1. Οἱ Σέρβοι καί οἱ Ἕλληνες

Οἱ Σέρβοι, Σλαυϊκός λαός[1] ἐμφανίζονται εἰς τὴν χερσόνησον τοῦ Αἵμου τὸν 7ον μ.Χ.[2] καὶ ὁ ἡμέτερος Αὐτοκράτωρ Ἡράκλειος (βλ. φωτογραφία ἀγάλματος παραπλέυρως) παρεχώρησεν εἰς αὐτούς τήν περιοχήν πλησίον τῆς Κοζάνης ἡ ὁποία λέγεται μέχρι σήμερον Σέρβια[3] [625 μ.Χ.]. Ἀργότερον ἔφυγον καί –ἐπίσης κατόπιν ἀδείας τοῦ ἰδίου Αὐτοκράτορος- ἐγκατεστάθησαν βορειότερον, εἰς Δαλματίαν νοτίως τοῦ ποταμοῦ Δουνάβεως, εἰς ἐπαρχίας αἱ ὁποῖαι εἶχον σχεδόν ἐρημωθεῖ πληθυσμιακῶς λόγῳ τῶν ἐπιδρομῶν τῶν Ἀβάρων (Γόνης, 2001). Εἶχον ἐγκατασταθεῖ ὡς «Φοιδεράτοι»[4], ἤτοι ὑπόσπονδοι, σύμμαχοι τῆς Αὐτοκρατορίας, ἔχοντες μὲν αὐτοδιοίκησιν, ἀλλά παραμένοντες ὑπήκοοι αὐτῆς, ἔχοντες τὴν ὑποχρέωσιν νὰ συστρατεύονται μετά τῶν δυνάμεων τῆς Αὐτοκρατορίας ἐν καιρῷ πολέμου. Ἐκεῖ ἵδρυσαν διάφορα κρατίδια μὲ τοπικούς ἡγεμόνας, ἀπέκτησαν βαθμιαίως περισσοτέραν αὐτονομίαν, ὅσον ἡ κεντρική διοίκησις τῆς Αὐτοκρατορίας ἐξησθένη καὶ συνηννώθησαν εἰς ἕν κράτος τόν ΙΒ΄ αἰώνα (ἔ.ἀ.).

Ἡ ἐγκατάστασίς των εἰς τήν χώραν ὅπου σήμερον κατοικοῦν ἦτο νόμιμος (δὲν ἦλθον ὡς εἰσβολεῖς) καὶ γενικῶς ἐτήρησαν τόν ὅρον τῆς συμμαχίας μετά τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, ἐκτός ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων. Ἡ πλέον κραυγαλέα τοιαύτη περίπτωσις ἦτο ἐπὶ ἡγεμόνος Στεφάνου Δ′Δουσάν[5], ὅστις ἐκμεταλλευόμενος τὴν ἀπο­δυ­νάμωσιν τῆς Αὐτοκρατορίας κατά τὴν Φραγκοκρατίαν, κατέκτησε μέγα μέρος τῆς σημερινῆς Ἑλλάδος καί ἐπεχείρησε νά στεφθῇ Αὐτοκράτωρ Ρωμαίων καί Σέρβων (ἔ.ἀ.).

Ἡ μετέπειτα τουρκική κατάκτησις τῶν ἐδαφῶν τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας συμπεριέλαβε καί τήν σημερινήν Σερβίαν πλήν τοῦ Βορείου μέρους τό ὁποῖον περιῆλθε εἰς τὴν κυριαρχίαν τῆς Αὐστροουγγαρίας. Τὸν 19ο αἰῶνα οἱ Σέρβοι δημιούργησαν ἕν ἀνεξάρτητον κράτος τὸ ὁποῖον ἐπεξετάθη βαθμιαίως μέχρι τὴν ἴδρυσιν τοῦ Βασιλείου Σέρβων, Κροατῶν καὶ Σλοβένων εἰς τὰς ἀρχάς τοῦ 20ου αἰῶνος, τὸ ὁποῖον ἀργότερον μετωνομάσθη εἰς Βασίλειον τῆς Γιουγκοσλαυΐας (Νοτιοσλαυΐας).

Ἡ συμμαχία τῶν Σέρβων μετὰ τῶν Ἑλλήνων κατὰ τούς Βαλκανικούς πολέμους ἐνεδυνάμωσε τὰς φιλικάς σχέσεις τῶν δύο λαῶν αἱ ὁποῖαι προϋπῆρχον, ἕνεκα τῆς παλαιᾶς συμμαχίας των μετὰ τῆς «Βυζαντινῆς» (Ρωμαϊκῆς) Αὐτοκρατορίας καὶ τῆς κοινῆς ὑποδουλώσεώς των ὑπό τῶν βαρβάρων Ὀθωμανῶν κατακτητῶν. Τοῦτο ἔχει δημιουργήσει ἰσχυρόν αἴσθημα φιλίας εἰς τὴν ἱστορικήν μνήμην τῶν δύο λαῶν[6]. Κεντρική ὁδός πλησίον τοῦ Ἑλληνικοῦ Κοινοβουλίου φέρει τό ὄνομα τοῦ ἥρωός των Καραγεώργη Σερβίας. Τὰ πηγαῖα αἰσθήματα φιλίας Σέρβων καὶ Ἑλλήνων ἦσαν ἔτι περισσότερον ἰσχυρά εἰς τὴν περίπτωσιν τῶν Ἑλλήνων καί Σέρβων Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν ὡς ἐν Χριστῷ ἀδελφῶν. Τοῦτο μέχρι τὸν Αὔγουστον τοῦ 2011, ὅτε μερὶς τῶν Σέρβων Γ.Ο.Χ. ἐνεκολπώθη τὸν ἐθνοφυλετισμόν[7] καὶ ἐστράφη κατὰ τῶν Ἑλλήνων.

[1] Σλαῦοι, ἀπόγονοι τῶν ἀρχαίων Νευρῶν, οἱ ὁποῖοι κατώκουν, κατά τὸν Ἡρόδοτον, εἰς τὰς πηγάς του Δνείστερου, Βορείως τῆς χώρας τῶν Σκυθῶν.

[2] Ἔχει διατυπωθεῖ καὶ ἡ θεωρία ὅτι οἱ Σέρβοι ἦσαν γηγενεῖς πληθυσμοί τῆς Εὐρώπης καὶ τῆς Μ. Ἀσίας καὶ ὅτι ἀπό αὐτούς προέρχονται καὶ οἱ λοιποί Σλαῦοι (οἱ Σλαῦοι ἐκ τῶν Σέρβων καὶ ὄχι οἱ Σέρβοι ἐκ τῶν Σλαύων). Ὁ Σέρβος ἱστορικός Σίμα Τσίρκοβιτς χαρακτηρίζει τὰς ἀπόψεις αὐτὰς ὡς «ψευδο-ἱστορικήν φιλολογίαν» καθώς αἱ ἱστορικαὶ πηγαὶ μαρτυροῦν διὰ τὴν ἐγκατάσταση τῶν Σέρβων εἰς τὴν χερσόνησον τοῦ Αἵμου κατὰ τὸν ἕκτον μὲ ἕβδομον αἱῶνα (Ćirković, 2004).

[3] Τά Σέρβια: πληθυντικός οὐδετέρου. Ἡ ὀνομασία ἔχει λατινικές ρίζες καί προϋπῆρχε τῆς προσωρινῆς ἐγκαταστάσεως ἐκεῖ τῶν Σέρβων. Ἴσως καὶ ἡ προϋπάρχουσα ὀνομασία νὰ ἀπετέλεσεν ἕν κριτήριον ἐπιλογῆς τῆς τοποθεσίας δι’ αὐτήν τήν ἐγκατάστασιν.

[4] λατ. Foederati=σύμμαχοι.

[5] Ὁ ὁποῖος, δυστυχῶς, ἦτο Ἕλλην κατὰ τὸ μεγαλύτερον ποσοστόν, καθὼς οἱ Βασιλεῖς τῆς δυναστείας τῶν Νεμανιδῶν ἐνυμφεύοντο κατά κανόνα ἐλληνίδας πριγκίπισσας ἐκ τῆς Αὐτοκρατορικῆς αὐλῆς τῆς Κωνστανινουπόλεως. Ἡ ἐθνική συνείδησις ὅμως διαμορφοῦται ἀπό τὴν παιδείαν καί ὄχι ἀπό τὴν καταγωγήν.

[6] Ἀξίζει να άναφερθοῦν ἐδῶ τὰ ἀποτελέσματα τῆς ἐρεὐνης τὴν ὁποίαν ἔκαμε ἡ Σερβική Ἐπιστροπή τοῦ Ἐλσίγκι γιὰ τὰ ἀνθρωπινα δικαιώματα μεταξύ τῶν Σέρβων μαθητῶν τῶν σχολείων κατὰ τὰ ὁποῖα οἱ λαοί τούς ὁποίους θεωροῦν ὅτι εἶναι φιλικοί μέ τούς Σέρβους, εἶναι πρῶτα οἱ Ἕλληνες εἰς ποσοστόν 25,6 % καί ἀκολουθοῦν οἱ Ρῶσοι.

[7] Τὰ πηγαῖα αἰσθήματα φιλίας Σέρβων καὶ Ἑλλήνων εἶναι ἔτι περισσότερον ἰσχυρά εἰς τὴν περίπτωσιν τῶν Ἑλλήνων καί Σέρβων Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν ὡς ἐν Χριστῷ ἀδελφῶν. Πόσον λυπηρόν εἶναι νὰ βλέπῃ τις πρώην ἠγαπημένους ἀδελφούς νὰ μάχονται νῦν μεταξύ των, ἀνταλάσσοντες ψυχρούς λόγους εἰς τό διαδίκτυον! Εἴθε ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ νὰ καταργήσῃ τοῦτον τὸν πειρασμόν.