หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เพศกับวัยรุ่น

พัฒนาการและการปรับตัวทางเพศของวัยรุ่น

การปรับตัวทางเพศของวัยรุ่น

•รู้จักยอมรับและเข้าใจต่อการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายและ ทางเพศของตนเองว่าเป็นเรื่องธรรมชาติ

•รู้จักปฏิบัติต่อตนเองอย่างเหมาะสม เช่น รู้จักระมัดระวังเรื่องของการแต่งกาย กิริยามารยาทที่เหมาะสมตามกาลเทศะ

•รู้จักการปรับตัวเข้ากับเพื่อนทั้งเพศเดียวกันและเพื่อนต่างเพศ

•ปรึกษาพ่อ แม่ ผู้ปกครอง หรือครูอาจารย์ เพื่อขอคำแนะนำเมื่อมีปัญหาเกี่ยวกับเรื่องการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกาย หรือทางเพศของตนเอง

วัยรุ่นกับเจตคติทางเพศ

ความหมายของเจตคติ

เจตคติทางเพศ หมายถึง ความเชื่อ ความรู้สึก และความพร้อมที่จะกระทำต่อสิ่งที่เกี่ยวข้องกับเรื่องเพศ

ตัวอย่างเจตคติทางเพศของสังคมไทย อาทิ

ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อเจตคติทางเพศของ

ปัญหาและผลกระทบจากการมีเพศสัมพันธ์

สถานการณ์เสี่ยงต่อการมีเพศสัมพันธ์

๑.เจตนาหรือยินยอมได้รับสิ่งกระตุ้นทางเพศ

๒.ไปเที่ยวกับเพื่อนสองต่อสอง (ชายและหญิง)

๓.การต้องเข้าไปอยู่ด้วยกันตามลำพังในสถานที่ลับตาคน ฝ่ายหญิงต้องพยายามระมัดระวังตัวเอง อย่าได้ไว้ใจผู้ชาย ถึงแม้จะคบเป็นเพื่อนหรือคู่รัก

๔.การดื่มสุราหรือใช้ยากล่อมประสาท

๕.เหตุการณ์พาไป เป็นความบังเอิญที่ได้มีโอกาสได้อยู่ด้วยกันสองต่อสอง โดยชายและหญิงหากได้สัมผัสทาง ร่างกายต่อกันอาจส่งผลให้เกิดความต้องการทางเพศ

ปัญหาและผลกระทบ

ทักษะชีวิตในการป้องกันตนเองเรื่องเพศ

ทักษะการปฏิเสธ

หลักการปฏิเสธ

๑. ควรปฏิเสธด้วยคำพูด น้ำเสียง ท่าทางจริงจังอย่างสุภาพ

๒. แสดงพฤติกรรมความรู้สึกควบคู่กับข้ออ้างประกอบเหตุผล

๓. การขอความเห็น ร่วมกับการแสดงการขอบคุณ ขอโทษ เพื่อรักษาน้ำใจและสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน

๔. มีสมาธิในการแก้ปัญหาเมื่อถูกรบเร้าหรือสบประมาทการเลือกใช้ทักษะการปฏิเสธ

ตัวอย่าง การใช้ทักษะปฏิเสธ

สถานการณ์ : พงษ์โทรศัพท์มาหานุชว่าจะมาทำรายงานที่บ้านของนุช ซึ่งวันนั้นนุชอยู่บ้านคนเดียว นุชควรใช้ทักษะปฏิเสธอย่างไร

พงษ์ : “วันนี้เราไปทำรายงานที่บ้านนุชนะ”

นุช : “เราไม่สะดวกพงษ์ พอดีวันนี้ต้องไปทำธุระกับแม่ กว่าจะกลับก็ค่ำๆ เลย”

ทักษะการต่อรองเพื่อการประนีประนอม

• ตั้งสติให้ดี ไม่แสดงความตกใจ ความเครียด หรือหวาดกลัวจนเกินเหตุ

• รับฟังข้อเสนออย่างตั้งใจ พร้อมทั้งหาคำตอบอย่างละเอียด รวดเร็ว

• ไม่แสดงการตอบรับหรือปฏิเสธทันทีด้วยการแสดงกิริยาที่ทำให้อีกฝ่ายรู้สึกไม่ดี

• แสดงท่าทางที่เป็นมิตร

• แสดงความรู้สึกของตนเองพร้อมประกอบเหตุผล

• หากิจกรรมอื่นมาทดแทน

• ผัดผ่อนหรือเลี่ยงออกจากสถานการณ์

ทักษะการต่อรองเพื่อการประนีประนอม

ความหมายของทักษะการตัดสินใจ

หมายถึง ความสามารถของบุคคลต่อกระบวนการคิดอย่างมีเหตุผลในการพิจารณาเลือกแนวทางปฏิบัติต่อสถานการณ์ใดสถานการณ์

หนึ่ง เพื่อให้บรรลุเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ที่ต้องการ

ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจ

บุคลิกภาพ - ค่านิยม - เป้าหมาย - ความรู้

กระบวนการตัดสินใจเพื่อหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์

- การกำหนดปัญหาหรือการระบุปัญหา

- การสืบหาข้อมูลที่เป็นประโยชน์ เพื่อการตัดสินใจ

- การกำหนดทางเลือกเพื่อการตัดสินใจ

- การตัดสินใจเลือกและระบุเหตุผลของการเลือก

- การประเมินผลของการตัดสินใจ

การป้องกันตนเองจากปัญหาการมีเพศสัมพันธ์ในวัยเรียน

- การปิดกั้นโอกาส

- การปิดกั้นตนเอง

- การปิดกั้นอารมณ์

- การใช้ทักษะชีวิตด้านการปฏิเสธ

- การใช้ทักษะชีวิตด้านการต่อรอง

- ความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว

- การใช้ทักษะชีวิตด้านการตัดสินใจการใช้ถุงยางอนามัย

การหลีกเลี่ยงและป้องกันตนเองจากพฤติกรรมที่เสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์

๑. ไม่ยอมให้ตกอยู่ในสถานการณ์เสี่ยง

๒. ไม่ยินยอมให้ฝ่ายชายมีเพศสัมพันธ์ด้วย

๓. ฝ่ายชายควรให้เกียรติฝ่ายหญิง ไม่ควรชิงสุกก่อนห่าม หรือทำอะไรก็ตามที่ทำให้ฝ่ายหญิงได้รับความเสียหาย

๔. ไม่ยอมให้ถูกล่วงเกินได้โดยง่าย

๕. หากมีเพศสัมพันธ์เกิดขึ้นฝ่ายชายควรสวมใส่ถุงยางอนามัย

๖. ก่อนที่จะกระทำการใดๆ ที่เป็นการสร้างความเสียหายให้แก่ฝ่ายหญิง ฝ่ายชายควรต้องคำนึงถึงความรับผิดชอบว่าเมื่อกระทำ ไปแล้วตนเองจะรับผิดชอบได้หรือไม่

หนังสันเพศศึกษา