La Bataille des Dunes

350 jaar geleden in de zomer was het in onze duinen en op ons strand een drukte van gewelste voor de verovering van Duinkerke.

Duinkerke was in 862 ontstaan als een klein vissersgehucht in het graafschap Vlaanderen. Duinkerke blijft 5 eeuwen afgehangen van dit graafschap tot het onder de Bourgondiërs kwam van 1384 to 1477 (door erfenis). Om dan via de Oostenrijkers onder het gezag te komen van de koning van Spanje te komen vanaf 1556. Het is dank zij de "Bataille des Dunes" in 1658 dat Duinkerke zich uiteindelijk losgescheurd heeft van de Spaanse bezetting. In 1662 is het dan definitief Frans geworden, nadat Lodewijk de XIV Duinkerke overgekocht heeft van de Engelsen.

Ten tijde van "la Bataille des Dunes" was er de grote machtsontplooiingen tussen de Habsburgers (Oostenrijk, Spanje, Nederlanden) en de Bourbons (Frankrijk). Engeland trachte zijn 2 rivalen in evenwicht te houden.

Op 23 maart 1657 wordt het verdrag van Parijs ondertekend waarbij Engeland en Frankrijk zich verenigen tegen de Habsburgers.

Direct concentreren ze hun inspanningen op de versterkte Spaanse havens Grevelingen, Mardyck en vooral Duinkerke. Duinkerke was enorm strategisch gelegen. Op de grens Katholicisme en Protestantisme + controle over de scheepvaart in het kanaal. Duinkerke was ook een gevreesd kapersnest.

In deze periode rukken de Engelse en Franse legers op naar Duinkerke. De Moeren en de polders ten zuiden van de stad waren onder water gelaten ter bescherrming van de stad, maar dat was juist een voordeel voor de belegeraars daar de Spaanse versterking, die ter hulp wou komen, tegengehouden werd door die overstromingen. De Engelsen (6.000 man) nestelden zich in de niet overstroomde duinen, kant Gravelingen en waren ook op de zee met hun vloot (45 oorlogsbodems) , de Fransen (22.000 man) onder bevel van  burggraaf van Turenne  in de duinen vanaf het huidige De Panne richting Duinkerke.

In de nacht van 4 op 5 juni 1658 ontzet Turenne de oostelijke vaargeul in de duinen.

Op 7 juni wordt er zwaar gevochten aan beide kanten.

Op de 13 juni toen de Spaanse garnizoenen overhaast ter hulp kwamen was het te laat. De stad was omsingeld via duinen en zee en zij moesten over de overstromingen geraken. Ze waren vermoeid en hadden problemen om hun kanonnen en munitie door de overstroomde gebieden te krijgen.

Dat wist Turenne, vandaar dat hij 's anderendaags op 14 juni zelf reeds de slag inzette op de pas aangekomen legers. Deze grote slag werd gesteden in de duinen tussen De Panne en Leffreingkoucke. De 2 legers rukten in lijn op elkaar geprangd tussen het kanaal Veurne-Duinkerken en de zee. De slag is 's morgens om 8 uur begonnen bij hoog water. Turenne had een list. Hij had voorzien dat tengevolge het vrijkomen van het strand bij laagwater de zeekant van het leger van de Spanjaarden  een zwakke zone zou vertonen en juist daar chargeerde hij met zijn cavalerie waar de vijand het helemaal niet verwacht had. Het leger van de Spanjaarden werd aldus gedeeltelijk omsingeld en vluchtte in paniek weg. Deze zeer belangrijke veldslag was aldus gewonnen bij laag water op dezelfde middag dank zij het laagwater.

De Fransen maken 4000 gevangen en achtervolgen de Spanjaarden die vluchten naar de versterkte Spaanse stad Veurne. Ook vele vluchtenden worden massaal afgeslacht door de Engelsen.

De volgende dagen werd de stad verder bezet om zich uiteindelijk over te geven op 26 juni na nadat hun aanvoerder markies de lede gesneuveld was bij een stadsuitval. Direct doet Lodewijk de XIV zijn feestelijke intrede maar staat dezelfde avond de stad af aan de Engelsen, zoals de verdeling op voorhand afgesproken was in het Verdrag van Parijs, het jaar voordien, waar Frankrijk en Engeland besloten samen te strijden. Zo behoorde Duinkerke op één dag tot 3 verschillende landen. Deze overwinning was het begin van de zegetocht door de Fransen om onze Vlaamse steden te veroveren. Deze veroveringen werden bestendigd door het verdracht van de Pyreneeën 1 jaar later in 1659.

De Engelse vlag blijft nog 4 jaar wapperen boven Duinkerke totdat de engelse koning karrel II in 1662 de stad verkoopt aan Frankrijk voor 5 miljoen pond. Vanaf 1663 heeft Lodewijk de XIV het Frans verplicht voor administratieve taken. Het werd daarin geholpen door de pestepidemie van 1666 waarbij 3.000 burgers stierven. De vorst zorgde ervoor dat ze vervangen werden door echte Fransen. Hij liet ook door Vauban een versterkte havengeul en havendok graven voor grote schepen.  Na 5 jaar was Duinkerke een oninneembare vesting. Dit was zo tot in 1713 het "Verdracht van Utrecht" de ontmanteling van de haven en de fortificaties oplegde.