หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 การเลือกใช้บริการสุขภาพ
ระบบบริการสุขภาพ
การบริการสุขภาพ
การจัดบริการทางการแพทย์และการสาธารณสุขในรูปแบบต่างๆ เพื่อแก้ปัญหาความต้องการของประชาชนในเรื่องของสุขภาพ และเป็นการยกระดับสุขภาพของประชาชนให้ดีขึ้น ในปัจจุบันระบบบริการสุขภาพของประเทศไทยนั้น มีผู้ที่ดำเนินการในระบบอยู่หลายฝ่ายทั้งในส่วนของหน่วยงานรัฐบาลและหน่วยงานเอกชน นอกจากนี้ ยังมีองค์กรพัฒนาเอกชน (NGO : Non Government Organization) ต่างๆ รวมถึงภาคประชาชนที่มีบทบาทมากขึ้นในการดูแลสุขภาพของตนเอง ครอบครัว และชุมชน
การจัดระบบบริการสุขภาพในประเทศไทย
ความเชื่อมต่อของระบบบริการสุขภาพในประเทศไทย
1.โครงสร้างและบทบาทของสถานบริการสุขภาพ
กระทรวงสาธารณสุข
- โรงพยาบาลราชวิถี โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี
- โรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยา สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี สถาบันโรคทรวงอก
- สถาบันธัญญารักษ์
สำนักงานตำรวจแห่งชาติ
โรงพยาบามหาวิทยาลัย
- โรงพยาบาลตำรวจ
- โรงพยาบาลศิริราช โรงพยาบาลรามาธิบดี
- โรงพยาบาลศูนย์การแพทย์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา
กรุงเทพมหานคร
- โรงพยาบาลสิรินธร
- โรงพยาบาลวชิรพยาบาล
- โรงพยาบาลกลาง
กระทรวงกลาโหม
สภากาชาดไทย
- โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช
- โรงพยาบาลพระมงกุฎ- เกล้า
- โรงพยาบาลสมเด็จพระปิ่นเกล้า
- โรงพยาบาลสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
- โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์
2.การจัดบริการสุขภาพในส่วนภูมิภาค
ระดับจังหวัด
•โรงพยาบาลมหาราช
•โรงพยาบาลศูนย์
•โรงพยาบาลทั่วไป
ระดับอำเภอ
•โรงพยาบาลชุมชน
(ไม่เกิน 150 เตียง)
ระดับตำบลและหมู่บ้าน
•สถานีอนามัย
•ศูนย์สุขภาพชุมชน
•โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล
•ศูนย์สาธารณสุขมูลฐานชุมชน
หลักประกันคุณภาพ
1.สวัสดิการรักษาพยาบาลของข้าราชการ
ให้ความคุ้มครองด้านการรักษาพยาบาลแก่ข้าราชการ ลูกจ้างประจำ ข้าราชการบำนาญ และบุคคลในครอบครัว
บุคคลในครอบครัวได้แก่ คู่สมรส บิดามารดาของตน และบุตรที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะอีก 3 คน
บริการรักษาพยาบาล ศัลยกรรมผู้ป่วยนอก ผู้ป่วยใน ไม่รวมค่าศัลยกรรมตกแต่งเพื่อความงาม หรือแก้ไขความผิดปกติ ของรูปร่าง และการป้องกันโรค
บริการฉุกเฉิน
บริการยาและเวชภัณฑ์
บริการตรวจสุขภาพประจำปี
2.หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า
•ให้บริการแก่ประชาชนผู้มีสิทธิโดยไม่คิดมูลค่า
•สามารถเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลใดก็ได้ภายในจังหวัด โดยไม่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษาเฉพาะ โรงพยาบาลที่ระบุตามสิทธิ
3.ระบบประกันสังคม
•ตามพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ.2533 กำหนดให้นายจ้างและลูกจ้างจ่ายเงินสมทบเข้ากองทุนประกันสังคม ร้อยละ 1.5 ของเงินค่าจ้างรายเดือนของลูกจ้าง และรัฐต้องจ่ายสมทบอีกร้อยละ 1.5 เช่นเดียวกัน ซึ่งรวมเป็นร้อยละ 4.5
•ประโยชน์ทดแทนกรณีประสบอันตรายหรือเจ็บป่วย อันมิใช่จากการทำงาน
•เงินทดแทนการขาดรายได้
•ประโยชน์ทดแทนในกรณีคลอดบุตร
•ประโยชน์ทดแทนในกรณีทุพพลภาพ
•ประโยชน์ทดแทนในกรณีตาย
•ประโยชน์ทดแทนในกรณีสงเคราะห์บุตร
•ประโยชน์ทดแทนในกรณีชราภาพ
4.การประกันสุขภาพภาคเอกชน
•เป็นกลุ่มผู้มีรายได้สูง มีกำลังทรัพย์พอที่จะซื้อประกันกับบริษัทเอกชน
•ขอบเขตของการให้บริการสุขภาพจะเป็นไปตามสัญญาที่กระทำระหว่างผู้ประกันตนกับบริษัทรับประกัน
แนวทางการเลือกใช้บริการทางสุขภาพ
1.ประเมินภาวะสุขภาพของตนเอง
อาการของเรานั้นเป็นมากน้อยเพียงใด ต้องเข้ารับการรักษาจากสถานบริการสุขภาพหรือไม่
2ประเมินขีดความสามารถของสถานบริการสุขภาพ
สามารถให้บริการอะไรได้บ้าง สอดคล้องกับปัญหาสุขภาพของเราหรือไม่ มีบุคลากรสภาวะการจราจรในเมืองใหญ่เป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำาคัญที่ต้องใช้พิจารณาเพื่อเลือกสถานบริการสาธารณสุขที่สะดวกกับการเดินทางทางการแพทย์ที่มีความสามารถหรือเชี่ยวชาญในสาขานั้นๆ มากพอหรือไม่
3.พิจารณาปัจจัยแวดล้อมอื่นๆ
เพื่อที่เราจะได้ไปรับบริการได้อย่างทันท่วงทีไม่เกิดความขลุกขลักในการใช้บริการ
4ในกรณีที่มีหลักประกันด้านสุขภาพ
ควรเลือกรับบริการตามสถานบริการสุขภาพที่ระบุไว้ก่อน ยกเว้นในกรณีของเหตุฉุกเฉิน เพื่อที่จะได้ไม่มีปัญหาในการใช้สิทธิดังกล่าว ในภายหลัง
5ตัดสินใจในการเลือกใช้บริการ
ประชาชนควรมีวิจารณญาณในการเลือกที่เหมาะสม เพื่อให้ได้สถานบริการสุขภาพที่มีประสิทธิภาพ