Actieve tillift
Klassieke actieve tillift
Wat?
Een actieve tillift is een tilsysteem dat bestaat uit een U-vormig onderstel op wieltjes met een staplatform en een opstaand gedeelte.
Aan het opstaand gedeelte zijn beensteunen bevestigd en een elektrisch in hoogte verstelbare arm met handgrepen. De poten van het onderstel kunnen in- of uitklappen om te manoeuvreren in een kleine ruimte, om onder het bed of langs de zetel te kunnen, of om de tillift op een beperkte ruimte op te bergen. De stabiliteit is zowel met in- als uitgeklapte poten groot genoeg.
De tilfunctie wordt geactiveerd via een afstandsbediening die aan de lift vasthangt.
Een actieve tillift (ook stalift genoemd) tilt de persoon op tot stand of gedeeltelijke stand. Een band onder de oksels ondersteunt hierbij de persoon bij het opstaan. De beensteunen blokkeren de onderbenen ter hoogte van de knieën. Een band rond de romp kan een extra beveiliging zijn. Ook de knieën kunnen gefixeerd worden met een band.
Een actieve tillift is vooral geschikt voor transfers van zittend op de rand van bed/stoel naar stoel/toilet (en omgekeerd) en voor korte verplaatsingen in staande houding.
Belangrijk bij welk hulpmiddel je ook gebruikt: lees steeds de gebruiksaanwijzing. Er zijn heel wat fabrikanten en ieder heeft zijn eigen voorschriften.
Indicatie/doelgroep?
Personen met verminderde kracht en mobiliteit die zich niet zelfstandig kunnen oprichten of verplaatsen:
Zorgvrager die nog actief aan het opstaan kan deelnemen en die enige controle heeft over de onderste ledematen.
Zorgvrager kan steunen op de voeten.
Zorgvrager heeft voldoende schouderfunctie.
Zorgvrager heeft voldoende controle of stabiliteit in de hoofd- en schoudergordel.
Zorgvrager begrijpt wat er gebeurt en wordt gevraagd.
Zorgvrager heeft oprichtreacties
Voordelen?
Een actieve tillift is door één zorgverlener te hanteren.
Een actieve tillift is gemakkelijk bij het toiletgebruik omdat de onderrug en de benen van de persoon vrij blijven. Zo is het makkelijker om kledij aan- en uit te doen.
Met een actieve tillift worden de resterende functionele mogelijkheden van de persoon optimaal benut.
Nadelen?
Een actieve tillift is niet geschikt voor verplaatsingen over langere afstand.
Een actieve tillift kan de betrokkene niet van een lig- naar een zithouding brengen. Dit moet door de zorgverlener gebeuren.
Uitvoering
Voorbereiding verplaatsing
Informeer over hoe de tillift werkt, controleer de batterij.
Plaats de tillift in de onmiddellijke nabijheid.
zorggebruiker zit op de rand van het bed of op een stoel, zetel.De tilband aanbrengen: achter de rug door, onder de oksels.
Aandachtspunten:
Het is belangrijk eerst de tilband aan te brengen alvorens de voeten op de actieve tillift te plaatsen omwille van het voorkomen van rugrotatie.
Let op de veiligheid van de zorgvrager!
Plaats de actieve tillift vlakbij: open de benen van de tillift.
Voeten op voetsteun (soms kniesteun).
Rijdt de actieve tillift voldoende onder / naast bed / zetel zodat de zorgvrager met de onderbenen tegen de beensteunen staat.
Zet de actieve tillift op de rem!
Indien deze aanwezig zijn zorgt het vastgespen van de beengordels voor extra veiligheid.
Klik de tillband op een gepaste manier vast (vraag indien nodig hierbij hulp).
Laat de ZV de handgrepen vastnemen.
Bekijk de video “Hoe gebruik ik een actieve tillift?” via de link https://www.youtube.com/watch?v=NI2XkM64o74.
Actie
De handen nemen vast aan handgrepen of toestel, zorg ervoor dat de band onder de oksels blijft.
De zorggebruiker komt vanuit zithouding tot rechtstand, kan verplaatst worden en terug naar zithouding worden gebracht.
Soorten tildoeken / actieve sta-lift
Afhankelijk van de behoeften en het doel van het gebruik van de sta - lift zijn er verschillende modellen en tildoeken beschikbaar.
Afhankelijk van soort tildoek ga je onder de benen mee ondersteunen: voor zorggebruikers die niet goed gaan staan en benen niet volledig strekken.
Indien het accent ligt op de sta-functie kan er ook geopteerd worden voor een actieve tillift met onderarm ondersteuning.
Bekijk dit filmpje. Gaan staan en gaan zitten met de stalift: gevonden op internet 31/03/2021: https://www.youtube.com/watch?v=DKNl1acaA5U
Return of opsta-transfert-tillift
Wat?
Een opsta-transferhulpmiddel of een return is een eenvoudig transferhulpmiddel dat bestaat uit een brede voetplaat op wieltjes en een opstaand gedeelte met beensteunen en handgrepen. De hoogte van de beensteunen en de handgrepen is aanpasbaar.
Met een opsta-transferhulpmiddel maakt de gebruiker actieve transfers ‘van zit naar zit’ of ‘van zit naar stand’. De betrokkene plaatst zijn voeten op de voetplaat en trekt zichzelf op aan de handgrepen. De begeleider verplaatst de betrokkene met het hulpmiddel.
Accessoires zoals een band rond de knieën of rond de romp kunnen het opstaan en het staan vergemakkelijken en beveiligen. Er zijn opsta-transferhulpmiddelen zonder en met zitmogelijkheid.
Indicatie/Doelgroep?
Personen met verminderde kracht en mobiliteit in de romp en de onderste ledematen:
Die zich nog zelfstandig of met lichte ondersteuning kunnen oprichten;
Die niet in staat zijn om een korte afstand te stappen maar wel nog stabiel kunnen staan;
Die begrijpen wat er gebeurt en wat er verwacht wordt.
Kan in een thuissituatie gemakkelijk zijn (weinig plaats nodig, goedkoper dan de dure tillift)
Verplaatsingen zit - stand - zit, hogerop brengen van zorggebruiker in de zetel, trainen van sta functie
Voordelen?
Een opsta-transferhulpmiddel is gemakkelijker te gebruiken in kleine ruimtes en gemakkelijker op te bergen dan een tillift.
Een opsta-transferhulpmiddel stimuleert de mobiliteit van de persoon met een handicap.
Uitvoering
Voorbereiding verplaatsing
Leg de zorggebruiker uit hoe de verplaatsing zal gebeuren en wat je van hem verwacht.
Zeker bij mensen met dementie steeds korte instructies geven
Bereid je verplaatsings traject goed voor:
Creëer ruimte, heb oog voor leidingen van infuus, blaassonde, redon, ...
Inspecteer je materiaal.
Verloop
Indien de zorggebruiker extra ondersteuning nodig heeft breng je eerst de tilband of lendengordel aan:
Voordeel is dat je gemakkelijker de zorggebruiker kan begeleiden tijdens het rechtop komen.
Lendengordel met extra ondersteuning van de benen, indien de zorggebruiker meer ondersteuning nodig heeft.
Plaats de voeten van de zorggebruiker op de voetplaat of laat deze op de voetafdrukken plaatsen.
Zet de rem op.
Controleer de instelling van de beensteunen.
Deze zijn verstelbaar, 3 cm/twee vingers onder de onderrand van de knieschijven.
Laat de zorggebruiker vastnemen ter hoogte van de handgrepen.
Breng indien aanwezig de voetriem aan.
Actie: rechtop komen
Minimale ondersteuning met verbale begeleiding
Laat de zorggebruiker zichzelf rechtop trekken.
Biedt ondersteuning aan met 1 of 2 zorgverleners
Biedt hierbij eventueel ondersteuning aan door aan de tilband te gaan hangen.
Sta hiertoe diagonaal naar de ZV gericht.
Neem met 1 hand de return vast.
Neem met de andere hand de handgreep van de tilband vast.
Verplaats je gewicht van je voorste been naar het achterste been.
= maak een hurkende (zittende) beweging in voor - achterwaartse spreidstand
= ga aan de handgreep hangen vanuit het bekken
Actie: terug neerzetten
Na verplaatsing naar rolstoel, toilet, bed, ...
Nadat je de ZV opnieuw dichter bij de zetel hebt gebracht (indien hogerop brengen van zorggebruiker in de zetel).
Minimale ondersteuning met verbale begeleiding
Laat de zorggebruiker terug gaan neerzitten.
Dit kan hij door als het ware te gaan hangen aan de return terwijl je tegenwicht geeft.
Biedt ondersteuning aan met 1 of 2 zorgverleners
Biedt hierbij eventueel ondersteuning door aan de tilband te gaan hangen.
Sta hiertoe diagonaal naar de ZV gericht.
Voorste been gestrekt, achterste been gebogen.
Neem met 1 hand de return vast.
Neem met de andere hand de handgreep van de tilband vast.
Verplaats je gewicht van je achterste been naar het voorste been.
= Strek het achterste been, buig het voorste been.
= Maak gebruik van het lichaamsgewicht van de zorggebruiker (ga als het ware aan het handvat hangen).
Aandachtspunten
Het gewicht van de zorggebruiker mag niet buiten het steunvlak komen.
De zorgverlener moet altijd tegendruk geven als de zorggebruiker gaat staan, gaat zitten en tijdens de daadwerkelijke verplaatsing. Tegengewicht!
Rem opzetten!
Sarah Stedy
De Sara Stedy is een opstahulp waarin je nog voor zover mogelijk actief kan meewerken bij het gaan staan en zitten.
De Sara Stedy kan een oplossing zijn voor transfers van en naar een stoel, toilet of de rand van het bed. Dit hulpmiddel is wellicht een oplossing als je door verminderde (been)kracht niet meer ongesteund kan overstappen.
Indicatie/doelgroep?
Zorgvrager die nog actief aan het opstaan kan deelnemen en die enige controle heeft over de onderste ledematen.
Zorgvrager kan steunen op de voeten.
Zorgvrager heeft voldoende schouderfunctie.
Zorgvrager heeft voldoende controle of stabiliteit in de hoofd- en schoudergordel.
Zorgvrager begrijpt wat er gebeurt en gevraagd wordt.
Zorgvrager heeft oprichtreacties.
Voordelen?
Zorggebruikers worden aangemoedigd om actiever te zijn tijdens transfers van zitten naar staan.
Ontworpen zowel voor kleinere als grotere zorggebruikers (138-172cm).
Kan zorggebruikers tot een gewicht van maximaal 180 kg verplaatsen.
Nadelen?
Toestel heeft een groot draaicirkel en is dus niet geschikt voor kleinere ruimtes.
zorggebruiker moet een stabiele rompbalans hebben om tijdens het verrijden stevig te blijven zitten of staan.
Een actieve tillift is niet geschikt voor verplaatsingen over langere afstand.
Een actieve tillift kan de betrokkene niet van een lig- naar een zithouding brengen. Dit moet door de verzorger gebeuren.