"และในหมู่พวกเขานั้น มีผู้ที่กล่าวว่า

رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ

‘โอ้พระเจ้าของเรา โปรดประทานให้แก่พวกเรา ซึ่งดีงามในโลกนี้ และสิ่งดีงามในปรโลกและโปรดคุ้มครองพวกเราให้พ้นจากลงโทษแห่งไฟนรกด้วยเถิด’ ชนเหล่านี้แหละ พวกเขาจะได้รับส่วนดี จากสิ่งที่พวกเขาได้แสวงหาไว้ และอัลลอฮฺนั้นเป็นผู้ทรงรวดเร็วในการชำระสอบสวน" (อัลกุรอาน ซูเราะฮฺอัล-บะเกาะเราะฮฺ 201-202)

อธิบายความหมายของดุอาอฺ

• การดุอาอฺด้วยสำนวนนี้มีความรอบคอบที่จะขอทุกสิ่งทุกอย่างที่ดีงามในโลกนี้ และอัลลอฮฺจะให้ความคุ้มครองให้พ้นจากความเลวร้ายทุกประการ

• คำว่า “ฮาซานะฮฺ” ในดุอาอฺ หมายความว่า ดีงาม สิ่งดีงาม เป็นทุกสิ่งทุกอย่างที่เราต้องการ

อิมามอิบนุกะษีร ได้ยกตัวอย่างสิ่งดีงามหลายประการ สิ่งดีงามในโลกดุนยา เช่น

1. สุขภาพที่สมบูรณ์

2. บ้านอาคารที่กว้างขวาง เพราะถ้าไม่มีบ้านในดุนยา มันไม่มีฮาซานะฮฺ ไม่มีความสะดวก

3. ภรรยา สามี ที่ฮาซานะฮฺ ดีงาม

4. รายได้ที่กว้างขวาง

5. ความรู้ที่มีประโยชน์

6. การปฏิบัติที่ดีงาม

7. พาหนะที่ง่ายสะดวก

8. การยกย่องจากผู้คนในสังคม

9. อื่นๆ ที่เข้าอยู่ในสิ่งเหล่านี้ เป็นสิ่งดี แต่ไม่ผิดหลักการศาสนา

สิ่งดีงามในโลกอาคิเราะฮฺ

• สูงสุดของสิ่งที่เราต้องการจากอาคิเราะฮฺ คือ การเข้าสวรรค์

• และสิ่งที่เกี่ยวข้องกับเรื่องเข้าสวรรค์ อุลามาอฺบอกว่าขอเข้าสวรรค์อย่างเดียวไม่รอบคอบ เพราะมุสลิมที่มีอากิดะฮฺที่ถูกต้องจะเข้าสวรรค์ แต่ก่อนเข้าสวรรค์ จะชำระบาปไปอยู่ในนรกกี่ปี กี่พันปี กี่ล้านปีก็เป็นไปได้ วัลอิยาซุบิลลาฮฺ

ขอดุอาอฺขอให้เข้าสวรรค์ ควรขอให้ครอบคลุมสิ่งที่เกี่ยวข้อง เช่น

• ขอให้เข้าสวรรค์โดยที่ไม่มีการคิดบัญชี ไม่มีการสอบสวน โดยไม่มีการทรมานใดๆ ก่อนเข้าสวรรค์

• ความรู้สึกปลอดภัย จากความตกใจในวันกิยามะฮฺ รู้สึกมั่นคง มั่นใจในอามัลของตัวเอง มั่นใจในความกรุณาของอัลลอฮฺ (ซ.บ.)

• เช่น ความตกใจวันเป่าแตรของมลาอิกะฮฺอิสรอฟีล ในวันกิยามะฮฺ ซึ่งจะเกิดขึ้นกับผู้ที่ไม่มีความศรัทธา วัลอิยาซุบิลลาฮฺ

• สิ่งดีๆ ในวันกิยามะฮฺ เช่น ให้การสอบสวนผ่านด้วยดี มีการสอบสวนแต่ไม่ยากลำบาก ขอให้ผ่านง่าย คนเหล่านี้จะยอมรับความผิด ไม่ปฏิเสธ

• รอซูล (ซ.ล.) กล่าวว่า “ใครที่ถูกสอบสวนอย่างจริงจัง แน่นอนจะต้องถูกทรมาน ต้องถูกลงโทษ” ซึ่งคนเหล่านี้จะปฏิเสธ ไม่ยอมรับความผิด จะถูกปิดปาก และทุกส่วนของร่างกายจะเป็นพยานแทน

สิ่งดีๆ ในอาคิเราะฮฺ อุลามาอฺส่งเสริมให้ขอละเอียดตั้งแต่ช่วงก่อนตาย เช่น

1. ขอให้ตายในสภาพผู้ศรัทธา สะดวกง่ายดาย ตายเป็นชะฮีด

2. ขอให้ตอนตาย ขอให้คนดีมาอาบน้ำมัยยิต(ศพ)ให้ฉัน

3. ขอให้ตอนตาย มีอิมามที่ดีมาละหมาดให้ฉัน ไม่ใช่มาเพื่อรับซอง

4. เมื่อถูกฝังขอให้ถูกฝังอย่างดี อยู่ในกุโบร์ที่ดี อยู่ในสภาพที่ดี ไม่เดือดร้อน ไม่ลำบาก

5. ขอให้ตอนตอบคำถามในกุโบร์ ขอให้ฉันมีคำตอบที่มั่นคง

ขอให้พ้นจากนรก หมายถึงว่า

• ขอให้เราอยู่ในแนวทางที่ดี ไม่ทำสิ่งที่เป็นสาเหตุให้เข้านรก หลีกเลี่ยงสิ่งที่หะรอม (ต้องห้าม) และการละทิ้งสิ่งที่คลุมเครือ ไม่ชัดเจน

• เช่น ขอให้ฉันไม่กินริบา (ดอกเบี้ย) ไม่กินเหล้า ไม่ทำซีนา

ตรวจสอบว่าตัวเองได้สิ่งดีงามแล้ว (ฮาซานะฮฺ) ทั้งดุนยาและอาคิเราะฮฺ หรือยัง มี 3 อย่าง

1. มีหัวใจที่รำลึกถึงอัลลอฮฺ สดุดี ขอบคุณต่ออัลลอฮฺเสมอ (ไม่เป็นหัวใจเนรคุณ ปฏิเสธ เสมอ) หัวใจที่ขอบคุณอัลลอฮฺ ต้องเป็นคนละหมาด

2. ลิ้นที่ซิรุลลอฮฺเสมอ ไม่มีอะไรไร้สาระอื่นที่จะมาใช้ลิ้นของเรา เช่น ด่าคน ใส่ร้าย กล่าวในสิ่งที่หะรอม ไม่ถูกต้อง เพราะมีภารกิจอื่นที่สำคัญกว่า

3. ร่างกายที่อดทน ซอบัร (อดทนต่อบะลาอฺ และมุซีบะฮฺต่างๆ) โดนบททดสอบก็ไม่บ่น อดทนในข้อใช้

ความประเสริฐของดุอาอฺบทนี้ (หะดีษบันทึกโดยบุคอรี)

รายงานจากท่าน อะนัส บิน มาลิกว่า บทดุอาอฺที่ท่านนบีอ่านมากที่สุด คือ ดุอาอฺขอสิ่งที่ดีๆ ทั้งในดุนยา และอาคิเราะฮฺ

رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ

• เมื่อจะขอดุอาอฺเรื่องหนึ่งเรื่องใด เช่น จะทำธุรกิจ ขอดุอาอฺให้ธุรกิจของฉันมีริสกีที่ฮาลาล และก็เอาดุอาอฺนี้มากล่าวด้วย

• ขอดุอาอฺอยากจะมีริสกีที่ดีๆ มีปัญหา ขอให้พ้นจากวิกฤตนี้ อยากจะได้คู่ครองที่ดี แล้วลงท้ายด้วยดุอาอฺนี้

จากอัลกุรอานที่ระบุว่า “พวกเขาจะได้รับส่วนดี จากสิ่งที่พวกเขาได้แสวงหาไว้” หมายถึง

• สิ่งที่ขอดุอาอฺไว้ ไม่สูญหาย

• ขอต่อเนื่อง ไม่รีบร้อน เช่น ขอนานแล้ว เลิกขอซะก่อน

• อัลลอฮฺให้ตามความเหมาะสม ตามความรอบรู้ของพระองค์ และให้ในสิ่งที่ดีกว่าที่ขอ

• บางส่วนได้รับในดุนยา บางส่วนเก็บไว้ให้ในอาคิเราะฮฺ

ตัวอย่างดุอาอฺที่เหมาะสม

• "ขอให้บ่าวเป็นผู้ศรัทธาอย่างแท้จริง" จะได้ห่างไกลจากการเป็นมุนาฟิก

• “ขอพระองค์ทรงลบความผิดที่บ่าวทำ เมื่อถึงอาญัล ขอให้บ่าวตายในสภาพที่ไม่มีบาปติดตัว” ขอเมื่อเจ็บป่วยหรือขอทุกวัน

• “ขอพระองค์ทรงประทานคู่ครองที่เหมาะสม ในเวลาที่เหมาะสม” ขอโดยไม่จำเป็นต้องระบุรายละเอียด เพราะพระองค์ทรงรอบรู้ว่าเราเหมาะสมกับคนแบบใด ในเวลาที่เหมาะสมที่เรามีอีมานและอัคลาก (มารยาท) ที่ดี

• “ขอให้บ่าวมีความสามารถในการดูแลครอบครัวใหม่ พร้อมครอบครัวเดิม” (สำหรับคนที่มีปัญหาครอบครัว)

• “ขอให้ได้เข้าสวรรค์ชั้นที่เหมาะสม” สำหรับคนที่มีความมุ่งมั่น หรือมั่นใจสูง จะได้ห่างไกลจากการถูกชัยฏอนยุยงให้มีความคิดตะกั๊บโบ๊ร

• “ขอให้พระองค์ทรงช่วยถอนเอาความคิดที่ไม่ดีต่อพระองค์ออกจากใจบ่าวอย่างถาวร” ขอในกรณีที่ชัยฏอนยุยงให้คิดหมิ่นเหม่