάρχει θέληση. Και δεν πρέπει να λησμονούμε, ότι «η αρχή είναι το ήμισυ του παντός».
(Στη συνέχεια, ο ομιλητής κατέθεσε τις προτάσεις του για τον τρόπο της αρχικής λειτουργίας και της εν συνεχεία εξελίξεως του φροντιστηρίου αυτού. Γενομένης δε συζητήσεως διεμορφώθη το σχέδιο προτάσεων προς την Ι. Σύνοδο και η οποία έλαβε τις τελικές αποφάσεις περί του τόπου και του τρόπου λειτουργίας του θεσμού. Περί του θέματος εστάλη σχετική ενημερωτική εγκύκλιος).