Je bent je brein - Dick Swaab & Jan Paul Schutten
Post date: May 16, 2013 9:40:36 AM
Stel, je heet Dick Swaab en je schrijft een bestseller van zo´n vijfhonderd dicht beschreven pagina´s over een onderwerp dat ook voor kinderen interessant is. Maar Dick Swaab is een vooraanstaand hersenonderzoeker en geen kinderboekenschrijver. Daarom is Jan Paul Schutten gevraagd het onmogelijke mogelijk te maken: bewerk de bestseller Wij zijn ons brein tot een informatief kinderboek. Schutten heeft op zijn vakgebied, hij schreef negentien kinder- en jeugdboeken, zijn sporen ruimschoots verdiend met als hoogtepunt het winnen van de eerste Gouden Griffel voor een informatief kinderboek in 2008. Voor de bewerking van Swaabs boek koos hij een nieuwe vorm. Waar Swaab zijn lezer een reis van geboorte tot dood laat maken voert Schutten twee leergierige kinderen op die met Swaab een gesprek hebben via e-mail. Jelle en Ionica Huygens, geen toevallig gekozen namen, bevragen Swaab over de werking van ´het brein´. Eerst wordt uitgelegd hoe de hersenen werken. Die informatie leidt tot de eerste vraag: Is er misschien een manier om sneller te leren, zodat je makkelijker hoge cijfers haalt? En jawel, Swaab weet het antwoord: gewoon een paar synapsen erbij maken. Hoe dat moet weet hij ook. Dat leidt tot een gesprek over de werking van het geheugen. Elk antwoord lokt weer een nieuwe vraag uit en zo komen er heel wat onderwerpen aan de orde, waaronder het verschil tussen jongens en meisjes, het puberbrein, verslaving, geloven, seksualiteit, hersenonderzoek en waarom je wilt wat je wilt. De toon van de gesprekken is licht en regelmatig wordt er een grapje gemaakt:´Dat verbaast me nou helemaal niets; dat jongens en wilde beesten zo op elkaar lijken...´ Het is ongelofelijk knap hoe Jan Paul Schutten in zo weinig woorden, in een overzichtelijke lay-out mét plaatjes, zoveel informatie kan geven. Die informatie is niet alleen interessant voor kinderen, om in Schuttens eigen woorden te spreken, het boek is ook heel geschikt voor ´luie volwassenen´ die aanhikken tegen ´de dikke Swaab´.
Hersenonderzoek en de uitleg daarvan gebeurt niet in een maatschappelijk vacuüm. Daar gaan Swaab/Schutten ook even op in als ze de reacties op Swaabs onderzoek naar homoseksualiteit bespreken:´Ik kreeg woedende reacties´. Het is duidelijk waar de auteurs in deze discussie staan als Swaab Jelle erop wijst dat zijn juf waarschijnlijk heel blij is met haar vriendin en dat ze het vast niet erg zal vinden dat ze eventjes te veel testosteron heeft gehad in de baarmoeder:´Misschien vindt ze wel dat ze precies genoeg testosteron heeft gehad...´.
Jij bent je brein overtuigt niet helemaal in de discussie over de vrije wil. Jelle en Ionica dagen Swaab natuurlijk uit op dit onderwerp. De argumentatie van Schwaab gaat vooral in op de voorbeelden die Jelle en Ionica aanvoeren en nauwelijks op de achterliggende vraag: hoe zit het met de vrije wil?
Een smetje op het boek is het begin, waar Swaab het gesprek met de kinderen pas aangaat na een dreigement:`Heeft u niet een donkerblauwe Audi die u regelmatig op de stoep van de Vijverlaan parkeert?´ Een teken des tijds of de macht van het brein?
Jij bent je brein
Dick Swaab en Jan Paul Schutten
Atlas contact, 2013 €19,95
Andere boeken van Jan Paul Schutten op kinderboekenpraatjes:
Speuren naar sporen
Superslimme dieren
Is dat alles?
Het meisje met de gouden jurk
Het grote Rijksmuseum voorleesboek