Tserclaes

Everaert T’Serclaes (°Brussel,1330 en +Brussel, 31 maart 1388) was al tijdens zijn leven een grote legende. “Hij bleek niet enkel over strategische- maar eveneens over politieke en diplomatieke gaven te beschikken, die in aanzienlijke mate bijgedragen hebben om het hertogdom over het smalle pad tussen anarchie en onderwerping te loodsen.

Op 24 oktober 1356 slaagde hij er door middel van een list in de stad Brussel van zijn belagers te bevrijden (zie verder). Hij was herhaaldelijk schepen van de stad in 1365, 1370, 1377, 1382 en 1387. Everaert kocht Wambeek door Jan I van Wezemaal, een domein dat in de Brusselse ammanie11 gelegen was, onder de meierij van Rode.

Ook de Heer van Gaasbeek had het idee opgevat zijn uitgestrekt domein verder uit te breiden met Wambeek, waartoe Johanna I, Hertogin van Brabant en Limburg, zich bereid verklaarde op voorwaarde dat de Brusselaars daartegen geen bezwaar hadden.

De Brusselse magistraten waren allerminst opgetogen met de vermeende komst van Sweder van Abcoude in hun ammanie en zij verzetten zich tegen het besluit van de Hertogin: zij herinnerden Haar aan de eed die zij bij de blijde intrede van de stad Brussel had afgelegd om de integriteit van het territorium ongeschonden te bewaren12. Daar de Hertogin vreesde voor een Brusselse volksopstand zag zij zich verplicht haar mening te wijzigen.

De leider van de weerstand tegen de Heer van Gaasbeek was Everaert III T’Serclaes, ridder, en de held die in 1356 de troepen van Lodewijk van Maele, Graaf van Vlaanderen, uit Brussel verdreef.

Toen Sweder van Abcoude zich bij Hertogin Johanna aanbood om haar afwijzing in deze zaak

te aanhoren, was hij diep vernederd: aan de uitbreiding van het Land van Gaasbeek en aan de

oprichting van een prinsdom werd zo voorgoed een halt toegeroepen. Ridder T’Serclaes werd

de vijand nummer één die zo spoedig mogelijk uit de weg moest geruimd worden.

Tserclaes werd begraven in de SINT-GERTRUDISKERK TE TERNAT

De binnenomvang van het gebouw is langwerpig en in drie beuken verdeeld, waarvan de linker beuk lager is dan de andere. De gewelven aldaar waren met dikke kalklagen bezet. In

het jaar 1890 werden er door architect Van Ysendyck meerdere herstellingen uitgevoerd, schrijven J.J.E. Lascabanne en J.L. De Bast, Geschiedkundige Schetsen der kerk en gemeente Ternath, Eerste boek: Hedendaagsche toestand, Brugge 1902, Eerste deel p. 31.

“bij die kuisching of ontlasting der kalklagen ontdekte men verscheidene schoonheden die, wel is waar beschadigd, toch konden hersteld worden: deelen van steenen gewelven, zeer regelmatig gemetseld; edele witte ribgewelven die meerendeels nog ongeschonden waren, dit al kwam gelukkiglijk te voorschijn; in de zijdelingsche kapel van den Noordelijken kruisvleugel ontblootte men schoone sluitstenen en veelkleurige schildering op den uitspringenden boog.”

De veelkleurige kruisribben aldaar werden inderdaad hersteld en (op onverantwoorde wijze) herschilderd in de verkeerde heraldische kleuren keel en goud, waarvan de betekenis luidt:

Keel: de gebruikelijke naam is rood, de symbolische betekenis daarvan is moed, opoffering.

Goud: de tinctuur is goud, de symbolische betekenis van wijsheid, rijkdom.

De kleuren van de kruisribben dienen evenwel terug keel en zilver te dragen: het devies van

T’Serclaes: “Fortiter et fideliter” of “Met moed en trouw”.

De noordelijke zijbeuk van de huidige Sint-Gertrudis is inderdaad het oudste gedeelte dat ons herinnert aan de vroegere Onze-Lieve-Vrouwkerk, die in de nieuwbouw van 1627 opgenomen werd. In het hoogkoor van het vroegere kerkgebouw, nu het noordelijke transept, werden de Heren T’Serclaes begraven. Hier vinden wij de laatste getuigenissen van de jaren 1388 –1562: de T’Serclaes gewelfsleutel boven de oude begraafplaats van de genoemde Heren.