Vi Mẫu Mai Nhi

DỊCH XUÔI

Vì Mẹ Chôn Con

    Vào đời Hán có người tên là Quách Cự, nhà rất nghèo có một đứa con trai mới vừa lên ba. Mẹ Cự thường ngày phải giảm bớt phần ăn để nhường cho cháu.

    Một hôm, Cự gọi vợ đến rồi bảo: “Nhà mình nghèo khó, thiếu thốn. Con trai mình lại phải chia phần thức ăn của mẹ. Chi bằng mình chôn sống nó đi? Con cái thì vợ chồng ta có thể đẻ đứa khác, còn mẹ mất rồi thì không thể tái sinh.” Người vợ nghe xong cũng đồng lòng mà không cải lại.

    Vậy là Cự tìm chỗ đào hố chôn con, khi đào được hơn ba tấc đất thì bất chợt thấy một hủ vàng, bên trên có đề mấy chữ: “Trời ban cho đứa con có hiếu là Quách Cự; quan không được giữ lấy, người dân không được chiếm đoạt.”

Có cơ ca tụng, thơ rằng:

    Quách Cự chỉ lo phụng dưỡng mẹ,

    Đem chôn con để mẹ được sống.

    Trời cho đào được hủ vàng,

    Đương nghèo trở nên giàu có.

DỊCH THƠ

Quách Cự

Hán Quách Cự cửa nhà sa sút, 

Thờ mẫu thân chăm chút mọi bề. 

Con còn ba tuổi biết gì, 

Bữa ăn từ mẫu thường thì bớt cho. 

Trông thấy mẹ bữa no, bữa đói,

Với hiền thê than nỗi khúc nhôi 

Mẹ già đã chẳng hay nuôi, 

Ðể con xẻ ngọt, chia bùi sao đang? 

Vợ chồng ta còn phen sinh đẻ,

Mẹ già rồi, hồ dễ được hai, 

Nói thôi, giọt vắn, giọt dài, 

Ðào ba thước đất để vùi tình thâm. 

May đâu thấy hoàng kim một hũ,

Chữ Trời cho đề rõ rành rành, 

Cho hay Trời khéo ngọc thành, 

Hiếu tâm đâu để đoạn tình cha con. 

Lý Văn Phức