Lampje - Annet Schaap

Annet Schaap kenden we tot nu toe alleen als illustrator. Hoewel ze nooit een grote prijs won is ze wel bekend en geliefd. Schaap illustreerde onder andere het werk van Jacques Vriens en Janneke Schotveld en haar naam is onlosmakelijk verbonden met de succesvolle Hoe overleef ik-serie van Francine Oomen. Het gebeurt wel vaker dat een illustrator de pen oppakt, maar het gebeurt maar zelden dat het schrijfdebuut dan driehonderd pagina’s beslaat. Wat een lef heeft Schaap om zich zo te presenteren. Gelukkig maar, want Lampje is een geweldig leesavontuur met alles erop en eraan: een origineel verhaal, boeiende levensechte personages, spannend tot de laatste bladzijde en uitstekend geschreven. Het verhaal over Lampje begint met een vergeten boodschap. Lampje is de dochter van vuurtorenwachter Augustus, die teveel drinkt en rouwt om het verlies van zijn vrouw. Lampje had lucifers moeten kopen om het vuurtorenlicht te kunnen aansteken en nu moet ze tijdens een donderende storm over een gevaarlijk pad naar de winkel. Het loopt niet goed af: het vuurtorenlicht blijft uit en er vergaat een schip. De gevolgen zijn ingrijpend. Lampjes vader probeert tegenover de autoriteiten met een smoes de boel recht te praten, maar hij kan zijn woeste temperament niet in bedwang houden. Augustus geeft Lampje een rake klap. Lampje wordt bij haar vader weggehaald. Om de schade van het verloren schip te vergoeden moeten vader en dochter werken. De vuurtorenwachter wordt opgesloten in de vuurtoren en Lampje wordt ondergebracht in het Zwarte Huis. Zij zal daar zeven jaren moeten werken. Het is een ‘boos en stroef’ huis met een hoog hek eromheen. Een huis waarvan niemand precies weet wat er allemaal in gebeurt, al zijn de geruchten dat er een monster woont hardnekkig.

Schaap vertelt meeslepend en trekt de lezer direct het verhaal in. Driehonderd pagina’s is tegenwoordig veel voor een kinderboek, maar dit verhaal heeft deze lengte nodig. Nergens staat teveel, het is precies goed. Schaap weet de spanningsboog vast te houden door goed gedoseerd nieuwe elementen in het verhaal te brengen. Zo raakt de lezer na de spannende gebeurtenissen rond de storm al snel in de ban van het nieuwe leven van Lampje in het sombere huis waar inderdaad een monster woont. Als daar een zeker evenwicht in gevonden is doet Lampje een belangrijke ontdekking met grote gevolgen voor het monster. Tegen het einde van het verhaal lijkt alles hopeloos voor de personen van wie de lezer is gaan houden, maar zoals een mooi verhaal betaamt brengt een onverwachte wending een mooi slot. Tijdens de avonturen wordt er steeds meer duidelijk over het verleden en gaat de lezer de personages ook steeds beter begrijpen, zelfs de slechteriken.

De personages zijn mensen van vlees en bloed en Schaap laat mooi zien dat goede bedoelingen slecht kunnen uitpakken als je niet bereid bent echt naar mensen en hun behoeften te kijken. Nergens maakt Schaap dat expliciet, ze laat de handelingen voor zich spreken. Daarbij snijdt ze ook een aantal pittige en belangrijke thema’s aan, zoals rouw en de wens te voldoen aan verwachtingen, ook als de prijs daarvan (te) hoog is.

Schaap schrijft goed. Ze wisselt regelmatig van vertelperspectief en geeft daarmee de lezer een goed beeld wat de personages beweegt en hoe ze over elkaar en de gebeurtenissen denken. Schaap weeft alles kundig ineen, ze is een rasverteller die de lezer regelmatig trakteert op mooie zinnen.

Lampje schittert en straalt. Annet Schaap zet zichzelf met dit debuut op het lijstje van belangrijke kinderboekenschrijvers. Zij gaat serieus meedingen naar de grote prijzen. Een succesvolle illustrator die er met een Griffel vandoor gaat, dat zou nog eens leuk zijn.

Lampje

Annet Schaap (tekst en illustraties)

Querido, 2017 €16,99

| leeftijd 10+ |