De Grote Oorlog - Martijn van der Linden
Post date: Apr 15, 2014 10:28:54 AM
Honderd jaar geleden begon´De Grote Oorlog´. Een oorlog die tegen alle verwachtingen in uit de hand liep en de Eerste Wereldoorlog werd. Miljoenen mensen raakten erbij betrokken en velen overleefden dit niet. In de Eerste Wereldoorlog werden voor het eerst vliegtuigen, tanks, parachutes, gifgas en zeppelins ingezet. Daarnaast speelden dieren een belangrijke rol, zoals paarden, koeien, honden en duiven. Illustrator Martijn van der Linden laat dit allemaal zien in zijn kijkboek voor kinderen De Grote Oorlog. De lezer kijkt mee door de ogen van een groepje dieren: een kat, een duif, een koe, een hond en een ezel. Zij nemen de kijker mee naar verschillende plaatsen: we zien een luchtgevecht, we zien vluchtelingen, een zeeslag, de loopgraven, de medische dienst, dieren aan het werk, een dorp achter het front en de verwoesting die de oorlog in het landschap heeft aangericht. Op de laatste bladzijden herdenken de dieren de slachtoffers in een landschap dat er een eeuw later weer groen en vriendelijk uitziet. In het groot uitgegeven boek komen de illustraties goed tot hun recht. Van der Linden voegt elementen samen om het verhaal te kunnen vertellen. Daarin doet zijn werk denken aan Nederlandvan Charlotte Dematons. Maar Van der Linden heeft geen zoekboek gemaakt, al blijft er genoeg te zien en te ontdekken. In prachtig getekende achtergronden worden de thema´s overzichtelijk uitgewerkt. Op de illustraties zijn geen schokkende dingen te zien zoals angstige mensen, gewonden of doden. Achter in het boek staat informatie over de afbeeldingen. In deze tekst van Maranke Rinck wordt bijvoorbeeld iets verteld over zeppelins en over de wonderlijke auto die te zien is. In de korte stukjes tekst is ook achtergrondinformatie te vinden: over het voedsel van de soldaten, hoe wonden werden schoongemaakt, de rol van vrouwen in de oorlog en waarom de klaproos het symbool werd van de Eerste Wereldoorlog. Door de tekst niet in of naast de illustraties te plaatsen dringt deze zich niet op; het is aan de kijker of en wanneer hij deze informatie wil lezen. Zo kan er ook geen verwarring ontstaan dat dit een kijkboek is en geen voorleesboek; meekijkende volwassenen kunnen gedoseerd de feiten over deze verschrikkelijke oorlog aan de kinderen doorgeven.
De keuze om het verhaal vanuit het dierperspectief te vertellen pakt niet helemaal goed uit. De dieren stellen zich voor´hoe het leven eruitzag op het land, op de zee en in de lucht´. Ondanks deze uitleg is het raar om de dieren aan parachutes tussen de gevechtsvliegtuigen te zien zweven of op een bootje te zien staan terwijl ze naar een zeeslag kijken. Minder vreemd is het om de dieren in de loopgraven terug te vinden; koeien, honden, katten duiven en ezels waren ook daadwerkelijk in de loopgraven aanwezig. Het schept verwarring om de dieren de ene keer in een verzonnen situatie te zien en ze de andere keer in de historische voetsporen van hun voorgangers.
De Grote Oorlog is een bijzonder boek. Het doel van het boek is een jong publiek over deze historisch belangrijke oorlog te vertellen en dan vooral via beelden. Die beelden zijn prachtig getekend en het kleurgebruik is bijzonder mooi. De afgebeelde situaties zijn weliswaar niet waarheidsgetrouw, omdat losse elementen bij elkaar worden gevoegd, maar desondanks geeft het een redelijk getrouw beeld van De Grote Oorlog. Het boek is zeker ook geschikt voor oudere kinderen die de uitleg zelf kunnen lezen.
De Grote Oorlog
Martijn van der Linden (ill) en Maranke Rinck (tekst)
Lannoo , 2014 € 19,99