Hiếu Cảm Động Thiên

DỊCH XUÔI:

Đức Hiếu

Cảm Động LòngTrời

    Ngu Thuấn là con ông Cổ Tẩu, tính tình rất có hiếu.

    Cha Thuấn là người hung bạo, không phân biệt được hay dỡ nên người đời gọi là Cổ Tẩu, tức xem như kẻ mù, mắt không có con ngươi. Mẹ kế tối ngày rầm rĩ, sanh ra đứa con đặt tên là Tượng, một đứa trẻ ngổ nghịch, kiêu căng. Cha thường đài Thuấn đi cày ở đất Lịch Sơn vốn có nhiều thú dữ, nhưng khi tới nơi thì có đàn voi ra cày giúp, có chim muông đến nhặt cỏ giùm. Lòng hiếu của Thuấn đã cảm hóa được những loài vật đó. 

    Vua Nghiêu nghe được điều ấy rồi sắp xếp mọi việc để họp bàn với quần thần về người đàn ông này. Khi rõ mọi việc vua Nghiêu đã gã hai con gái cho Thuấn. Sau thời gian theo dõi vua Nghiêu thấy vừa lòng mà nhường thiên hạ, truyền ngôi vua lại cho Thuấn.

    Có thơ ca tụng việc này, thơ rằng:

Cày ruộng voi tới giúp,

Nhặt cỏ chim khắp nơi.

Nối Nghiêu lên ngôi đế,

Đức hiếu động lòng trời.

DỊCH THƠ:

Ngu Thuấn

Ðức đại thánh họ Ngu, vua Thuấn,

Buổi tiềm long gặp vận hàn vi,

Tuổi xanh khuất bóng từ vi,

Cha là Cổ Tẩu người thì ương ương

Mẹ ghẻ tính lại càng khe khắt,

Em Tượng thêm rất mực điêu ngoa.

Một mình thuận cả, vừa ba

Trên chiều cha mẹ, dưới hòa cùng em.

Trăm cay đắng, một niềm ngon ngọt,

Dẫu tử sinh không chút biến dời,

Xót tình khóc tối, kêu mai,

Xui lòng ghen ghét hóa vui dần dần.

Trời cao thẳm mấy lần cũng đến,

Vật vô tri cũng mến lọ người,

Mấy phen non lịch pha phôi,

Cỏ, chim vì nhặt, ruộng, voi vì cày .

Tiếng hiếu hữu xa bay bệ thánh,

Mệnh trung dung trao chánh nhường ngôi

Cầm thi, xiêm áo thảnh thơi,

Một nhà đầm ấm, muôn đời ngợi khen.

    Lý Văn Phức