بومادران

• نام فارسی: بومادران، هزار برگ، بومادران هزاربرگ

• نام علمی: Achillea millefolium L

• سینونیم:

Achillea albida Willd. , Achillea ambigua Boiss., Achillea angustissima Rydb., Achillea arenicola A.Heller, Achillea bicolor Wender., Achillea borealis Bong., Achillea californica Pollard., Achillea ceretanica Sennen., Achillea compacta Lam., Achillea coronopifolia Willd., Achillea crassifolia Colla., Achillea dentifera Rchb., Achillea eradiata Piper., Achillea fusca Rydb., Achillea gracilis Raf., Achillea lanata Lam., Achillea lanulosa Nutt., Achillea magna L.

• تیره: Asteraceae

• نام مازنی: ---

• نام انگلیسی: yarrow و یا common yarrow

• تصاویر: برگها، ساقه و گل آذین، گل آذین از نمای نزدیک

• گیاهشناسی: گیاهان ریزوم دارعلفی و چند ساله، دارای یک تا چند ساقه ی ایستا به ارتفاع 0.2-1 متر است. برگها در امتداد ساقه به طور مساوی توزیع می شوند ، برگهای نزدیک به وسط و پایین ساقه بزرگترند. طول به برگ 5-20 سانتی متر رسیده، و به صورت مارپیچ روی ساقه ها قرارمی گیرند.

گل آذین 4 تا 9 انشعاب داشته انتهای هر انشعاب گل آذینی با گل های زبانه ای در حاشیه و گل های لوله ای در مرکز است. رنگ گلها سفید تا صورتی است. تعداد 3 تا 8 گل زبانه ای در حاشیه قرار داشته و گلهای لوله ای به تعداد 15 تا 40 در مرکز هر گل آذین دیده می شوند. میوه های کوچک و خشک بوده از نوع فندقه مانند سیپسلا هستند.

این گیاه بسیار معطر بوده رایحه ای شیرین و قوی دارد. و مورد توجه زنبور عسل قرار می گیرد

• بخش خوراکی: برگ های بومادران به همراه برخی گیاهان دیگر در برخی مناطق البرز به عنوان سبزی خشک در آش یا برنج استفاده دارد. در اروپا از برگ های تازه بومادران در سالاد و نیز از برگ های پخته آن در برخی غذاهای استفاده می شود.

• مصرف گیاه دارویی: در درمان های خانگی، جوشانده و دم کردن بومادران برای درمان اسهال، بیماری های سیستم عصبی، دیابت، فشار خون بالا و چربی خون استفاده می شود. ضمنا در برخی مناطق بومادران برای تحریک اشتها و به عنوان مقوی عمومی و همچنین به عنوان غابض، تسکین درد دندان و تب بر مصرف دارد. جوشانده برگ آن به صورت استفاده خارجی برای درمان زخم ها کاربرد دارد. از پودر برگ های آن نوعی ضماد برای درمان سوختگی استفاده می شود. در برخی مناطق جهان جوشانده برگ بومادران را روی سنگ های داغ می پاشند و برای درمان سردرد آن را استشمام می کنند.

• احتیاط: بومادران به طور کلی برای استفاده دارویی بی خطر تلقی می شود اما عوارض جانبی احتمالی آن ممکن است شامل موارد زیر باشد: برخی از معمول ترین عوارض شامل خواب آلودگی، افزایش ادرار و تحریک پوست در صورت استفاده موضعی (مانند ترمیم زخم) است.

با این حال ، برخی از گروه های مردم ممکن است با مصرف مکمل های بومادران با خطرات اضافی روبرو شوند. از جمله، از آنجاکه بومادران می تواند بر چرخه قاعدگی اثر بگذارد لذا پتانسیل سقط جنین را دارد از این رو متخصصان توصیه می کنند که زنان باردار از مصرف دمنوش و روغن بومادران پرهیز کنند. همچنین با توجه به اینکه هنوز تحقیقاتی در زمینه اثر بومادران در دوران شیردهی انجام نشده توصیه می شود که زنانی که به نوزادان شیر می دهند از مصرف آن خودداری کنند. همینطور درباره اثر بومادران بر نوزادان و کودکان مطالعه ای انجام نشده لذا توصیه می شود که از مصرف آن برای کودکان خودداری شود. بومادران ممکن است در برخی افراد باعث حساسیت و واکنش های آلرژیک شود.

• تداخل دارویی: بومادران ممکن است با برخی از دارو ها مانند وارفارین، لیتیم، و همچنین دارو های کاهش دهنده فشار خون و دارو های ضد اسید معده و قرص های خواب آور تداخل دارویی ایجاد کند.

- لیتیوم (Lithium): بومادران ممکن است باعث شود این دارو بیشتر در سیستم شما بماند.

- داروهای ضد التهاب ، ضد انعقاد / ضد پلاکت: این ها همچنین می توانند لخته شدن خون را کند کنند.

- داروهای آرامبخش: بومادران ممکن است به عنوان یک آرامبخش عمل کند لذا از مصرف همزمان بومادران و داروهای آرامبخش پرهیز شود.

- آنتی اسیدها و سایر داروهایی که باعث کاهش اسید معده می شوند مانند مسدود کننده های H2 و مهار کننده های پمپ پروتون: بومادران ممکن است اسید معده را افزایش دهد و بنابراین ، اثر ضد اسید این داروها را می تواند کاهش دهد.

________________________________________________________________________________

گونه دیگری از بومادران با نام علمی Achillea wilhelmsii K. Koch که سینونیم آن Achillea santolina auct است در مناطقی از ایران دارای کاربرد های مشابه با گونه Achillea millefolium است. ضمنا نزد برخی عشایربرای درمان دل درد، اسهال، عفونت و دیابت استفاده می شود. تصاویر این گیاه را در لینک های زیر ببینید.

ساقه و برگها و گلآذین، برگ و ساقه، اجتماع گل آذین ها

________________________________________________________________________________

• منابع:

1. Zali, Seyed Hassan. Rahbar Tahmasb. 2016. Medicinal plants of Farashband tribe's winter pastures and their traditional uses. Journal of Advances in Health and Medical Sciences. 2016, 2(1): 18-27 (https://tafpublications.com/platform/Articles/full-jahms2.1.3.php)

2. Zali, Seyed Hassan, Heydari, Ghodratollah, Fattahi, Zahra, Naghdizadeh, Azim. 2017. Treating Digestive Diseases with Medicinal Herbs by Natives of Hamil in the City of Islam Abad Gharb (Kermanshah). International Conference on Chemical, Agricultural, Biological and Health Sciences (CABHS-2017) Feb. 2-3, 2017 Bali (Indonesia); (http://dx.doi.org/10.17758/eirai.f0217205)

3. https://www.instagram.com/p/BU10hOblm8O/, Retrieved 7 July 2021.

4. http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/gcc-140712, Retrieved 7 July 2021.

5. Achillea millefolium L. // Plantarium. Plants and lichens of Russia and neighboring countries: open online galleries and plant identification guide. 2007—2021. https://www.plantarium.ru/lang/en/page/view/item/319.html, Retrieved 7 July 2021.

6. Achillea wilhelmsii K. Koch // Plantarium. Plants and lichens of Russia and neighboring countries: open online galleries and plant identification guide. 2007—2021. https://www.plantarium.ru/lang/en/page/view/item/354.html, Retrieved 7 July 2021.

7. https://en.wikipedia.org/wiki/Achillea_millefolium, Retrieved 7 July 2021.

8. https://www.verywellhealth.com/yarrow-health-benefits-4586386, Retrieved 27 July 2021.