فەرهەنگا قەولین ئیزیدیا
زاراڤێ ئیزیدی - زاراڤێ بادینی
ئافراندن: خولوقاندن
ئافرێنەرێ: خالقێ
ئاگای: ئاگەهداری: پێحەسین
ئانی: ئینا، گەهاند
ئۆل: دین، ئایین، رێ
ئێزی: ناڤێ خودێ یە ل نک ئێزدیا
ئیمان: باوه‌ری
یەزدان: خۆدێ، خۆدان
ئەزدان: یەزدان، خۆدان، خۆدێ
بازيێ: تاج، تانجە
باغ: باخ، جەم، بیستان
باڤێن: پاڤێژن، بھاڤێن، ڤرڤرینن
بال: جەم: نك: دەف
بالق: بالغ، مرۆڤێ گەهشتی، کاملان
بلندی: بەرزی، بالایی
بالگيا: بالگە، بالیفک
بانی: سەری
بنیات: بنیاد، بنک، شەنگستە
بروسی: شەوق ورۆناهیا ژبەرعەورا دچیت، بریسی
بری کراسە: خەملاند
بزديان: پچیان: قەتیان
بژێرە: هەلبژێرە، ژێدگری
بنێرە: بهنێرە، فرێکە
بهشتە: بهێله
بهێری: هێران
داڤێژی: هاڤێژی، ڤرڤرینی
بۆر: هەسپ، نەفس
بۆرا: ژویڕا، بوارا
بۆست: بهوست
بۆھرین: بۆرین، دەربازبون
بێ دەولەت: بێ سعود، بێ ئێقبال، بێ ئێغبال
بێ عێب: بێ كێماسى: تەمام، درست
بێرى: خودێ
بێزار: تەنگاڤ، بێچاره
بێگۆ: بێبەخت ودەروین وخودانێت نەبووا، ئەو کەسێن خێرا خەلکێ نەڤێن
بینایا: بێناهیا، رونیا، روناهیا
بەدیلا: جهان
بەرات: بەرهات، بەرهەم، ژێهات، ڤەرێژ
بەرگير: جۆرەکی مەهينا يه یێ لاوازه
بەرلەنگ: بەرلەنگی: سەقەت ئانکۆ ب پێیەکی، قوپ، نەیێ تەمام
بەریم: بەرێ، کەڤن، قەدیم
بەست: گرێدا
بەسكه: بدویماهی بینە، رابەڤە
بەلا: بلاء، قەدا
بەلنگاز: هەژار، فەقیر
بەندا: بەر، بەرامبەر
بەندم: عەبدم: بەنی
بەندێت خودێنە : مرۆڤن، عەبدێت خودێنە
بەهەشت: باهشت: بەحشت، جەننەت
پاک: پاقژ، بژین، پیرۆز
پان: پەحن، فرەهـ
پران: خەلكێ گشتى
پرس: پسیار، پرسین
پۆشمان: پەشیمان، پوسیدە
پێتە: ئاگر، دۆژ
پێراقدار: ئالاهلگر، پەسەند وبەلاڤ دكن
پیرە: كالە، ئختیارە
پێل: مەوج: سیپەل، شلق
پەدشا: پادشا: خودێ
پەرلەنگ: ئاخگر
تازی: بەهی، شینی، نیهار
تاقەت: هێز: شیان: کارین، قووەت
تۆک: جلەکە سپی ونازک وپاقژ
تەبا: تەبایا: ب هەڤرا، دگەل یەک، پێگڤە، ڤێکرا
تەريقەت: رێ، رێکە
تەرەف: رەخ، ئال، لا، تەنشت
تەماشەکە: سەحکە، بەری خۆ بکێ، برێنێ
تەنابو: تەسەربو، رەحەتبو
جام: کاسا مرنێ و ژیانێ
جاهل: نەزان، تێنەگەهشتی
جزیرە: جهێن زیێدە دگەرم
جندى: مۆمن، ئەوێن ل پێ رێیا خودێ دچن ل نک ئێزدیا
جهێل: گەنج چ کور بیت یان ژی کەچ، جحێل، تولاز، سنێلە
جۆر: تەر، رەنگ، تەرز
جۆى: جو، جوک
جێش: رێزان، زانایێن ئۆلی ل نک ئێزدیا
جەنگ : ترس، لەرز
جەننەت: بەهشت، باهشت، بەحشت
چارشەمبووا فاخری: چارشەمبووا تاوس مەلەکی
چاره: چاركە
چرا: نور، رۆناهی
چونکە: چنکو، چنکی
چێتر: باشتر، چاکتر
چەرخان وفەلەكا: چەرخ و زەمان و وەخت
جەنگ: شەر، لێکدان
حدود: مەهینا باش، یا کارێ باش دکەت
حسێب: هژمار، ژمار
حو: دل پاقژ، هزر پاقژ
حور: دل پاقژ یان هزر پاقژ
حەبس: سجن، زیندان، پوسخانە، گرتەک
حەدە: حودید: سنۆر: توخیب
حەرەکەت: لڤين، هاتن وچۆن، بزاڤ
حەکیم: دختۆر، چارەسەر، نوژدار
حەموو: هەمو، خڕ، گشت
حەيرین: ترس، شاشبون
حەيیری: مشەوش، شاش
خاپاندن: سەردابرن
خاتر: پێخەمەت، ژبەر
خاس: چاک، باش، لاو، جان
خاسە: باشە، چاکە، قەنجە، پیرۆزە
خام: مروڤێ بێ کار وسست وخاڤ
خلمەتکار: شولکەر، بەردەستک، شاگرد
خنێکر: بها ژێ وەرگرت، فایدەکر
خه‌رقه: لباسه‌كێ زڤره ژهريێ چێدكن
خوار: بنی، ژێری، دبندا
خوازت: داخازکر
خودیک: قۆتیک: قودیک، ئاوێنە، خۆدیت، قودی، خۆدیت
خونت: خونیت، خاندن
خۆفێ: ترسێ، لەرزێ
خۆفەکی: ژخودێ ترس
خەبەر: ئاخڤتن، گوتن
خەزنا: خزینە، قاسە
خەف: خەو، نڤستن
خوردە: خوارن
خەلات: نیشان، باج
خەلەف: زارۆك ، تالى چ کور بیت چ کچ بیت
خەناڕێژ : خەناکرن، بۆ خۆشیێ بکار دهێت
خەندک: کەند وکۆر، جهێن بلند ورێیا نەخۆش
خەیال کەن: دهزر و بیرێن تە دابت
داڤێژی: دهاڤێژی، ڤردە، ڤرڤراند
دایمی: یێ هەر وهەر، بێ دەستپێک وبێ داوی ودویماهیک
دفکرم: هزردکەم، دبیردا
دكۆرەنه: نە دنيايێ دبين، بێچاڤن
دكەڕن: نە دبهيسن، گوهلێنینە
دکارت: دشێت، دبزڤیت
دمژولن: مژیلن، شەپرزنە
ده‌رانی: دەراند، دەرئێخست، ئینا دەر
دهشتە: سەردادچیت، ژێدەردکەڤیت
دوخانه‌ك: دکێل، تەمادی
دوعا: درۆز: لاڤ، داخاز
دوف: دیف، بەرەف
دوورە: دوور، دویرە
دۆت: کەچ، کچ، کیژ، قیز
دۆژەھ: دۆژ، جەهنەم
دێرنه: بدەنێ
دیندارا: پێش، بەرامبەر، حزیرا
دەرمان: دەوا، عیلاج
دەروێش: مرۆڤێن خودێناس
دەستوری: ئزن، هێلان
دەوا: دەرمان، چارەسەری
دەولەت: ئیمان
دەوێت: حبر
راستبێژ: راستگۆ
راستگۆ : بەردەڤک، قسەکەر
راسمال: رەسمال: ژێدەرێ دراڤی ورزقێ مالێ
رژی: باری، هاتە خار
ره‌جفین: لەرزین، لڤین، هژیان
رووسپی: ریهسپی، سەرفەراز
روونشتن: روینشتن، دانشین، رازان
رێبەر: سەروەر، سەرکێش
رەحیمی: یێ دلۆڤانی، ب رەحم
رەڤی: بەردای، ئازا
رەڤيام: رەڤیم: بەزیم
زار: زمان: ئەزمان
زار: ھيڤى، داخوازى
زڵماتە: زولماتە، تاریە
زنا: دامان پيسى، دەهمەن پیسی
زها: زوها: حشک، رەق
زێنارە: هاوارە
زەحمەت: ئیزا، وەستیان
زەرگوز: بەری ناگرت، بێ بەرە، بێ بەرهەم
ژبلندیا وەرە خوارە: خۆ مەزن نەکە، خوارکەڤە
ژۆره: ژێری، سەره، سلال
ژەنگار: ژنگار
سا: سيبەڕ: چاڤدێرى، سايی: سیهە
سبا: سوبە: سپێدە، بەیانی
ستوکر: قرک، ستوکر، حەفک
سفرێ: خوارنێ، زاد
سوڕ: گيانێ خودێ
سۆل: پێلاڤ، قوندەرە
سیقال: هوون، هوین، تەزی، هێنک، فێنک، ئارامی، تەنایی
سەبرێ: ئارامێ، هەدارێ
سەخبێرا: پرسیارا، پرسا
سەر: ئیمان
سەرکێش: سەر بەردای، نەفسا خراب ددەت
سەرگردان: پۆشمان، پەشیمان
سەری: ئیمان
سەيرينم: رێڤەدبەم، دهاژوم
شاهە: خوش
شايا: شەهی: خوشی، دیلان
شرۆڤەکرن: شلۆڤەکرن، رونکرن
شفعەت: لێبۆرین، رەحم پێکرن، شەفاعەت
شک: گومان، خش
شلۆڤەکرن: رونکرن
شلیاتیێ: تەراتی، تەرینی
شیرەت: نسحەت، ئامۆژکاری
شيفا: شفا، چارەسەرى، ساخی
شیفایەت: عیلاج ، چەرەسەری: چارەسەری
شیلان: خێردان، زەحفیەت
شين: شینی: بەهی: نیهار، خەمگینی
شەبەك: داڤ: خەفك، تۆر
شەرق وشام : ڕۆژهەلات وڕۆژئاڤا
شەقکر: قەتکر، کەلاشت
شەوتی: سوت، کوزری، ئاگر بەربویێ
عنکار: سەرحشکك وبێ ئیمان
عەرش: تەختێ خودێ
عەرەق: مەی
عەزمان: عەسمان، ئەسمان
عەزیەت :أذى، ئێشاندن، ئاراندن
عەسیل: مەهینێت عەسیل ورەسەن
عەنزەلی: یێ هەر وهەرە، بێ دەسپێکیە، خودێ دەستپێک نینە
عەيانە: دیارە: ئاشکرایە
غەزەبی: غەزەب، کەرب، کین
غەلەت: خەلەت، لەنگی
غەم: خەم: کوڤان
غەیرین: گوهورین، گوهارتن
فامکرن: تێگەهشتن، زانین
فروارەک: بریارەک
فێن: دنیا ، دەم، وەخت
فێنی: دنیا، ئەڤ دنیایە
فەرە: لێزم، فەرزە، پێدڤی یە
فەقیر: ژار، مرۆڤێن خودێناس، ئەو کەسێ بۆ خودێ خۆ دشکینت
ڤاڤارتن: جوداکرن، جێوازکرن
ڤەخوار: ڤەخار
ڤال: خالی، خلۆلە
قاس: چەندە
قسمەت: نەسیب، بار، بەهر
قسەکەر: ئاخڤت، گوت، پەیڤی
قوبا فەلەكێ: گەردون هەمو، کنیات هەمو
قوبلەت بدور: قوبلەتا ئێزدیان ئانکو ڕۆژ
قیره: قترانه
قيز: کچ، کەچ، کچک
قەتل: كوشتن، مراندن
قەدا: قەدەر، بەلا
قەدیم: کەڤن، کەڤنار
قەستکرن: نکڤەچون
قەلەندەر: خودێ ناسان وخاس وچاک
قەنج: چاک، باش
قەول: قول، قەسە، حەدیس، ئاخڤتن
كاسا مەستا: كاسا عشق: موحبەتا خودێ: كاسا خودێناسيێ
كعێل: جۆرەکی مەهينا یێ باشه، کەحێل، کەعێل
كناركەن: بهێزکەن ونە دشک داربن ، قەوی بکە، موکمکە
كورسيا ب مۆره: عەرشێ خودێ تەختێ خودێ یێ پیرۆز
كورە: کویرە
كێر: هێز وشيان
كێف: کەیف ، خوشی، شادی
كێلەكێ: دەمەكی، زەمانەكی، وەختەکی
كەندال: جهێت بلند
کاس: کاسا ژیانێ وموحەبەتا خودێ
کام: خواستەک
کفش: ئاشکرا، دیار
کنار: کوژی، قورنەت، ئال، رەخ
کول: کۆڤان، کەسەر
کۆڤان: کەسەر، نەخۆشی وحزن برین
کەرب: کین، عێجزی
کەڕوکاس: بێدەنڰ، نەلڤین، نە بەرخۆدان
کەریمی: دلۆڤان
کەشیش: فەقە، قەلەندەر
گالا: ئاخڤتنا، گالین
گالەگال: گۆتن: ئاخڤتن: قەول
گای وماسی: ئاخ و ئاڤ
گور: پێتا ئاگری، قەلاندن، سۆتن، گوری
گۆ: گۆی: گۆتن
گەهـ: دۆر، سرە
گەهين: گەهشتن
گەدایی: گدی، خازۆک
گهۆر: گوهورین
ل نك: ل بال، ل جەم، ل با
لال: بێ ئەزمان، بێ دەنگ
لغاف: هەفسار، گرتنا نەفسێ ددەت
لۆم: گازنده، لومەکرن
مالق: مُعلق، دالەقاندی، هەلاویستن
متابووم : رازی وقايلم
مجادە: رۆژی گرتن
مخفى: نەديار، نهین، نەپەنی
مرار: مالێ دنیایێ
مراری: گۆشتێ حەرام یێ بێهن کەفتیێ وگەنی بوی
مراز: موراد: مەرام، داخاز
مفتە: مفتاح: كليل
موحتاج : پێتڤی: پێدڤی، پێویست، دخوازم
موخفى: ڤەشارتی
موەك: میەک
مۆر: خەتم
مۆم: روناهی، چرا، فەنەرشەمالک
مێر: مؤمن، خودان باوەر
مێرێ : مۆمنێ، باوەری
مینا: وەک، شپتی
میهێت زەری: شیردەر، میهێت باش یێت گەلەک شیری ددەن
مەدەھ : مەدح وسەنا: پەسن
مەرسوم : بریار: فروار، فەرمان
مەرم: مەرام، موراد، مەخسەد، مەبەست، ئامانج، مراز
مەسەب: مەزهەب، رێک
مەعریفەت:عولم وزانين
مەفەر: موخلص، رزگاركەر
مەلک فەخردین: ناڤەکی تاوسی مەلەکە
مەلکێ جەلیل : ناڤەکێ خودێ یە
مەلەک: ملیاکەت
مەیدان: جهێ شەروجەنگان
مەینی: مەهینی، مەهاندن
ناسێ نەفسێ : ناسینا خۆ
نائێنه: ناهێنە
نژنین: چێکرن، ئاڤاکرن
نك: بال، جەم، با
نه بێژیا: پەیڤێت نەخۆش وخراب
نه‌زوك: ستەور
نوو: نوی، تازە
نێتە: نەهێت، نەهاتن
نێری: سەحکەی: بەرێ خۆبکەیێ
نەبات: خۆشی وشینکاتی
نەجات: خلاسی: رزگاربون، قورتالبون
نەديار: مەخفى: بەرزە، نهین، نەپەنی
نەساغ: نساخ، نەخوش
نەقشە: نەخشە
نەکەن کۆم: کۆم نەکەن
نەیا ب زارە: نە ب زۆری یە، نه ب خورتییە
نەیا ب زۆرە: نەيه ب زەحمەته
نهین: نەپەنی، ڤەشارتی
هشکاتیێ: حشکاتی، رەقی
هلتێ:هەلات، بشکڤت، دەرکەڤت
هلین:هلاند: راکر
هنجی: هندی
هندۆژه: بەسکە، ڤەرەڤینە
هنێدی:عەنید، سەررەق، سەرحشک
هه‌ڤره: ڤێکرا، دگەلئێک
هوره: هویرە
هوستایە: ماموستایە
هوون: هوین
هۆريان: نور، رۆناهی، شەوق
هۆستا جەبار: خودێ یە
هۆگر: ھەڤال، دۆست
هێڤار: ئێڤار، هنگۆر
هەفپشک:هەڤپشک، شریک، بەشدار، بەهردار
هەفتی و دوو مللەت: هەموو مرۆڤ
هەڤدەنگ: ئێک رێزی
هەڤرازی: ئەڤرازی: ژێهەلی
هەق: حەق: ماڤ
هەیبەتێ: ژترسێ
وەحده: خودێ
وەرگێر: گوھورینا پاره ودراڤا
وەستا: ماندی بو، بێ تاقەت بو، بێ هێز بو
وەسلین: گەهشتن
وەنيه: نە هۆسايه: نە ولۆيه: نە وەسایە
وەهامه: وەسامه، هۆسامه
یار: موحب، خۆشتڤی، خوشەویست
یەکتا: ناڤێ خودێ، خودێ ئێکی بتنێ