گلپر
- نام علمی:
Heracleum persicum Desf. ex Fisch., C.A.Mey. & Avé-Lall.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
- سینونیم:
Heracleum glabrescens Boiss. & Hohen.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
- تیره:
Apiaceae
------------------------------------------------------------------------------------------------------
- نام انگلیسی:
Persian Hogweed, Hogweed, Golpar
------------------------------------------------------------------------------------------------------
- نام فارسی:
گلپر* (Golpar)
------------------------------------------------------------------------------------------------------
- نام مازندرانی:
کولپر، کولک (Koolpar or Koolek)
------------------------------------------------------------------------------------------------------
- بخش خوراکی:
میوه، برگ های جوان و بخش غده ای قاعده گیاه در ابتدای رشد.
میوه های گیاه را خشک کرده و پودر نموده به عنوان ادویه برای خوش عطر کردن برخی غذاها مثل باقلای پخته و یا همراه با نمک با برخی مرکبات مثل پرتغال میل می نمایند. این پودر برای خوش عطر کردن برخی آجیل ها مخصوصا تخمه‌جابانی (که به تخمه‌ژاپنی معروف است) بکار می رود. ضمنا میوه های خشک گلپر و برگ های جوان و تازه و نیز بخش غده مانند قاعده ای گیاه برای خوش عطر کردن ترشیجات مصرف دارد. از این غده ها و برگهای جوان نیز به طور خالص ترشی تهیه می شود.
تذکر: بهتر است از مصرف مقادیر زیاد گلپر پرهیز شود.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
دستور آشپزی:
ترشی گلپر: در تهیه این ترشی می توان تنها از برگ ها و دمبرگ و ساقه جوان و بخش متورم نزدیک به سطح خاک گیاه استفاده کرد و یا برخی سبزیجات دیگر را به آن اضافه نمود. برای تهیه این ترشی ابتدا اجزای گلپر را درشت خرد کرده (حدودا به قطر نیم تا یک و نیم سانتی متر) سپس حدود یک تا دو ساعت آن را در آب نمک خیسانده و بعد شستشو کرده در آبکش قرار می دهند تا آب آن کاملا تخلیه شود، بعلاوه می توان در یک پارچه کاملا تمیز این قطعات را خشک کرد. (در هنگام چیدن این برگ ها و نیز خرد کردن آن حتما از دستکش استفاده شود و چنانچه پوست به ویژه پوست صورت یا پشت دست و بازو به مایعی که ار بخش های بریده شده خارج می شود آغشته شد بلافاصله با آب شستشو شود چون در بسیاری از افراد احتمال ایجاد طاول و سوختگی وجود دارد.)
سپس مواد خرد شده را در ظرف مناسب ریخته به آن سرکه و کمی نمک اضافه می کنند تا سطح مواد گیاهی را بپوشاند بعد از آن در ظرف را محکم بسته در جای خشک و خنک و دور از تابش نور مستقیم خورشید قرار می دهند. ان ترشی حدودا دو هفته بعد آماده ی خوردن خواهد شد. در برخی مناطق به مواد خرد شده ی گلپر مقداری هویج، فلفل دلمه ای های رنگارنگ، فلفل، و سیر خرد شده نیز اضافه می نمایند.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
* سرده Heracleum یا گلپر در ایران دارای نه گونه است که از میان آنها گونه ی H. persicum شهرت و کاربرد بیشتری دارد. برای اطلاع از نام گونه ها و نیز ریشه ی نام علمی سرده ی گلپر اینجا را کلیک کنید.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
- منابع:
http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-2846111. Accessed 11 September 2021.
https://en.wikipedia.org/wiki/Heracleum_persicum. Accessed 11 September 2021.