TERNATSTRAAT

Met de industriële revolutie in de 18de eeuw wordt publiciteit onmisbaar om de verkoop van massaproducten te stimuleren. De uithangborden worden zo groot dat noodgedwongen wordt overgeschakeld op muurreclame, eerst met eenvoudig op gevels geschilderde en later met metalen of achter glas geschilderde, gecementeerde of bakstenen letters.

Het zijn alleen de grote merken die zich dergelijke geschilderde gevelpubliciteit kunnen veroorloven. Zij worden vanaf omstreeks 1875 uitgevoerd door publiciteitsagentschappen die in heel het land bedrijvig zijn, zoals Agence de Publicité Denis Bodden uit Brussel, La Générale uit Antwerpen en Agence Publicitas uit Luik. Ook uit Gent hebben Agence de Publicité de Deux Flandres, Agence de Publicité Jos. Devynck, de Publicité Taboureau Tonel – Peinture Permanente en Adolphe Callewaert – Peinture Décorative de Façades her en der geschilderde gevelreclame uitgevoerd.

“Pianos De Smet Bruxelles 99 rue Royale” 

De fabriek werd in Brussel opgericht in 1880. In 1900 op de Wereldtentoonstelling in Parijs sleepte Louis De Smet een gouden medaille in de wacht!

L'origine de la maison n'est pas documentée. C'est à partir des années 1880 que débute la renommée de Louis De Smet. Il sera de ceux qui porteront haut la facture de pianos en Belgique. A Bruxelles, la maison L. De Smet établit une relation privilégiée avec la manufacture parisienne de pianos Pleyel. Elle est la représentante des pianos de cette marque. En 1900, la maison L. De Smet participe à l'Exposition universelle de Paris où elle remporte une médaille d'or.

Dans les années 1900-1930, les pianos produits par L. De Smet dans ses ateliers de la rue de l'Aqueduc au n°142, puis de la chaussée de Waterloo au n°496, sont très proches des pianos Pleyel au point d'apparaître comme des copies inspirées de ceux-ci. En 1913, Louis de Smet est vice-président du Jury de l'Exposition universelle de Gand avec Théodore Renson, le fabricant liégeois. http://www.pianosesther.be/De_Smet.htm

Een gelijkaardige reclamemuurschildering op een boerderij in Herent, eveneens zichtbaar vanop de trein https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobje.../217093

SUNLIGHT SAVON

Al in 1884 had William Lever, een van de grondleggers van Unilever, het idee om een goede huishoudzeep te verpakken, het een populaire naam te geven en het te verkopen tegen een faire prijs. Sunlight was geboren.

In 1888 werd Sunlight-zeep in België op de markt gebracht. De eerste jaren liep de verkoop nog niet vlot, maar nadat William Lever startte met advertenties op muren en in kranten veranderde dat. In 1905 werd in Vorst een Sunlight-fabriek gebouwd, op de huidige locatie van Unilever België.

Op de muur van het gebouw in het Kapelleveld waarin nu de Wereldwinkel is gevestigd, voordien jarenlang begrafenisondernemer Vanderheyden en nog langer geleden de herberg en zaal van de Lombeekse politieke partij Union of de Geiten, zie je nog een oude reclame voor Sunlight. De publiciteit was bedoeld voor de treinreizigers. Het gebouw was toen nog zichtbaar vanaf de spoorweg, vertelde Vanderheyden ons jaren geleden nog.

Op de gevel zie je nog hoe het gebouw er uitzag voor het opgetrokken werd en er een verdieping bijkwam. Achter het gebouw vind je het vroegere zaaltje, later werkplaats van de begrafenisondernemer en nu stapelplaats van het OCMW.

Een gelijkaardige muurschildering in Gent werd opgenomen in de inventaris van het onroerend erfgoed : https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobje.../217077

TAILLEURS HOMMES & ENFTS JN COLARD & Cie 

Colard, een meester kleermaker afkomstig uit Verviers, was de uitvinder van de prêt à porter, de confectiekleding. ( zie https://curieuseshistoires-belgique.be/le-premier.../ ) Hij opende filialen in Brussel, Gent,... Colard bleef heel zijn leven trouw aan zijn socialistische idealen, steunde de socialistische beweging, ving veel uit Frankrijk gevluchte socialisten op en stelde vluchtelingen tewerk in zijn fabrieken. Colard bleef steeds zijn personeel als collega-arbeiders beschouwen en was een zeer sociale bedrijfsleider. Zie ook https://maitron.fr/spip.php?article28903

Een gelijkaardige reclame vonden we op een muur in Geraardsbergen

RECLAMEMUURSCHILDERINGEN HOF TEN BERG

Ook op de muren van het Hof ten Berg op de Brusselstraat in Ternat stonden muurschilderingen maar die werden spijtig genoeg oververfd bij de transformatie in sociale woningen door de huisvestingsmaatschappij. Net als in de Ternatstraat was deze publiciteit te zien vanop de trein. Op de grote schuur stond een reclame voor 

MACHINE A COUDRE SINGER RUE DES FRIPPIERS

De Singer Corporation, gevestigd als I.M. Singer & Co. in 1851 door Isaac Merritt Singer is het bekendst om zijn naaimachines. De firma, met de bekende rode S' als symbool, begon klein, met heel wat patentproblemen en Singer die zelf op dorpsfeesten en jaarmarkten reclame maakte voor de nieuwe machine. In 1856 werden evenwel al 2.564 toestellen verkocht, in 1860 12.000 naaimachines. De naam werd in 1865 gewijzigd in Singer Manufacturing Company. Van oorsprong stonden alle fabrieken in New York maar verkoopkantoren in Parijs en Rio de Janeiro stimuleren de internationale groei van het bedrijf. Voor de Europese markt werd in 1883 in Kilbowie (Schotland) een grote fabriek opgericht die 12.000 werknemers zou tewerkstellen. 

De boodschappen op het lagere stalgebouw zijn wat moeilijker te ontcijferen.