Opkomen uit bed via zit op de rand
Voorbereiding:
verpleegkundige:
Zorg voor een rein uniform en verzorgd voorkomen (aangepast schoeisel, verzorgde haren, kort geknipte nagels, geen kunstnagels, geen nagelak, geen juwelen, geen horloge).
Pas handhygiëne toe volgens de richtlijnen.
Verzamel voldoende informatie over de zorg en zorgvrager.
materiaal:
Ga na welk materiaal je nodig hebt en verzamel dit.
Leg de afstandsbediening bij de hand zodat de zorgvrager deze eventueel kan gebruiken om de positie van het hoofdeinde te kunnen wijzigen; op die manier hoeft hij zich niet van zo diep op te duwen.
kamer:
Klop voor het naar binnen gaan en wacht zo mogelijk op antwoord.
Zorg voor voldoende privacy (aanwezigheidslichtje, gordijnen, …).
Zorg voor voldoende licht, ruimte, controleer de kamertemperatuur.
zorg voor voldoende plaats, zet voorwerpen die een vlotte verplaatsing verhinderen weg ( vraag toestemming aan de zorgvrager),zorg dat je aandacht hebt voor leidingen van infuus, blaassonde, redon, ...
zorgvrager:
Begroet de zorgvrager met naam, stel jezelf voor.
Vraag eventuele bezoekers de kamer te verlaten.
Informeer de zorgvrager over de zorg die je komt geven , Leg de zorgvrager uit hoe de verplaatsing zal gebeuren en wat je van hem verwacht. Zeker bij mensen met dementie steeds korte instructies geven.
Uitvoering:
Spontane beweging - Methode 1
De meest gezonde manier om op te komen is via zijligging jezelf opduwen tot zit, met 1 of 2 handen.
De voeten vallen als het ware en trekken de romp mee recht. Deze blijft "en bloc" en wordt met de arm mee opgeduwd.
Nadat de zorgvrager op de rand van het bed zit vergroot hij/zij spontaan de afstand tussen beide bovenbenen om een meer stabiele zithouding te bekomen.
Spontane beweging - Methode 2:
Vanuit rugligging meteen omhoog komen en draaien naar zit. Dit betekent meer belasting voor de rug.
Zelfstandig en verbaal begeleidend
Laat de zorgvrager zo lang mogelijk via het spontaan bewegen zelfstandig uit bed komen.
Indicatie: zorgvrager met voldoende
kracht in de armen
zitbalans
vb. postoperatieve zorgvrager, geriatrische zorgvrager, …
Voorbereiding
Leg de zorgvrager uit hoe de verplaatsing zal gebeuren en wat je van hem verwacht. Zeker bij mensen met dementie steeds korte instructies geven.
Bereid je verplaatsings traject goed voor: Creëer ruimte, zorg dat je aandacht hebt voor leidingen van infuus, blaassonde, redon, ...
Leg de afstandsbediening bij de hand zodat de zorgvrager deze eventueel kan gebruiken om de positie van het hoofdeinde van het bed omhoog te brengen, op die manier hoeft hij zich niet van zo diep op te duwen.
Voorzie eventueel een bedsponde waaraan de zorgvrager zich gemakkelijker aan kan opduwen.
Uitvoering: zie spontane beweging.
Minimaal ondersteunende hulp
Laat de zorgvrager zo lang mogelijk via het spontaan bewegen zelfstandig uit bed komen.
Indicatie: zorgvrager met voldoende
kracht in de armen
zitbalans
vb. postoperatieve zorgvrager, geriatrische zorgvrager
verloop
Zoals uitvoering met verbale ondersteuning.
Hoofdeinde van het bed gedeeltelijk omhoog brengen.
Voeten van de zorgvrager worden door de verpleegkundige mee uit bed begeleid.
Ondersteunende hulp - Methode 1: duimgreep dubbel gekruist - benen zorgvrager open
Laat de zorgvrager zo lang mogelijk via het spontaan bewegen zelfstandig uit bed komen.
Indicatie: zorgvrager met voldoende
kracht in de armen
zitbalans/rompstabiliteit
vb. postoperatieve zorgvrager, geriatrische zorgvrager, …
zorgvrager overschrijdt qua lichaamslengte en lichaamsgewicht niet jouw limiet.
Verloop
Plaats het hoofdeinde van het bed zo hoog mogelijk (dwz dat de zorgvrager nog steeds comfortabel moet zitten!)
Breng één been uit bed: Verpleegkundige neemt plaats in voor – achterwaartse spreidstand tussen de benen van de zorgvrager.
Neem zorgvrager met duimgreep vast, de handen van verpleegkundige zijn bij eigen lichaam.
Vragen aan zorgvrager om dichterbij te komen.
Actie
Breng met gebruik van je eigen lichaamsgewicht vanuit voorwaartse spreidstand de zorgvrager in zithouding. (Verplaatsen van lichaamsgewicht van voorste voet op achterste voet.)
Ondersteunende hulp - Methode 2: Duimgreep dubbel gekruist - benen zorgvrager gesloten
Laat de zorgvrager zo lang mogelijk via het spontaan bewegen zelfstandig uit bed komen.
Indicatie: zorgvrager met voldoende
kracht in de armen
zitbalans/rompstabiliteit
vb. postoperatieve zorgvrager, geriatrische zorgvrager, …
zorgvrager overschrijdt qua lichaamslengte en lichaamsgewicht niet jouw limiet.
Verloop
Plaats het hoofdeinde van het bed zo hoog mogelijk (dwz dat de zorgvrager nog steeds comfortabel moet zitten!).
Breng 2 benen uit bed: Verpleegkundige neemt plaats in voor – achterwaartse spreidstand naast het bed / de benen van de zorgvrager.
Neem zorgvrager met dubbele duimgreep vast, de handen van verpleegkundige zijn bij eigen lichaam.
Vragen aan zorgvrager om dichterbij te komen.
Actie
Breng met gebruik van je eigen lichaamsgewicht vanuit voorwaartse spreidstand de zorgvrager in zithouding.
Één hand blijft in duimgreep de zorgvrager vast houden, met de andere hand haak je achter de knieholte van de zorgvrager.
Hierna draai je op je voeten om zo zijdelings naast het bed te komen.
Zet een stap achteruit om zo de zorgvrager recht op de zijkant van het bed te helpen.
Let hierbij op voor rugrotaties!
Zorg nadien voor een stabiele zithouding. Eventueel kan de zorgvrager dit zelf.
Volledige hulp (zorgvrager passief) 1 hulpverlener
Indicatie: zorgvrager
met weinig - geen kracht in de armen.
met geringe rompstabiliteit.
overschrijdt qua lichaamslengte en lichaamsgewicht niet jouw limiet.
vb. sommige geriatrische zorgvrager’s
Voorbereiding
Leg de zorgvrager uit hoe de verplaatsing zal gebeuren en wat je van hem verwacht. Zeker bij mensen met dementie steeds korte instructies geven.
Bereid je verplaatsings traject goed voor: Creëer ruimte, zorg dat je aandacht hebt voor de leidingen van infusen, blaassonde, redon,...
Zet het hoofdeinde van het bed ongeveer 45° omhoog (indien je het het hoofdeinde van het bed horizontaal laat staan geeft de verplaatsing van de voeten te veel tractie thv van de lende van de zorgvrager)
Leg de afstandsbediening bij de hand zodat de zorgvrager deze eventueel kan gebruiken om de positie van het hoofdeinde te kunnen wijzigen op die manier hoeft hij zich niet van zo diep op te duwen.
Verloop
Zet het hoofdeinde van het bed ongeveer 45° omhoog (indien je het het hoofdeinde van het bed horizontaal laat staan geeft de verplaatsing van de voeten te veel tractie thv van de lende van de zorgvrager)
Leg de afstandsbediening bij de hand zodat de zorgvrager deze eventueel kan gebruiken om de positie van het hoofdeinde te kunnen wijzigen op die manier hoeft hij zich niet van zo diep op te duwen.
Leg het ene been van de zorgvrager over het andere (lepel) terwijl je een steunpunt neemt met je andere hand.
Verschuif de benen tot op de rand van het bed door middel van je tegengewicht. (= ga in je bekken hangen)
Doe deze beweging niet na een recente heupoperatie!
Observeer je zorgvrager goed, breng de benen niet te ver naar de rand toe want dit kan tractie geven thv de lende van de zorgvrager
Omvat de schouders.
Vraag aan de zorgvrager: "kijk naar je buik".
Breng je arm onder de schoudergordel.
Neem met de andere hand net boven de knieholte vast.
Zet je benen gespreid en gebogen steunend tegen de rand van het bed, je romp is naar voor geneigd.
Door in je bekken te gaan hangen en gelijktijdig te draaien op je voeten zet je de zorgvrager rechtop en draai je hem naar de rand van het bed.
Draai op je voeten en strek de benen lichtjes.
De stand van de voeten is 90° gedraaid ten opzichte van het begin van de beweging.
Schouder en bekken blijven tijdens de hele actie, net als altijd, evenwijdig met elkaar.
De beweging gebeurt gelijktijdig in de heupen, knieën en voeten.
Het draaien op de voeten voorkomt de rotatie in de rug.
Volledige hulp (zorgvrager passief) 2 hulpverleners
Bij een zwaardere zorgvrager kunnen 2 verpleegkundigen (verpleegkundige) de verplaatsing uitvoeren.
verpleegkundige 1 begeleidt de benen door deze neerwaarts uit bed te duwen.
Zij gaat hierbij zelf goed door de benen
verpleegkundige 2 staat achter de zorgvrager en begeleidt de rug.
Nazorg:
zorgvrager:
Controleer of de zorgvrager comfortabel geïnstalleerd is en of hij alles in handbereik heeft.
Ga na of de zorgvrager nog iets wenst.
kamer en materiaal
Breng de kamer volledig in orde, zet alle zaken die je verplatst hebt terug waar de zorgvrager dit wenst.
Open de gordijnen.
Verwijder het "belet"-signaal (indien aanwezig).
verpleegkundige:
Handhygiëne: was en/of ontsmet je handen.
Rapportage gebeurt zowel mondeling als schriftelijk.