تنگرس

• نام فارسی: تنگرس، بادام خارآلود

• نام علمی: Prunus lycioides (Spach) C.K.Schneid

• سینونیم:

• Amygdalus lycioides Spach.

• تیره: Rosaceae

• نام مازنی: ---

• نام انگلیسی:

• تصاویر: تصویر1 ، تصویر2،

• گیاهشناسی: گونه ای بادام وحشی " درختچه ها یا بوته های چوبی، به طول 0.8 تا 2 متر؛ ساقه ها فراوان و درهم بدون کرک، شاخکها گسترده ، در انتها منتهی به خار، با پوست قهوه ای، خاکستری، یا سفید خاکستری، یا خاکستری متمایل به قهوه ای. برگها خطی باریک -- سرنیزه ای، به ابعاد ۴ – ۲ بر ۳۰ - ۲۰ میلیمتر، نوک تیز بطور نامحسوس در قاعده باریک شده، فاقد دمبرگ و تقریبا ممتد، کامل یا کم و بیش بطور سطحی کنگره ای - دندانه دار، فاقد کرک، چرمی، با رگبرگهای مشبک. گل صورتی - ارغوانی ، بدون پایه : کاسه دارای لوله ای تقریبا ۳ بار بلندتر از تقسیسات با دندانه های در انتها مدور و مژکدار، بطور نامحسوس در قاعده متورم ، دارای ۱۷ - ۱۵ پرچم خارج شده از کاسه، برخی (در حدود ۱۰ عدد) واقع در ناحیه گلوی کاسه، بقیه (۵ عدد ) داخلی. میوه شفت، تخم مرغی وسیع، یا تخم مرغی کشیده، به ابعاد ۱۵x۱۲ میلیمتر، کرکدار - خز پوش، فشرده، یا نوک بلند؛ هسته دارای شبکه های طولی ضخیم ، در نوک تیز.

• بخش خوراکی:

• مصرف گیاه دارویی: برگ و میوه گیاه ارجنک مخلوط با حنا در میان برخی بومیان برای جلوگیری از ریزش مو، ونیز رنگ کردن مو استفاده می شود. ضمنا در طب عامیانه در درمان گرفتگی صدا مصرف می شود. در برخی مناطق از تنگرس برای درمان ديابت، چربی خون، فشارخون، التهاب پروستات، سنگ كليه، درد، يبوست، سرماخوردگی، آسم و به عنوان داروی مدر استفاده می شود.

ضمنا برخی محققان برای تنگرس دارای اثراتی چون: آنتی اکسیدان، ضد سرطان، ضد التهاب، ضد پیری، ضد میکروبی، کاهش خطر سرطان روده بزرگ، افزایش کلسترول HDL، کاهش کلسترول LDL، محافظت از قلب را ذکر کرده اند.[5,6]

تحقیقات نشان می دهد که به نظر می رسد Amygdalus lycioides ممکن است به عنوان یک داروی بالقوه برای درمان دیابت و عوارض آن عمل کند. با این حال ، برای روشن شدن بیشتر این نتایج ، باید تحقیقات بیشتری انجام شود.[4]

________________________________________________________________________________

• منابع:

1. Zali, Seyed Hassan. Rahbar Tahmasb. 2016. Medicinal plants of Farashband tribe's winter pastures and their traditional uses. Journal of Advances in Health and Medical Sciences. 2016, 2(1): 18-27 (https://tafpublications.com/platform/Articles/full-jahms2.1.3.php)

2. http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/rjp-14154, Retrieved 7 July 2021.

3. https://en.wikipedia.org/wiki/Prunus_lycioides, Retrieved 8 July 2021.

4. Moezi L., Arshadi S.S., Motazedian T., Seradj S.H., Dehghani F. Anti-diabetic effects of amygdalus lycioides spach in streptozocin-induced diabetic rats. Iran. J. Pharm. Res. Ijpr. 2018;17:353. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5937105/)

5. Hashemnia M., Nikousefat Z., Yazdani-Rostam M. Antidiabetic effect of Pistacia atlantica and Amygdalus scoparia in Streptozocin-induced diabetic mice. Comp. Clin. Pathol. 2015;24:1301–1306. doi: 10.1007/s00580-015-2068-1.

6. Babaei H., Sadeghpour O., Nahar L., Delazar A., Nazemiyeh H., Mansouri M.R., Poursaeid N., Asnaashari S., Moghadam S.B., Sarker S.D. Antioxidant and vasorelaxant activities of flavonoids from Amygdalus lycioides var. horrida. Turk. J. Biol. 2008;32:203–208.

7. Alaa M. Abu-Odeh, Wamidh H. Talib. 2021. Middle East Medicinal Plants in the Treatment of Diabetes: A Review. Molecules. 2021 Feb; 26(3): 742. Published online 2021 Jan 31. doi: 10.3390/molecules26030742 (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7867005/)

8. طباطبایی، س.، و امین، غ.، و جلالی، س.، و عواطفی همت، م.، و افشاری، ف. (1397). داروشناسی بومی درختچه تنگرس (Amygdalus lycioides Spach var. horrida) در شرق استان اصفهان. گیاهان دارویی, 17 (دوره دوم)(66 ), 38-49.( https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=347724)