Over vroeger en nu - Agave Kruijssen, Martine Letterie en Janny van der Molen
Post date: Jan 7, 2013 1:16:23 PM
In 2007 werden vijftig historische gebeurtenissen opgenomen in de Nederlandse geschiedeniscanon. Deze vijftig ´vensters´ vormen sinds 2010 de kern van het geschiedenisonderwijs en zijn ook het uitgangspunt van het boek Over vroeger en nu. Het eerste wat opvalt aan het boek is het grote aantal illustraties van Els van Egeraat. Al zou je geen letter in het boek lezen en het slechts doorbladeren, dan nog heb je een prachtige reis door de canon van de Nederlandse geschiedenis gemaakt. De lezer ziet onder andere feest vierende Bataven, mannen in pofbroeken, een zeilwagen, grijze armoede en kleurrijk Suriname. Van Egeraat tekent bekende en onbekende Nederlanders en zet met haar kleurgebruik, beweeglijke stijl en overtuigende gezichtsuitdrukkingen een mooi tijdbeeld neer. Agave Kruijssen, Martine Letterie en Janny van der Molen hebben de vensters in de canon open gezet en ze gunnen de lezer een blik in de tijd. De ene keer kiezen ze daarvoor een invalshoek die voor de hand ligt, de andere keer verrassen ze de lezer. Zo zijn er de mijmeringen van historische personen over hun verleden of toekomst en ook een ooggetuigenverslag van een historische gebeurtenis valt te verwachten. Enkele van die verhalen zijn ontroerend mooi, zoals de beschrijving van de ontberingen die de verliefde Gerrit ondergaat op zijn weg naar Rusland in het leger van Napoleon. Andere verhalen kiezen een meer verrassende invalshoek. Het vinden van de laatste steen voor een hunebed bijvoorbeeld of de opvang van Belgische vluchtelingen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Bijzonder leuk zijn de bijdragen waarin de schrijfsters een deel van hun familiegeschiedenis verwerken. Zo lezen we over de opa van Letterie die op creatieve wijze wat bijverdient tijdens de crisistijd en vertelt Kruijssen hoe haar grootmoeder zich ontfermde over diverse schilders die furore zouden maken met hun nieuwe schilderstijl.
Geschiedenis toegankelijk maken voor kinderen vanaf een jaar of tien is niet makkelijk. Ook de auteurs van het boek worstelen daarmee in de informatieve stukken die aan de verhalen vooraf gaan. Daar worden begrippen gebruikt waar menig middelbare scholier nog over struikelt: ´erfprins´, ´ultimatum´, ´democratisch bestel´,´sociaal-democratisch politicus´,´concurrentiepositie´.
De kracht van het boek zijn de verhalen die de geschiedenis tot leven brengen. De auteurs, allen schrijfsters van historische kinder-en jeugdboeken, zijn geen schrijfsters van de mooie poëtische zinnen; het verhaal staat centraal.
Het is duidelijk dat er veel onderzoek door de makers van het boek is gedaan. Gruwelijkheden uit de geschiedenis worden slechts bedekt prijs gegeven, bijvoorbeeld de massamoorden van (onder andere) Jan Pietszoon Coen in opdracht van de VOC. Die worden afgedaan met:´maar zo nodig werd er ook gevochten om de producten in handen te krijgen´.
Over vroeger en nu is een ambitieuze uitgave waarin zichtbaar veel moeite en tijd is gestoken. Het boek is mooi uitgegeven op stevig papier en staat boordevol met prachtige illustraties en verhalen die de vaderlandse geschiedenis tot leven brengen. Een boek waar menig onderwijzer blij mee zal zijn en ook op de boekenplank thuis een waardevol naslagwerk is.
Over vroeger en nu
Agave Kruijssen, Martine Letterie en Janny van der Molen (tekst) & Els van Egeraat (ill)
Ploegsma, 2012 € 69,95 (tot 1 februari 2013 49,95)