หน่าวการเรียนรู้ที่ 1 ระบบประสาท ระบบสืบพันธุ์และระบบต่อมไร้ท่อ

ระบบประสาท

โครงสร้างและหน้าที่ของระบบประสาท

1) ระบบประสาทส่วนกลาง

สมอง

•เป็นอวัยวะที่สำคัญและสลับซับซ้อนมาก

•ประกอบไปด้วยกลุ่มเนื้อเยื่อที่มีความอ่อนนุ่ม บรรจุอยู่ภายในกะโหลกศีรษะ

สมองจะแบ่งออกเป็น 3 ส่วน

สมองส่วนหน้า เซรีบรัม ไฮโพทาลามัส ทาลามัส

สมองส่วนกลาง เมดัลลา ออบลองกาตา

สมองส่วนท้าย พอนส์ เซรีเบลลัม

2) ระบบประสาทส่วนปลาย

เส้นประสาทสมอง

•มีอยู่ 12 คู่ โดยจะทอดออกมาจากสมองแล้วผ่านไปยังรูต่างๆ ของกะโหลกศีรษะ

•ซึ่งจะประกอบไปด้วยเส้นประสาทรับความรู้สึกเส้นประสาทที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวและเส้นประสาท ที่คอยทำหน้าที่รวม

เส้นประสาทไขสันหลัง

•เป็นเส้นประสาทที่ออกจากไขสันหลังเป็นช่วงๆ ผ่านรูระหว่างกระดูกสันหลังไปสู่ร่างกาย

•มีอยู่ 31 คู่ ทุกคู่จะทำหน้าที่รวมคือ ทั้งรับความรู้สึกและเกี่ยวกับการเคลื่อนไหว

การที่เราสามารถแสดงอิริยาบถต่างๆ ได้นั้น เป็นผลมาจาก ใยประสาทสั่งการ ซึ่งนำคำสั่งไปยังกล้ามเนื้อลายต่างๆ ที่ยึดติดกับกระดูกให้ทำงาน

ระบบประสาทอัตโนมัติ

•มีเป็นศูนย์กลางการควบคุมของระบบประสาท ซึ่งอยู่ในก้านสมองและส่วนที่ลึกลงไปในสมองเรียกว่า “ไฮโพทาลามัส”

•ทำงานประสานกันอย่างใกล้ชิดกับฮอร์โมนจากระบบต่อมไร้ท่อ

•เป็นอิสระอยู่นอกอำนาจจิตใจ ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะภายในของร่างกายให้เป็นปกติ

ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น ๒ ส่วน

ระบบประสาทซิมพาเทติก

- เป็นระบบประสาทของการทำงานแบบเกิดขึ้นทันทีทันใด

ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก

- เป็นระบบประสาทที่มีเส้นใยประสาทมาจากสมองส่วนกลาง เมดัลลา ออบลองกาตา และบริเวณ ไขสันหลังส่วนกระเบนเหน็บและก้นกบ ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะภายใน เส้นเลือด และต่อมต่างๆ ให้อยู่ในสภาพที่พร้อมทำงาน

การสร้างเสริมและดำรงประสิทธิภาพการทำงานของระบบประสาท

1.หมั่นสำรวจและดูแลสุขภาพของตนเองอย่างสมํ่าเสมอ

2.ระมัดระวังการกระทบกระเทือนบริเวณศีรษะ

3.ระมัดระวังป้องกันไม่ให้เกิดโรคทางสมอง โดยใช้วิธีการต่างๆ

4.ออกกำลังกายอย่างสมํ่าเสมอเพื่อช่วยให้ร่างกายแข็งแรง

5.เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย

6.หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารประเภทที่มีไขมันสูง รวมถึงเครื่องดื่มประเภทนํ้าอัดลม เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์

7.ยาชนิดต่างๆ ที่มีผลต่อสมอง รวมทั้งสารเสพติด

ถนอมและบำรุงอวัยวะต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบประสาท

8.พักผ่อนอย่างเพียงพอ ตลอดจนหากิจกรรมเพื่อช่วยผ่อนคลายความเครียดในกิจวัตรประจำวัน

ระบบสืบพันธุ์

โครงสร้างและหน้าที่ของระบบสืบพันธุ์

ระบบสืบพันธุ์เพศชาย

การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศชาย

ระบบสืบพันธุ์เพศหญิง

การสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิง

การสร้างเสริมและดำรงประสิทธิภาพการทำงานของระบบประสาท

1.รับประทานอาหารให้ถูกสัดส่วนทั้ง 5 หมู่ ลดอาหารจำพวกที่มีไขมันสูงและเพิ่มอาหาร

ที่มีกากใยสูง

2.หมั่นดูแลรักษาทำความสะอาดอวัยวะเพศ เพื่อไม่ให้เกิดการหมักหมม

3.สวมเสื้อผ้าและชุดชั้นในที่สะอาด สวมใส่สบาย ไม่รัดแน่นจนเกินไป และไม่ใช้เสื้อผ้าร่วมกับผู้อื่น

4.หลีกเลี่ยงการขับถ่ายที่ผิดสุขลักษณะ

5.งดและหลีกเลี่ยงการมีพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ

6.งดเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์

7.หลีกเลี่ยงการใช้ยา สารเสพติด หรือสารเคมี เพื่อกระตุ้นความรู้สึกทางเพศ

8.ไม่ควรหมกมุ่นในเรื่องเพศมากจนเกินไป

9.พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่เคร่งเครียด

10.ระวังอย่าให้อวัยวะสืบพันธุ์ถูกกระทบกระเทือนอย่างรุนแรง เพราะอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บและเป็นอันตรายได้

ระบบต่อมไร้ท่อ

โครงสร้างและหน้าที่ของระบบต่อมไร้ท่อ

ระบบต่อมไร้ท่อ

ต่อมเพศ

การสร้างเสริมและดำรงประสิทธิภาพการทำงานของระบบต่อมไร้ท่อ

1.หมั่นสำรวจและดูแลสุขภาพตนเองอย่างสมํ่าเสมอ โดยการตรวจสมรรถภาพที่เกี่ยวข้องกับระบบต่อมไร้ท่อ

2.ควรเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์และได้สัดส่วนที่เหมาะสมอย่างเพียงพอ

3.ออกกำลังกายอย่างสมํ่าเสมอ

4.ควรดื่มนํ้าสะอาดวันละ 6-8 แก้ว และดื่มนํ้าผลไม้แทนการดื่มเครื่องดื่มประเภทนํ้าอัดลม

5.พักผ่อนอย่างเพียงพอ

6.หลีกเลี่ยงการเข้าไปอยู่อาศัยในสภาพแวดล้อมที่อาจส่งผลต่อระบบต่อมไร้ท่อ

7.กรณีเกิดความผิดปกติของร่างกายควรรีบไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษาโดยทันที