安分
AN PHẬN
Yên Giữ Phận Mình
1
景行錄云：
知足可樂，多貪則憂。
知足者貧賤亦樂，不知足者富貴亦憂。
知足常足, 終身不辱, 知止常止, 終身不恥。
將上不足，比下有餘。
若比向下，生無有不足者。
Cảnh Hàng Lục vân:
Tri túc khả lạc, đa tham tắc ưu.
Tri túc giả bần tiện diệc lạc, bất tri túc giả phú quý diệc ưu.
Tri túc thường túc, chung thân bất nhục, Tri chỉ thường chỉ, chung thân bất sỉ.
Tương thượng bất túc, tỉ hạ hữu dư.
Nhược tỉ hướng hạ, sinh vô hữu bất túc giả.
2
擊壤詩云：
安分身無辱，知機心自閒。
雖居人世上，卻是出人間。
Kích Nhưỡng thi vân:
An phận thân vô nhục, tri cơ tâm tự gian.
Tuy cư nhân thế thượng, khước thị xuất nhân gian.
3
子曰：
富與貴, 是人之所欲也，不以其道 得之, 不處也。
貧與賤, 是人之所惡也，不 以其道得之, 不去也。
不義而富且貴，於我如浮云。
Tử viết:
Phú dữ quý, thị nhân chi sở dục dã, bất dĩ kỳ đạo đắc chi, bất xứ dã.
Bần dữ tiện, thị nhân chi sở ố dã, bất dĩ kỳ đạo đắc chi, bất khứ dã.
Bất nghĩa nhi phú thả quý, ư ngã như phù vân.
4
荀子曰：
自知者不怨人, 知命者不怨天。
怨人者窮, 怨天者無志。
失之己, 反之人, 豈不亦迂哉！
Tuân Tử viết:
Tự tri giả bất oán nhân, tri mệnh giả bất oán thiên.
Oán nhân giả cùng, oán thiên giả vô chí.
Thất chi kỷ, phản chi nhân, khởi bất diệc vu tai!
4*
榮辱之大分，
安危利害之常體，
先義而後利者榮，
先利而後義者辱。
榮者常通，辱者常窮。
通者常制人，窮者常制於人，
是榮辱之大分也。
Vinh nhục chi đại phận,
an nguy lợi hại chi thường thể,
tiên nghĩa nhi hậu lợi giả vinh,
tiên lợi nhi hậu nghĩa giả nhục.
Vinh giả thường thông, nhục giả thường cùng.
Thông giả thường chế nhân, cùng giả thường chế ư nhân,
thị vinh nhục chi đại phận dã.
5
子曰：
君子固窮，小人窮斯濫矣。
Tử viết:
Quân tử cố cùng, tiểu nhân cùng tư lạm hĩ.
6
汪信民常言:
人常齩得菜根, 則百事可為。
Uông Tín Dân thường ngôn:
Nhân thường giảo đắc thái căn, tắc bách sự khả vi.
7
中庸云：
素富貴，行乎富貴；
素貧賤，行乎貧賤；
素夷狄，行乎夷狄；
素患難，行乎患難。
Trung Dung vân:
Tố phú quý, hành hồ phú quý;
tố bần tiện, hành hồ bần tiện;
tố di địch, hành hồ di địch;
tố hoạn nạn, hành hồ hoạn nạn.
8
子曰：
不在其位，不謀其政。
Tử viết:
Bất tại kỳ vị, bất mưu kỳ chánh.