Een Kerstvertelling - Charles Dickens

Post date: Dec 16, 2011 9:25:24 AM

Geen kerst zonder Dickens kerstverhaal! Het verhaal van de verdorven Scrooge die met hulp van drie geesten zijn menselijkheid hervindt is ook ruim 150 jaar na verschijning nog goed te pruimen.Scrooge is een man met een kil hart,´een uitzuiger, een afperser, een graaier, een schraperige, hebzuchtige, inhalige oude zondaar.´ Kerstmis vindt hij onzin en aan liefdadigheid doet hij niet.Op kerstavond krijgt hij bezoek van zijn overleden zakenpartner Jacob Marley, bij leven een zielsverwant van Scrooge. Hij komt om te waarschuwen. Marleys geest sleept een zware ketting mee die bestaat uit geldkistjes, sleutels, hangsloten, registerboeken, akten en zware, uit staal gevlochten geldbeurzen. Scrooge wacht een zwaardere last als hij zijn leven niet betert. Marley kondigt de komst van drie geesten aan. ´Onzin´ denkt Scrooge nog, maar Marley krijgt gelijk. De eerste geest neemt Scrooge mee naar zijn verleden en toont hem de gelukkige- en droevige momenten uit zijn leven. De tweede geest laat hem zien hoe Kerstmis gevierd wordt door zijn neef en door zijn werknemer Bob Cratchit. Vooral zijn zoontje Tiny Tim ontdooit zijn hart, een aardig kind, maar ernstig ziek. De laatste geest toont Scrooge hoe de toekomst zal zijn als hij zijn gedrag niet veranderd. Scrooge heeft zijn les geleerd en wordt een ander mens.Charles Dickens (1812-1870) schreef A Christmas Carol in zes weken tijd in 1843. Het verhaal was meteen een hit, de eerst druk was in enkele dagen uitverkocht en binnen een half jaar werd het zeven keer herdrukt.

Dickens wilde graag aandacht vragen voor de armoede in zijn tijd, zelf had hij deze aan de lijve onderondervonden toen hij op twaalf jarige leeftijd zijn schooltijd moest onderbreken om in de fabriek te werken. Zijn vader was in de gevangenis belandt omdat hij zijn financiële verplichtingen niet kon nakomen.

Uitgeverij De Fontein heeft een aantrekkelijke versie van het verhaal uitgebracht met illustraties van Quentin Blake. Blake, die meer dan 200 boeken illustreerde, is vooral bekend van de illustraties die hij maakte bij het werk van Roald Dahl.

Blake kreeg van Dickens het een en ander om mee te werken, de beschrijving van Scrooge bijvoorbeeld: ´zijn kille hart had zijn oude gelaatstrekken verstard, zijn puntige neus was vinnig, zijn wangen waren schraal, hij had een stramme gang, zijn ogen waren bloeddoorlopen, zijn dunne lippen waren blauw´. Daarnaast heeft Blake elementen van de oorspronkelijke illustraties van John Leech in zijn werk opgenomen.

Blake´s illustraties laten in zijn bekende zwierige stijl een overtuigend beeld van het Victoriaanse Londen zien: de kleding, de kerstversieringen, de huizen en de achtergronden zijn duidelijk ´Dickensiaans´. Als altijd zijn de gezichtsuitdrukkingen goed getroffen, het is knap hoe Blake die zure Scrooge langzaam tot een beminnelijk man laat ontpoppen.

De vertaling blijft dicht bij de oorspronkelijke tekst, het is dus geen navertelling. Volop kan de lezer genieten van de prachtige karakteriseringen die Dickens geeft. Hij schuwt een uitgebreide opsomming niet. Ook maakt hij hier en daar een grapje en richt zich dan tot de lezer, zoals in het begin van het verhaal ´Om te beginnen moet ik zeggen dat Marley dood was. Daarover bestaat geen enkele twijfel. (…) U zult mij toestaan nog eens plechtig te herhalen dat Marley zo dood was als een deurnagel.´

Het Nederlands heeft niet de lichtheid van het Engels en iets van Dickens vertellende mooie en grappige schrijfstijl gaat verloren in de vertaling.

Een kerstvertelling

Charles Dickens (tekst) en Quentin Blake (ill)

De Fontein, 1995 € 17,50

| 9+ | Kerst |