หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 อาหารที่เหมาะสมกับวัย

1.ความสำคัญของอาหาร

อาหารเป็นปัจจัยพื้นฐานสำคัญที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย นอกจากอาหารจะให้พลังงานและสร้างความเจริญเติบโตให้แก่ ร่างกาย ช่วยควบคุมการทำงานของอวัยวะต่างๆ ในร่างกาย โดยอาหารนั้นมีความสำคัญที่สามารถสรถปได้ ดังนี้

2.หลักการเลือกบริโภคอาหาร

การจะมีสุขภาพที่ดีได้ การรับประทานอาหารนับเป็นปัจจัยสำคัญ จำเป็นต้องมีความรู้ เพื่อจะได้เลือกบริโภคอาหารที่มีประโยชน์ ให้ได้สัดส่วนที่เหมาะสมกับความต้องการของร่างกาย

- การเลือกบริโภคอาหารให้ถูกหลักโภชนาการ

- การเลือกบริโภคอาหารตามธรรมชาติ

- สร้างพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ถูกต้อง

การเลือกบริโภคอาหารให้ถูกหลักโภชนาการ

เพื่อการสร้างเสริมสุขภาพที่ดีนั้นทางกองโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ได้กำหนดแนวคิดและสื่อเพื่อนำมาใช้เป็นสัญลักษณ์ให้เกิดความเข้าใจของประชาชนต่อ การเลือกบริโภคอาหารเพื่อมีสุขภาพที่ดี

การเลือกบริโภคอาหารตามธรรมชาติ

• บริโภคธัญพืชเต็มรูป โดยไม่ผ่านการขัดสี เช่น เลือกบริโภคข้าวกล้อง หรือข้าวซ้อมมือแทนข้าวขัดสี เพราะมีใยอาหาร

ที่ช่วยให้การขับถ่ายดี ยังสามารถช่วยให้ร่างกายมีระบบภูมิคุ้มกันที่ดี ทำให้ไม่เป็นโรคภูมิแพ้ได้ง่าย

• หลีกเลี่ยงอาหารสำเร็จรูปที่ผ่านกระบวนการต่างๆ เพื่อให้อาหารนั้นเก็บไว้เป็นเวลานานโดยไม่เน่าเสีย เช่นอาหารกระป๋อง

อาหารบางชนิดใส่สารกันบูดเพื่อให้เก็บไว้ได้นาน สารเจือปนหรือสารเคมีอื่นๆ รวมทั้งอาจมีสารพิษที่เข้าสุ่ร่างกายได้

•เลือกบริโภคอาหารอินทรีย์ หรืออาหารชีวจิตที่ไม่ได้ใช้สารเคมี เป็นอาหารที่คงสภาพตามธรรมชาติเดิมไว้มากที่สุด ไม่ผ่าน

การปรุงแต่งมากมาย และยังคงรสชาติเดิมๆของอาหารไว้

สร้างพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ถูกต้อง

การกำหนดรายการอาหารที่เหมาะสมกับวัย

อาหารเป็นสิ่งสำคัญต่อการเจริญเติบโตและการทำงานของอวัยวะต่างๆภายในร่างกาย การได้รับ สารอาหารตามความต้องการของร่างกายในแต่ละช่วงวัยนั่นจะส่งผลให้ร่างกายเจริญเติบโต และพัฒนา การตามวัยที่เหมาะสม การกำหนดรายการอาหารที่เหมาะสมกับวัย ดังนี้

อาหารสำหรับวัยทารก (แรกเกิด - 2 ปี)

การกำหนดรายการอาหารที่เหมาะสมสำหรับ วัยทารก (แรกเกิด - ๒ ปี)

อาหารสำหรับวัยก่อนเรียน (3 - 6 ปี)

ช่วงวัยก่อนเรียนเป็นช่วงที่เด็กกำลังเจริญเติบโต มีการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายที่ค่อนข้างช้า เมื่อเปรียบเทียบกับทารก อาหารสำหรับเด็กวัยก่อนเรียนควรได้รับสามารถแบ่งออกได้ 2 ช่วงอายุ

อาหารสำหรับวัยเรียน (7 – 12 ปี)

•อาหารนับเป็นปัจจัยสำคัญมากสำหรับเด็กวัยเรียน เป็นวัยที่มีพัฒนาการของการเจริญ เติบโตในทุกระบบ เป็นวัยที่มีการเรียนรู้และสั่งสมประสบการณ์การมีโภชนาการที่ดีเพียงพอ กับความต้องการของร่างกายในวัยนี้ จะช่วยให้ให้ร่างกายเจริญเติบโตอย่างเต็มศักยภาพ และสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง

•โดยกำหนดค่าพลังงานที่เด็กวัยเรียน ควรได้รับแต่ละวัยประมาณ 1,600 กิโลแคลอรี่ และรับประทานอาหารครบ 3 มื้อ และหลากหลาย ในแต่ละหมวด ดื่มนมทุกวันจนติดเป็นนิสัยพร้อมทั้ง เสริมอาหารว่างระหว่างมื้อ

•อาหารที่ควรหลีกเลี่ยงสำหรับเด็ก วัยเรียนมี น้ำอัดลม ลูกอม ขนมหวาน ขนมขบเคี้ยว อาหารขยะและอาหารรสจัด ทุกชนิด

อาหารสำหรับวัยรุ่น (13 – 19 ปี)

วัยรุ่นมีการเจริญเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคมสติปัญญา ร่างกายจำเป็นต้องทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ในปริมาณที่เพียงพอต่อ ความต้องการ วัยรุ่นสามารถเลือกรับประทานอาหารให้เหมาะสมกับวัยตนเองได้ ก็จะทำให้มีสุขภาพแข็งแรง และสุขภาพจิตดีด้วย

อาหารสำหรับวัยผู้ใหญ่ (20 – 59 ปี)

วัยผู้ใหญ่เป็นวัยที่ร่างกายหยุดการเจริญเติบโต แต่ยังมีการรักษาสมรรถภาพ การทำงานให้เป็นปกติอยู่ ร่างกายจึงต้องการสารอาหารอย่างครบถ้วน เพื่อบำรุง อวัยวะและเนื้อเยื่อต่างๆ หากทีภาวะโภชนาการไม่ดีอาจส่งผลกระทบต่อร่างกาย ได้ ผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพปกติรับประทานอาหารต่างๆ ให้ครบ ทั้ง 5 หมู่ และให้ได้ สัดส่วนที่เหมาะสม

สารอาหารสำหรับวัยผู้ใหญ่

อาหารสำหรับวัยสูงอายุ (๖๐ปี ขึ้นไป)

วัยผู้สูงอายุมีการเปลี่ยนแปลงไปสู่สภาพความเสื่อมของร่างกายควรรับประทานอาหารให้ถูกโภชนาการ จึงเป็นสิ่งจำเป็นช่วยให้สุขภาพแข็งแรงมีความต้านทานโรคสูง และช่วยให้เซลล์ต่างๆ เสื่อมสลายช้าลงได้ ผู้สูงอายุควรรับประทานปลาเป็นประจำ เพราะมีไขมันต่ำและย่อยง่าย