I 2.4: Vector Borne Transmission
Definition
การติดเชื้อผ่านทางพาหะ (vector borne) โดยเฉพาะแมลง เช่น ไข้เลือดออก ไวรัสซิก้า มาลาเรีย ฯลฯ
Goal
อัตราอุบัติการณ์ไข้เลือดออกในบุคลากรสุขภาพต ่ากว่าอัตราในประชากรทั่วไปในประเทศไทย
เท่ากับ 97.9-26.1 รายต่อ 100,000 คน
อุบัติการณ์ไข้เลือดออก ไวรัสซิก้า มาลาเรียที่เกี่ยวข้องกับปฏิบัติงานเท่ากับศูนย์
Why
บุคลากรสุขภาพที่ติดเชื้อหรือเจ็บป่วยจากไข้เลือดออก ไวรัสซิก้า มาลาเรียในระหว่างปฏิบัติงาน
ส่งผลต่อสุขภาพและชีวิต เศรษฐกิจ สังคม ระบบการบริการสุขภาพระดับชาติ
Process
กระบวนการ ดังต่อไปนี้
การให้วัคซีนสร้างเสริมภูมิคุ้มกันต่อโรคไข้เลือดออก
การให้การป้องกันการติดเชื้อแก่บุคลากรสุขภาพหลังสัมผัสโรค บุคลากรสุขภาพทุกราย
ควรได้รับการป้องกันการติดเชื้อหลังสัมผัสโรคมาลาเรีย
บุคลากรสุขภาพที่ติดเชื้อหรือสัมผัสไข้เลือดออก ไวรัสซิก้า มาลาเรียจะต้องได้รับการตรวจ
วินิจฉัย การดูแลรักษาอย่างถูกต้อง บุคลากรตั้งครรภ์ที่ติดเชื้อไวรัสซิก้าจะต้องได้รับการ
ติดตามการเจริญ การวินิจฉัยภาวะแทรกซ้อนทารกในครรภ์ (intrauterine fetal
monitoring) และได้รับการประเมินเพื่อพักการปฏิบัติหน้าที่หรือจ ากัดการปฏิบัติหน้าที่
รวมทั้งการลาป่วย การชดเชยตามสิทธิ
แนวทางปฏิ บต ั ิ ได้แก่
การให้การศึกษาฝึกอบรมแก่บุคลากรเมื่อเริ่มต้นปฏิบัติงานและประจ าปีในระหว่าง
ปฏิบัติงาน
กระบวนการควบคุมประชากรยุงและแมลงในสถานพยาบาล ที่พักบุคลากร
การประเมินบุคลากรผู้สัมผัสโรคและการจัดหาการป้องกันด้วยยาต้านจุลชีพภายหลังการ
สัมผัส (postexposure prophylaxis)
Training
การให้การศึกษาฝึกอบรมการปฏิบัติแนวทางการระมัดระวังการติดเชื้อเมื่อเริ่มต้นปฏิบัติงาน และ
ประจ าปีในระหว่างปฏิบัติงาน
Monitoring
การประเมินผลอัตราการปฏิบัติตามแนวทางการระมัดระวังการติดเชื้อ ตัวชี้วัด surrogate marker
eg., อัตราการป่วยไข้เลือดออกในบุคลากรสุขภาพ
Pitfall
ข้อผิดพลาดในการปฏิบัติโดยความไม่เข้าใจที่อาจเกิดขึ้นที่ส าคัญ ได้แก่ การไม่ปฏิบัติหรือปฎิบัติ
ผิดพลาดตามแนวทางการระมัดระวังการติดเชื้อระหว่างให้การดูแลผู้ป่วย
มาตรฐาน HA
การปฎิบัติตามแนวทางข้างต้น คือการปฏิบัติตามมาตรฐาน โรงพยาบาลและบริการสุขภาพ ฉบับที่
4 ตอนที่ I หมวดที่ 5 ข้อ 5.1 สภาพแวดล้อมของก าลังคน (WKF.1) ค. สุขภาพและความปลอดภัย
ของก าลังคน (1), (2), (3) และ (4), ตอนที่ II หมวดที่ 4 ข้อ 4.1 ระบบการป้องกันและควบคุมการ
ติดเชื้อ (IC.1) ก. ระบบการป้องกันและควบคุมการติดเชื้อ (4) และ (5), ข้อ 4.2 การปฏิบัติเพื่อการ
ป้องกันการติดเชื้อ (IC.2) ข. การป้องกันการติดเชื้อกลุ่มเฉพาะ (3)