หน่วยที่ 8 มหันตภัยจากยาเสพติด

ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับสารเสพติด

สารเสพติด ยาหรือสารเคมี หรือวัตถุชนิดใดๆ ก็ตาม เมื่อเสพเข้าสู่ร่างกายแล้ว ไม่ว่าจะโดยวิธีการรับประทาน สูบ ฉีด ดม หรือวิธีอื่นๆ แล้วก่อให้เกิดผลต่อร่างกายและจิตใจของผู้เสพสารเสพติด

ผลร้ายของสารเสพติดที่มีต่อผู้เสพที่สำคัญ

•มีความต้องการเสพสารนั้นอย่างรุนแรงทั้งทางร่างกาย จิตใจ และตลอดเวลา

•ต้องเพิ่มขนาดหรือปริมาณการเสพมากขึ้น

•มีอาการอยากยาหรือหิวยาเมื่อถึงเวลาที่ต้องการเสพแล้วไม่ได้เสพ โดยจะแสดงอาการออกมาในลักษณะต่างๆ เช่น หาว อาเจียนน้ำตาน้ำมูกไหล คลุ้มคลั่ง ขาดสติ เป็นต้น

•ทำให้สุขภาพร่างกายและจิตใจของผู้เสพเสื่อมโทรมลงอย่างรวดเร็ว

สารเสพติดที่แบ่งตามแหล่งที่เกิด

แบ่งออกเป็น 2 ประเภท

สารเสพติดธรรมชาติ

เป็นสารหรือยาเสพติดที่ได้มาจากพืช หรือพันธุ์ไม้บางชนิดที่ขึ้นอยู่ตามธรรมชาติ ได้แก่ ฝิ่น กัญชา กระท่อม รวมไปถึงมอร์ฟีน (Morphine) และเฮโรอีน (Heroine) ซึ่งแปรสภาพทางเคมีมาจากฝิ่น

สารเสพติดสังเคราะห์

เป็นสารหรือยาที่ผลิตหรือสังเคราะห์ขึ้นด้วยวิธีทางเคมีและนำมาใช้แทนสารเสพติดธรรมชาติ ได้แก่ ยาบ้า ยาอีกาวซีเมนต์ (Fast Setting Latex) ทินเนอร์ (Thinner)

สารเสพติดที่แบ่งตามพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 (แบ่งออกเป็น 5 ประเภท)

สารเสพติดที่แบ่งตามการออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท

การเปลี่ยนแปลงทางด้านพฤติกรรม

1.มีนิสัยเกียจคร้านและขาดความรับผิดชอบ

2.ซึมเศร้า อารมณ์หงุดหงิด ฉุนเฉียว และโมโหง่าย เอาแต่ใจตนเอง เบื่อหน่ายต่อการเรียนหรือการทำงานทุกอย่าง

3.ขาดสติสัมปชัญญะ

4.มีนิสัยโกหก โดยเริ่มจากโกหกเรื่องเล็กๆ น้อยๆ ไปจนกระทั่งโกหกเรื่องที่มีความสำคัญมากขึ้น

5.ใช้เงินเปลืองผิดปกติ โดยจะใช้เงินเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ภายในไม่เกิน 1 ปี มีหนี้สินจนทำให้บางครั้งมีนิสัยที่ลักเล็กขโมยน้อย

6.ขาดความเป็นระเบียบเรียบร้อย และสกปรก

7.ชอบเก็บตัว ไม่สุงสิงกับใคร

8.มีการติดต่อกับคนแปลกหน้ามากขึ้น โดยมักเป็นพวกที่มีการเสพยาเหมือนกัน

9.ใช้ห้องน้ำนานผิดปกติ

10.พกพาอุปกรณ์เกี่ยวกับการเสพสารเสพติด

ความสัมพันธ์ของการใช้สารเสพติดกับการเกิดโรคและอุบัติเหตุ

ประเภทของสารเสพติดกับการเกิดโรค

เป็นสารเสพติดที่ให้โทษทั้งต่อตนเองและผู้อื่น เพราะในควันบุหรี่มีสารเคมีอยู่มากมาย ซึ่งเป็นพิษภัยต่อสุขภาพของ ผู้เสพและผู้ที่ได้รับควันบุหรี่เข้าสู่ร่างกาย โดยสารที่อยู่ในบุหรี่นั้นจะไม่มีผลที่ทำให้ผู้สูบติดได้ แต่จะเป็นการติดทางใจ ที่เรียกว่า “สิ่งเสพติดนิสัย” สูบเพราะความเคยชิน ถ้าไม่สูบจะไม่ทำให้เกิดอาการ “ลงแดง” เหมือนสารเสพติดอื่นๆ

โรคที่เกิดจากการสูบบุหรี่

ยาบ้า

การเสพยาบ้ามีโอกาสก่อให้เกิดอุบัติเหตุ ซึ่งส่วนใหญ่มักอยู่ในกลุ่มบุคคลที่มีพฤติกรรมเสพยาบ่อยครั้ง ได้แก่ ผู้ขับรถบรรทุก พนักงานขับรถโดยสารประจำทาง หรือผู้ขับรถกระบะบรรทุกสินค้าบางราย เป็นต้น โดยบุคคลเหล่านี้จะมีความเชื่อว่า การเสพยาบ้าจะทำให้สามารถขับรถได้นานกว่าปกติ

แท้จริงแล้วเป็นความเชื่อที่ไม่ถูกต้อง เพราะยาบ้าจะทำให้เกิดโทษร้ายแรงและทำให้กำลังเสื่อมถอยเร็วกว่าวัยอันควร โดยยาบ้าจะออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทโดยจะไปกระตุ้นระบบประสาทส่วนกลางที่ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะต่างๆ เกี่ยวกับการเคลื่อนไหว การทรงตัว และการถ่ายทอดความรู้สึก มีผลทำให้ผู้ที่เสพมีประสาทตื่นตัว ร่างกายจะถูกกระตุ้นให้ต้องทำงานหนักมากเกินกำลังอย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย

แต่เมื่อหมดฤทธิ์ยาร่างกายจะเกิดการอ่อนเพลีย มีอาการซึมเศร้า ง่วงเหงาหาวนอนและหลับในง่าย บางรายอาจมีอาการประสาทหลอน มองเห็นภาพหลอน คิดว่าตนเองถูกทำร้ายจึงเป็นเหตุให้นำไปสู่การเกิดอุบัติเหตุขึ้นได้