اسطوخودوس

• نام فارسی: اسطوخودوس*

• نام علمی: Lavandula angustifolia Mill

• سینونیم:

Lavandula officinalis Chaix ex Vill.

Lavandula pyrenaica DC.

Lavandula vera DC.

• تیره: Lamiaceae

• نام مازنی:

• نام انگلیسی:

lavender, true lavender, English lavender, garden lavender, common lavender,narrow-leaved lavender

• تصاویر:

• گیاهشناسی: گیاه پایا، درختچه ای و یا بوته چوبی به ارتفاع یک تا دو متر، و همه قسمتها معطر.

برگ: همیشه سبز، به طول 2-6 سانتی متر و عرض 4-6 میلی متر هستند.

گل: به رنگ بنفش مایل به صورتی بوده در سنبله هایی به طول 2-8 سانتی متر در روی ساقه های باریک و بدون برگ به طول 10-30 سانتی متر ظاهر می شوند.

میوه: میوه خشک ناشکوفا از نوع فندقه است.

• بخش خوراکی: برگها و گلها

برگها و گلها را پدر کرده به عنوان چاشنی در سالاد، سوپ، خورش ها و غیره و مخصوصا پیتزا استفاده می نمایند. این بخش ها عطر و طعم بسیار مطبوعی دارد. از گلهای تازه یا خشک به عنوان چای استفاده می شود. گلهای تازه نیز به عنوان طعم دهنده در تهیه مربا، بستنی، سرکه و غیره مصرف دارد. اسانس استخراج شده از گلها به عنوان طعم دهنده غذا استفاده می شود.

• مصرف گیاه دارویی: اسطوخودوس دارای خواص زیادی است و در طب سنتی و طب خانگی کاربرد وسیعی داشته از دیرباز شناخته شده است. مهمترین اثرات این گیاه عبات است از: آرامبخش، اشتهاآور، افزایش تمرکز، باز کرد ن گرفتگي ها، برطرف کردن غم و اندوه، تب بر، تقویت حافظه، تقویت عمومی بدن، درمان آب آوردن بدن، درمان آرتروز، درمان آسم، درمان بیماری های سینه، درمان بیماریهای مجاری ادراری، درمان حالت تهوع، درمان خواب رفتن دست و پا، درمان دردهای یکطرفه سر، درمان رعشه، درمان روماتیسم، درمان زخم های کهنه، درمان زردی، درمان سر درد، درمان سرفه، درمان سرگیجه، درمان سرماخوردگی، درمان سوء هاضمه، درمان ضعف اعصاب، درمان طپش قلب، درمان نقرس، دفع کرم های روده، دفع کرم های معده، رفع اضطراب و استرس، رفع افسردگی، رفع بیخوابی، رفع ترشحات زنانه،رفع خستگي، رفع فراموشی، صفرابر، ضد تشنج، کاهش درد، مدر، مسهل، معرق، مقوی معده

• احتیاط: اسطوخودوس گياهي است بي ضرر كه همه مي توانند از آن استفاده كنند . فقط براي اشخاص صفراوي مزاج خوب نیست و باعث آشفتگي مي شود . اينگونه اشخاص بايد آنرا با سكنجبين يا كتيرا بخورند . ضمنا روغن یا اسانس این گیاه به ندرت ممکن است ایجاد حساسیت کند.

* چند گونه از Lavandula به نام اسطوخودوس شهرت دارند که تقریبا خواصشان یکسان است اما این گونه از بقیه شهرت بیشتری دارد.

________________________________________________________________________________

• منابع:

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Lavandula_angustifolia, retrieved 26 July 2021

2. https://pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Lavandula+Angustifolia, retrieved 26 July 2021

3. https://gobotany.nativeplanttrust.org/species/lavandula/angustifolia/, retrieved 26 July 2021

4. https://www.plantarium.ru/page/view/item/22225.html, retrieved 26 July 2021

5. زالی، سید حسن. شکریان، فاطمه. کارگر، منصوره و شهلا قادری. (1387). معرفی اثرات دارویی مهمترین سبزی های صحرایی مراتع مازندران. سومین همایش منطقه ای یافته های کشاورزی و منابع طبیعی غرب کشور.

6. حیدری، عاطفه. (1392) . بررسی گیاه مردم نگاری گیاهان خودروی مراتع ییلاقی مازندران (مطالعه موردی: نمارستاق، شهرستان آمل). پایان نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی سیدحسن زالی و قدرت الله حیدری. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

7. مظفریان، ولی‌الله (۱۳۷۵). فرهنگ نام‌های گیاهان ایران: لاتینی، انگلیسی، فارسی. تهران: فرهنگ معاصر. ص314.