Kernenergie tot 2250

1. Aardgas nog prioritaire brandstof?

Daar had ik als oude Ebes kernenergievoorstander het lastig mee in het begin. Toch heb ik mij bekeerd en Tinne Vanderstraeten uiteindelijk gevolgd. Dan waren we nog niet in een periode van bevoorradingszekerheid. De HS lijnen naar het Europees net zijn stevig (nog steeds) maar de oorlog heeft twijfels gezaaid. 

Wat indien Rusland de gaskraan dichtdraait? Op zeer korte termijn (hoop ik) krijgen we dan nog die problemen met het Franse nucleair park opgelost.

Gelukkig hebben de “Groenen” (althans Tinne) de koers zeer snel gewijzigd (tegen hun dogmatische filosofie in). Dat siert haar. Had ik nooit verwacht van de “Groenen”. Hun vice president Petra Desutter is ook een fantastische dame.

Waarom opteerde ik ook voor gas voor elektriciteitsopwekking? (Zie meerdere DE BLIEDEMAKERs). 

1. Onze jongste kerncentrales zijn 40 jaar oud. Afgeschreven maar toch nog steeds reviseerbaar mits grote kosten. 

2. De Belgische centrales waren 100 % privé. Nu opgekocht door het Franse Engie . Zijn hebben hun bedrijfspolitiek eenzijdig gericht naar HERNIEUWBARE ENERGIE weg van kernenergie (waarmee zij de laatste 10 jaren veel problemen mee gehad hebben. Pas nu na de crisis maken zijn schandalige overwinsten). 

Zij waren (zijn?) niet bereid om grootschalig te investeren in oude kernenergie met een vreselijk nucleair passief. Ook zijn in W Europa geen privé investeerders meer te vinden voor nieuwe kerncentrales (hiervoor veel te lange afschrijvingsperiode nodig). Alleen EDF kan zich dat eventueel nog permitteren als grotendeels staatsbedrijf. De nieuwe Nederlandse regering onderzoekt het maar zal zelf ook niet investeren. Hebben al grote moeite om de centrale van Borzeele te laten exploiteren. Nog niemand privé heeft er zijn vinger opgestoken om nieuwe te bouwen (zeker ook niet in B). Misschien investeerders aan te trekken door zeer langdurige waarborgen te verstrekken)

In deze context volgde ik 1 á 2 jaar geleden de filosofie van Tinne om alles in te zetten in HERNIEUWBARE ENERGIE. Verder investeren in vernieuwing in kernenergie is geld die we niet meer kunnen uitgeven voor windenergie op zee.

3. Windenergie heeft 1 zeer vervelend nadeel: onbetrouwbaar. Dus back-up centrales zijn nodig. De beste keuze in momenteel gasturbine centrales. (Zeker met het goedkoop gas amper 1 jaar geleden). De combinatie windenergie-kernenergie gaat niet met de huidige kerncentrales die quasi niet moduleerbaar zijn (en moeilijke start-stop).

Dus ook mijn conclusie: maximaal wind op zee op korte termijn gebackuped met gascentrales. (op korte termijn 2 x 800 MW nodig in B).

Spijtig is deze evolutie nu x jaren vertraagd door de oorlog in Oekraïne. Vandaar goed bestuderen (door ELIA) wat onze behoeften zijn en bij risico op onzekerheid in gasbevoorrading nog 2 kerncentrales met 10 jaar verlengen (investeingskost ongeveer 1 miljard, maar goedkope E productie voor 10 jaar). Vandaar deze optie.

Indien Elia zou uitkomen dat er toch nog bevoorradings onzekerheid  is dan eventueel ook D3 en T2 verlengen.?? (moeten eerst zeker zijn dat dit nodig is)

Op lange termijn (horizon 2050) zullen we nooit CO2 neutraliteit verkrijgen in B zonder kernenergie. Zullen hiervoor de SMR hiervoor een oplossing bieden. Hiervoor wordt veel geschreven maar quasi nog geen ervaring.

Besluit: ik geloof nog steeds voor de E productie: prioritair hernieuwbaar op korte termijn aangevuld door gascentrales. Later ook kerncentrales van de 3de (EPR) of 4de generatie (SMR)

Voor de verwarming van woningen hoop ik ook op warmtepompen op hernieuwbare energie. Idem elektrische auto’s.

Uit een nieuwe studie van het Vlaamse Energyville blijkt dat een nieuw type kleinschalige kerncentrales de goedkoopste manier is om België tegen 2050 klimaat­neutraal te maken. Dat onderzoeksinstituut Energyville berekende op vraag van de federatie van Belgische energie-intensieve bedrijven ­(Febeliec) drie scenario’s om de Belgische CO2-uitstoot de komende decennia zo goed als volledig weg te werken.

Uit het rekenwerk komt een ver doorgedreven elektrificatie met veel stroom van de windenergieparken op de Noordzee en kleinschalige kerncentrales als goedkoopste scenario uit de bus. Alternatieve scenario’s, waarin het accent bijvoorbeeld ligt op het gebruik van zogenaamde groene moleculen, zoals waterstof, of een combinatie van hernieuwbare energie met veel opslag en hergebruik van CO2, zouden voor een gelijkaardig resultaat in 2050 veel grotere investeringen vragen. De combinatie van offshorewind en nucleaire energie is zuiniger, omdat een capaciteit van 100.000 megawatt volstaat, terwijl in de andere scenario’s een productie tot 140.000 megawatt nodig is. De nodige investeringen voor de andere scenario’s zijn ook duurder. Voor Febeliec is het zonneklaar: België moet de deur openzetten voor kleinschalige kerncentrale-projecten, stelt voorzitter Luc Sterckx.

De investeringen zijn hoe dan ook zeer groot. Zelfs voor het goedkoopste scenario – zeer veel offshorewindenergie en kleine modulaire kerncentrales – zal er jaarlijks gemiddeld 11,7 miljard euro geïnvesteerd moeten worden tussen nu en 2050. Dat staat gelijk aan twee procent van het totale bruto binnenlands product (bbp). Voor twee andere scenario’s lopen de investeringen op tot 20 miljard euro en meer. Dat staat al gelijk aan 4 procent van het bbp.

Het goedkoopste scenario wordt pas veel goedkoper dan de twee andere scenario’s tegen 2050. In 2030 liggen de kosten jaarlijks zo’n 12 procent lager. In 2050 zal het kostenvoordeel oplopen tot 33 à 40 procent. Kanttekening: wereldwijd zijn er nog geen modulaire reactoren in commercieel gebruik, al is er in China een in aanbouw. Volgens het Internationaal Energie-Agentschap zijn er ook drie experimentele installaties.

Dat de combinatie van massaal windenergie op zee en kleinschalige kernenergie zo’n kostenvoordeel oplevert, heeft alles te maken met de inschatting dat die een veel groter deel van de tijd op volle capaciteit stroom zullen produceren. Voor offshore windturbines gaat het om 60 procent van de tijd. Vandaag is dat overigens maar goed 40 procent. De capaciteit kan dus veel efficiënter gebruikt worden.

Energyville mikt tegen 2050 op een vermogen van 16 gigawatt aan offshore windenergie en 6 gigawatt nieuwe kleinschalige kerncentrales. Ter vergelijking: de huidige windenergieparken in de Belgische Noordzee zijn goed voor 2,2 gigawatt. En tot voor de sluiting van Doel 3 eind september waren de zeven kernreactoren (4 in Doel en 3 in Tihange) samen goed voor een capaciteit van 6 gigawatt.

Massaal investeren in hernieuwbare energie tegen 2050 is de duurste oplossing, omdat het veel meer zonne-energie vergt. Probleem is dat die installaties slechts 10 procent van de tijd maximaal elektriciteit produceren. Gevolg is dat het investeringsbedrag de hoogte ingaat. De sterke schommelingen van de zonnestroomproductie – zeer veel overdag maar niets ’s nachts – vergen bovendien bijkomende investeringen in centrales om die schommelingen op te vangen.

Veel meer elektriciteit is sowieso onontbeerlijk om de CO2-uitstoot naar beneden te halen, blijkt uit het studiewerk van Energyville. In het transport en bij de verwarming van gebouwen moeten de huidige fossiele brandstoffen – olie en aardgas – vervangen worden door CO2-neutrale of -loze energie. Overschakelen op elektriciteit is dan onvermijdelijk. Het wordt een zware klus, blijkt uit het studiewerk van Energyville. Voor verwarming vergt het een snelle en uitgebreide overschakeling op warmtepompen. Het onderzoeksinstituut schat dat er in België tegen 2030 al anderhalf miljoen moeten geïnstalleerd zijn. Anno 2022 zijn er nog maar 480.000, zegt Pieter Lodewijks van Energyville.

Vandaag dekt de stroom geproduceerd uit kerncentrales, waterkrachtcentrales en windturbines de nood aan elektriciteit. Maar de vraag naar stroom zal in de toekomst stijgen door de elektrificatie van de ­samenleving. Van zware industrie tot mobiliteit, steeds meer draait op stroom in plaats van op fossiele brandstoffen. 

Zweden zal zijn 6 kerneenheden vehogen (alhoeweel recent 6 gesloten. In 2022 30% uit kernenergie). Het is niet het enige land in Europa dat toekomst ziet in nieuwe kerncentrales. Nederland heeft ­besloten om de bouw van nieuwe centrales te onderzoeken. Polen denkt aan de bouw van zes kerncentrales en kondigde vorige maand aan dat het de hulp inroept van Frankrijk en de VS om te bekijken of die hen kunnen helpen bij de bouw ervan. Frankrijk zelf wil niet minder dan 14 nieuwe kerncentrales bouwen