Zijwaarts verplaatsen in bed
Voorbereiding:
verpleegkundige:
Zorg voor een rein uniform en verzorgd voorkomen (aangepast schoeisel, verzorgde haren, kort geknipte nagels, geen kunstnagels, geen nagelak, geen juwelen, geen horloge).
Pas handhygiëne toe volgens de richtlijnen.
Verzamel voldoende informatie over de zorg en zorgvrager.
materiaal:
Ga na welk materiaal je nodig hebt en verzamel dit.
Leg de afstandsbediening bij de hand zodat de zorgvrager deze eventueel kan gebruiken om de positie van het hoofdeinde te kunnen wijzigen; op die manier hoeft hij zich niet van zo diep op te duwen.
kamer:
Klop voor het naar binnen gaan en wacht zo mogelijk op antwoord.
Zorg voor voldoende privacy (aanwezigheidslichtje, gordijnen, …).
Zorg voor voldoende licht, ruimte, controleer de kamertemperatuur.
zorg voor voldoende plaats, zet voorwerpen die een vlotte verplaatsing verhinderen weg ( vraag toestemming aan de zorgvrager),zorg dat je aandacht hebt voor leidingen van infuus, blaassonde, redon, ...
zorgvrager:
Begroet de zorgvrager met naam, stel jezelf voor.
Vraag eventuele bezoekers de kamer te verlaten.
Informeer de zorgvrager over de zorg die je komt geven , Leg de zorgvrager uit hoe de verplaatsing zal gebeuren en wat je van hem verwacht. Zeker bij mensen met dementie steeds korte instructies geven.
Uitvoering:
Spontane beweging
Het zijwaarts verplaatsen gebeurt in drie fasen:
De benen (of één been) buigen en zijwaarts verplaatsen.
Door op je voeten en schouders (hoofd in kussen) te duwen, verplaats je vervolgens het bekken (komt omhoog)zijwaarts.
Als laatste verplaats je schouders en hoofd.
Opmerking: bij rugklachten of ingreep ter hoogte van de rug zeker “in blok” (“en bloc”) verplaatsen
Zelfstandig en verbale begeleiding
Indicatie
Zorgvrager met voldoende kracht in de armen.
Zorgvrager met voldoende kracht in benen.
bv. postoperatieve zorgvrager, geriatrische zorgvrager, ...
Laat de zorgvrager zich zo lang mogelijk via het spontaan bewegen zich zelfstandig verplaatsen in bed.
Verloop
Zie spontane beweging
Hoofdeinde van het bed kan je lichtjes omhoog brengen.
Leg de afstandsbediening bij de hand zodat de zorgvrager deze eventueel kan gebruiken om de positie van het hoofdeinde te kunnen wijzigen
Je kan de zelfoprichter aanbieden
Minimaal ondersteunende hulp
Indicatie
Zorgvrager met voldoende kracht in de armen.
Zorgvrager met voldoende kracht in benen.
vb. postoperatieve zorgvrager, geriatrische zorgvrager
Laat de zorgvrager zich zo lang mogelijk via het spontaan bewegen zich zelfstandig verplaatsen in bed.
Voorbereiding
Leg de zorgvrager uit hoe de verplaatsing zal gebeuren en wat je van hem verwacht.
Zeker bij mensen met dementie; steeds korte instructies geven.
Bereid je verplaatsings traject goed voor:
Creëer ruimte, zorg dat je aandacht hebt voor de leidingen van infusen, blaassonde, redon, ...
Bed op aangepaste hoogte voor de zorgverlener
Hoofdeinde van het bed kan je lichtjes omhoog brengen.
Leg de afstandsbediening bij de hand zodat de zorgvrager deze eventueel kan gebruiken om de positie van het hoofdeinde te kunnen wijzigen.
Je kan de zelfoprichter aanbieden.
Verloop
Bed op aangepaste hoogte voor de zorgverlener
Hoofdeinde van het bed kan je lichtjes omhoog brengen.
Leg de afstandsbediening bij de hand zodat de zorgvrager deze eventueel kan gebruiken om de positie van het hoofdeinde te kunnen wijzigen.
Je kan de zelfoprichter aanbieden.
Benen van de zorgvrager laten buigen.
Indien de zorgvrager slechts één been kan plooien, helpt de verpleegkundige door het andere been te verschuiven.
Verpleegkundige in voor-achterwaartse spreidstand met de hand het dichts bij het bed steunend op de voeten van de zorgvrager.
Actie
De verpleegkundige duwt de voeten in het bed.
Terwijl duwt de zorgvrager zijn bekken omhoog door op zijn voeten mee te duwen en zijn hoofd in het kussen te duwen.
Eens het bekken vrijkomt van de matras begeleidt de verpleegkundige de zijwaartse beweging van het bekken door deze in de richting van verplaatsing te duwen.
Men kan vervolgens de zelfoprichter aanbieden zodat de zorgvrager zelf hoofd en schouders kan verplaatsen.
Ondersteunende hulp met gebruik van steeklaken: één verpleegkundige
Indicatie
Zorgvrager met onvoldoende kracht in de armen.
Zorgvrager met onvoldoende kracht in benen.
vb. postoperatieve zorgvrager, geriatrische zorgvrager
Laat de zorgvrager zich zo lang mogelijk via het spontaan bewegen zich zelfstandig verplaatsen in bed.
Voorbereiding
Leg de zorgvrager uit hoe de verplaatsing zal gebeuren en wat je van hem verwacht.
Zeker bij mensen met dementie steeds korte instructies geven
Bereid je verplaatsings traject goed voor:
Creëer ruimte, zorg dat je aandacht hebt voor de leidingen van infusen, blaassonde, redon, ...
Bed op aangepaste hoogte voor de zorgverlener (armen moeten gestrekt kunnen blijven).
Verloop
Bed op aangepaste hoogte voor de zorgverlener (armen moeten gestrekt kunnen blijven)
Het steeklaken losmaken.
Verpleegkundige staat aan de kant naar waar de verplaatsing naar toe gaat.
Zorgvrager legt de armen op de buik of borst.
Actie
Volg de spontane beweging door eerst de voet(en) in de richting van de verplaatsing te brengen.
Verplaatsen van de voeten:
Ga staan ter hoogte van de voeten.
Voor - achterwaartse spreidstand:
1 voet (of beiden dan neem je vast onder de onderbenen) laten rusten op je hand.
Andere hand als steunpunt in het bed plaatsen.
Verplaats je gewicht van het voorste been naar het achterste been.
Verplaatsen van het bekken:
Ga staan ter hoogte van het bekken in voor-achterwaartse spreidstand.
Neem het steeklaken in pronatie met beide handen vast zo en zo dicht mogelijk tegen het bekken.
Verplaats je gewicht van je voorste naar je achterste been.
= maak een hurkende beweging in voor-achterwaartse spreidstand.
= ga aan het steeklaken hangen vanuit het bekken.
Verplaatsen van hoofd en schouders:
Ga staan ter hoogte van hoofd en schouders in voor-achterwaartse spreidstand.
De hand het dichtst bij het hoofdeinde gaat onder het hoofdkussen door.
Met de andere hand neem je het steeklaken in pronatie vast zo dicht mogelijk tegen de schouder.
Verplaats je gewicht van je voorste naar je achterste been.
= maak een hurkende beweging in voor-achterwaartse spreidstand.
= ga aan het steeklaken hangen vanuit het bekken om hoofd en schouders te verplaatsen.
Ondersteunende hulp met gebruik van steeklaken: 2 (of 3) verpleegkundigen
Indicatie:
Zorgvrager met onvoldoende kracht in de armen.
Zorgvrager met onvoldoende kracht in benen.
vb postoperatieve zorgvrager, geriatrische zorgvrager, zwaardere zorgvrager, …
Bij een zorgvrager met rugklachten of veel pijn staan beide (of drie) verpleegkundigen best aan dezelfde zijde van het bed.
Verloop
Bed op aangepaste hoogte voor de zorgverlener (armen moeten gestrekt kunnen blijven).
Het steeklaken losmaken.
Verpleegkundige staat aan de kant naar waar de verplaatsing naar toe gaat.
Allen aan dezelfde zijde van het bed!
Zorgvrager legt de armen op de buik of borst (of verpleegkundige doet het voor hem).
Actie
Verpleegkundige 1: Verplaatsen van benen en voeten:
Ga ter hoogte van de voeten staan in voor-achterwaartse spreidstand.
Neem steeklaken in pronatie met beide handen vast zo dicht mogelijk tegen de voeten / benen.
Op de afgesproken tel: verplaats je gewicht van het voorste been naar het achterste been.
= maak een hurkende beweging in voor-achterwaartse spreidstand
= ga aan het steeklaken hangen vanuit het bekken
Verpleegkundige 2: Verplaatsen van het bekken:
Ga staan ter hoogte van het bekken in voor-achterwaartse spreidstand.
Neem steeklaken in pronatie met beide handen vast zo dicht mogelijk tegen het bekken.
Op de afgesproken tel: verplaats je gewicht van je voorste naar je achterste been.
= maak een hurkende beweging in voor-achterwaartse spreidstand
= ga aan het steeklaken hangen vanuit het bekken
Verpleegkundige 3: Verplaatsen van hoofd en schouders:
Ga staan ter hoogte van hoofd en schouders in voor-achterwaartse spreidstand.
De hand het dichtst bij het hoofdeinde gaat onder het hoofdkussen door met de andere hand neem je het steeklaken in pronatie vast zo dicht mogelijk tegen de schouder.
Op de afgesproken tel verplaats je gewicht van je voorste naar je achterste been.
= maak een hurkende beweging in voor-achterwaartse spreidstand
= ga aan het steeklaken hangen vanuit het bekken
Eventueel de benen reeds voor de verplaatsing van romp en schouders.
Indien met 2 zorgverleners en zorgvrager na rugoperatie kan je best de benen van de zorgvrager even spreiden door vooraf 1 been te verleggen.
Beide verpleegkundige gaan op dezelfde tel met hun lichaamsgewicht naar achter hangen om zo de zorgvrager naar zich toe te verplaatsen.
Nazorg:
zorgvrager:
Controleer of de zorgvrager comfortabel geïnstalleerd is en of hij alles in handbereik heeft.
Ga na of de zorgvrager nog iets wenst.
kamer en materiaal
Breng de kamer volledig in orde, zet alle zaken die je verplatst hebt terug waar de zorgvrager dit wenst.
Open de gordijnen.
Verwijder het "belet"-signaal (indien aanwezig).
verpleegkundige:
Handhygiëne: was en/of ontsmet je handen.
Rapportage gebeurt zowel mondeling als schriftelijk.